Babimost jako osada była zamieszkiwana już we wczesnym średniowieczu, o czym świadczą liczne znaleziska w postaci popielnic, broni i narzędzi. Jako miejscowość prawdopodobnie powstała w XIII wieku. Potwierdza to dokument Przemysła I, w którym po raz pierwszy występuje Babimost pod datą 1257 jako wieś u podnóża zamku kasztelańskiego. Jako miasto na prawie magdeburskim występuje pod datą 1397 roku z nadania przywileju przez Władysława Jagiełłę. Początkowo Babimost był własnością książęcą, należąc do Piastów wielkopolskich. W 1257 roku Przemysł I tuż przed swoją śmiercią nadaje Babimost cystersom z Obry w posiadanie. Na początku XIV wieku należał do księcia śląskiego i głogowskiego Henryka IV, który w roku 1329 roku uznaje się lennikiem Jana Luksemburskiego, króla Czech. Przez krótki okres należał do Krzyżaków by w późniejszych latach stać się miastem prywatnym w rękach możnego rodu Niałków-Jeleni.
Okolice Babimostu, Kębłowa od „niepamiętnych czasów” należały do tego możnego rodu Jeleni, od osady Niałek Niałkami zwanych. Pierwsza wzmianka o tym rodzie pojawia się w roku 1150 w bulli protekcyjnej dla biskupa wrocławskiego papieża Adryana IV. W XIII wieku są fundatorami klasztoru cystersów w Obrze. Przypuszcza się/Paprocki/, że ród Niałków-Jeleni przybył do Polski z Niemiec przed 1150 rokiem. Na ich obce pochodzenie wskazuje imię Iko, które w XIII wieku u nich spotykamy. Prawdopodobnie przed śmiercią Bolesława Krzywoustego doszło do podziału na dwie linie- Wielkopolską i Małopolską. Rodzina Jeleni-Niałków z Wielkopolski tworzyła w XIII wieku jedną rodzinę z Jeleniami ze Śląska- z Parchowic i Sośnicy. Na czoło wysuwa się rodzina Brauchitschów, mających nazwisko od miejscowości Brauchitsch w Głogowskiem/obecnie Chróstnik/. Od nich wzięła się obecna nazwa herbu Brochwicz, którym pieczętowała się rodzina Jeleni-Niałków. Niesiecki rozróżnia cztery rodzaje herbu- Niałkowie pieczętowali się herbem Brochwicz II- jeleń w prawą tarczy głową obrócony, na hełmie pawie pióra./z pracy X.Stanisława Kozierowskiego ze Skorzewa- Studya nad pierwotnem rozsiedleniem rycerstwa wielkopolskiego. VII. Ród Jeleni-Niałków-Brochwiczów.
Z Z.Leszczyc „Herby szlachty polskiej”
Dobra te zostały im skonfiskowane przez króla Łokietka w 1332 roku, kiedy Jelenie- synowie Bodzanty, Mikołaj i Jan z Babimostu stanęli po stronie księcia głogowskiego w walce o koronę polską między Łokietkiem a Henrykiem III i oddali wrogowi dwa zamki w Babimoście i Trzcielu, za co zostali skazani na śmierć. Trzymano ich przez rok w zamku chęcińskim, a ręczył za nich Mikołaj Bodzanta, ojciec Mikołaja ze Zbąszynia, że pieniądze otrzymane od wrogów zwrócą i ziemię sprzedaną wykupią. Niestety nie dotrzymali słowa za co król Kazimierz Wielki zabrał im dwa miasta z zamkami i dwa grody tj. Trzciel, Babimost, Zbąszyń i Kębłowo. Z litości w 1338 roku zapisał im trzy wsie w powiecie radomskim tj. Gościszewice vel Goszczewice z przyległościami. /Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu/. Od tego czasu Babimost stał się miastem królewskim. W roku 1404 Władysław Jagiełło zastawia miasto. Pierwszym starostą zostaje Ticz Bar/Ticzbar/ zwany także Teodorykiem, herbu Niedźwiedź. Był ziemianinem wieluńskim, najemnym żołnierzem Władysława Jagiełły prawdopodobnie