TUCHOLA ŻARSKA /Tauchel/

Wieś położona w gminie Lubsko powiatu żarskiego. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1442 roku, kiedy stanowiła własność rodu von Biberstein i należała do państwa stanowego Żary. W XV wieku wieś jest własnością rodziny von Dallwitz– w 1525 roku wymieniony Hans von Dallwitz. Pod koniec XVI wieku wieś staje się własnością rodu von der Heide– wymieniony Zacharias von der Heide(1597). Posiadają wieś do 1615/20 roku. Od 1615/20 roku majątek jest w posiadaniu rodziny von Knobelsdorff– wymienia się Eustachiusa(zm.1639), Karla Sigismunda(1727), Karla Ludwiga(zm.1758), Ernsta Ludwiga(zm.1785), Karla(zm.1844). Posiadali majątek do 1820 roku, kiedy dobra zakupił Peter Schadrack z Krosna Odrzańskiego. W 1832 roku dobra zakupiła rodzina Scholtz von Schollenstern. W 1839 roku w posiadanie majątku w Tucholi wszedł Friedrich Alexander von Herford. Pod koniec XIX wieku dobra przechodzą w ręce rodziny Rütgers(1903), później są własnością rodzin Rückart(1929) oraz Pӓchter.

Tuchola Żarska

Pałac barokowy, zbudowany w roku 1741 przez Carla Ludwiga i Helenę von Knobelsdorff, przebudowany i powiększony w XIX wieku przez nowego właściciela jakim był Friedrich Alexander von Herford.  Murowany, piętrowy, założony na rzucie prostokąta, z prostokątnymi przybudówkami. Elewacje urozmaicone płycinami i obramowaniami okien. Nad wejściem umieszczony piaskowcowy kartusz z datą budowy. Dach mansardowy z powiekami. W części pomieszczeń parteru zachowane sklepienia krzyżowo-beczkowe. Pałac usytuowany jest na skraju kilkuhektarowego założenia parkowego o charakterze krajobrazowym z XVIII-XIX wieku. Obok założenia zabudowania folwarczne: obora(XVIIIw), stajnia, stodoły(XIXw).

tucholwa-zarska-1919-lubuskie

TRZEŚNIÓW /Klein Kirschbaum/

Wieś położona w gminie Ośno Lubuskie powiatu słubickiego. Wieś założona przez joannitów łagowskich na przełomie XIII i XIV wieku. W 1413 roku wieś posiadają bracia von Grünberg(Grünenberg)- Hans i Heinrich. W 1430 roku za zgodą margrabiego Johanna, bracia Nickel i Heinrich von Horn odkupili wieś od Heinricha von Grünberg(Grünenberg). Hans von Horn wymieniany w latach 1464, 1476, 1482, 1491 i 1499. W 1522 roku wieś zakupiona przez Balthasara von Lӧben. W 1537 roku wieś należy do Melchiora i Balzera von Lӧben. Melchior wzmiankowany jeszcze w 1553 roku a Balzer w 1565 roku. W 1598 roku wzmiankowani synowie Melchiora i Balzera- Wolf Starszy i Wolf Młodszy. Rodzina von Lӧben posiadała wieś do XVII wieku. Na początku XVII wieku Georg i Wolf von Lӧben sprzedają wieś Friedrichowi von Ihlow(1605). W 1715 roku wieś posiadają bracia: Johann Balzer, Kurt Ehrentreich oraz Ernest Christian von Ihlow, a już w 1718 roku Johann Balzer, najstarszy z braci samodzielnie zarządza majątkiem.  Rodzina von Ihlow sprzedaje dobra rodzinie von Borchart. W 1828 roku majątek należy do rodziny Schultz. W 1838 roku dobra są w posiadaniu Johanna Hamscher. W 1872 roku majątek zakupuje Kurt von Pappritz z Radachowa. Posiadają majątek do 1945 roku. Po II wojnie światowej majątek upaństwowiono i na jego terenie utworzono PGR.

