ŚLIWNIK /Schadendorf/

Wieś położona w gminie Małomice powiatu żagańskiego. Po raz pierwszy wzmiankowana w już 1435 r., jako Schadendorff (Codex diplomaticus Silesia, t. 31, s. 28). Prawdopodobnie wieś była częścią majątku małomickiego. W 1718 roku wieś należała do Heinricha Gottloba hrabiego von Reder. Na początku XIX wieku jest własnością Alfreda hrabiego von zu Dohna.

ZESPÓŁ DWORSKI

We wschodniej części wsi położony był majątek ziemski. Składa się z skromnego dworu oraz budynków gospodarczych.

Śliwnik 1911, lubuskie

ŚMIĘĆ /Schminz/

Nieistniejąca wieś położona w gminie Stepnica powiatu goleniowskiego. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1318 roku(Smyntz) jako własność klasztorna. Był to obszar łąk o tej nazwie. W 1731-36/39 założona farma krów rasy holenderskiej. Założony folwark należał do majątku w Recławiu. W 1749 roku folwark dzierżawiony przez Erdmanna Joachima von Paulsdorf.  W 1811 roku własność Hermanna Castner. W 1828 roku własność syna Hermanna, porucznika Wilhelma Castner. Od 1835 roku w rękach barona Theodora Georga von Puttkamer. Na terenie wsi znajdował się majątek w 1910 roku należący do niejakiego Fuchs. Wchodził w skład majątku w pobliskim Czarnocinie. Po 1945 roku wieś opuszczona.

 

 

Śmiechów /Schulzenhagen/

HISTORIA WSI

Wieś położona w gminie Będzino powiatu koszalińskiego. Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 2-ej połowy XIII wieku. We wsi istniały trzy majątki: A,B,C. Pozostałościa są trzy dwory z resztkami założeń folwarcznych.

MAJĄTEK A

Na początku XIX wieku/1804 rok/ jako właścicieli mająku wymienia się rodzinę von Schlotheim oraz rodzinę von Heidebreck. Przedstawicielem tej rodziny był Carl Christoph Philipp von Heidebreck. W latach 1854-57 majątek w rękach rodziny Sirvent. W 1905 roku dobra w rękach rodziny Mielcke. W 1910 roku  Majątek A należał do rodziny Fiss. Położony był w centrum wsi około 300 metrów na zachód od drogi na Gąski o powierzchni 140 ha gruntów. W 1928 roku  Majątek A w posiadaniu Waltera von Friedlaendera i liczył 152 ha gruntów. Rodzina von Friedlaender była w posiadaniu majątku do 1945 roku.

MAJĄTEK B

W XVIII wieku majątek należał do rodziny von Damitz. W 1804 roku był w posiadaniu Eggerta Georga von Damitz. Był w posiadaniu rodziny von Damnitz do 1857 roku. Prawdopodobnie kolejnym posiadaczem majątku B była rodzina von Blanckenburg. W 1905 roku posiadaczem majątku był Gustav von Blanckenburg. W 1910 roku Majątek B leżący na zachodnim krańcu wsi należał do Botha von Blanckenburg. Majątek liczył 205 ha gruntów. W 1928 roku majatek B nadal w rękach Botha von Blanckenburg`a i liczył 205 ha gruntów, . W rękach tej rodziny majątek był do 1945 roku.

MAJĄTEK C

W 1804 roku właścicielem majątku C była rodzina von Damitz. Od 1820 do 1945 roku w rękach rodu Mielcke. W 1910 roku Majątek C leżący na wschodnim krańcu wsi należał do Mathilde Mielcke z domu Bandow. Majątek liczył 225 ha gruntów. W 1928 roku majątek C w posiadaniu Victora Mielcke, wielkości 223 ha gruntów.

Jako właścicieli ziemskich wymienia się również rodziny: von Zarth/Zarten/, von Frohreich, Muller, von Gerlach, von Wedel.

