Wieś położona w gminie Wschowa powiatu wschowskiego. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1438 roku(Lissiny). Później wielokrotnie: w 1439-Lyschina, w 1444-Lyschyna, Lyszina, Lyszny, w 1447-Lissina, w 1448-Lisschina, w 1495- Lyssyna, w 1510- Lyszyna, Lissyna, w 1529- Almanica Lyssyna, w 1566- Linszen. W 1438 roku była wsią rycerską, należącą do rodu Kromno. W 1444 wymieniony Jan Kromno. W 1448 była własnością Georga von Aulock. Po nim dobra dziedziczy wdowa Eufemia, zamężna w 1495 roku za Piotrem Irzykowskim. Jemu to przekazała prawa do spadku po zmarłym mężu Georgu, które to Piotr Irzykowski sprzedał Kasprowi Hermanowi. W 1496 roku Eufemia unieważnia przekazanie spadku na rzecz Piotra Irzykowskiego. W tym samym roku część wsi otrzymują krewni Georga von Aulock: Mikołaj i Piotr Tos(Tasse, Thos, Tasche, późniejsi von Seherr-Thoss), którzy sprzedają część wsi należącą do Piotra Spławskiego herbu Leliwa, Kasprowi Krakwiczowi Drzewieckiemu. W 1497 roku Piotr Spławski zamienia swoje dobra w Łysinach, Wygnańczycach oraz Tylewicach z Piotrem Łodzia-Opalińskim z Opalenicy na inną wieś. W 1508 roku kończy się spór Piotra, Łukasza, Sebastiana Jana i Macieja Opalińskich z braćmi Mikołajem i Piotrem Tos. Następuje podział majątku- dwór w Łysinach otrzymują Opalińscy, dwór w Wygnańczycach otrzymują Tosowie. Część gruntów z młynami należy do rodu von Rechenberg. W 1564 roku 2/3 wsi należy do Andrzeja Opalińskiego, 1/3 do Joachima Tosa. W 1699 roku Katarzyna Opalińska herbu Łodzia(*13.10.1680-+19.03.1743), żona króla Stanisława Leszczyńskiego sprzedaje za 276 tys. złotych polskich Hetmanice, Lgiń, Nową Wieś, Łysiny, Tylewice i Puter Aleksandrowi Andrzejowi Radomickiemu herbu Kotwicz. W XVIII wieku znajdował się tu majątek zastępcy sędziego wschowskiego Tomasza Wierusz-Kowalskiego. Jego córka Estera poślubiła dnia 11.09.1780 roku w kościółku w Wełnie autora polskiego hymnu narodowego Józefa Wybickiego. Estera córka Tomasza i Konstancji z Kałaczkowskich była drugą żoną Wybickiego. Pierwsza Kunegunda Drwęska zmarła w 1775 roku. W małym dworze w Łysinach zapewne kilkakrotnie przebywał Wybicki gdyż po ślubie z Esterą wszedł w posiadanie tutejszego majątku. Nie przebywał tu jednak na stałe, bo dom rodzinny znajdował się w Będominie a później w Manieczkach koło Śremu gdzie mieszkali razem już w 1781 roku. Wybicki zmarł 19.03.1822 roku i pochowany został na cmentarzu w Brodnicy koło Śremu. W XIX wieku mowa o Łysinach Wielkich(Dużych) i Małych. W 1841 roku majątek w Łysinach Wielkich i Małych należał do rodziny Goebel.

ŁYSINY WIELKIE(DUŻE)

W 1845 roku Łysiny Wielkie posiadał Kalixt Kęszycki, do którego należał majątek w Tylewicach Wielkich i Nowej Wsi. W 1846 roku jako właściciel wymieniony niejaki Joneman, prawd. dzierżawca, późniejszy właściciel Łysin Małych. W 1870 roku dobra są w posiadaniu Nimfy Kęszyckiej, która w latach  1866-67 była fundatorką miejscowego kościoła. W 1877 roku majątek w Łysinach Wielkich  obejmował 954ha i należał do E. Kęszyckiego a w 1896 roku(843ha) należał do Henryka Kęszyckiego(Heinrich von Kęszcki), dowódcy szwadronu w Poczdamie. Jego majątek w 1905 roku obejmował 486ha i był dzierżawiony przez Roberta Sieg. W 1907(588ha) i 1913(589ha)majątek należał do Mathiasa Szumskiego.