Trześniów pow. Sulęcin

trzesniow1trzesniow2

ZESPÓŁ DWORSKI

Dwór zbudowany w XIX wieku, przebudowany na przełomie XIX i XX wieku. Położony w północno-wschodniej części wsi. Był to budynek parterowy z użytkowym poddaszem z dość ciekawym wejściem głównym. Obecnie w ruinie. W sąsiedztwie zaniedbany park krajobrazowy o powierzchni 4 ha.

trzesniow-1934-lubuskie

TRZEMESZNO LUBUSKIE /Schermeisel/

Wieś położona w gminie Sulęcin powiatu sulęcińskiego. Wielokrotnie wymieniają jako: Trzemeszna(1412), Trzemesna(1413), Trzemeszno, Trzemesno(1420), Carmisl(1424), Trzemyeszno(1437), Czarmyszel(1445), Czermisl(1465), Czarmysl(1497), Czarmisl(1553). Po raz pierwszy wymieniona w 1293 roku(Skrelewe) aczkolwiek inni historycy podają, że nazwa „Skrelewe” może odnosić się do Trzebieszewa. Wg innych źródeł po raz pierwszy wymieniona w 1350 roku. W 1370 roku ½ wsi należała do rodu von Sey(i)dlitz. W XV wieku poza rodziną von Sey(i)dlitz wśród właścicieli wymienia się rody z Grochowa: von Wolkow i von Logau. Rodzina von Seidlitz(Seydlitz) posiadała dobra do lat 20-tych XIX wieku. W 1412 roku mowa o Jenczy(Jan) Wolkow z Trzemeszna i Grochowa. w latach 1412-26, 1437 wymienia się Hermana Wolkow z Trzemeszna i Grochowa. W 1437 roku wymienia się Helbranda Seidlitz(Szidlicz), dziedzica z Trzemeszna a w 1445 roku Hermana Seidlitz(Zaydlicz). W 1497 siedział tu Paweł Czarmyślski(Zerbst Czeruosth), od którego część gruntów zakupił Piotr Grünberg(Gromberg, Brombark) z Grochowa. W latach 1499-1504 mowa o Janie Pieskowskim. W 1504-31 siedział tu Maciej Seidlitz(Zaydlicz) Czarmyślski, Czarnomyślski z Grochowa. W 1529 roku mowa o Jerzym Stentz(Stayncz), który za żonę miał córkę Macieja Seidlitz, Annę. W 1535 roku Jerzy Czabeltzitz(Czabeltych, Zabeltitz) zapisał swój majątek w Trzemesznie bratu Janowi. W 1564/65 roku mowa o Wawrzyńcu Czarmyślskim a w 1580 roku o Piotrze, Baltazarze i Janie Szczanieckich. Od 1758 roku dwa majątki na terenie wsi posiadała rodzina von Kalckreuth, jeden majątek w rękach rodu von Seydlitz. W tym czasie właścicielem majątku był Alexander Ludwig August von Kalckreuth z żoną z domu von Arnim. Następcą jego był syn, August Friedrich Albrecht(ur. 1788r.). Obok rodziny von Kalckreuth drugi z majątków był w posiadaniu rodu von Unruh, a następnie w posiadaniu rodziny von Reitzenstein. Na przełomie wieków XVIII i XIX wieku na terenie Trzemeszna dwa majątki należące do rodów: von Kalckreuth i von Zabeltitz. W latach 1807-17 majątek w całości w rękach rodziny von Kalckreuth, zarządzany przez majora von Seydlitz, który w 1818 roku wykupił majątek z rąk rodziny von Kalckreuth. W 1828 roku siedział tu major von Seidlitz(Seydlitz). W 1836 roku majątek w rękach niejakiego Schindler`a. Od 1843 roku majątek posiada Carl Rudolph Bohtz. W 1857 roku majątek posiada rodzina Michgorius( Dr. Michorius, Michgrovius). Do lat 20-tych XIX wieku na terenie wsi trzy majątki, w tym majątek Brückenhof należący do rodziny von Seydlitz.  W 1870 roku majątek posiada kapitanowa von Breugel. W 1879 roku majątek o powierzchni 1648,80ha gruntów należał do Clifforda Kocq von Breugel, prawdopodobnie syn Pani kapitanowej. Wg innego źródła właścicielem majątku od 1877 roku był Albin Oscar Hegenwald. Urodzony w Plauen w 1847 lub 1848 roku jako syn Beutlera, uczęszczał do Thomas-Gymnasium w Lipsku, a następnie ukończył studia teologiczne. Po śmierci Albina Oscara Hegenwalda w 1905 roku majątek o powierzchni 1710 ha przejęła jego córka Irmgard Hegenwald. Po wyprzedaniu 2/3 majątku pozostałą część z pałacem wydzierżawiła Ottonowi Manz, który wykupił majątek(figuruje jako właściciel w Książce adresowej z 1910 roku). Jednak już latem 1909 roku Pommersche Ansiedlungsgellschaft nabyło nieruchomość i dokonało rozparcelowania i jej sprzedaży. W 1909 lub 1910 roku majątek zakupiony przez Dr.Inż. Alfreda Berliner(04.12.1861-+1943). W 1914 roku majątek obejmował 500ha. W 1929 roku majątek Dr. Ing. Phil. Alfreda Berliner obejmował 508ha. W 1935 roku wyprzedaż części majątku oprócz pałacu i parku. W 1940 roku A. Berliner utracił pałac, w którym urządzono dom spokojnej starości dla żołnierzy Wehrmachtu. Rodzina Berliner zamieszkała w willi Linderhof, położonej w parku założenia pałacowo-parkowego. W skład majątku do 1936 roku wchodziły: majątek Brükenhof i Niederhof oraz folwarki Niechanów(Klein Vorwerk), Trzemeszenko(Grosses Vorwerk), Pamiątkowice(Siebenruthen).