Śniatowo /Schnatow/

Wieś położona w gminie Kamień Pomorski powiatu kamieńskiego. Po raz pierwszy wymieniona w 1378 roku(Snatowe) kiedy była własnością Heinricha von Tessin. W 1408 dobra przechodzą w ręce Heinricha Maaske z Rzewnowa, później należą do Kalusa(Klausa) Maaske(1436). W 1448 roku wymieniany jest Joachim Troghe. W 1462 roku wymieniony Jasper Maaske, posiadający dobra Śniatowo, Gardziec i Płastkowo. Prawdopodobnie pod koniec XV lub na początku XVI wieku doszło do podziału wsi na dwie części: a i b. Część b od 1515 roku należała do rodziny von Flemming, część a do rodziny von Mellin-Gahnz z pobliskiego Gańca. W 1703 roku Hosrath Carl Bogislaw von Mellin odkupił majątek b od Caspara Sigismunda von Flemming. Tym samym połączył majątki a i b w całość. Kolejnym dziedzicem dóbr był Friedrich Wilhelm von Mellin a po jego śmierci majątek odziedziczył Wilhelm Heinrich von Mellin. Kolejnym Panem na Śniatowie był porucznik Joachim Friedrich von Mellin oraz jego brat Wilhelm Heinrich von Mellin. W 1767 roku na 25 lat dobra wydzierżawia Ernst Friedrich von Lepel z Chynowa. Po nim majątek przejmuje jego syn, porucznik Philipp Sigismund von Lepel. Za 12 tys. talarów dzierżawę wykupił kapitan Gotthilf Christian Kurt von Mellin.  W tym samym czasie w roku 1792 pretensje do części majątku, należącego kiedyś do rodu von Flemming zgłosił w imieniu swojego brata Juliusa Friedricha Wilhelma, Franz Bernd Johann Sigismund von Flemming, otrzymując odpowiednią rekompensatę za utracony majątek. Po  śmierci kapitana Gotthilfa Christiana Kurta von Mellin majątek przejmują jego córki, które w 1803 roku odsprzedały dobra porucznikowi Henningowi Ludwigowi Dionystusowi von Blankenburg z Mechowa. W 1834 roku dobra zakupił August Ludwig Magnus Appel z Płastkowa. W 1852 roku własność Ferdinanda Appel. W 1861 roku właścicielem dóbr zostaje Gustav Voss. Od 1889 roku majątek jest w rękach rodu von Flemming z Benic. W 1910 roku dobra liczyły 570, 68 ha gruntów a właścicielem był Kurt/d/ hrabia von Flemming. W 1928 roku majątek nadal był w rękach Kurt/d/a hrabiego von Flemming i liczył 571 ha gruntów. Był ostatnim właścicielem Śniatowa do 1945 roku.

Śniatowo-ok.Kamienia Pomorskiego, pałac von Flemmingów

Śniatowo, zachodniopomorskie

ZESPÓŁ PAŁACOWO-PARKOWY

We wsi na obrzeżach parku stoi pałac z 1901 roku, w swojej pierwotnej formie w stylu eklektycznym. W czasie działań wojennych w 1945 roku doszło do zniszczenia dachu oraz górnego piętra. Przez lata pozostawał w ruinie. Podczas dokonanej odbudowy i remontu nie odbudowano dachu w pierwotnej formie, zastosowując płaskie zadaszenie, zlikwidowano wieżę, zwieńczenie frontowego ryzalitu. W środku zachował się neorenesansowy kominek, sztukaterie, posadzka na werandzie i parkiety. Od 1960 roku w pałacu mieści się Dom Pomocy Społecznej.

Śniatowo- pałac od frontu Śniatowo-widok od dziedzińca wewn. Śniatowo-część balustrady Śniatowo-herb właścicieli-von Flemmingów Śniatowo-wejście do pałacu

 

 

 

 

2018r.