ZESPÓŁ DWORSKI- „GROSS LISSEN”

W północno-zachodniej części wsi resztki zespołu dworskiego, na który składa się: dwór, budynki gospodarcze oraz park krajobrazowy.

ŁYSINY MAŁE

W 1845 roku majątek należał do wdowa Gebel, wzmiankowana jako właścicielka(Gӧbel, Gebel) w spisie majątków w 1857 roku. W 1846 roku majątek posiadała rodzina Mielęckich, prawd. dzierżawca. W 1870 roku Łysiny Małe o areale 188ha należały do rodziny Jonemann. W 1877 roku właścicielem był Wilhelm Max Caspar z Wygnańczyc, którego majątek obejmował  188ha(1877) i 248,03ha(1896). W 1905majątek obejmował 115,60ha i należał do porucznika Maxa Caspar`a. W 1907 roku dobra posiadało państwo i było w dzierżawie u Maxa Caspara a majątek obejmował 249ha gruntów. W 1913(249ha)   roku majątek należący do państwa dzierżawił porucznik Max Caspar.

ZESPÓŁ DWORSKI- „Klein Lissen”

Po założeniu zachował się parterowy dwór z użytkowym poddaszem, kryty dachem naczółkowym, podpiwniczony.

Wieś położona w gminie Świebodzin powiatu świebodzińskiego. Po raz pierwszy wymieniona w 1257 roku należąc do klasztoru w Paradyżu. Pod koniec XVI wieku z powodu zadłużenia majątek dzierżawiony przez Tobiasa von Knobelsdorff z Mozowa. Po sekularyzacji zakonu w 1810 roku majątek przejmuje państwo pruskie. Następuje dość częsta zmiana właścicieli majątku- Gellrich(1812), który w 1812 roku zakupił dobra za sumę 14070 talarów, porucznik Mirus, Peter Schulz, Ludwig Wellmann(1850), Carlow Wandrey(1855), Benno von Student. Od 1929 roku prawdopodobnie do końca II wojny światowej majątek w rękach J. Herter. 

W Ługowie urodził się Mikołaj Ludovici, profesor Gimnazzjum Elbląskiego w latach 1642-1654.

ZAŁOŻENIE PAŁACOWO-PARKOWE

We wsi eklektyczny pałac wzniesiony na początku XX wieku przez rodzine von Student. Głóny korpus pałacu piętrowy z bocznymi, parterowymi skrzydłami. Podpiwniczony. Z oryginalnego wyposażenia zachowała się stolarka okienna i drzwiowa oraz snycerka klatki schodowej. Po 1945 roku w rękach PGR Wilkowo. Obecnie w rękach prywatnej spółki.

Wzmiankowana w 1337 roku jako Llockstede, później pod nazwą Louenstete(1341). Już od 1286 roku lokowana w tym miejscu rodzina von dem Borne(Bornem). Od 1499 roku wieś jest własnością rodziny von Bornstaedt z Dobiegniewa. W 1608 roku wieś w posiadaniu rodziny von Natzmer. W 1644 roku podział wsi na trzy własności-majątki, należące do rodzin: von Bornstaedt, von Natzmer i von Wreech. W 1724 roku Ługi należą do rodzin von Bornstaedt.  Prawdopodobnie od połowy XVIII wieku dobra są własnością rodziny von Sack. Poślubiając spadkobierczynię dóbr rodu von Sack przez kapitana von Brand – od 1786 roku wieś należy do rodu von Brand, której ówczesny właściciel zasłynął z plantacji morwy. W tym czasie wspomina się o Christianie, zmarłym w 1749 roku oraz Christianie Ludwigu zmarłym w 1786 roku. Rodzina von Brand posiadła majątek do 1945 roku. W 1828 roku właścicielką majątku była wdowa po kapitanie Ludwigu Erneście, zmarłym w 1821 roku była Caroline von Brand z domu von Sack, zmarła w 1828 roku. Kolejnymi właścicielami byli: Adolf Ernst Paul von Brand(1803–1878), wymieniony w spisie właścicieli w 1857 roku, Paul Christoph Edmund von Brand(1831–1904), oraz Adolf von Brand, urodzony w 1876 roku. W 1879 roku majątek obejmował 2158ha gruntów a w 1896 roku 2547ha.  Do majątku w 1896 roku wchodziły również dwa majątki w: Długich(Dolgen(1318ha))i Gardzku(Hohen-Karzig(1274ha)). Administratorem dóbr był niejaki Michaelis. W 1914 roku majątek obejmował 2674ha i należał do Dr. jur. porucznika Adolfa von Brandt. W skład majątku wchodziły dobra w Długich(Dolgen) o powierzchni 1372ha. W 1929 roku majątek Adolfa von Brand obejmował 4032ha, a w skład majątku wchodziły dobra w : Długich(Dolgen),  Osieku(Wutzig) i Chomętowie(Hermsdorf). Zarządcą majątku był kapitan von der Heyden. Ostatnim właścicielem był Ingo von Brand, który po stracie synów na frontach II wojny światowej, w 1945 roku popełnił samobójstwo.

