GÓRZYN /Göhren/

Wieś leżąca w gminie Lubsko powiatu żarskiego o średniowiecznej metryce. Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z roku 1346. Właścicielem Górzyna po 1482 był Georg von/vom/ Stein, by po 1490 roku być w posiadaniu rodu von Rothenburg. Jako kolejnych właścicieli wymienia się rodzinę von Kalckreuth. W 1500 roku właścicielem zostaja bracia von Schlichting. Po 1663 roku właścicielami wsi zostaje rodzina von Gablenz. Za ich posiadania dochodzi do podziału majątku i zubożenie wsi. Od 1777 roku Górzyn stanowi własność barona Dietricha Gottharda von Blomberg. Za jego czasów powstają zabudowania nowego folwarku oraz pałac, obecnie nie istniejący. Od końca XVIII wieku miejscowość dość często zmienia właścicieli. Od barona von Blomberg wieś zakupuje Adam Friedrich von Winanko und Werenstein, który już w 1799 roku odsprzedaje Górzyn królewskiemu szambelanowi Johannowi Karlowi von Hagen. W 1803 roku od von Hagena majątek zakupuje  Gerhard Johann von Alvensleben, a ten w 1806 roku odsprzedaje majątek rodzinie von Görne. W 1809 roku wieś jest w posiadaniu Zerboniego Sposetti. Po 1817 roku właścicielem majątku jest bankier z Berlina Carl Philip Krutsch. Po 1818 roku doszło do parcelacji majątku i zakupu ziemi przez miejscowych chłopów.

 WIEŻA MIESZKALNA

 W Górzynie znajduje się wieża mieszkalna zbudowana w XV-XVI wieku, której właściciel związany był z miejscowym kościołem. Prawdopodobnie po zniszczeniach w roku 1785 w górnej partii nadbudowana. Murowana z kamienia i cegły, piętrowa, założona na planie kwadratu. W grubości muru umieszczone schody prowadzące na piętro. Czterospadowy dach. W latach 90-tych remontowana. Obecnie w rękach prywatnych.

PAŁAC

Do 1841 roku we wsi stał pałac, który został rozebrany do fundamentów.

 

