DĄBKI /Fritschendorf/

Wieś położona w gminie Dąbie powiatu krośnieńskiego. Początki wsi sięgają XIII wieku.  W XVI wieku należała do rodu von Winning. W 1496 roku margrabia Jan  nadaje wieś w lenno Hansowi von Knobelsdorff. Do rodu von Knobelsdorff należał również pobliski Nowy Zagór.  We wsi dwa majątki należące do rodziny Knobelsdorff. Po 1534 roku należy do dwóch braci von Knobelsdorff. W tym czasie wieś nazywana na przemian Fritzendorff i Fritschendorff. W 1575 roku umiera Nickel von Knobelsdorff, po nim wieś dziedziczy syn, Baltzer von Knobelsdorff. Żył jeszcze w 1644 roku. Po nim dobra przechodzą na Sigismunda von Knobelsdorff z Toporowa. W 1705-13 roku wieś należy do kapitana Christopha Sigismunda von Bomsdorf, zamieszkałego w Dąbkach z małym synem. Wg spisu z  1718/19 roku majątek jest w posiadaniu Otto Friedricha von Oppel. Wg Adelslexicon L. Ledebura, w 1726 roku majątek nadal posiadała rodzina von Bomsdorf. Rodzina von Oppel(Oppell) wymieniana w Adelslexiconie jako właściciele Dąbek w 1745 i 1779 roku, posiadała majątek do 1809 roku. Drugi z majątków wg Adelslexicon Ledebur`a w 1803 roku posiadała rodzina von Oppen, która wymieniona jest w aktach znajdujących się w Głównym Archiwum Krajowym Brandenburgii.  Wg Adelslexicon L.Ledebur`a, w 1778 roku własność rodziny von Pfӧrtner von der Hӧlle. Wzmiankowana również w dokumentach Głównego Archiwum Krajowym Brandenburgii rodzina von Unruh. Przez krótki czas majątek posiada Pani von Winning, wzmiankowa w Adelslexicon L.Ledebur`a w 1805 roku, od której dobra zakupiła rodzina von Kamecke, od której majątek w roku 1815 zakupił August Leberecht baron von Rheinbaben(1785-1859). Prawdopodobnie baron von Rheinbaben scalił majątki w jeden. Urodził się w Myśliborzu. Uczęszczał do szkół w Chojnie oraz Sulechowie. Z czwórką dzieci i żoną zamieszkał we dworze zbudowanym w 1820 roku. Wymienieni jako właściciele w Adelslexicon L.Ledebura. Po śmierci ojca w 1859 roku dobra przejął najstarszy syn, Friedrich Wilhelm baron von Rheinbaben(1813-1891). Ożenił się z Henriette von Lochow, córką właściciela majątku w Petkus. Umiera w 1891 roku i pochowany został w Nowym Zagorze. W 1879 roku majątek jego obejmował 292,01ha gruntów. W1886 roku Friedrich Wilhelm zakupił dobra w Nowym Zagorze, wystawione na sprzedaż od 1884 roku i tym samym połączył dwa majątki, które kiedyś należały do rodziny von Knobelsdorff i stanowiły całość. W 1896 roku majątek o powierzchni 253,15ha należał do Wilhelma barona von Rheinbaben. Kolejnym właścicielem dóbr zostaje pułkownik Eugen von Rheinbaben(1846-1918). Ze względu na brak doświadczenia i wykształcenia rolniczego i tym samym pogarszającej się sytuacji finansowej, w 1910 roku przekazuje majątek synowi, Wilhelmowi von Rheinbaben(1884-1957), prawnikowi, ożenionemu z Hedwig von Wedemeyer z Wonieścia. Mimo to w 1914 roku jako właściciel podany jest Eugen, którego majątek obejmował 1169ha. Początkowo Wilhelm mieszkał w dobrach żony w Poznaniu. W 1910 roku przenosi się do majątku w Nowym Zagorze gdzie mieszkał do 1923 roku, później zamieszkał w pobliskich Dąbkach. Na początku  lutego 1945 roku wraz z całą rodziną ucieka przed wkroczeniem Rosjan do wsi. Ostatnim dziedzicem dóbr był Wilhelm von Rheinbaben junior(1911-1984), ukończył Wyższą Szkołę Rolniczą w Poczdamie. W 1936 roku ożenił się z Renate hrabianką von der Schulenburg i od 1938 roku był współwłaścicielem majątku wraz z ojcem. W 1929 roku majątek Dr.jur. Wilhelma baron von Rheinbaben obejmował 1169ha. W skład majątku wchodziły folwark Lubochnia(Beu(n)schbude). W 1940 roku wcielony do Wehrmachtu, ranny w 1944 roku. W lutym wraz z rodziną wyjeżdża z majątku.