ZAŁOŻENIE PAŁACOWO-PARKOWE

Pałac zbudowany około 1848 roku przez Adolfa von Brand w stylu neogotyku angielskiego. Budowla musiała być na tyle reprezentatywna by mogła przyjmować ukoronowane głowy. W pałacu w Ługach zatrzymywał się król Prus w drodze z Królewca do Poczdamu lub do Królewca. W pałacu również gościł car rosyjski. Powierzchnia zamku liczyła około 4500 metrów kwadratowych. Wieża pierwotnie miała około 30 m wysokości, na przełomie XIX/XX wieku zredukowana o powstały na wieży zamknięty pokój i trudności w renowacji samej wieży. Sam budynek zbudowany był na planie litery U, długości 50 m i szerokości skrzydła około 36 m. Sama jadalnia była wysoka na 9 m. Podobno pałac zbudowany był na murach zamku. Został on całkowicie zniszczony w 1945 roku przez żołnierzy Armii Radzieckiej. Pozostałością po założeniu są resztki parku krajobrazowego o pow. ok. 5 ha.

Wieś położona w gminie Sulechów powiatu zielonogórskiego. Od 1346 roku miejscowość związana z rodziną von Unruhe(jako właściciel wymieniany jest Hans Leopold, który w sądzie wygrał sprawę z rodziną von Sack). W 1448 roku wieś należy do Wolfa von Nassow. W 1538 roku właścicielem zostaje Adolph von Sack. Rodzina ta przez następne ponad 200 lat jest w posiadaniu miejscowości. Wzmiankowana jeszcze w 1725 roku. W 1715 roku wg spisu z 1718/19 roku majątek w ½ w rękach Christiana Wilhelma von Sack i w ½ Wolfa Kaspara von Sack. Christian Wilhelm von Sack nie miał dzieci. Wolf Kaspar von Sack miał dwójkę małych dzieci: Heinricha Adolfa i Wolfa Heinricha. Miał również 5 braci: porucznika wojska polskiego Karla Friedricha, Friedricha Wilhelma, Wolfa Ernsta, Kaspara Heinricha i Georga Wilhelma- 4-ech ostatnich mieszkało w Myszęcinie. Rodzina von Sack (Sack von Bohuniowitz) posiadała majątek w latach 1534-1750. Prawdopodobnie od XVIII wieku we wsi drugi mniejszy majątek zwany Niederhof. Po 1750 roku Łęgowo jest w posiadaniu rodziny von Knobelsdorff– właścicielami majątków w Bukowie, Mozowie i Okuninie a około  roku 1761 przechodzi w posiadanie rodziny von Schenkendorff. Majątek w latach 1782-1822 należał do wymarłej w 1822 roku rodziny von Heinersdorf, której przedstawicielami byli bracia Johann Friedrich i Carl Wilhelm, nieślubni synowie radcy prawnego von Schenckendorff, którzy w 1782 roku za zgodą króla zmienili nazwisko na von Heinersdorf. Ostatni przedstawiciel rodu zmarł w 1822 roku. Pod koniec drugiej dekady należy do baronów von Unruh. Byli właścicielami do lat 90-tych XIX wieku. W 1850 roku właścicielem majątku był Ernst August baron von Unruh-Bomst. W 1879 roku majątek o powierzchni 997,80ha należał do Hansa Wilhelma von Unruh-Bomst. Kolejnym posiadaczem dóbr była rodzina von Sydow, właściciele pobliskiego Kalska. W 1896 roku majątek Alfreda von Sydow obejmował 1012ha gruntów a w 1914 roku majątek obejmował 1013ha. W skład majątku wchodziły folwarki: Wygon(Neuvorwerk) i Wądól(Blumenthal, Runenthal) oraz majątek Buków C. Alfred von Sydow zmarł w 1923 roku.  W 1929 roku własność Lony-Lentine von Sydow, z domu baronówna von Bredow(ur.1862) a majątek obejmował 1013ha w skład którego wchodziły folwarki: Wygon(Neuvorwerk), Wądół(Runenthal) i majątek Buków C(BuckowC). We wsi majątek baronów von Kottwitz- urodzona w Łęgowie Helena Bertha baronówna von Kottwitz(28.08.1870-1937), po mężu von Witzleben. Ślub z Waltherem von Witzleben(16.08.1865-14.05.1949) odbył się w Łęgowie w 1911 roku. Czy majątek należał do baronów von Kottwitz- brak na razie danych.