Screen Shot 052

GĘBICE /Amtitz/

Wieś położona w gminie Gubin powiatu krośnieńskiego. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1158 roku, jako własność klasztoru benedyktynek w Gubinie. Gębice były małą wsią rycerską, która wielokrotnie zmieniała właścicieli. Prawdopodobnie już przed 1300 rokiem należała do rodziny von Polenz/Polentz/. W 1347 roku wspomniany Fritz de Omtitz. W 1437 roku po śmierci Hansa von Polenz majątek po nim przejął Hans von Zeschau(Czeschaw, Tscheschaw, Tzeschow), którego lenno zostało potwierdzone w 1459 roku. W 1490 i 1506 roku wymieniony Balthasar von Zeschau a w 1526 roku wymienieni bracia i kuzyni: Balthasar, Kaspar, Hans i Christoph von Zeschau. W 1564 roku umiera Wolf von Zeschau a dobra dziedziczą synowie: Kacper i Wolf Dietrich. Po śmierci Kacpra zmarłego wkrótce po śmierci ojca, dobra dziedziczy jego brat, Wolf Dietrich, który umiera w 1569 roku, bez dziedzica męskiego. Dobra trafiają w ręce Hansa von Zeschau, który musiał spłacić wdowę po Wolfie Dietrichu oraz jego siostrę, Margarethe von Stutterheim. Był dwukrotnie żonaty z: Sabine von Waldow i z Ursulą von Wiedebach. Zmarł około 1577 roku. Majątek odziedziczył jego syn, Hans von Zeschau, ożeniony z Anną von Hohendorf. Umarł młodo i bezpotomnie prawdopodobnie około 1578 roku. Majątek przejął siostrzeniec, Joachim von Maxen. Po śmierci ostatniego z rodu von Zeschau, cesarz Rudolf II oddaje wieś w ręce dwóch rycerzy: Melchiora von Lӧben i Zachariasza von Grünberg. W 1581 roku Zachariasz von Grünberg sprzedał swoją część Melchiorowi von Lӧben.  Melchior von Lӧben ożeniony był z Barbarą von Stosch z Mojęcin(Mondschütz), zmarł przed 1585 rokiem, Dobra odziedziczył jego syn, Maximilian von Lӧben, żonaty z Marie von Ponikau-Prietitz. Małżeństwo było bezdzietne. Maximilian von Lӧben zmarł w 1612 roku. Majątek przypadł jego braciom: Karlowi i Friedrichowi von Lӧben, którzy w 1616 roku za 65 000 talarów sprzedali majątek Hansowi Georgowi von Schӧnaich(1557-1619). Jak podaje R.Lehmann rodzina von  Lӧben posiadała wieś do 1621 roku. Hans Georg von Schӧnaich miał dwie córki. Majątek po jego śmierci w 1619 roku odziedziczył jego bratanek, Hans von Schӧnaich(*30.01.1592-03.07.1639). Po poparciu Fryderyka V, protestanckiego króla Czech, pozbawieni dóbr przez Habsburgów. W tym czasie majątek przejął Georg Abraham von Grünberg(1620). Po zakończeniu wojny trzydziestoletniej dobra wracają do rodziny von Schӧnaich. Po śmierci Hansa majątek dziedziczy Sebastian von Schӧnaich(*1598-+1650), żonaty z Judith de la Rive. Po nim majątek dziedziczy jego syn,Hans(*18.04.1623-+16.11.1675), dwukrotnie żonaty: z Elisabeth Christine von Winterfeld oraz z Heleną Lucretią Gans baronówną von Pulitz. Kolejnym dziedzicem Gębic zostaje syn Hansa, Franz Leopold hrabia von Schӧnaich(*16.08.1664-+01.11.1707), ożeniony z Hedwig Henriette hrabianką von Schwerin. W 1684 roku tworzy majorat. Po jego śmierci dobra dziedziczy Otto Albrecht baron von Schӧnaich(1701-1789), ożeniony z Charlotte Hermanne baronówną Wambold von Umstadt. Kolejnym dziedzicem był syn Ottona Albrechta, Christoph Otto baron von Schӧnaich(*11.06.1725-+13/14.09.1807), ożeniony z Eltern Henriette Ottonette Hermanne von Schmettau. Małżeństwo pozostało bezdzietne. Gębice dziedziczy Karl Friedrich Gottlob Alexander hrabia von Schӧnaich-Carolath(*18.09.1767-+06.12.1829), syn Hansa Gottloba von Schӧnaich-Carolath z linii Mӧllendorf, Gaffron i Riegersdorf i Sophie Amalie hrabianki von zu Dohna-Schlodien. Ożeniony z Henriette Friederike Amalie hrabianką von Dohna-Kotzenau. Mieli 4 córki i trzech synów. Majątek odziedziczył Otto Hermann Heinrich Alexander Eunomus, który zmarł w 1832 roku. Z pozostałych dzieci przeżyły trzy córki, które nie miały praw dziedziczenia. Gębice otrzymał Ludwig Ferdinand Karl Erdmann Alexander Deodatus książę zu Schӧnaich-Carolath(*26.06.1811-+22.01.1862). Był synem Karla Wilhelma Philippa Ferdinanda księcia zu Schӧnaich-Carolath(*17.01.1785-+23.01.1810) i Bianki Auguste Caroline Hermine Olympi hrabianki von Puckler-Muskau. Dwukrotnie żonaty z: Adelheid Elisabeth Lucie Idą Constanze Dorotheą Henriette, córką księcia Heinricha von Carolath-Beuthen oraz z Wandą hrabianką Henckel von Donnersmarck. Kolejnym następcą majątku zostaje syn Ludwiga, książę Heinrich Ludwig Ferdinand Erdmann Deodatus zu Schӧnaich-Carolath(*24.04.1852-+20.06.1920), żonaty z Margaritą księżniczką von Schӧnburg-Waldenburg. Nie mieli dzieci. Majątek przekazał swojemu kuzynowi Ferdinandowi  Johannowi Georgowi Hermannowi Heinrichowi Ludwigowi Wilhelmowi Friedrichowi Augustowi księciu von Schӧnaich-Carolath(*05.04.1913-+17.10.1973)który był synem Johanna Georga von Schӧnaich-Carolath i Hermine księżniczki von Reuss-Greiz. Był ostatnim właścicielem Gębic. W 1879 roku majątek obejmował 2797,73ha gruntów. W 1896 roku majątek obejmował 3331ha gruntów. W skład majątku wchodziły majątki w : Starosiedle(Starzeddel), i Rudnia(Raubart) oraz folwarki Kujawa(Ottohof), Chęciny(Sachsdorf), Lasek(Wald), Dobre(Dobern), Witaszkowo(Vettersfelde). Administratorem majątku był niejaki Müller. W 1914 roku majątek obejmował 1622ha i należał do księcia Heinricha zu Schӧnaich-Carolath. Do Gębic należał folwark Kujawa(Ottohof). W 1929 roku majątek księcia Ferdinanda von Schӧnaich-Carolath obejmował 1622ha gruntów

Gębice-lubuskie

Gębice- brama wjzadowa, lubuskie

gebice-zamek-von-schonaichow

gebice-zamek-od-parku

ZAMEK

Należy przypuszczać, że już pierwsi właściciele, rodzina von Polenz wybudowała pierwszą siedzibę rycerską w Gębicach. Kolejną siedzibę buduje ród von Zeschau a ta zostaje przebudowana przez  rodzinę von Lӧben. Wielokrotnie przebudowywany i rozbudowywany przez książąt von Schӧnaich- w XVII, XVIII i w drugiej połowie XIX wieku. Po II Wojnie Światowej zamek pozostawał w ruinie. W 1966 roku opisywany jako trwała ruina. W roku 1970 zostaje rozebrany. Od 1971 roku skreślony z rejestru zabytków województwa zielonogórskiego.