Dąbki k.Krosna Odrz, lubuskie


dabki-ok-krosna-odrzanskiego

 

 

 

 

 

 

PAŁAC

W 1820 roku został zbudowany dwór dla nowych właścicieli wsi, prawdopodobnie na fundamentach starszej budowli. Rozbudowany w 1900 roku w tym z postawieniem wieży jako dominanty budowli. Po uszkodzeniach wojennych rozebrany w latach 70-tych XX wieku.

dabki-1933-lubuskie

DĄBIE /Gersdorf/

Wieś gminna leżąca w powiecie krośnieńskim. Początki wsi sięgają XIII wieku. Po raz pierwszy wymieniona w roku 1376(Gerardi Villa). W 1565 roku wymieniana jako Gӧrssdorff, w 1575 roku jako Gerssdorff, w 1583 roku jako Gerstorff, w 1644 roku jako Giersdorff. W XV/XVI wieku wieś była własnością rodu von Knobelsdorff. W 1447 siedzieli tu Kasper i Krzysztof von Knobelsdorff. W 1500 roku wymienia się Christopha von Knobelsdorff, a w 1530 Johanna von Knobelsdorff, który kupił połowę wsi od Melchiora von Knobelsdorff. W 1533 roku bracia Hans, Georg i Waclav i Kasper odziedziczyli majątek po ojcu Kasprze. Z powodu zadłużenia rodzina von Knobelsdorff traci majątek na rzecz wierzycieli. Jednym z nich, który zajmuje dobra jest kapitan Ernst Gottlieb von Bӧrstel z Berlina. Kolejnym był burmistrz Krosna, Harring. Wdowa po nim zajmowała majątek jeszcze w 1671 roku.  W 1672 roku właścicielem majątku jest przedsiębiorca Nicolaus Gilli(Gillius). Po jego śmierci majątkiem zarządza wdowa, po śmierci której rozgorzała bitwa o majątek pomiędzy dziećmi Nicolausa a jego szwagrem. W końcu majątek sprzedali państwu. Prawdopodobnie już od 1674 roku  w rękach baronów von Schӧnaich. W 1710/19 roku dobra należały do Hansa Gottloba baron von Schӧnaich, który administrację majątkiem powierzył Karlowi Albrechtowi von Gersdorf, ponieważ sam częściej przebywał w majątku Mellendorf-Młynica na Dolnym Śląsku.   Dodatkowe informacje w aktach Głównego Krajowego Archiwum Brandenburgii. Posiadali majątek do XIX wieku- wymienieni Otto Albrecht, zmarły w 1789r., Christoph Otto zmarły w 1807 roku, Car zmarły w 1822 roku. Od 1843 do 1903 roku należała do rodziny Jeschke- w 1847 roku wymieniony porucznik August Ferdinand Jeschke. W 1879 roku majątek obejmował 777,02ha gruntów i był w posiadaniu wdowy Fr.Jeschke. W 1896 roku majątek porucznika Paula Jeschke obejmował 695,50ha. W 1914 roku majątek obejmował 712ha i należał do porucznika Paula Sanne. W 1929 roku jako właścicieli majątku wymienia się kapitana w stanie spoczynku P. Sanne(684ha).

Schoeneiche

DWÓR

W XVII wieku mowa była o dwóch siedzibach dworskich, które uległy zniszczeniu podczas pożaru w 1632 roku. Obecny dwór zbudowany w pierwszej połowie XIX wieku, po 1945 roku gruntownie przebudowany i adaptowany na sklep i pomieszczenia biurowe GS „Samopomoc Chłopska”. Murowany, parterowy, założony na rzucie prostokąta.