ZAŁOŻENIE PAŁACOWO-PARKOWO-FOLWARCZNE

Po II wojnie światowej majątek w większości przejęty został przez PGR z Bukowa. W pałacu mieścił się Państwowy Ośrodek Szkolno-Wychowawczy. Remonty przeprowadzano na bieżąco. W 1988 roku przeprowadzono remont z adaptacja strychu na mieszkania. Wkrótce wybuchł pożar, który strawił pałac pozostawiając gołe mury. Taki stan istnieje do dzisiaj.
Pałac wzniesiony na planie prostokąta, podpiwniczony, z wejściem głównym zaakcentowanym ryzalitem zwieńczonym w formie trójkąta i poprzedzonym gankiem. Na ryzalicie pałacu herb, należący do rodu von Unruhe.

HERBY WŁAŚCICIELI WSI

Wieś położona w gminie Skąpe powiatu świebodzińskiego. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1223 roku kiedy to książę piastowski Henryk Brodaty przekazał ją klasztorowi cysterek w Trzebnicy. Po sekularyzacji dóbr kościelnych majątek przejmuje państwo pruskie. We wsi nie było majątku rycerskiego. Natomiast był majątek z dworem należący na początku XX wieku do rodziny Wunsche.

Wieś położona w gminie Dąbie powiatu krośnieńskiego. Wymieniona w Kronice uposażeń biskupstwa wrocławskiego z 1295-1305 jako Lawow. W 1300 wzmiankowana jako Lagow. W 1305 wzmiankowana jako Logow, w 1583 roku jako Loger. Początkowo należała do Piastów śląskich, od XIV wieku do margrabiów brandenburskich. Lenno wielu rodów rycerskich. Wchodził początkowo w skład majątku w Leśniowie Wielkim. W 1495 roku lenno Opitza von Bomsdorf, który miał majątek w Leśniowie Wielkim. W 1520 roku należy do rodu von Rothenburg. W 1583 roku należała do rodu von Doberschütz, właścicieli Pławia. W latach 1597-1611 własność Karla Sigismunda barona von Zedlitz und Neukirch, który mieszkał w Łagowie. W drugiej połowie XVII wieku należała do Michaela Magirus von Logau(tytuł szlachecki uzyskał w 1658 roku). Od 1696 roku jest w posiadaniu Johanna von Arnold, właściciela Leśniowa Wielkiego i Małego, Lasek Odrzańskich, Płotów, Sudołu i Radomii. Był fundatorem stojącego do dzisiaj kościoła w Łagowie(na suficie widoczny herb Johanna von Arnold). Po śmierci Johanna von Arnold w 1700 roku oraz jego żony Dorothei z domu von Jeuthe w 1705 roku, dobra odziedziczył syn, Karl Ludwig von Arnold, budowniczy nowego pałacu w Laskach Odrzańskich. W 1709 roku ożenił się z Eleonore von Unruh. Wymieniony jako właściciel w 1713 oraz w 1718/19 roku. Nie miał syna. Mieszkał w swoim majątku w Laskach Odrzańskich. Miał dwóch zamożnych braci na Śląsku. Po Karlu dobra dziedziczy Ludwig von Arnold, później baron Sigismund von Arnold. Ostatnim z rodu jest przybrany syn barona Sigismunda, Johann Christian von Arnold, dwukrotnie żonaty: 1. z Sophie Caroline von Ehrenberg, 2. Z Franziską von Ehrenberg. W 1828 roku po otrzymaniu zgody od cesarza przyjmuje nazwisko von Arnold-Ehrenberg. Umiera 29 grudnia 1849 roku, bezdzietnie. Zmarł prawdopodobnie w Łagowie, bo wcześniej sprzedał majątki w Laskach Odrzańskich oraz Leśniowie Wielkim braciom Lindheim. Dobra dziedziczy rodzina żony- von Ehrenberg- wymieniony Franz von Ehrenberg, jego syn Heinz von Ehrenberg. Dobrami zarządzał Karl Redlich, mąż Elly von Ehrenberg, siostry Heinza. W 1879 roku dobra obejmowały 342,01 ha gruntów. W 1896 roku majątek o areale 336ha należał do pułkownika Franza von Ehrenberg. W 1914 roku majątek obejmował 342ha i należał do rodu von Ehrenberg. W 1921 roku majątek przejęty przez rodzinę Goldner. W 1929 roku majątek Gustava Goldner obejmował 828ha areału. Posiadali dobra do 1945 roku.