ZAŁOŻENIE DWORSKIE

W środkowej części wsi na północnym skraju parku położony był zespół dworski. Po zespole zachował się budynek gospodarczy.

PARK

Przy zamku powstaje rozległy park, przez który przepływa rzeka Lubsza. Prawdopodobnie pierwsze założenie parkowe powstało na przełomie XVI-XVII wieku. W 1873 roku Carle Eduard Petzold tworzy projekt założenia parkowego w Gębicach a całość zostaje zrealizowana w 1877 roku. Sam Petzold uważał, że park w Gębicach był jego najlepszym z projektów, wręcz wzorcowy przez otwarcie głównego widoku zamku oraz pozostawienie licznych widoków na wolne niezadrzewione obszary łąkowe w jego otoczeniu. Carle Eduard Petzold był architektem parków w Siedlisku, Muskau-Łęknicy, Maciejowicach, Mostkach, Sławie, Lubsku, Małomicach, Brodach.

gebice-lubuskie

Na obrzeżach parku  XV-wieczny opuszczony kościół , przebudowany w XVIII wieku w stylu późnego baroku, od 1945 roku nieużytkowany.

252 253 217 225 212

gebice-1911-lubuskie

JELENIEGŁOWY /GUMPERTSHOF PGR OBRA/

Osada położona w gminie Międzyrzecz powiatu międzyrzeckiego. Właścicielem majątku był Samuel Johann Hermann Gumpert. W 1877 roku majątek należący do Adolpha Gumpert obejmował 76ha gruntów. W 1907 roku majątek należał do Martina Andree, którego dobra w 1913 roku obejmowały 278,5ha.

DWÓR

Prawd. zachował się budynek dworu oraz zabudowania gospodarcze.

Gumpertshof- PGR Obra pod Międzyrzeczem

jelenieglowy-1944-lubuskie

 

GRYŻYNA /Griesel/

Wieś położona w gminie Bytnica powiatu krośnieńskiego. Wzmiankowana wielokrotnie: w 1571 roku jako Griessen, w 1583 roku jako Griesel, w 1644 roku jako Griesell, w 1665 roku jako Greissell. Przed 1500 rokiem należał do rodu von zu Dohna, przejęty później przez rodzinę von Schlichting. W 1500 roku dobra należały do Mertena Schlichting zur Grisel. Od XVIII wieku we wsi dwa majątki. Pierwszy majątek-I w 1700 roku przechodzi w ręce barona Bernharda Rudolfa von Schenckendorff, który przejął majątek po rodzinie von Schlichting. Później własność rodu von Sack– w 1711 roku majątek w rękach Kaspra Albrechta von Sack.  W połowie XVII wieku znany ośrodek arianizmu. Miejscowość była schronieniem dla takich rodzin jak: Arciszewscy, Lubienieccy, Morsztynowie, Orzechowscy, Taszyccy i Wiszowaci. Na początku XVIII wieku część wsi w rękach rodziny Morsztynów-von Morstein herbu Leliwa. Tobiasz Morsztyn(1660-1747) ożenił się z luteranką Joanną Zofią von Lossow. Po nim dobra odziedziczył jego syn, Maxymilian Ehrenreich Samuel von Morstein. Później majątek w rękach Bernharda von Morstin. W 1713 roku dwa majątki należące: 1-szy do porucznika w stanie spoczynku Bernharda Rudolfa von Schenkendorf, bezdzietnego, zamieszkałego w Gryżynie, 2-gi do H. von Morstin, zamieszkały z małoletnimi synami na terenie folwarku w Gryżynie. Wg spisu z 1718/19 roku nadal dwa majątki należące: 1-szy do Bernharda Rudolfa von Schenkendorf, 2-gi do Stephana Morstina de Kariborsko. Po 1720 roku wg akt Głównego Krajowego Archiwum Brandenburgii mowa o dwóch majątkach należących do rodzin: von Morstin i von Pfӧrten von der Hӧlle i von Schenkendorff(majątek po von Pfӧrten). Wg Adelslexicon L. Ledebur`a rodzina von Schenkendorff posiadała majątek na terenie wsi w 1709, wzmiankowana również w 1724 roku. W 1739 roku majątek I w rękach rodu von Wulffen(wymieniana w 1755 roku), od 1763 w posiadaniu Ernesta von Pfӧrtner von der Hӧlle. Drugi majątek- II od 1790 roku w posiadaniu Andreasa von Pfӧrtner von der Hӧlle i w tym samym roku dobra zostały scalone, będąc w rękach rodziny von Pfӧrtner von der Hӧlle . W 1791 roku na terenie wsi mieszkała Pani Ernestine Gottliebe von Stosch, z domu von Stossel, właścicielka jednego z majątków w Niedźwiedziu, w powiecie świebodzińskim. W 1809 dobra zakupił major Perle, który na zrębach starszej budowli około 1820 roku zbudował pałacyk myśliwski. Około 1839 roku na drodze licytacji dobra zakupił Naczelny Królewski Zwierzchnik Leśnictwa- Krause. Posiadał majątek w 1857 roku. W 1879 roku majątek pod zarządem Pani Krause obejmował 2291,05ha gruntów. Dobra do rodziny Krause należały do roku 1888, kiedy to podupadły majątek zakupuje Leopold książę von Hohenzollern-Sigmaringen, którego majątek w 1896 roku obejmował 2262ha gruntów.  Ożeniony z Antonią Marią von Braganca und Sachsen-Coburg-Gotha, córką króla Portugalii Ferdynanda II. Miał z nią 3 synów, w tym Wilhelma. Książę Leopold zmarł w 1905 roku. Dobra przejął syn, książę Wilhelm zmarły w 1927 roku. W 1914 roku majątek obejmował 2282ha. W skład majątku wchodził majątek Grabin(Krӓmersborn) o areale 1693ha. W 1929 roku  należał do księcia Friedricha Viktora zu Hohenzollern-Sigmaringen(1891-1965), a majątek obejmował 2282ha- w skład dóbr wchodził majątek Grabin(Krӓmersborn).