dabie-1933-lubuskie

DANKÓW /Tankow/

HISTORIA MIEJSCOWOŚCI

Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z dokumentu margrabiego Albrechta III z 1300 roku gdzie wymienia się ją jako villa Tancow. Wielokrotnie wymieniana później jako Sankow, Tankow, Tancove, Tankowe, Tanckow, Tankaw, Dangkow, Tangaw, Tancko, Tanckow, Tankow. Margrabiowie brandenburscy z askańskiego rodu byli w posiadaniu tych ziem w XIII-XV wieku. Danków był miejscem postoju margrabiów starszej linii askańskiej, która była w posiadaniu ziemi strzeleckiej i pełczyckiej. Prawdopodobnie już wtedy istniał tutaj zamek myśliwski należący do rodu von Blumeke. W 1315 roku wymieniany jest rycerz Plume/Blume, Blumeke/ de Tancow. Zamek, którego założenia nie znamy został zbudowany za zgodą margrabiów brandenburskich prawdopodobnie przez rodzinę von Blumeke a stanął zapewne na miejscu grodziska. Rodzina von Blumeke przybyła do Ziemi Strzeleckiej razem z margrabiami askańskimi po 1270 roku. Na początku XIV wieku byli w posiadaniu ziem w Dankowie, Gardzku, Radęcinie. Rodową miejscowością stała się wieś Lubicz/Blumenfelde/. Po wymarciu dynastii askańskiej/ w 1320 umiera Henryk II/ tereny te przez krótki okres są w posiadaniu książąt pomorskich. Od około 1322 roku ziemie te są w posiadaniu bawarskich von Wittelsbachów. Za czasów von Wittelsbachów Danków otrzymuje prawa miejskie. W 1347 roku jako właściciel miasta wymieniany jest Albert von Wenden/de Slavia/. Prawdopodobnie ród von Wenden wywodził się z Meklemburgii, znany był od 1150 roku w księstwie brunszwickim. Tam wymarł w 1595 roku. Albert von Wenden właścicielem miasta był krótko. Po nim właścicielem Dankowa w roku 1351 zostaje wójt Ziemi Strzeleckiej Betkin von der Osten. W roku 1352 zamek w Dankowie otrzymuje z rąk Ludwika Rzymskiego von Wittelsbacha Bruno Długi Goldschmied. Bruno pochodził z rodu patrycjuszowskiego z Frankfurtu n/Odrą, który w okresie wojny von Wittelsbachów ze zwolennikami Samozwańca w latach 1348-1352 służył pomocą finansową margrabiom brandenburskim. Właścicielem miasta nadal pozostawał Betkin von der Osten. W 1380 roku margrabia brandenburski Zygmunt Luksemburg nadaje Danków wraz z zamkiem Wierzbięcie ze Smogulca herbu Grzymała. Wierzbięta należał do wielkiego rodu Grzymalitów herbu Grzymała, który doszedł do znaczenia za czasów Kazimierza Wielkiego i Ludwika Węgierskiego. Był bohaterem wojny domowej w Wielkopolsce Grzymalitów z Nałęczami. Sam z powodu wojny popadł w długi i kilkakrotnie brał pożyczki u Krzyżaków i pieniądze od króla Władysława Jagiełły. Zmarł w 1405 roku. W roku 1391 Jan Luksemburg nadaje Danków z zamkiem Ottonowi Starszemu von Kittlitz/Kietlicz/. Otton Starszy- pan na Baruth i Spremberg, brat biskupa lubuskiego Jana, marszałek księcia zgorzeleckiego Jana Luksemburga, pochodził z górnołużyckiego rodu z Kittlitz/Kietlic/ koło Loebav pod Budziszynem, w XII wieku osiadłym na Śląsku.  Otton von Kittlitz faktycznie nie wszedł w posiadanie zamku i miasta ponieważ w 1401 roku król czeski Wacław IV sprzedał Nową Marchię wraz z Dankowem  Zakonowi Krzyżackiemu. Poza tym starosta na zamku dankowskim, Czech Jan z Wartemberga rościł pretensję do przejęcia zamku i miasta. Po jego odejściu z urzędu Otton von Kittlitz ponowił roszczenia ale Zakon ich nie uznał i do Dankowa go nie wpuścił. Spór o Danków trwał kilkadziesiąt lat zakończony niekorzystnie dla rodu von Kittlitz w 1452 roku. W 1453 roku dochodzi do zniszczenia zamku i miasta przez Pomorzan. W roku 1454 Nowa Marchia powraca do margrabiów brandenburskich.  Fryderyk II, elektor brandenburski w roku 1465 w zamian za Chomętowo przekazuje miasto i zamek Danków Burchardowi von Papstein. Danków pozostaje w rękach rodu von Papstein do 1788 roku. Ród rycerski von Papstein pojawia się na ziemiach Nowej Marchii w 1393 roku. Prawdopodobnie przybył z Luksemburgamii po 1373 roku. Z czasem  miasto i zamek tracą na znaczeniu, o czym świadczy brak wzmianki o Dankowie w spisie dóbr Nowej Marchii z 1554 roku. Ostatnim właścicielem Dankowa z rodu von Papstein był generał-major Jakub Krzysztof, który w roku 1788 sprzedał majątek mężowi jego siostry- majorowi Adamowi Fryderykowi von Bock. W 1792 roku umiera bezpotomnie. Do 1803 roku majątkiem zarządza wdowa po majorze ostatnia z rodu von Papstein na Dankowie- Ludwika Fryderyka. W 1803 roku sprzedaje majątek rotmistrzowi Fryderykowi Ewaldowi von Massow ze Strzelec Krajeńskich. Ród von Massow przybywa na Pomorze z obszaru niemieckiego około roku 1250 i otrzymał  lenno w Maszewie/Massow/. Fryderyk Ewald ożeniony z siostrą pruskiego ministra policji króla Fryderyka Wilhelma III, Floriną Fryderyką von Kamptz miał z nią jedynego syna, Ewalda urodzonego w Dankowie 27 X 1812 roku. Fryderyk Ewald umiera w Drezdenku 4 I 1827 roku. Ewald von Massow wychowywany przez wuja, kończy studia prawnicze w Jenie, po służbie w więziennictwie, w roku 1836 wyemigrował do Stanów Zjednoczonych, gdzie zmarł w roku 1865. Już w 1820 roku majątek dankowski wraz z Żabickiem przechodzi w ręce rodziny von Brand z Ługów. W XIX wieku z dóbr Ługi-Chomętowo-Osiek utworzono majorat. Pierwszym właścicielem majątku został prawdopodobnie Ernst Friedrich Ludwig von Brand urodzony w roku 1767. Ożeniony z Christianą Camillą von Sack. Miał z nią dwóch synów- dziedzicem Dankowa został Gustaw Erdmann Camillus (ur. Ługi 1806 r., zm. 1857), ożeniony z Elisabeth von Erxleben. W roku 1830 rozebrał stary dwór i wybudował klasycystyczny pałac frontem skierowanym na północ, elewacją ogrodową zwróconą na dużą polanę parkową od strony południowej, z dwoma narożnymi wieżami, z wielką salą balową z galerią obrazów siedemnastowiecznych mistrzów, ze zbiorami bibliofilskimi. To on wzniósł do dzisiaj stojącą oranżerię, bramę wjazdową. Majątek przechodzi na córkę Elisabeth, urodzoną w roku 1836, która w roku 1856 wyszła za mąż za Otto Friedricha Ehrenreih von Erxleben z Selbelang. Kolejnym dziedzicem majątku jest ich syn- Otto, urodzony w 1861 roku, pan na Dankowie i Derczewie, Selbelang, Retzow i Żabicku, w 1902 roku żeni się z Edelgard von Werder(1879-1945). Otto von Erxleben zmarł w 1933 roku nie pozostawiając  męskiego spadkobiercy. Ich córka Cora von Brandt-Erxleben urodzona w roku 1905 roku, w 1927 roku wychodzi za mąż za Albrechta Wicharda von Alvenslebena. Ród von Alvensleben pochodzi z Altmarku/Stara Marchia k. Magdeburga/. Już w XII wieku pojawił się na terenach Pomorza- jeden z potomków rodu Fryderyk-templariusz stoczył bitwę ze Słowianami koło Dankowa. Ród ten rozgałęziony w trzech liniach: czerwonej, białej i czarnej, ok. 1500 roku miał 133 majątki w Brandenburgii, 160 koło Magdeburga, 25 w Prusach. Kapitan Wichard von Alvensleben zarządzał Dankowem w latach 1929-1939. Potem walczył w kampaniach w Polsce, Francji, Rosji, w Afryce, we Włoszech. Joannita, kawaler orderu św. Jana. Jego żona Cora popełniła samobójstwo dnia 29 stycznia 1945 roku. Pałac z wyposażeniem został splądrowany i spalony przez żołnierzy radzieckich. Wichard von Alvensleben po wyjściu z amerykańskiej niewoli żeni się powtórnie w roku 1946 z Astrid von Brand,  córką Adolfa z Ługów, wdową w wieku 24 lat po Erneście Albrechcie hrabim von Brockdorff-Ahlefeldt z Ascheberg, zmarłym w 1943 roku z ran odniesionych na froncie rosyjskim pod Stalingradem w roku 1942.