ŚRÓDLESIE /Tonnenspring Vw./

Osada położona w gminie Strzelce Krajeńskie powiatu strzelecko-krajeńskiego. Położona 2,5 km od Żabicka przy drodze do Dankowa. Prawdopodobnie folwark należał do majątku w Buszowie. Po wojnie w zarządzie PGR Bobrówko. Obecnie znajduje się tutaj gospodarstwo agroturystyczne.

Śródlesie i Machary, lubuskie

Świątki /Tempelhof/

Świątki zachodniopomorskie

HISTORIA WSI

Wieś położona w gminie Nowogródek Pomorski powiatu myśliborskiego. Pierwsza wzmianka pochodzi z połowy XIII wieku. Należała wtedy do joannitów. W 1765 roku jako właściciela majątku wymienia się Carla von Knoeringen. Pod koniec XVIII wieku należała do domeny królewskiej Karsko. Na początku XIX wieku należała do majątku w Nowogródku Pomorskim. Po podziale Nowogródka na dwie części, część  sprzedana w ręce prywatne, od 1845 roku nosi nazwę Tempelhof. W latach 20-tych XX wieku rozparcelowano majątek a w pałacu ulokowano dom starców. Po 1945 roku pałac zniszczony i rozebrany. Pozostałością są resztki fundamentów oraz resztki parku otaczający pałac.

Knoeringen

ŚWIBINKI /Schniebinchen/

Wieś położona w gminie Tuplice powiatu żarskiego. Początki wsi sięgają średniowiecza. Wzmiankowana w 1451 roku(Nywenchyn) oraz w 1538 roku(Schniblichen). Wśród właścicieli wsi wymienia się rody: von Kalckreuth(1538, 1578- w 1577 roku właścicielem wsi był Kacper von Kalckreuth, ożeniony z Ursulą von Meyer), baronów von Kottwitz– wymieniony Hans baron von Kottwitz, von Gӧllnitz, von Wiedebach(1626-1658- w 1637 roku dobra szlacheckie należały do Joachima von Wiedebach, von Bünau(1686-1756- w 1650 wieś posiada Rudolf von Bünau, w 1681 roku Heinrich von Bünau), von Rabenau , von Sack(1766), von Zeschau(1766-1810- wymieniony Balthasar Heinrich Erdmann, zmarły w 1810 roku). W 1811 roku doszło do podziału dóbr po Balthasarze. Świbinki przypadły jego córce z małżeństwa z Friederike Johanne Christiane von Meyer, Emilie Juliane von Francois. W 1838 roku dobra są w rękach rodziny Sattler, w 1842 roku rodziny Gӓbel, w 1857 roku majątek jest własnością rodziny Kluge, później należy do rodu von Jagow– wymieniony Joachim von Jagow, urodzony w 1866 roku. Ostatnim właścicielem majątku przed 1945 rokiem była rodzina Kӓsbach.

Świbinki na płd od Lubska- dwór

We wsi dwór zbudowany na planie prostokąta, jednokondygnacyjny, z użytkowym poddaszem, podpiwniczony, kryty dachem dwuspadowym. W sąsiedztwie zabudowania gospodarcze oraz park dworski.

Świbinki 1939, lubuskie

 