ZAŁOŻENIE DWORSKO-FOLWARCZNE

Pozostałością po założeniu dworsko-folwarcznym są budynki gospodarcze, resztki parku dworskiego. Po 1945 roku majątek przejęty przez państwo polskie, w zarządzie PGR. Po 1989 roku były majątek w posiadaniu Iglopol z Dębicy, później firmy Hortex z Gubina.

Wieś położona w gminie Trzciel powiatu międzyrzeckiego. Początki wsi sięgają średniowiecza, kiedy należała do zakonu templariuszy, od 1312 roku do joannitów z Łagowa. Wymieniana pod wieloma nazwami: Lagowecz(1418), Lagowcze(1435), Lagowyecz(1444), Łagowiec(1448), Lagouyecz(1509), Lagowiecz(1513), Laguviecz(1540), Łagowiecz(1564), Łagowiec(1577). W 1418 roku dobra w rękach Franciszka i Dziersława Smolków, w 1420 dobra są w posiadaniu braci: Piotra i Janusza Konopków z Bukowca. W 1446 roku część wsi zostaje sprzedana przez córkę zmarłego Dziersława Smolkę, Małgorzatę kasztelanowi międzyrzeckiemu Stanisławowi Ostrogskiemu z Ostroroga. W 1469 roku część wsi należała do Jana Barkowickiego, który swojej żonie Annie zapisał 300 zł posagu z ½ Łagowca. Od 1513 roku wieś w rękach Bukowieckich z Bukowca– wymienieni bracia Szymon, Abraham, Jan Bukowiecki. Od 1538-1580 wieś w rękach Ostrorogów herbu Nałęcz. W 1577 roku wieś sprzedana Janowi Herstopskiemu. W 1579 roku Marcin z Ostroroga Lwowski sprzedaje część Łagowca Andrzejowi Krzyckiemu, który sprzedał ją w 1580 roku. W 1755 roku majątek jest w rękach rodziny Sczanieckich vel Szczanieckich herbu Osorya. W XIX wieku dobra należą do von Żychlińskich. W 1845 roku w skład majątku wchodziły folwarki: Gościec(Guscht), Alt und Mittel Vorwerk, Bieleń(Stenschifke). W 1846 roku własność Adama Żychlińskiego. W tym czasie w skład majątku wchodziły folwarki: Nowy Świat, Guszt, Średni i stary folwark, Stęszewo i Piaski. W 1857 roku właścicielem był von Żychliński z żoną z domu von Pannwitz W 1870-77 roku majątek Hermanna von Żychlińskiego obejmowały 851ha gruntów.  W 1884 roku majątkiem zarządzał Hermann von Żychlińskiego. Do majątku w Łagowcu należał majątek w Panowicach. W 1896 roku właścicielem majątku o powierzchni 850,62 była Philipine von Żychlińska, z domu Oberfeld. Jej majątek w 1907 i 1913 roku obejmował 851ha gruntów. Po śmierci Philippine von Żychlińskiej właścicielem został jej syn Emil von Żychliński(1852-1922). Po jego śmierci majątek dziedziczy adoptowana jego córka, Emilia Hildegarda von Sobieski- von Żychliński. Prawdopodobnie z powodu kłopotów finansowych oraz małoletności Emilii, majątek przejął Landbank Aktiengesellschaft w Berlinie. W 1926 roku w wieku 18 lat Emilia wychodzi za mąż za Fritza Georga  barona von Waldenfels. Rodzina baronów von Waldenfels dzierżawi majątek.  Do 1939 roku w skład majątku wchodziły folwarki: Grünthal, Nowy Świat(Neuwelt), Wilhelmsruh.

ZAŁOŻENIE PAŁACOWO-PARKOWE

Pozostałością po założeniu są resztki parku krajobrazowego oraz leżące w pobliżu parku budynki gospodarcze byłego folwarku.