ZAMEK

Danków maj 2015 (54)

Danków maj 2015 (53)

We wsi leżącej w gminie Strzelce Krajeńskie prawdopodobnie już we wczesnym średniowieczu w VIII wieku istniała osada-gród należąca do Pomorzan. Gród prawdopodobnie umiejscowiony był na wzgórzu zamkowym zwanym Górą Wałową/Wallberg/, między Jeziorem Wielgiem a Kinołęką, połączonymi dawniej mostem zwodzonym prowadzącym do zamku. Pozostałością tego jest fragment wału przylegający do jeziora.

WIEŻA RYCERSKA

Danków maj 2015 (22)

Danków maj 2015 (21)

Przy drodze do Barlinka w pobliżu kościoła wzniesienie jako pozostałość po dawnym gródku strażniczym w postaci wieży obronnej.

Danków, lubuskie

ZESPÓŁ PAŁACOWO-PARKOWO-FOLWARCZNY

W skład zespołu wchodził: pałac w stylu neogotyku angielskiego splądrowany i zniszczony w 1945 roku, oranżeria, park krajobrazowy o pow. 15 ha, oficyna pałacowa, resztki ogrodzenia, stajnia z gołębnikiem, kotłownia, lodownia, wozownia, stodoła, brama wjazdowa na teren folwarczny.

Danków maj 2015 (10)

Danków maj 2015 (12)

Danków maj 2015 (2)

Danków maj 2015 (4)

Danków maj 2015 (8)

 

Danków maj 2015 (29)

Danków maj 2015 (20)

Danków maj 2015 (26)

Danków maj 2015 (31)

Danków maj 2015 (32)

Danków maj 2015 (33)

Danków 1893, lubuskie

CZERWIEŃSK /Rothenburg/

Miasto gminne położone w powiecie zielonogórskim o średniowiecznej metryce. Pierwsze wzmianki o osadzie pochodzą z XIII wieku. W 1398 roku rodzina von Rothenburg kupiła wsie Nietków i Nietkowice. W 1550 roku Sebastian von Rothenburg  buduje zamek, wokół którego w 1559 roku Franz von Rothenburg zakłada osadę, która będzie podwaliną pod przyszłe miasto Czerwieńsk. Do 1673 roku nosi nazwę Nowego Nietkowa-Neu Nettkow. Nazwa miasta „Rothenburg” pojawia się za czasów Hansa Christopha von Rothenburg zmarłego w 1704 roku. W 1690 roku miejscowość otrzymuje prawa miejskie. Rothenburgowie są właścicielami Czerwieńska do 1788 roku. Od tego roku miasto jest własnością księcia kurlandzkiego Piotra Birona. Od 1800 roku w rękach książąt von Hohenzollern-Hehingen, później do hrabiów von Rothenburg.

von Rothenburg1

Biron herb książęcy

Hohenzollern-Hechingen

ZAMEK

W 1550 roku na terenie dzisiejszego miasta rodzina von Rothenburg wybudowała zamek, zwany pierwotnie Nowym Nietkowem. Położenia zamku jak i jego wyglądu nie znamy. Jak podaje K.Garbacz w „Przewodniku…” zamek położony był w pobliżu zabudowań dworskich leżących po wschodniej stronie rynku.

Czerwiensk, lubuskieDWÓR-willa rodziny Paulig?

czerwiensk-1896-lubuskie

CZARNOWICE /Tzschernowitz/

Wieś położona w gminie Gubin powiatu krośnieńskiego. Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z roku 1436(Tczernewitz), kiedy była w posiadaniu klasztoru żeńskiego z Gubina. Wielokrotnie wymieniana w późniejszych latach-1452(Czernewitz), 1527(Zerowicz), 1538(Zernewicz). Od 1452 roku jest w rękach rodziny von Sehlstrang/Seelstrang/, która była w posiadaniu wsi do 1554 roku. W tym czasie przechodzi w ręce rodu von Polenz. Od nich w roku 1765 zakupuje wieś August Wilhelm von Kleist. Po jego śmierci majątek dziedziczą jego dwaj synowie. Jednym z nich był Wilhelm Bogislav, major  i nadworny łowczy, który w 1823 roku otrzymał pruski tytuł szlachecki. Kolejnym właścicielem wsi był Ewald hrabia von Kleist vom Loos/1825-1877/, starosta gubieński, ożeniony z hrabiną von Reventlow, z którą miał trzy córki. W latach 1929/1930 rodzina ogłosiła upadłość a majątek został zlicytowany. Zamek nabył ojciec Helmuta Reomiga. W zamku urządzono mieszkania.