ŚWIBNA /Zwippendorf/

Wieś położona w gminie Jasień powiatu żarskiego. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1381 roku(Czwippendorf). W 1416 roku wymieniona(Czwippotendorff) jako dobro wasalne rodu von Biberstein, panów państwa stanowego Żary. Od 1490 roku właścicielami wsi są bracia Niclas i Jeronymus von Gebelzig(1494-Zewippendorff). W latach 1508-1512 wieś posiada Christoph von Grünberg. Kolejnym właścicielem wsi od 1550 roku była rodzina von Wiedebach z Biecza, wymieniana jeszcze w latach 1694 i 1772. Pierwszym z imienia był Joachim von Wiedebach, kolejnym dziedzicem dóbr był Nicol von Wiedebach. W połowie XVII wieku część wsi przez małżeństwo z wdową po Casprze von Wiedebach przeszła w ręce Rudolfa von Bünau. Na początku XVIII wieku wymieniony Otto Georg von Wiedebach, budowniczy pałacu. W 1772 roku wieś sprzedana przez rodzinę von Wiedebach. Od tego czasu dość częste zmiany właścicieli. Wymienia się rodziny: Schmidt, Ludwig Neumann(1830), Ernst Ferdinand Lucknern(1841), Adolf Heyne(1845), Erdmann von Knobelsdorff(1857), hrabia Schweinitz und Crain, baron von Kauder(1861), Emil Hermann(1863), Friedrich August Stauss(1914-1945).

Świbna pow. Żary

swibna-palac

Zespół pałacowy składający się z pałacu, spichlerza i parku. Pałac zbudowany w 1710 roku w stylu barokowym. Murowany z cegły, piętrowy, założony na rzucie prostokąta, nakryty dachem mansardowym. W części pomieszczeń parterowych zachowane sklepienia kolebkowo-krzyżowe. W elewacji frontowej portal z kartuszem. Elewacja podzielona pionowymi pasami boniowań. W sąsiedztwie pałacu resztki parku krajobrazowego z XVIII wieku
swibna-1919-lubuskie

ŚWIDNICA /Schweinitz/

O leżącej w pobliżu Zielonej Góry wsi pierwsze wzmianki pochodzą z 1289 roku, kiedy wymienia się Heinricha von Kittlitz zamieszkałego na terenie wsi. W 1300 i 1305 roku jako właściciela wsi podano rodzinę de Lantsberc-Landsberg. W 1396 roku właścicielem wsi jest Heinrich von Kittlitz zwany Młodszym. Rodzina von Kittlitz mieszkała w Świdnicy do XVIII wieku. Podział wsi nastąpił za czasów Heinricha III i Balthasara I, którzy wieś podzielili na dwie części. W swych zasadniczych granicach podział ten utrzymał się do połowy XIX wieku. Od połowy XIX wieku historia wsi to historia majątków: Świdnica I, Świdnica II, Świdnica III.

swidnica-1896-lubuskie

WIEŻA RYCERSKA    

Pierwszą siedzibą rodu von Kittlitz była wieża rycerska usytuowana na terenie późniejszej Świdnicy II. Powstała prawdopodobnie pod koniec XIII lub na początku XIV wieku. Pozostałości wieży były jeszcze widoczne w 1840 roku. Podczas rozbudowy i przebudowy dworu z elementami neogotyku angielskiego, fragmenty wieży zostały wmurowane w ściany pałacu. Dnia 13 lutego 1932 roku dwór Świdnica II spłonął. Obecnie jedynym śladem istnienia dworu są resztki parku położonego naprzeciwko dworu Świdnica I.

WIEŻA RYCERSKA II

Prawdopodobnie istniejący do dziś dwór Świdnica I powstał na fundamentach starszej budowli obronnej, otoczonej fosą. Należy przypuszczać, że powstała za czasów rodu von Landsberg na początku XIV wieku.