Gryżyna- dwór- pałac myśliwski

Gryżyna lubuskie

Gryżyna pow. Krosno Odrz.- pałąc myśliwski

Gryżyna-widok ogólny

PAŁACYK MYŚLIWSKI

Znajduje się tutaj pałacyk myśliwski  z 1820 roku, wybudowany na murach budowli z XVII/XVIII wieku- z tego okresu pochodzą piwnice, kryty dachem mansardowym.Pałacyk w otoczeniu parku krajobrazowego, w którym znajduje się neoklasycystyczne mauzoleum z 1872 roku. Po 1945 roku dwór przejęło Nadleśnictwo Bytnica. Po 1971 roku nieużytkowany. W latach 70-tych XX wieku był w posiadaniu Lubuskiej Fabryki Zgrzeblarek Bawełnianych w Zielonej Górze oraz firmy Lubtour. W latach 80-tych remontowany z adaptacją na pensjonat.

Gryzyna- willa Paula

PAŁACYK na GÓRCE- willa Beensch

Około 1858 roku Krause dla swojej drugiej żony wybudował pałacyk, zwany willą Beensch, położony na przeciwko pałacu myśliwskiego. Po śmierci męża w 1862 roku do 1888 roku pałac zamieszkały przez panią Krause. W 1888 roku willę zakupił generał von Schweinitz, którego rodzina posiadała willę do 1931 roku. Później dzierżawiony przez Ernesta Rupnow. W willi utworzono pensjonat „Dolina Gryżyny”, stając się ośrodkiem wypoczynkowym dla mieszczuchów. Willa w otoczeniu ogrodu warzywniczo-owocowego. Zniszczony podczas działań wojennych w 1945 roku.

gryzyna-1896-lubuskie

GROTÓW /Gräfenhain/

HISTORIA WSI

Wieś położona w gminie Lipinki Łużyckie powiatu żarskiego. Po raz pierwszy wymieniona w 1388 roku. W tym czasie we wsi trzy działy własnościowe- część gruntów należała do rodu von Hackenborn z Przewozu, część do zakonu augustianów z Żagania– dobra należały do sekularyzacji zakonu do 1810 roku. W 1413 roku część gruntów należała do księcia żagańskiego. W 1471 roku posiadaczami ziemi we wsi były rody von Grünberg oraz von Unwürde. Część wsi w 1508 roku należała do rodziny von Filtz, w 1512-15 do rodu von Schönberg, w 1522 roku von Köckeritz, von Gölnitz w 1530 roku, von Gladis w 1580 roku. W 1590 i 1601 dochodzi do scalenia gruntów, które są w rękach zakonu augustianów. Po sekularyzacji zakonu w 1810 roku częste zmiany właścicieli: Engel i Hellmich/1812/, Hellmich/1812/, Bielan/1876/, Hennig/1881/, Kosmael/1882/, von Hertitsch(Hartitzsch)/1885/, Muller/1895, Schumann/1900/, Schreiber/1901/, Krieg/1908/, Zimmermann/1911/, Gorenza/1913/, Zimmermann/1916/, Schunack/1918/, Stecher/1920/, Wimmer/1921/, von Byla/1921/, Windmüller/1922/, Schultz-Sebten/1922/, Huckel/1927/, Kaiser/1937-1940.

Grotów dwór i kościółGrotów dwór

Grotów- na płd od Lipinek Łużyckich

Po założeniu dworskim nic nie pozostało.

Grotów 1925, lubuskie

GRODZISZCZE /Gräditz/

Wieś w gminie i powiecie Świebodzin o średniowiecznym rodowodzie. Prawdopodobnie w IX-XII wieku istniał tu umocniony gród. W XIII wieku wieś podzielona na dwie własności- jedna należała do księcia Henryka III a druga do rycerskiego rodu Samsonów. Pod koniec XIII wieku cała wieś należała do zakonu cystersów paradyskich. Przez zadłużony zakon wieś oddana została w zastaw. W 1558 roku należała do Franza von Neumann, w 1599 roku do Ernsta von Knobelsdorff z Mozowa. W 1613 roku wzmiankowany Christoph von Knobelsdorff. Dwukrotnie na dobra nałożony był sekwestr- podczas wojny trzydziestoletniej oraz wojny siedmioletniej. W 1811 roku wieś odebrano cystersom. Nastąpił podział na własność chłopską i majątek szlachecki. W 1840 roku majątek jest w posiadaniu Oswalda von Student z Rosina. W 1879 roku majątek należał do Friedricha Augusta Otto von Student a dobra obejmowały 129,30 ha gruntów. Na początku XX wieku zmiany właścicieli majątku- rodziny Bracht(1903), Bohm, Rosenfeld(1929).