pochodzenia niemieckiego. Urzędował do roku 1413. Po nim na urzędzie jest Wojciech Suczka herbu Prawdzic, szlachcic pochodzący z okolic Pniew będąc starostą do 1417 roku. Kolejnym starostą zostaje Piotr Korzbok herbu Korzbok z Trzebawia, pochodzący z rodu rycerskiego z Miśni. Był podstolim poznańskim, cześnikiem i podkomorzym. Był starostą do 1438 roku. Równolegle z nim urząd ten sprawował Mroczek herbu Leszczyc z Łopuchowa pod Pszczewem/1420-1426/ do momentu wykupienia jego zastawu przez Piotra Korzboka. Po śmierci Piotra Korzboka w roku 1438 starostą zostaje Dobrogost z Kolna herbu Nałęcz, kasztelan kamieński. Po jego śmierci w roku 1442 lub 1443 urząd przejął syn jego, Dobrogost, podsędek poznański. Po nim urząd odziedziczył jego syn, Mikołaj z Prusina i Kolna, który w roku 1456 odsprzedaje urząd Mikołajowi Tomickiemu herbu Łodzia, staroście średzkiemu i chorążemu poznańskiemu. Po trzech latach rządów Mikołaj Tomicki odstępuje starostwo Stanisławowi Zbąskiemu herbu Nałęcz, synowi Abrahama Zbąskiego, słynnego husyty, właściciela Zbąszynia. Przez prawie 100 lat urząd starosty był w rękach rodziny Zbąskich. Jak podaje Niesiecki dzieje rodu sięgają XIII wieku. W końcu XIV wieku miasto Zbąszyń w posiadanie otrzymuje Jan Głowacz herbu Nałęcz, wojewoda mazowiecki, żonaty z Jadwigą z Leżenic herbu Leliwa, z którą miał dwóch synów: Jana i Abrahama. Zginął w bitwie pod Worsklą/dopływ Dniepru/ w roku 1399. Najbardziej znaną postacią jest Abraham, który na początku XIV wieku przyjął nazwisko Zbąski. Zbąscy rządzili w Babimoście do 1553 roku. Po śmierci Stanisława, syna Abrahama w roku 1469 dobrami zarządzała wdowa Małgorzata w imieniu niepełnoletnich synów- Piotra, Marcina i Abrahama. Po podziale majątku Babimostem rządził Marcin Zbąski ożeniony z Zofią Opalińską, z która miał czterech synów: Jana, Łukasza, Stanisława i Piotra. To za jego rządów doszło do rozbudowy i przebudowy zamku. Po śmierci Marcina w roku 1502 majątkiem zarządzał jego brat Abraham, kanonik. Po jego śmierci w roku 1528 synowie Marcina podzielili majątek. Babimost przypadł Łukaszowi. Po jego śmierci miastem zarządzał Jan, sekretarz królewski. Po nim od 1542 roku starostwo objął Stanisław, brat Jana, kasztelan chełmski. Po nim rządy objął Abraham, który przez brak zainteresowania majątkiem w roku 1546 doprowadził do wykupienia majątku przez Stanisława Zbąskiego, kasztelana żarnowskiego, później lubelskiego. Po 1553 roku miastem zarządzał Piotr Czarnkowski herbu Nałęcz III. Zmarł bezpotomnie pozostawiając wdowę, Reginę Kościelecką na dobrach babimojskich. Następnym starostą został Andrzej Zbijewski herbu Rola, poborca podatkowy ziemi kaliskiej. Po jego śmierci w roku 1635 dobra dziedziczy jego córka Jadwiga, która rządzi samodzielnie do roku 1639. Wnosi dobra jako wiano w małżeństwo z Janem Bartochowskim herbu Rola. Po jego śmierci w roku 1640 ponownie samodzielnie majątkiem zarządza wdowa Jadwiga do roku 1645. W tym roku wychodzi za mąż za Krzysztofa Żegotę, który obejmuje funkcję starosty. Jest to postać wybitna, syn Marcina, herbu Jastrzębiec jest twórcą rozkwitu miasta w tym okresie. W czasach „potopu” szwedzkiego organizuje oddział partyzancki walczący ze Szwedami. Za zasługi w czasach „potopu” otrzymał od króla Jana Kazimierza urząd podkomorzego