ŚWIDNICA I

swidnica-dwor-1swidnica-dwor-iswidnica6swidnica5sw9idnica3

W latach 1514-1519 Świdnica staraniem Balthasara II von Kittlitz staje się miastem, otrzymując prawa miejskie od króla Władysława Węgierskiego. W 1547 roku Balthasar II otrzymuje tytuł barona. W 1602 roku zakończono pracę nad rozbudową i przebudową dworu Świdnica I, którego fundatorem był najbardziej znany z rodu, Johann Christoph I, komandor zakonu Joannitów. W roku 1691 von Kittlitz ze Świdnicy otrzymują tytuł barona. W 1702 roku Johann Christoph II sprzedaje Świdnicę I Ottonowi Abrahamowi von Diebitsch z Podlegórza. W tym momencie losy rodu von Kittlitz i Świdnicy rozeszły się na zawsze. Pomiędzy rokiem 1721 a 1734 majątek dostaje się w ręce Maxa Gottloba von Stentsch, w 1734 jako właściciel wymieniany jest Johann Ernst von Stentsch, w 1737 wdowa po nim Eleonore Charlotte von Stentsch, z domu von Kittlitz. To u niej w nocy z 16 na 17 grudnia 1740 roku, zatrzymuje się tu Fryderyk II Wielki. W roku 1770 Świdnicę I zakupuje Karl Bernhard von Prittwitz-Gaffron. Po jego śmierci dobrami zarządzała jego córka, Friedericke Christine, zamężna za Melchiora Gottharda von Dyherrn, który od 1789 roku staje się posiadaczem Świdnicy I i zarządzał nią do roku 1808. W tym roku za sumę 75 000 talarów sprzedaje Świdnicę I Johannowi Georgowi Schneider. W rękach rodziny Schneider dobra pozostają do roku 1862, kiedy zostają zakupione przez Arthura barona von Knobelsdorff z Buchałowa. W krótkim czasie dwór Świdnica I zmienia kolejno 12 właścicieli:1873- August Lehme z Legnicy,1877- Franz Steinlein z Berlina,1877- Robert Mehn,1878- Heinrich Koehne,1883- Arthur baron von Knobelsdorff,1884- Otto Eisenstuck,1886- Arthur baron von Knobelsdorff,1895- wdowa po von Knobelsdorffie- Agnes z domu von Waeder,1896- Emil Kuhlmch,1899- Emil Frendenfeld,1903- Paul Schultz, który zakupił pozostałą jeszcze część majątku w rękach baronów von Knobelsdorff. W XX wieku następuje kolejna częsta zmiana właścicieli. Do 1945 roku wymienia się m.in. Maxa Stober`a i Bruno Funk`a.  Dwór Świdnica I zwany dworem Kietliczów w latach 1945-60 był magazynem. W latach 1960-69 dwór stał pusty. W latach 1970-74 Pracownie Konserwacji Zabytków – Oddział Poznań – przeprowadziły gruntowny remont dworu. W 1975 roku Muzeum Ziemi Lubuskiej w Zielonej Górze przejęło obiekt i przeznaczyło na pracownie konserwatorskie. W 1976 roku powołano do życia Oddział Archeologiczny Muzeum Ziemi Lubuskiej, by w 1979 roku w dworze Kietliczów otworzyć Muzeum Archeologiczne Środkowego Nadodrza istniejące do dziś.

ŚWIDNICA II

swidnica-dwor-ii-z-wieza-mieszkalnaŚwidnica II- ok. Zielonej góry
swidnica-dwor-nriiswidnica-palac-wg-dunckera003

Początkowo siedzibą rodową von Kittlitz była Świdnica II. Pomiędzy 1578 a 1580 rokiem Klaus II von Kittlitz właściciel Świdnicy II, sprzedaje ją Heinrichowi von Zedlitz und Schӧnau. Wdowa po Heinrichu von Zedlitz und Schӧnau, Katarina z domu von Glaubitz prawdopodobnie wyszła za mąż za Christopha von Giersdorff, wymienianego jako właściciela Świdnicy II w 1620 roku. Ale w 1636 roku Katarina ponownie jest wymieniana jako posiadaczka majątku. Po 1636 roku właścicielem Świdnicy II zostaje Hans von Kӧsslitz, pan na Letnicy, zmarły w 1683 roku. Majątek Świdnica II w rękach rodu von Kӧsslitz pozostaje do 1791 roku. (w dokumentach von Kӧsslitz wymieniony w 1845/46). I tu następują częste zmiany właścicieli dworu jak Świdnicy I: 1793- Karl Heinrich Archibald hrabia von Schlabrendorf-Stolz, 1829- Eweline hrabina von Sickingen-Hohenburg, z domu hrabianka von Schlabrendorf, 1851- von Pannewitz senior z Ochli, Heinrich Brehmer z Jeleniowa i Leopold Sattig z Jarogniewic1857- Julius Otto Heinrich Krüger, 1863- Leopold von Baehne, 1863- von Türcke, 1902- Karl Steinke, 1909- Heinne, 1917- Werner. W 1851 roku z części Świdnicy II wydzielono Świdnicę III z folwarkiem leśnym i cegielnią. Rok później powstał dwór Świdnica III. Dnia 13 lutego 1932 roku spłonął dwór Świdnica II, nie został już odbudowany.