Neumann I (2)

Neumann II (2)KnobelsdorfBohm

Grodziszcze koło Świebodzna

ZAŁOŻENIE DWORSKO-PARKOWE

Dwór z resztkami parku krajobrazowego leżący w zachodniej części wsi stanowi część rozproszonego zespołu folwarcznego. Zbudowany dla rodziny von Student w połowie XIX wieku, parterowy, na planie prostokąta, podpiwniczony, z poddaszem użytkowym, pięciokątną wieżą po stronie północno-zachodniej, nakryty dachem naczółkowym z wystawkami. Wejście główne poprzedzone niewielkim tarasem i jednobiegowymi schodami mieści się w elewacji od północnego-wschodu.
Po 1945 roku w majątku mieściło się Państwowe Gospodarstwo Rolne. Obecnie w dworze od początku lat 90-tych mieszczą się pomieszczenia mieszkalne.

grodziszcze-1944-lubuskie

GROCHOWO /Grochow/

Wieś położona w gminie Sulęcin powiatu sulęcińskiego. Po raz pierwszy wymieniona w 1412 roku(Grochowo), w 1419(Grothow, Grochow). W 1412 roku wieś należała do Jenczy(Jan Wolków). W 1428 roku mowa o Konradzie Doberszicz(Doberschwycz) a w 1431 siedział tu Jan Dobrswicz(Dobirswicz). W 1431 wzmiankowany Andrzej Grimbark(Grimberg, Grinbarg) a w 1432-47 Mikołaj, Nikel Grimbark(Grumberg, Grunberg=prawd. von Grünberg). W 1493-97 siedział tu  Piotr Brombark, Gromberg(Peter von Grünberg de Grochowo). W 1505 roku Jakub Goruński sprzedaje odziedziczoną część majątku  po Piotrze Grochowskim Maciejowi Zaydlicz Czarmyślskiemu(Czarnomyślski). W 1525 roku Malchier Dobrzicz sprzedał swoją część Maciejowi Zaydlicz Czarmyślskiemu(Czarnomyślski). W 1528 roku część gruntów we wsi zakupił od Wojciecha Pieskowskiego Jan Hersztopski. W 1546 roku Klemens Loga Czarmyślski sprzedał swoją część wsi bratu Jerzemu Loga Czarmyślskiemu. W 1577 roku wzmiankowany Jan Zeidlecz oraz Wawrzyniec i Melchior Grochowscy. Maciej Zaydlicz Czarmyślski i Jan Zeidlecz to przodkowie późniejszych właścicieli z rodu von Seydlitz(Seidlitz). W 1583 roku należała do rodów von Lossow i von Seydlitz– wymieniona żona Balthasara von Lossow, z domu von Seydlitz, wymieniony również Laurentis von Seydlitz. W 1606 roku wymieniona Anna von Seydlitz-Kurzbach, córka Johanna von Seydlitz, która wyszła za mąż za Maximiliana von Schlichting-Bukowiec.  W 1622 roku wzmiankowany Friedrich von Seydlitz-Kurzbach, w 1636 roku Dorothea von Seydlitz a w 1685 roku Laurentius von Seydlitz-Kurzbach. Prawdopodobnie przez małżeństwo dobra przechodzą w ręce rodu von Unruh. Pod koniec XVIII wieku(1796) właścicielem był Sebastian Ludwig Alexander von Unruh, którego matka Louise była z domu von Seydlitz, wymieniony w 1798 roku(Sebastian Unrug). W 1828 roku właścicielem jest Pani von Bukowiecki(Bukowiecka), w 1836 roku  przechodzi w ręce kapitana von Winning. Kolejnym właścicielem była rodzina Karrstedt, której majątek w latach 1850-53 obejmował 1659 akrów ziemi. W 1857 dobra należą do von der Lühe. W 1879 roku majątek należał do rodziny Winter i obejmowały 652,30 ha gruntów. Na początku XX wieku/1903/ wymienia się rodzinę Stolzenberg. Od 1904/7 roku właścicielem majątku jest Dr. Max Tischmeyer. Kolejnym właścicielem majątku był Heinrich Alisch(1907). W 1914 roku majątek obejmował 687ha i należał do Dr.jur. porucznika Maxa Tischmeyer. W skład majątku wchodziły folwarki: Podbiele(Schmacht), Wszeradz(Neuvorwerk) i Jeżowe Pole(Egelpfuhl). W 1929 roku majątek Maxa Tischmeyer obejmował 689ha. 