Seelstrang (2)

Polentz

Kleist

graf von Kleist vom Loss

 

 

 

 

Czarnowice pow. Gubin, woj.lubuskie

czarnowice-zamek

ZAMEK

W początkach XVI wieku powstaje w Czarnowicach zamek jako budowla prostokątna z cylindryczną wieżą w narożniku. Po powiększeniu go o skrzydło w XVII wieku, w roku 1787, prawdopodobnie po pożarze zostaje przebudowany, a w 1852 roku odnowiony. Znajdował się w założeniu parkowym, otoczony fosą. W 1966 roku zamek został poważnie uszkodzony. W 1973 roku zostaje rozebrany. Dnia 14.01.2002 roku zostaje skreślony z rejestru zabytków decyzją Głównego Konserwatora Zabytków.

czarnowice-1933-lubuskie

BORUSZYN /Eckartswalde/

HISTORIA WSI

Wieś położona w gminie Lipinki Łużyckie powiatu żarskiego. Pierwsze wzmianki o wsi pochodzą z XIV wieku- w 1381 roku jako Eckirswalde. W tym czasie była własnością Petermanna von Unwürde. W 1457 roku była w rękach rodu von Reinispurg– wymieniana Elisabeth, żona Nickela von Reinispurg, kochanka Wenzela von Biberstein z Żar. Później wchodziła w skład Państwa Żarskiego należącego do rodu von Biberstein. Należała również do rodów: von Ehrenfriedvon Ritter. W XVI/XVII wieku była w posiadaniu rodziny von Rackel(1715). Na przełomie XVII/XVIII wieku wieś należała do rodziny von Kummerstaedt– wymieniona Elisabeth Sophie von Kummerstaedt(1707-28.01.1738). Przez małżeństwo z Paulem Heinrichem von Lettow(16.10.1696-11.06.1766) wieś przeszła w ręce rodu von Lettow. Z tego związku syn- Georg Wilhelm von Lettow(07.05.1730-10.02.1802), ożeniony z Friederiką Charlottą von Podevils. W XVIII wieku dobra w rękach rodów: von Oppel oraz von Landwüst. W 1782 roku wieś należy do Friedricha von Hartmann. W latach 1805-1846 właścicielem majątku jest rodzina von Francois. W XIX wieku należy do niejakiego Standtke, w 1879 roku majątek jest własnością Adolpha Dӧping i liczył 329, 40 ha gruntów. W 1903 roku jako posiadacza majątku wymienia się rodzinę von Tenzer/1903/, w 1929 roku rodzinę von Steinhardt. Prawdopodobnie byli ostatnimi właścicielami boruszyńskiego majątku.

Boruszyn- palac

PAŁAC

Nic nie wiadomo o pałacu w Boruszynie. Pozostałością po założeniu są: resztki założenia parkowego oraz budynki gospodarcze wokół podwórza folwarcznego.

Boruszyn 1925, lubuskie

BYTOM ODRZAŃSKI /Beuthen an der Oder/

Wzmiankowana  w 1109 roku w Kronice Galla Anonima, w związku z obroną grodu przed wojskami króla niemieckiego Henryka V. W 1157 roku gród został spalony przez wycofujące się wojska polskie księcia Bolesława Kędzierzawego przez liczniejszymi wojskami Fryderyka Barbarossy. Od tego czasu datuje się upadek grodu i powstanie nowego grodu w obecnym miejscu, związane z  przeniesieniem ośrodka władzy i administracji. To tutaj powstaje ośrodek pełniący funkcję siedziby kasztelanów bytomskich. W 1202 roku jako kasztelana wymienia się Sieciesława, w 1206 do 1208 roku Nankiera, w latach 1222-28Andrzeja, w 1223 rokuStefana Dobieszyca, w latach 1243-44- Bogusława. Od 1251 roku kasztelania bytomska wchodzi w skład księstwa głogowskiego, którego pierwszym władcą został książę piastowski, Konrad I. W 1331 roku Bytom Odrzański zdobyty przez wojska króla czeskiego, Jana Luksemburskiego i włączony do Królestwa Czech. W wyniku układów pomiędzy królem Czech a księciem piastowskim Henrykiem V Żelaznym w 1344 roku, dochodzi do podziału księstwa głogowskiego na część królewską obejmującą południowo-wschodnią część miasta i książęcą obejmującą północno-zachodnią część miasta. W 1361 roku dożywotnio część królewską otrzymał książę Bolko II świdnicki, zmarły bezpotomnie w 1368 roku. W 1381 roku cesarz Wacław IV nadaje w lenno część królewską Nickelowi von Rechenberg. Od XV wieku miasto prywatne należące w połowie do rodziny von Glaubitz, druga należąca do rodu von Rechenberg.  Pod koniec XV wieku stosunki własnościowe w mieście były dość złożone. Część książęca była dzierżawiona przez rodzinę von Glaubitz, w 1475 roku część królewską rodzina von Rechenberg przekazała w zastaw za 1700 guldenów Andreasowi Neumann, miejscowemu mieszczaninowi. Po bezpotomnej śmierci Andreasa Neumanna w 1494 roku jego część przejął książę głogowski. Ostatecznie na początku XVI wieku Bytom Odrzański znalazł się w rękach możnego rodu von Rechenberg, który odzyskał swoją część oraz przejął książęcą część po bezpotomnej śmierci braci von Glaubitz: Melchiora i Christopha. W 1561 roku Bytom zakupił Fabian von Schӧnaich. Książęta von Schӧnaich posiadali miasto do 1850 roku, kiedy zniesiono prywatną własność miast.