ŚWIDNICA III

swidnica-dwor-3

swidnica-dwor

swidnica-zal-dworskie-iii-lubuskie

swidnica-palac2

swidnica2

 

Majątek powstał w 1851, dwór zbudowany w 1852 roku. Początkowo właścicielami była rodzina von Pannewitz do 1892 roku. Od 1892 do 1902 roku właścicielem był Arthur von Zastrow. Od 1902 majątek posiada baronostwo von Nordensflÿcht. W 1912 roku właścicielem zostaje Alfons Strach, w 1917 roku Karl Herbst, w 1919 roku von Schlicht. W latach 30-tych XX wieku ponownie dobra Świdnica II i III połączono. W dworze Świdnica III w latach 30-ych mieścił się dom opieki. Na mapach już od 1896 roku nie figuruje jako zespół dworski.

ŚWIDNICA IV- DWÓR ESCHENTAL

Świdnica- pałac Eckental, lubuskie

swidnica-pow-zielona-gora

Nic nie wiadomo na temat tego majątku Z pocztówki powstał prawdopodobnie pod koniec XIX wieku. Na mapie z 1896 roku zespół ten jest już zaznaczony jako GUT III.

Świdwin /Schivelbein/

Miasto powiatowe położone nad rzeką Regą. Już w XII wieku znajdował się tutaj gród pomorski strzegący szlaku handlowego z Kołobrzegu do Wielkopolski. W 1277 roku książę pomorski Barnim I sprzedał zachodnią część kasztelani kołobrzeskiej wraz ze Świdwinem biskupowi kamieńskiemu Hermannowi von Gleichen a ten w 1280 roku odstąpił południową część swojej ziemi wraz ze Świdwinem margrabiemu Albrechtowi III. To wtedy po raz pierwszy pojawia się Świdwin w dokumentach. Po okresie krwawych walk o te ziemie pomiędzy Bogusławem IV a margrabiami,  w 1286 roku margrabia Albrecht III oddał w lenno ziemię świdwińską Przybysławowi IV, księciu Parchimia i Meklemburga. W 1292 roku Albrecht III oddał w zastaw ziemie świdwińską ze Świdwinem księciu Mikołajowi meklemburskiemu z linii Werle. W 1317 roku margrabia Waldemar oddał Świdwin z zamkiem w zastaw biskupowi kamieńskiemu Heinirchowi von Wachholtz. W 1319 roku margrabia Waldemar sprzedaje miasto i zamek rycerzom: Nicolausowi Olafson(Olafsohn) i Wedigiemu von Wedel. Po śmierci Nicolausa Olafsona i spłaceniu udziałów duńskiego rycerza rodzina von Wedel stała się jedynym właścicielem Świdwina. Po śmierci Wediga w 1324 roku, do roku 1354 Świdwinem zarządzał Hasso von Wedel. W 1384 roku Hans von  Wedel z powodu zadłużenia sprzedaje zamek i miasto zakonowi krzyżackiemu. W 1445 roku Świdwin zostaje wykupiony z rąk krzyżackich przez elektora Fryderyka II. W latach 1540-1808 zamek stał się siedzibą komandorii joannickiej. W 1630 roku Świdwin i zamek zajęli Szwedzi. Zamek został odzyskany przez joannitów w 1648 roku. Po sekularyzacji majątku zakonu i przejęciu przez państwo pruskie na zamku mieściły się instytucje świeckie. W latach 30-tych XX wieku na zamku otworzono szkołę żeńską. Po II wojnie światowej do 1952 roku na zamku znajdowała się szkoła rolnicza. Po pożarze w 1952 roku przez kilka lat zamek stał opuszczony. W latach 1964-68 odbudowano zamek z przeznaczeniem na Powiatowy Dom Kultury w Świdwinie. Obecnie to Świdwiński Ośrodek Kultury.