Grochowo- dwor

grochowo-pow-sulecin-lubuskie

ZESPÓŁ FOLWARCZNY

W skład zespołu wchodzą: dwór, budynki gospodarcze, park, podwórze, ogrodzenie.

grochowo-1941-lubuskie

GRĄSY /Gramsfelde/

Wieś leżąca w gminie Dobiegniew powiatu strzelecko-drezdeneckiego. Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z roku 1313 kiedy była własnością bierzwnickich cystersów. Później była własnością miasta Dobiegniew, by przejść w ręce zakonu krzyżackiego a następnie domu panującego. W XVII wieku majątek był w posiadaniu rodziny von Gramm. W latach 1802-13 należał do radcy Daniela Enderwitz. W tym czasie powstał na terenie majątku dwór, wielokrotnie rozbudowywany i przebudowywany w latach późniejszych. Od 1837 roku majątek zakupiony przez Johanna Gottlieba Grams(*25.03.1781-+05.01.1840), a po nim majątek dziedziczy jego syn August Grams(*15.06.1817-+06.05.1888), żonaty z Marią Lindemann. W 1879 roku majątek obejmował 500,07 ha gruntów. Właścicielami byli Fryderyk Wilhelm Heinrich Grams(*17.01.1863-+25.05,1906), oraz jego żona Luise von Grams, z domu Stubenrauch(*24.05.1863-+10.07.1945), którzy prowadzili rozbudowę dworu. Nie mieli dzieci. W 1896 roku majątek ich obejmował 600ha gruntów. W 1914 roku majątek o powierzchni 612ha należał do wdowy Luise von Grams z domu Stubenrauch. W 1929 roku dzierżawcą majątku był Kurt Zabel. W 1929 roku majątkiem o powierzchni 612ha zarządzała Luise Grams.

  

 

 

ZAŁOŻENIE DWORSKO-PARKOWE

Dwór znajduje się na terenie założenia folwarcznego wraz z parkiem krajobrazowym, na terenie którego znajdują się groby właścicieli. Dwór zbudowany na planie prostokąta, częściowo podpiwniczony, parterowy, pokryty dachem dwuspadowym-naczółkowym z sześcioma lukarnami po stronie północnej i dwoma po stronie południowej. Główne wejście znajduje się w elewacji północnej. Dodatkowe wejścia w elewacji północnej i bocznej. Z oryginalnego wyposażenia zachował korytarz z klatką schodową i reprezentacyjnym pomieszczeniem z kominkiem zawierającym w zwieńczeniu herb rodziny von Gramm. Z relacji mieszkańca dworu w 2016 roku nie ma już kominka z herbem, rodu von Gramm. Z lat 80-90-tych XIXw. pochodzi przybudówka poligonalna po stronie zachodniej(prawdopodobnie pełniła rolę kaplicy) jak również wystrój sieni przelotowej z klatką schodową. Po 1945 roku majątek był w posiadaniu spółdzielni rolniczej. Budynek dworu przeznaczono na mieszkania dla pracowników. Obecnie dwór w rękach dwóch rodzin z podziałem budynku na dwie części mieszkalne.