Alfred Berliner urodził się we Wrocławiu w rodzinie żydowskiej, jako jedno z dziesięciorga dzieci przemysłowca Wilhelma(producent kleju i nawozów oraz właściciel olejarni w Oławie) i jego żony Rosalie z domu Leipziger. Uczęszczał do szkoły w Oławie. Studiował inżynierię i fizykę w Akademii Budownictwa w Berlinie oraz w Monachium  i Freiburgu. W latach 80-tych XIX wieku po śmierci ojca przyjął wiarę chrześcijańską. Pracował w Siemens & Halske i jako przedstawiciel tej firmy wyjechał do Ameryki w 1891 roku gdzie założył firmę Siemens & Halske Electric Company of America, którą kierował do 1893 roku. Był dyrektorem firmy Siemens & Halske by po 25 latach wejść do Rady Nadzorczej firmy. Był również wiceprzewodniczącym rady nadzorczej United Lausitzer Glaswerke A.-G. (Weißwasser) oraz Steffens & Nölle A.-G.,  przewodniczącym Rady Nadzorczej Pertrix Chem Fabrik A.-G. Berlin, Ziegeltransport-A.-G. Berlin oraz Versicherungs „Kraft” A.-G. oraz  Automobilklubu Niemiec w Berlinie,  wiceprezesem Britannia Batteries  Sp. z o.o. w Londynie oraz wiceprezesem i członkiem Komitetu Przedstawicieli Automobilklubu Niemiec. Około 1910 roku poślubił swoją przyjaciółkę z dzieciństwa, Clarę Schmidt. Małżeństwo było bezdzietne. W 1935 roku wyprzedaż części majątku oprócz pałacu i parku. W 1940 roku utracił pałac, w którym urządzono Dom Spokojnej Starości dla żołnierzy Wehrmachtu. Rodzina Berliner zamieszkała w willi Linderhof, położonej w parku.  Zginął w 1943 roku w zamachu bombowym w Berlinie. Jego żona Clara wraz ze służbą została zastrzelona na początku lutego 1945 roku przez żołnierzy radzieckich na schodach willi Linderhof.