ZAMEK

Usytuowany w zachodniej części miasta na lewym brzegu Regi. Wielokrotnie przebudowywany i rozbudowywany. Wzniesiony po 1280 a przed 1317 rokiem prawdopodobnie przez książąt meklemburskich Przybysława IV i Mikołaja z Werle. W tym czasie zamek posiadał mury obwodowe, kamienny budynek mieszkalny i kwadratową wieżę przybramną. Całość otoczona była fosą. Za czasów krzyżackich rozebrano skrzydło północne i zbudowano budynek mieszkalny od południa, który był rozbudowywany przez kolejne lata. Rozbudowano wieżę, którą podwyższono do ponad 25 m. W latach 20-tych XVI wieku zbudowano nową bramę i przedbramie. Odbudowany przez joannitów po zniszczeniach dokonanych podczas najazdu szwedzkiego. Największą rozbudowę i przebudowę zamku dokonano za czasów trzech komandorów joannickich: Alexandra hrabiego von Wartensleben, Friedricha Wilhelma von Kalkstein i Karla Wilhelma hrabiego Finck von Finckenstein, których herby w 1803 roku król Fryderyk Wilhelm kazał umieścić nad bramą wjazdową. Podczas II wojny światowej zamek nie doznał większych uszkodzeń. Po pożarze w 1953 roku w latach 1964-68 dokonano gruntownej restauracji zabytku.

WILLA

ŚWIEBODZIN /Schwiebus/

Przypuszcza się, że pierwszą formą osadniczą, która zapoczątkowała rozwój miasta był wczesnośredniowieczny gród datowany na okres od IX do XII wieku. Miejscowość początkowo związana z Wielkopolską, po raz pierwszy wzmiankowana w zachowanych dokumentach w 1302 roku(Swebosin), kiedy była już częścią Księstwa głogowskiego. Wymieniony rycerz Gniewomir, właściciel okolicznych wiosek, pochodził z wielkopolskiego rodu Samsonów, był synem Trzebiesława, kasztelana zbąszyńskiego. Jego syn, Trzebiesław traci Świebodzin na rzecz pochodzących z Łużyc Wezenborgów, których wymienia się w 1319 roku. Świebodzin będąc częścią księstwa głogowskiego, dzielił jego losy. W 1329 roku książę Henryk IV zmuszony został do złożenia hołdu lennego królowi Czech, Janowi Luksemburskiemu i tym samym Świebodzin staje się częścią Królestwa Czech. W latach 1435-1467 miasto oddane zostało w zastaw joannitom łagowskim. W 1476 roku miasto zdobyte przez króla węgierskiego Macieja Korwina, z ramienia którego władzę nad Świebodzinem sprawował książę żagański Jan Szalony. Wiek XVI i XVII przyniósł duże straty w strukturze miasta przez liczne pożary oraz zniszczenia spowodowane wojną trzydziestoletnią. W latach 1699-1810 samo miasto było na prawie zastawu w posiadaniu cysterek trzebnickich. Od 1742 roku po I wojnie śląskiej w granicach Prus, od 1871 roku wchodzi w skład zjednoczonych Niemiec. Od 1945 roku w granicach państwa polskiego.