ZAMEK KSIĄŻĘCY

Zbudowany pod koniec XIII wieku przez księcia głogowskiego Konrada II lub Henryka III. Lokalizacja zamku nastręcza pewne trudności ale przeważa pogląd o położeniu zamku książęcego na północnym zachodzie miasta, na terenie Nowego Miasta. Nowa siedziba była tymczasową, do czasu wzniesienia zamku książęcego w Głogowie. Podziały księstwa głogowskiego oraz przeniesienie władzy i administracji książęcej do Żagania a później do Kożuchowa doprowadziły do osłabienia pozycji Bytomia Odrzańskiego. Niemniej na początku XV wieku zamek pełnił funkcję administracyjną oraz mieszkalną dla urzędników administracji książęcej. Na początku XV wieku książę przekazał zamek w lenno Jeskowi Wolfstal, w 1421 roku Nickelowi Sockau– bytomskiemu sędziemu dworskiemu. Około połowy XV wieku książęcą częścią miasta zarządzał Heinze von Glaubitz. W 1469 roku Henryk XI za 1200 guldenów węgierskich sprzedał swoją część miasta Georgowi von Glaubitz. Podział miasta będącego w rękach dwóch rodów nie sprzyjał rozwojowi zamku, który w 1475 roku był już w opłakanym stanie. Podczas działań wojennych w 1477 roku został spalony przez wojska księcia Jana II Żagańskiego. Nie odbudowany został rozebrany. Ostatnie fragmenty zamku widoczne były jeszcze w XVIII wieku.

ZAMEK  KRÓLEWSKI

Początki zamku w królewskiej południowo-wschodniej części miasta obejmują lata 1344-1360.  Rozbudowę lub przebudowę a może budowę nowego zamku na fundamentach wcześniejszej budowli wiązać należy z rodziną von Rechenberg. Zamek nie był ich główną siedzibą, którą pełnił zamek w Borowie Polskim oraz Sławie. W 1475 roku zamek zamieszkiwał Andreas Neumann. Na początku XVI wieku całe miasto jest w posiadaniu rodu von Rechenberg. Po zakupieniu miasta przez Fabiana von Schӧnaich w 1561 roku, zamek stał się jego siedzibą około 1589 roku po pożarze zamku w Siedlisku. Pod koniec XVII wieku znaczenie zamku bytomskiego znacznie straciło na znaczeniu po rozbudowie zamku w Siedlisku. Część zabudowań zamku została przeznaczona na potrzeby gimnazjum protestanckiego. Zniszczony w czasie wojny trzydziestoletniej oraz w wyniku pożaru w roku 1694, częściowo odbudowany i przebudowany. Za czasów Fryderyka II zamek służył jako baza wojskowa, na terenie której stacjonowały wojska rosyjsko-austriackie. W tym czasie na terenie zamkowym wzniesiono stajnię i koszary. W miejscu wcześniejszych fortyfikacji ziemnych w XVIII wieku założono pas zieleni. W 1821 roku rodzina von Schӧnaich przekazuje tereny dawnego zamku królewskiego na potrzeby szkoły ewangelickiej. Do 1945 roku pozostał tylko jeden budynek z założenia zamkowego, zwany zamkiem, w którym mieściły się biura urzędu celnego. Pozostałości zamku zniszczone zostały w trakcie działań wojennych 1945 roku. Późniejsze rozbiórki w latach 50-tych XX wieku spowodowały całkowitą likwidację założenia. Obecnie na terenie położonym pomiędzy ulicami Kościelną i Głogowską gdzie położone było założenie zamkowe znajdują się budynki zespołu szkół.

BYCZ /Haugwalde,Beitsch/

Stara rycerska miejscowość leżąca w powiecie nowosolskim w gminie Bytom Odrzański wymieniana po raz pierwszy w 1305 roku. W początkowym okresie należała do rodu von Kupperwolff(Kopperwolf)– w 1471 roku wymieniany jest Heinrich von Kupperwolff, w 1501 roku Mathias Weidern i Johann von Kupperwolff. Bycz był w ich rękach do końca XVI wieku. Na początku XVII wieku należała do Johanna von Glaubitz, a po nim wieś odziedziczył syn Aleksander. Prawdopodobnie po jego tragicznej śmierci w roku 1648/zginął w pojedynku/ wieś zostaje przyłączona do majoratu książąt von Schӧnaich i pozostawała w ich posiadaniu do 1945 roku. W 1791 roku mowa o siedzibie dworskiej, folwarku, wolnym majątku(Freygut) oraz leśniczówce. Wszystko należało do książąt von Schӧnaich-Carolath. W 1857 roku własność  księcia Heinricha von Schӧnaich. W 1870 roku majątek liczący 2911 mórg ziemi dzierżawił niejaki Baller. W latach 1894-1909 majątek księcia Karla zu Carolath-Beuthen, hrabiego von Schonaich, barona zu Beuthen z folwarkiem Deutsch-Tarnau obejmował 605ha. Dzierżawcą był porucznik Helmuth Kuntze. W 1917 roku majątek obejmował 342ha i należał do księcia Hansa Karla zu Carolath-Beuthen, hrabiego Schӧnaich, barona zu Beuthen. Dzierżawcą był Helmuth Kuntze. We wsi folwark z siedzibą pańską. Ostatnim dzierżawcą folwarku był Franz Trautmann.