GRALEWO /Gralow/

Wieś w gminie Santok powiatu gorzowskiego o średniowiecznej metryce. Pierwsza wzmianka pochodzi z roku 1337(Gralow). W tym czasie 6 łanów ziemi posiadał w Gralewie Johann von Zinnichtz(Cinnewitz, Czynnitz, Zinnitz, Zinwitz, Zinnewitz) oraz de Schӧning, po 8 łanów Bertram von Winningen(von Wedinghe) oraz Hennig de Wothvick. W późniejszym okresie wymieniana jest rodzina von Mathwick. W 1353 roku po 5 łanów ziemi od margrabiego Ludwika Rzymskiego otrzymali Henning i Konrad von der Marwitz. W XV wieku Gralewo podzielone zostało na trzy majątki ziemskie należące do rodów: von der Marwitz, von Ruff(Rofe, Roffe, Rose, Rove, Rowe, Rӧwen, Rube, Rüben, Ruefe, Rufen, Ruffen, Ruve), von Rülicke. W 1407 roku wymienieni bracia Konrad i Hans von der Marwitz oraz Piotr von Billerbeck. W 1433 roku wymieniony Nickel von Ruve. W 1435 wymieniany Kurd von der Marwitz. W 1442 roku część gruntów za służbę otrzymał Otton von der Marwitz. W 1452 roku wymienia się Krzysztofa von der Marwitz oraz Henryka von Ruefe(von Ruffen). W 1485 roku Hans von der Marwitz sprzedaje swoje dobra w Gralewie Pawłowi Kerwulff, burmistrzowi z Gorzowa Wlkp, ale nadal spora część wsi pozostaje w rękach rodu von der Marwitz. W 1499 roku część dochodów z Gralewa pobierała rodzina von Strauss. W 1506 i w 1512 roku dobra we wsi posiadali: Bernd von Rӧven(prawd. chodzi o Bernda von Rufe), Bernd i Henryk von Rufe, Jorg i Dietrich von Rülicke. W 1572 i 1583 wymienia się : Baltzera von Ruffe, Kurta von der Marwitz, Wolfa i Krzysztofa von Rülicke(Christoff Rülcke zmarły prawdopodobnie w 1592 roku, którego nagrobek znajdował się w gralewskim kościele). W roku 1641 majątek należący do von Ruff(Ruffen) zakupuje Hans Georg von der Borne, który  odsprzedał go Asmusowi von Gram(Gramm). W 1641 roku dobra posiadają rodziny von Rühligke(von Rülicke) i von Strauss. Po 1663 roku ze wsi znika rodzina von Ruff, w XVIII wieku von Rülicke. Od rodziny von Gramm oraz pozostałą część należącą do rodu von Rülicke zakupuje generał von Wreech. W 1684 roku dobra w Gralewie posiadał Dietrich von der Marwitz z żoną Hedwigą Elisabeth, z domu von der Lanken. W 1718 roku(1715r.) rodzina von Schӧning wraz z rodziną von Brand i von Wreech posiadała majątki w Gralewie. Fundatorem istniejącego do dzisiaj kościoła był Friedrich Wilhelm von Schöning(1660-1730), ożeniony z wdową po Cornetsie Ottonie Friedrichu von der Marwitz z Janczewa, Anną Heleną z domu von Schmalenberg. Po Friedrichu Wilhelmie majątek odziedziczył Ludolph II, który za 16000 reńskich talarów w 1731 roku odstąpił gralewski majątek swojemu bratu, Georgowi Wilhelmowi II(1700-1745). George Wilhelm II był drugim synem Friedricha Wilhelma von Schöning, żonaty z Johanne Juliane Sophie von Lepel, córką generała Ottona Gustava von Lepel i Scholastyki Louise von Blankensee. Małżeństwo było bezdzietne. Był budowniczym dworu. Po śmierci Georga Wilhelma II majątek Gralewski dziedziczy jego brat, Hans(Johann) Wilhelm I. Majątek przejmuje dopiero w 1764 roku po odejściu ze służby wojskowej. Podupadły majątek prowadzony wraz z synem doprowadził do rozkwitu. Zmarł w Gralewie 14 marca 1778 roku. W 1768 roku majątek należący do von Wreech a składający się z części Gralewa, Santoka, Starego Polichna i Nowego Polichna oraz z Murzynowa zakupił Johann Eberhardt Meyer von Schӧning– po śmierci ojca Hansa Wilhelma I właściciel Gralewa. Zmarł w 1785 roku. Majątek dziedziczy jego syn, porucznik Friedrich Eberhard(1759-1809), który w 1788 roku sprzedał majątek za 150.000 reńskich talarów baronowi Christianowi Adolphowi Ludwigowi von Rhade(Rhaden). Dnia 24 września 1803 roku dobra zakupił Friedrich Leopold baron von Wendessen, który scalił dobra w jeden niepodzielny majątek. W 1805 roku wymieniana Agnese Louise Charlotte baronowa von Wendessen. W 1816 lub w 1819 roku za 186 tysięcy talarów majątek zakupił radca wojenny Johann Christian Wilhelm Honig. W 1857 roku właścicielem majątku był Edmund Honig- właściciel od 1846 roku. W 1879 roku majątek obejmował 3051,32 ha gruntów. W 1914 roku majątek obejmował 3095ha i należał do Brigitte Honig a w 1929 roku do Edmunda Honig, z areałem 3095ha. Był ostatnim właścicielem majątku.

Gralewo

Gralewo

Gralewo-dwór

Gralewo-dwór,

ZAŁOŻENIE DWORSKO-PARKOWE

W środku wsi przy kościele zespół folwarczny, który składał się z dworu, spichlerza dworskiego i resztek parku. Nieistniejący dwór zbudowany w końcu XVIII wieku był konstrukcji szachulcowej, parterowy, założony na rzucie prostokąta, nakryty dachem dwuspadowym z naczółkami. Na mapach widać istnienie dwóch niezależnych majątków z założeniami parkowymi, które zostały w XVIII wieku połączone  w jeden organizm gospodarczy.

gralewo-1907-lubuskie

GRABOWIEC /Schöneich/

Wieś położona w gminie Świdnica powiatu zielonogórskiego. Po raz pierwszy wymieniona w 1251 roku. W wiekach kolejnych jako właścicieli wymienia się rody: von Berge, von Promnitz, von Schӧnaich-Carolathvon Plӧtzvon Mellinvon BlixenSturmvon UechtritzBoteBurchardtvon Wedell-Parlow. Z całości zostały w kolejnych wiekach wydzielone dwa majątki. W 1601/02 roku pojawia się majątek II, będący własnością miasta Nowogrodu Bobrzańskiego(1601), a następnie w rękach baronów von Promnitz z Żar, będących właścicielem majątku I-go. W 1594 roku pojawia się majątek III, którego właścicielami w  1594 roku była rodzina Stahn, w 1834 roku była rodzina Nippe oraz Pani Wirth. Wg spisu właścicieli ziemskich z 1873 roku majątek o wielkości 543 mórg ziemi posiadał Johann Friedrich Nippe i Miteigenthümer. W 1888 roku nadal dobra posiadała rodzina Nippe. Później kolejne zmiany właścicieli: Müller(1900), Malcometz(Malcomess)-(1911), Fischer(1919), Krieg(1927), Dr med.Hagner(1934-1945).