Trzemeszno Lubuskie pow. Sulęcin

Trzemeszno Lubuskie, lubuskie

trzemeszno-lub-palac

trzemeszno-lubuskie-palac

trzemeszno-lubuskie

PAŁAC

W 1917 roku Alfred Berliner pod kierunkiem berlińskiego architekta Alfreda Breslauer przebudował stary dwór. Pałac częściowo zniszczony podczas działań wojennych, rozebrany po 1945 roku z przeznaczeniem  materiału budowlanego na odbudowę Warszawy. Pozostałością po założeniu pałacowo-parkowym jest park krajobrazowy z początku XIX wieku.

trzemeszno-lubuskie-1941-lubuskie

TRZEBIEL /Triebel/

Dawne miasto obecnie wieś gminna, której założycielem był ród rycerski Ileburgów(Eulenburgów). Pierwsza wzmianka o miejscowości pochodzi z 1301 roku(Trebule)(Opidum Trebule). W latach 1329-1388 Trzebiel jest własnością rodu von Hackenborn-Priebus, a następnie do 1402 roku lenno Nicola von Horn. W 1501 i w 1507 pojawia się postać kapitana Petera von Horn w służbie rodu von Biberstein. W 1402 roku Nicol von Horn sprzedał państwo trzebielskie Janowii III von Biberstein. W 1411 roku Trzebiel był w rękach Otto von Kittlitz, które to wraz z zamkiem król czeski Wacław w tym 1411 roku  nadał w formie lenna Johannowi von Biberstein. Od 1417 roku własność Hansa i Wenzla von Biberstein. Od 1424 roku po śmierci Johanna von Biberstein Trzebiel przypadł jego synowi, Ulrichowi II. Za czasów Ulryka zamek był pod zarządem Johanna von Unwürde. Po bezpotomnej śmierci Ulryka II von Biberstein w 1437 roku dobra przejął jego brat, Johann IV a następnie syn Johanna, Wenzel II(Wacław) von Biberstein. W 1457 roku Wenzel von Biberstein sprzedał Trzebiel wraz z zamkiem, folwarkiem Heinzemu von Rackwitz. W 1463 roku toczył się spór o Trzebiel między Botho von Eulenburg a Wenzlem von Biberstein. W 1465 roku von Rackwitz sprzedaje dobra Melchiorowi von Lӧben.  Melchior von Lӧben traci dobra, które zostały mu odebrane przez króla Węgier, Macieja Korwina, od 1469 roku pana Łużyc, który w 1474 roku nadał je braciom von Biberstein, ale na krótko. Powracający do łask królewskich Melchior von Lӧben ponownie otrzymuje w lenno Trzebiel wraz z zamkiem.  Po śmierci Melchiora von Lӧben w 1479 roku,  zastaw trzebielski odziedziczyli jego synowie, którzy sprzedali go Jorgowi von Wolfstein(wzmiankowany w 1482 roku). Około 1488 roku własność Leutholda von Sahla. Bibersteinowie przez wiele lat starali się odzyskać zastaw na dobrach trzebielskich. W 1497 roku decyzją króla Czech Władysława Jagiellończyka ponownie otrzymali w lenno Trzebiel ale dopiero w 1512 roku udało się im wykupić trzebielski zastaw. W 1519 roku Trzebiel otrzymał Christoph von Biberstein. Po śmierci ostatniego z linii żarskiej, Christopha von Biberstein w 1551 roku, lenno przejmuje król czeski Ferdynand, który w 1552 roku przekazał je kapitanowi Fabianowi von Schӧnaich.  W tym samym roku państewko stanowe Żary-Trzebiel przechodzi w formie zastawu w ręce księcia Georga Friedricha von Brandenburg-Ansbach(zm.1553r.) Po śmierci księcia Georga Friedricha opiekę nad niepełnoletnim synem przejął król czeski. W 1558 roku miasto zostaje zakupione przez biskupa wrocławskiego, Balthasara von Promnitz i pozostaje w posiadaniu rodu von Promnitz aż do roku 1765. Po 1765 roku domena państwowa. We wsi pozostałości po wieży rycerskiej oraz pałac stojący na fundamentach zamku. W 1879 roku majątek o powierzchni 373,20ha był domeną państwową, dzierżawiony przez niejakiego Vollmar. W 1914 roku majątek państwowy obejmował 284,6ha a dzierżawcą był Hans Vollmar. W skład majątku wchodził folwark Reichersdorf. W 1929 roku nadal domena państwowa, dzierżawcą była Annaliese Vollmar, z domu Warncke, 285ha. Do majątku wchodził folwark Reichersdorf.