Kupperwolf

Glaubitz (7)

Schoenaich książę

WIEŻA RYCERSKA

DSC_0014

DSC_0015

DSC_0017

DSC_0019

 

 

 

W Byczu stoi jeszcze pozostałość wieży rycerskiej zbudowanej zapewne przez Kupperwolffów(Kopperwolfów). Jej średniowieczny pierwotny styl w wyniku wielokrotnych przebudów został już prawie całkowicie zatarty, nadal jest to dominująca budowla w miejscowości (na pocztówce znacznie wyższa). Zbudowana z cegły i kamienia na planie prostokąta(wym.8x11m), obecnie trzykondygnacyjna, podpiwniczona.

ZAŁOŻENIE DWORSKIE

Bycz-wieza mieszkalna i palac

Pozostałością po założeniu dworskim jest znacznie przebudowany dwór- rozebrano jedno skrzydło oraz wieżę.

DSC_0026

DSC_0022

DSC_0025

DSC_0030

Bycz 2, lubuskie

BEŁCZE /Hohwelze(-1936), Gabelsdorf(1936-1945)/

HISTORIA WSI

Niewielka wieś leżąca w powiecie zielonogórskim, w gminie Bojadła. W XIV wieku wieś należała do rodu von Zabeltitz/Zobeltitz/ z Otynia. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1482 roku, kiedy dobra są w posiadaniu rodziny von Dyherrn.  W 1579 roku wieś w rękach rodu von Kottwitz. Po 1788 roku majątek przejmuje rodzina von Luck. Dobra w Bełczu przez kolejne lata były w rękach właścicieli Konotopu. Prawdopodobnie pod koniec XIX wieku Emmo Foerster sprzedaje dobra w Bełczu Karlowi Brender oraz Josephowi Rothe, przedsiębiorcom pochodzącym ze Sławy. Prawdopodobnie w XX wieku całość przejęta przez Josepha Rothe, kupca i przedsiębiorcy ze Sławy. Po śmierci Josepha Rothe w dniu 26.06.1935 majątek przechodzi w ręce Carla Berg a majątek w 1939 liczył 366 ha.

belcze-palac

We wsi barokowy dwór zaadoptowany na Dom Pomocy Społecznej.

belcze-1894-lubuskie

 

BOBRZANY-JANOWIEC /Girbigsdorf/

HISTORIA MIEJSCOWOŚCI

 Miejscowości Bobrzany-Janowiec od 1324 roku były w posiadaniu braci von Nechern, których lenno zostało potwierdzone w 1540 roku przez księcia saksońskiego, Jerzego. Bracia von Nechern- Gerwazy, Franciszek i Zygfryd byli synami i spadkobiercami Zygfryda von Nechern, starosty żagańskiego. Pod koniec XVI wieku od roku 1593 jest w rękach rodu von Kittlitz, linii z Małomic. Na początku XVII wieku majątek dziedziczy Karol von Kittlitz, a następnie jego bracia Zygfryd i Zygmunt. Od 1680 roku w posiadaniu cesarza Leopolda I, który w 1687(lub w 1692) roku nadaje w lenno dobra małomickie wraz z Chichami hrabinie von Redern z domu von Kittlitz oraz jej synom. Od końca XVII wieku w posiadaniu książąt żagańskich do 1766 roku. W 1694 roku Ferdynand książę żagański nadaje w lenno Henrykowi Gottlobowi von Redern zamek z połową zamkowego folwarku. Od 1778 roku majątek przechodzi na rodzinę zu Dohna z Małomic, w rękach, których pozostaje do czasu II wojny światowej. Od końca XVII wieku nastąpił podział własności wsi. Część wsi była w posiadaniu rodów von Stentzsch oraz von Knobelsdorff.

Naecher

Kittlitz

Redern hrabia (2)

Dohna von zu

von Stentzsch

Knobelsdorf

Bobrzany-Janowiec-zamek i palac

ZAMEK I

Zamek otoczony fosą, na planie czworoboku, budowany dwuetapowo. Prawdopodobnie na przełomie XIII i XIV wieku na terenie wsi zostaje wybudowana rycerska wieża mieszkalna przypuszczalnie przez ówczesnych właścicieli, rodzinę von Nechern. Na pocztówce z końca XIX wieku obok istniejących ruin zamku, widoczna budowla w stylu gotyckim opisana jako Burg-zamek. Jest to pozostałość po rycerskiej wieży mieszkalnej von Nechern, przebudowanej, w późniejszych latach przekształconej na spichlerz, rozebranej po 1945 roku.

511 516 520 512

ZAMEK II

Pod koniec XV wieku obok wieży mieszkalnej powstaje zamek zbudowany przez Zygfryda juniora von Nechern. Pierwotnie trójskrzydłowa budowla z wewnętrznym dziedzińcem, w XVI wieku rozbudowana o dodatkowe od zachodu skrzydło boczne i budynek bramny. Kolejne przebudowy miały miejsce w XVIII i XIX wieku.

Po II wojnie światowej w zamku mieściły się biura Państwowego Gospodarstwa Rolnego. W 1960 roku pożar zamku. Od tego czasu nie użytkowany pozostaje w ruinie. W 1983 roku wykupiony przez prywatnego właściciela.