kaliskiego, starostwo konińskie i stanowisko wojewody inowrocławskiego. Po śmierci żony w roku 1669 zrzeka się wszystkich świeckich godności i przyjmuje święcenia kapłańskie. Umiera w roku 1673 jako biskup chełmiński. Starostwo babimojskie przejmuje w roku 1669 syn Krzysztofa, Franciszek ożeniony z Krystyną Ponińską, córką Zygmunta. Po jego bezpotomnej śmierci w roku 1685 dobra przejmuje Marcin Głoskowski herbu Jastrzębiec. Od 1685 roku przez okres kilkudziesięciu lat dobra są w posiadaniu możnego rodu Ponińskich. Ponińscy herbu Łodzia, rodzina wielkopolska z Ponina koło Kościana, z której jedna linia III, najmłodsza otrzymała tytuł książęcy polski od Stanisława Augusta Poniatowskiego, króla Polski dnia 19.04.1773 roku, uznany przez Rzeczpospolitą Polską dnia 26.04.1774 roku, potwierdzony tytuł książęcy w Austrii w roku 1818 i 1821 oraz godność „Durchlaucht” w Austrii w 1905 roku. Inna linia otrzymała tytuł hrabiowski pruski w 1782 roku, z uznaniem tytułu w Austrii w roku 1842 i 1862 oraz we Włoszech w roku 1880/Jerzy Hr.Dunin-Borkowski- Allmanach błękitny Lwów 1908/. Od 1685 roku do śmierci starostą babimojskim zostaje Hieronim Poniński. Po nim starostwo obejmuje jego syn, Adam, uczestnik w walkach z Turkami i Tatarami. Za swojego życia przekazuje starostwo synowi Aleksandrowi, żonatemu z Katarzyną Rozdrażewską. Po jego śmierci w roku 1731, w wieku 33 lat urząd obejmuje kolejny syn Adama, Maciej Poniński. Po śmierci Macieja na przełomie 1758/59 starostwo obejmuje jego syn Adam ożeniony z Zofią Lubomirską, córką faworyty hrabiego Henryka Brühla. Szybko doszedł do najwyższych godności w państwie będąc na usługach obcych mocarstw. Pod presją Rosji zostaje wybrany marszałkiem sejmu rozbiorowego. W 1774 roku otrzymuje tytuł książęcy. Należał do najbogatszych magnatów w Polsce. Z powodu rozwiązłego trybu życia doprowadza do zadłużenia i konfiskaty swojego majątku. W 1789 roku zostaje oskarżony i skazany jako zbrodniarz stanu i nieprzyjaciel ojczyzny i pozbawiony tytułów i odznaczeń. Umiera w nędzy w roku 1798 w Warszawie. Od 1774 roku starostą babimojskim zostaje Piotr Potocki herbu Pilawa(srebrna), kasztelan lubelski, uczestnik konfederacji barskiej oraz powstania kościuszkowskiego. Po jego upadku osiadł w zaborze austriackim gdzie umiera w 1800 roku. Urząd starosty pełnił do roku 1785. Po nim starostwo otrzymuje Karol Ernest Biron von Curland, książę kurlandzki, żonaty z Apolonią Ponińską, siostrą Adama. Założyciel sycowskiej linii rodu. Odsprzedaje starostwo babimojskie jednemu z najbogatszych posiadaczy ziemskich na terenie Wielkopolski, Łukaszowi Bnińskiemu herbu Łodzia. Był on ostatnim starostą związanym z Rzeczpospolitą. Mimo przystąpienia do Targowiczan i otrzymania tytułu hrabiowskiego od władz pruskich w roku 1798 zostaje pozbawiony starostwa. Kolejnym właścicielem Babimostu zostaje generał Koeckritz, który odsprzedał darowiznę rodzinie von Unruh, którzy są w posiadaniu Babimostu do śmierci ostatniego potomka, Hansa Wilhelma barona von Unruh. Po śmierci barona miasto przechodzi na własność rządu niemieckiego. Po drugim rozbiorze Polski w roku 1793 Babimost znalazł się w granicach Prus, w latach 1807-1815 w granicach Księstwa Warszawskiego i ponownie po 1815 roku w granicach Prus i Niemiec.