Świebodzin zamek, lubuskieswiebodzin-zamek-zza-muruswiebodzin-zamek-z-dziedzincemswiebodzin-zamek-z-innegi-spojrzeniaswiebodzin-zamek

ZAMEK

Na zbiegu ulic Zamkowej i Szpitalnej położony jest zamek, o którym po raz pierwszy mowa jest w 1329 roku. Przypuszcza się, że powstał na przełomie XIII/XIV wieku lub po 1319 roku we wschodniej części średniowiecznego miasta, które otrzymało przywilej lokacyjny na początku XIV stulecia. Budowniczym zamku był książę głogowski, prawdopodobnie Henryk IV. Pierwszym znanym rycerzem na zamku był Henczko II Wezenborg. Pochodził z rodu łużyckiego (z turem w herbie), który piastował wysokie urzędy w księstwie głogowskim. Po 1331 r. przez kilkadziesiąt lat zamek był w posiadaniu Czechów – komendantem był Hinko z Dubu. Po 1360 r. zamek był w posiadaniu książąt żagańsko-głogowskich, z których Wacław i Henryk XI tytułują się książętami ze Świebodzina. Komendantami zamku w tym czasie byli: Erich von Lessen (1397), Wilhelm von Gersdorff, Nickel von Falkenhain, Hans von Seslaw(Zeschau?), Friedrich von Stentzsch – brat właściciela Szczańca – Hansa. W latach 1435-1467 zamek będący pod zarządem zakonu joannitów z Łagowa został zmodernizowany i rozbudowany. Komendantami zamku w tym czasie byli: Conrad von Burckersdorf (od 1439), później Nicolaus von Thierbach i Liborius von Schlieben. W 1488 r. na zamku przebywała rodzina księcia żagańskiego  Jana II – żona Katarzyna i dwie córki. W 1501 r. książę Zygmunt Jagiellończyk jako namiestnik Śląska nadał zamek w zarząd Hansowi von Nostitz. Po nim zamek otrzymał Wenzel von Haugwitz i jego dwóch synów, Johann i Wilhelm. Od 1540 r. z nadania cesarza Ferdynanda I króla Czech i Węgier zamek na ponad 100 lat znajdował się w rękach rodziny von Knobelsdorff. Po 1674 r. należał do właścicieli Przełazów – rodziny von Knigge. W latach 1687-1695 zamek zarządzany był przez pełnomocników margrabiego Brandenburgii, rekrutujących się z okolicznej szlachty. Po H. von Knigge zamek przejęli kolejno: Kilian von Sommerfeld(1688), Konrad von Troschke(1691), Hans von Osseck(Osiek)(1694),Theodor von Sommerfeld(1695). W 1699 r. decyzją cesarza Leopolda I zamek był w posiadaniu zakonu cysterek z Trzebnicy, stając się centrum administracyjnym cysterskich latyfundiów. W 1790 r. cysterki przekazały zamek władzom miejskim. Opustoszały od kilkudziesięciu lat popadający w ruinę zamek zakupiła w połowie XIX w. Auguste Sckerl z domu von Briesen. W latach 1859-60 właścicielem był przedsiębiorca budowlany Louis Kramm, później jego spadkobiercy w tym Gustaw Kramm, właściciel firmy budującej kolej marchijsko-poznańską. Część majątku w 1868 roku wykupiło miasto i w 1898 roku przekazało siostrom boromeuszkom. Część posiadała rodzina Tietz, która po 1916 r. przekazała pozostałą część majątku zamkowego siostrom boromeuszkom, które do czasów II wojny światowej prowadziły tu szpital. Po wojnie w zamku działał ośrodek Caritasu, później znajdował się tu państwowy ośrodek rehabilitacyjny z oddziałem szpitalnym, mieszkaniami dla personelu i kaplicą szpitalną. W latach 1984-1989 przeprowadzono częściowy remont zamku.

swiebodzin-1944-lubuskie