Bobrzany-Janowiec 1929, lubuskie

CZYŻÓWEK /Zeisau/

HISTORIA WSI

Wieś położona w gminie Iłowa powiatu żagańskiego. Po raz pierwszy wymieniona w 1414 roku. W latach 1474-1591 należała do właścicieli wsi Rӓdel(obecnie część wsi Czyżówek) rodzin: von Oppelvon Haugwitz/1553/ i znowu von Oppel. W 1629 roku wieś jest w rękach rodu von Oppel. Z powodu zadłużenia majątek przejęty przez cesarza. W 1646 roku wieś jest własnością księcia żagańskiego. W 1652 roku majątek dzierżawiony przez rodzinę von Temritz. W 1670 roku własność rodziny von Wallwitz. W 1670 majątek sprzedany przez cesarza właścicielom Borowa- rodzinie von Rechenberg. Do 1876 roku wieś należy do właścicieli Borowej: von Rechenberg, von Promnitzvon Kospoth. Przez kolejne lata częste zmiany właścicieli majątku. Wymienia się rodziny: Korn/1876/, Pister/1895/, Hösel/1899/, Kaufmann,żona/1912/, Höpfner/1921/, Pieper/1928/, Höpfner/1937, Jentzig/1938-1940/.

Oppel

Haugwitz (4)

von Rechenberg

Promnitz (7)

Kospoth (3)

 

 

 

Czyzowek - dwor ok. Ilowy001

DWÓR

We wsi stał dwór, skromny, zbudowany na planie prostokąta, podpiwniczony, jednokondygnacyjny, kryty dachem dwuspadowym, prawdopodobnie zbudowany pod koniec XIX wieku. Obok założenie parkowe.

WILLA WONNEBERGER

 

czyzowek-1929-lubuskie

CZETOWICE /Zettitz/

Miejscowość położona w gminie Krosno Odrzańskie powiatu krośnieńskiego wymieniana w roku 1308(Cigaczic) jako własność biskupów poznańskich. Wg innych źródeł pierwsze zapisy o wsi pochodzą z roku 1530. W XV wieku wieś należy do rodu von Grünberg. Dobra przejęli po Christophie von zu Dohna. Wzmiankowany Hans(Johann) von Grünberg, zmarły w 1560 roku. Ożeniony był z Ursulą von Lӧben z Niekarzyna. Posiadał Bytnicę i Budziechów. Zmarły w 1580 roku Abraham von Grünberg ożeniony był z Sabine von Berge z Żukowic na Dolnym Śląsku. Posiadał Czetowice i Łazy k. Zielonej Góry. Jego syn, Abraham(24.08.1560 Czetowice- 02.05.1627 Łagów) poza Czetowicami posiadał Łaz, Budziechów, Staropole, Nowy Kisielin oraz Jędrzychowice(obecnie dzielnica Zielonej Góry). Żenił się trzykrotnie: 1-mo z Hedwig von Haugwitz(zm.1597r.), 2-ndo Sabine von Kittlitz, wdową po von Schaffgotsch, urodzoną w Świdnicy, zm.w 1610 roku w Łazach, 3-o z Helene von Schlichting. Posiadali majątek do 1682 roku do śmierci ostatniego męskiego potomka tej linii, Hansa Christopha von Grünberg. W 1693 roku majątek od wdowy po Hansie Christophie von Grünberg-Sabine Sophie kupuje Heinrich Gloger von Schwanbach. Po jego śmierci w 1708 roku majątek przejmuje jego młodszy syn, Maximilian Gloger von Schwanbach. W 1715 oraz wg spisu z 1718/19 roku właścicielem majątku był Hofrat Maximilian von Gloger, kawaler, zamieszkały w Czetowicach. Ma brata Ferdinanda von Gloger, właściciela dóbr w Skórzynie. Z tego rodu wzmiankowany Juliane Erdmuth von Gloger(*02.10.1722-+28.08.1757). Po śmierci ostatniego z rodu von Gloger w 1776 roku, majątek był w rękach rodziny do 1783 roku, kiedy przeszedł w ręce barona Konrada von Kottwitz(zm.1797). Po Konradzie właścicielem majątku został Alexander, zmarły w 1854 roku. Później własność rodu von Lüttwitz i radnego Endell. Po 1830 roku majątek w rękach pana Rothe, który jest również właścicielem Skórzyna. W 1842 roku majątek posiada niejaki Wurwitz. Administratorem od 1845 roku był Carl Caspar, który wykupił zadłużony majątek, będąc jego właścicielem do 1886 roku. W 1879 roku jego majątek obejmował 1047,03ha gruntów. Z powodu długów w 1886 roku sprzedał majątek Panu von Plӧtz, który zmarł dwa lata później. Od wdowy w 1890 roku majątek zakupił Günther von Wedel, którego majątek w 1896 roku obejmował 1009,30ha gruntów. Zmarł w 1905 roku. W 1914 roku majątek o powierzchni 1085ha należał do wdowy Marie von Wedel, z domu von der Decken. W 1929 roku włąsność porucznika w stanie spoczynku Wedigo von Wedel(ur.1893r.), którego majątek obejmował 1045ha. Rodzina von Wedel posiadała majątek do 1945 roku.

Czetowice- palac

We wschodniej części wsi znajdowało się założenie dworskie. Po założeniu pozostały budynki gospodarcze oraz park krajobrazowy.

czetowice-1896-lubuskie

czetowice-1933-lubuskie