ZAMEK
Poczesne miejsce w systemie obronnym państwa polskiego zajmowały zamki graniczne, najbardziej narażone na działania nieprzyjacielskie. Takim był zamek w Babimoście zlokalizowany na linii obronnej Obry, razem z zamkami w Międzyrzeczu czy Kopanicy. Ich znaczenie zmniejszyło się znacznie w momencie zmiany granic na przełomie XIII i XIV wieku. Ich rolę przejęły zamki na linii Warty stawiane przez Kazimierza Wielkiego.
Należy przypuszczać, że budowniczymi zamku byli Piastowie wielkopolscy w XIII wieku. Zamek wymieniany jest w 1334/35 roku kiedy to Mikołaj i Jan, synowie Mikołaja Bodzenty zdradzili króla Władysława Łokietka za co zostali pojmani i przetrzymywani w zamku chęcińskim. Zostali pozbawieni zamku w Babimoście oraz zamku w Trzcielu. Po 1382 roku posiadacze zamku brali udział w zamieszkach po śmierci króla Ludwika Węgierskiego. Prawdopodobnie podczas najazdu szwedzkiego, splądrowaniu i spaleniu miasta w 1656 roku przez Szwedów doszło do zniszczenia zamku w Babimoście. Jeszcze w XVIII wieku na planie miasta widoczny ślad zamku ok. 300 m na wschód od rynku- może obecnie jest to okolica ulicy Podzamcze?
PAŁAC
Pod koniec XVIII wieku majątek w okolicy wsi Podmokłe, na przedmieściach dzisiejszego Babimostu należącego od 1798 roku do Anselma Rudolpha von Unruhe z Łęgowa, zostaje w roku 1802 sprzedany hrabiemu Heinrichowi Leopoldowi von Seherr-Thoss. Majątek w szybkim czasie zmienia właścicieli- kolejnym zostaje Peter Friedrich August von Triebenfeld, który z kolei odsprzedaje majątek Friedrichowi Leopoldowi Wildegansowi, właścicielowi Babimostu i Kopanicy. Prawdopodobnie z powodu kłopotów finansowych ostatniego właściciela majątek wystawiony na licytację. Dnia 17 stycznia 1825 roku zostaje zakupiony przez syna byłego właściciela, porucznika Hansa Augusta von Unruhe. W roku 1847 Hans August otrzymuje tytuł barona z pozwoleniem używania przy nazwisku „Bomst”. W 1850 roku poświęca karierę wojskową na rzecz zarządzania majątkiem. W 1854 roku na wzgórzu pośród miejscowych winnic buduje letni pałac w stylu neoromańskim, z wysoka wieżą jako dominantą nad całością, z której roztaczał się piękny widok na okolicę i przepływającą Obrę. W piwnicach pałacu przechowywano wino z miejscowych winnic. Poza tym organizowano polowania i przyjęcia. Dnia 26 kwietnia 1873 roku umiera Hans August von Unruhe-Bomst. Majątek przechodzi na jego najstarszego syna- Hansa Wilhelma, który na cześć swojego ojca nadaje nazwę pałacowi- Augusthohe.