Grabowiec- pałac Malkomess

Grabowiec k.Letnicy001- powiększenie

We wsi prosty dwór prawdopodobnie zbudowany w XIX wieku w otoczeniu niewielkiego założenia ogrodowego zaadoptowany na kościół.

Screen Shot 086

 

GRABÓW /Grabow/

Wieś położona w gminie Tuplice powiatu żarskiego. Po raz pierwszy wymieniona w 1381 roku jako „Grabawe”, później w 1510 roku(Grobaw). Wieś lenna majątku żarskiego. W 1381 roku była własnością Francko von Sack, pana Żar. W 1510 roku należy do rodziny von Grünberg. W 1550 roku wymieniany jest Joachim von Wiedebach ale już w 1570 w rękach rodu von Kalckreuth. Od XVII wieku częste zmiany właścicieli: von Wulf(f)envon der Heide(koniec XVII wieku, wymieniony Heinrich 1690-1700), von Elterlein- wymieniony Carl August Siegismund von Elterlein(1820), Pietsch(1810), Knauth(1823), Pietsch((1844), Weiss,  Kinitz/1844/,  Schӧnichen/1846/, von Kӧthen/1847/, Hahn/1848/, von Francois/1849/, von Kӧthen/1849/. W 1879 roku jako właściciel wymieniona jest rodzina Blase a dobra obejmowały 291,27 ha gruntów. Na początku XX wieku dobra w rękach rodziny Fest/1903/, później wymieniana rodzina Rotter, będąca prawdopodobnie właścicielem majątku do 1945 roku. 

Sack I (2)

Sack II (2)

WiedebachWulffen

Francois 3Francois 1Heide der

Francois 2Grabów pow. Żary- pałac

ZAŁOŻENIE DWORSKO-FOLWARCZNO-PARKOWE

Klasycystyczny dwór zbudowany w XVIII wieku, wielokrotnie przebudowywany. Facjata i przybudówka wzniesione na początku XX wieku. Murowany z cegły, piętrowy, założony na planie prostokąta. Dach naczółkowy z powiekami. Położony w sąsiedztwie niewielkiego parku krajobrazowego.

Grabów 1939, lubuskie

GRABNO /Buchholz/

Wieś leżąca w gminie Ośno Lubuskie w powiecie słubickim.. Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z roku 1286, kiedy to margrabia brandenburski przekazuje wieś templariuszom, od 1350 własność joannitów. W 1354 roku margrabia Ludwik przekazuje wieś swojemu wiernemu słudze, Heinrichowi Mylow. Od roku 1461 do XVIII wieku była w rękach rodziny von Winning. Na przełomie XVII-XVIII wieku część wsi była w posiadaniu rodziny von Ihlow ze Smogór, którą to część przejął w roku 1718 Frydrich von Meyherr. Do 1786 roku większa część wsi z folwarkiem była w rękach von Winning. Przed 1809 roku majątek zakupił kapitan von Rittberg(Ritterpferd). Później częste zmiany właścicieli. Od 1812 w rękach tajnego radcy Pastorff`a, który sprzedał majątek w roku 1833 Kosser`owi, który już w 1834 roku nie jest właścicielem dóbr. Od roku 1842 majątek w posiadaniu starosty torzymskiego Ottona von der Hagen, który był w posiadaniu majątku do 1853 roku. W 1879 roku własność porucznika D. Paech a dobra obejmowały 933,16 ha gruntów. Rodzina Paech posiadała majątek do początku XX wieku, później w posiadaniu rodziny Wendland.

Grabno-dwór, ok. Ośna Lubuskiego

We wsi założenie folwarczne, na którego terenie znajduje się dwór z XVIII wieku oraz resztki parku krajobrazowego. Dwór zbudowany na rzucie prostokąta, z cegły ceramicznej na kamiennych fundamentach, dwukondygnacyjny, z niskim parterem, użytkowym poddaszem, bez podpiwniczenia. W końcu XIX wieku w czasie przebudowy połączony łącznikiem z oficyną, tworząc skrzydło boczne. Charakterystycznym elementem jest cylindryczna wieża z kręconymi schodami i dzwonowatym hełmem przy zachodniej części łącznika. Po 1945 rozbudowany w kierunku południowym i zachodnim. Pierwotny układ wnętrza był dwutraktowy. Z pierwotnego wyposażenia zachowała się część stolarki drzwi, schodów komunikacyjnych oraz metalowe, kręcone schody w wieży. Od 2002 roku w rękach prywatnego przedsiębiorstwa, prowadzącego prace remontowe i adaptacyjne pomieszczeń dworu na pensjonat i hotel.

grabno-1938-lubuskie