GRYŻYNA /Griesel/

Wieś położona w gminie Bytnica powiatu krośnieńskiego. Wzmiankowana wielokrotnie: w 1571 roku jako Griessen, w 1583 roku jako Griesel, w 1644 roku jako Griesell, w 1665 roku jako Greissell. Przed 1500 rokiem należał do rodu von zu Dohna, przejęty później przez rodzinę von Schlichting. W 1500 roku dobra należały do Mertena Schlichting zur Grisel. Od XVIII wieku we wsi dwa majątki. Pierwszy majątek-I w 1700 roku przechodzi w ręce barona Bernharda Rudolfa von Schenckendorff, który przejął majątek po rodzinie von Schlichting. Później własność rodu von Sack– w 1711 roku majątek w rękach Kaspra Albrechta von Sack.  W połowie XVII wieku znany ośrodek arianizmu. Miejscowość była schronieniem dla takich rodzin jak: Arciszewscy, Lubienieccy, Morsztynowie, Orzechowscy, Taszyccy i Wiszowaci. Na początku XVIII wieku część wsi w rękach rodziny Morsztynów-von Morstein herbu Leliwa. Tobiasz Morsztyn(1660-1747) ożenił się z luteranką Joanną Zofią von Lossow. Po nim dobra odziedziczył jego syn, Maxymilian Ehrenreich Samuel von Morstein. Później majątek w rękach Bernharda von Morstin. W 1713 roku dwa majątki należące: 1-szy do porucznika w stanie spoczynku Bernharda Rudolfa von Schenkendorf, bezdzietnego, zamieszkałego w Gryżynie, 2-gi do H. von Morstin, zamieszkały z małoletnimi synami na terenie folwarku w Gryżynie. Wg spisu z 1718/19 roku nadal dwa majątki należące: 1-szy do Bernharda Rudolfa von Schenkendorf, 2-gi do Stephana Morstina de Kariborsko. Po 1720 roku wg akt Głównego Krajowego Archiwum Brandenburgii mowa o dwóch majątkach należących do rodzin: von Morstin i von Pfӧrten von der Hӧlle i von Schenkendorff(majątek po von Pfӧrten). Wg Adelslexicon L. Ledebur`a rodzina von Schenkendorff posiadała majątek na terenie wsi w 1709, wzmiankowana również w 1724 roku. W 1739 roku majątek I w rękach rodu von Wulffen(wymieniana w 1755 roku), od 1763 w posiadaniu Ernesta von Pfӧrtner von der Hӧlle. Drugi majątek- II od 1790 roku w posiadaniu Andreasa von Pfӧrtner von der Hӧlle i w tym samym roku dobra zostały scalone, będąc w rękach rodziny von Pfӧrtner von der Hӧlle . W 1791 roku na terenie wsi mieszkała Pani Ernestine Gottliebe von Stosch, z domu von Stossel, właścicielka jednego z majątków w Niedźwiedziu, w powiecie świebodzińskim. W 1809 dobra zakupił major Perle, który na zrębach starszej budowli około 1820 roku zbudował pałacyk myśliwski. Około 1839 roku na drodze licytacji dobra zakupił Naczelny Królewski Zwierzchnik Leśnictwa- Krause. Posiadał majątek w 1857 roku. W 1879 roku majątek pod zarządem Pani Krause obejmował 2291,05ha gruntów. Dobra do rodziny Krause należały do roku 1888, kiedy to podupadły majątek zakupuje Leopold książę von Hohenzollern-Sigmaringen, którego majątek w 1896 roku obejmował 2262ha gruntów.  Ożeniony z Antonią Marią von Braganca und Sachsen-Coburg-Gotha, córką króla Portugalii Ferdynanda II. Miał z nią 3 synów, w tym Wilhelma. Książę Leopold zmarł w 1905 roku. Dobra przejął syn, książę Wilhelm zmarły w 1927 roku. W 1914 roku majątek obejmował 2282ha. W skład majątku wchodził majątek Grabin(Krӓmersborn) o areale 1693ha. W 1929 roku  należał do księcia Friedricha Viktora zu Hohenzollern-Sigmaringen(1891-1965), a majątek obejmował 2282ha- w skład dóbr wchodził majątek Grabin(Krӓmersborn).

Gryżyna- dwór- pałac myśliwski

Gryżyna lubuskie

Gryżyna pow. Krosno Odrz.- pałąc myśliwski

Gryżyna-widok ogólny

PAŁACYK MYŚLIWSKI

Znajduje się tutaj pałacyk myśliwski  z 1820 roku, wybudowany na murach budowli z XVII/XVIII wieku- z tego okresu pochodzą piwnice, kryty dachem mansardowym.Pałacyk w otoczeniu parku krajobrazowego, w którym znajduje się neoklasycystyczne mauzoleum z 1872 roku. Po 1945 roku dwór przejęło Nadleśnictwo Bytnica. Po 1971 roku nieużytkowany. W latach 70-tych XX wieku był w posiadaniu Lubuskiej Fabryki Zgrzeblarek Bawełnianych w Zielonej Górze oraz firmy Lubtour. W latach 80-tych remontowany z adaptacją na pensjonat.

Gryzyna- willa Paula

PAŁACYK na GÓRCE- willa Beensch

Około 1858 roku Krause dla swojej drugiej żony wybudował pałacyk, zwany willą Beensch, położony na przeciwko pałacu myśliwskiego. Po śmierci męża w 1862 roku do 1888 roku pałac zamieszkały przez panią Krause. W 1888 roku willę zakupił generał von Schweinitz, którego rodzina posiadała willę do 1931 roku. Później dzierżawiony przez Ernesta Rupnow. W willi utworzono pensjonat “Dolina Gryżyny”, stając się ośrodkiem wypoczynkowym dla mieszczuchów. Willa w otoczeniu ogrodu warzywniczo-owocowego. Zniszczony podczas działań wojennych w 1945 roku.

gryzyna-1896-lubuskie