WIEŻA RYCERSKA

Wieża mieszkalna zbudowana w XIV wieku prawdopodobnie jako siedziba wójta. Zbudowana z kamienia i cegły na planie prostokąta, przykryta dachem dwuspadowym. Była przebudowywana w XVI i XIX wieku. W czasach nowożytnych pełniła funkcję więzienia. Po II wojnie światowej nie użytkowana- popadła w ruinę. Wieża stoi na niewielkim wzniesieniu jako budynek wolnostojący. Obecnie w znacznej części rozebrana i przykryta płaskim dachem, w rękach prywatnych.

Trzebiel2

Trzebiel1

Trzebiel

Trzebiel (16)

Trzebiel (15)

Trzebiel (13)

 

Trzebiel (12)

Trzebiel (11)

Trzebiel (9)

Trzebiel (8)

ZAMEK

W 1319 roku pojawia się pierwsza wzmianka o zamku, prawdopodobnie siedzibie rodu von Eulenburg. Na fundamentach zamku w latach 1601-1628 Heinrich Anzelm von Promnitz buduje dwór obronny, otoczony murem z narożnymi basztami i fosą. Możliwe, że relikty zamku zachowane są w piwnicach później stawianego dworu, rozbudowanego w pałac barokowy w XVIII wieku.

Trzebiel (24)

Trzebiel (19)Trzebiel (14)Trzebiel (10)Trzebiel (30)

PAŁAC

Pałac położony w parku, na miejscu dawnego zamku, wzniesionego na terenie wczesnośredniowiecznego grodu. Zbudowany w XVI wieku być może z wykorzystaniem reliktów starszego zamku. Gruntownie przebudowany w 1728 roku. W obecnej formie barokowy, z renesansowymi sklepieniami w parterze. Murowany z cegły, piętrowy, założony na planie kwadratu o boku 22 m, nakryty dachem mansardowym. Elewacje podzielono pionowo parami pilastrów, w fasadzie portal zwieńczony pseudobalkonem. Nad portalem wysoka lukarna. Pałac otacza fosa i mur z czterema cylindrycznymi bastejami w narożnikach. Mur wzniesiony w XVI wieku, kamienny, zachowany do wysokości 1,5-2m . Dojazd do zamku prowadził od wschodu poprzez murowany, przerzucony ponad fosę most, obecnie zawalony. Henryk Anzelm, syn Seifrida von Promnitz jako dziecko przebywał w Czechach, następnie w wieku 14 lat wyjechał na studia do Francji. Później podróżował po Europie między innymi był w Anglii, Włoszech, Holandii. Za czasów hrabiego Erdmanna II von Promnitz, w 1729 roku miała miejsce przebudowa dworu obronnego-zamku. Wojnę przetrwał bez większych zniszczeń. W 1965 roku częściowe uszkodzenie pałacu. W 1973 pałac w ruinie. W 1979 remont zabezpieczający. Od 1991 roku trwa remont pałacu. Obecnie własność prywatna. Właściciel Jerzy Naumowicz.

Trzebiel- palac od frontu

Trzebiel- pałac na fundamentach zamkuTrzebiel- pałacTrzebiel

WILLE

Trzebiel- willa KatheTrzebiel- wille

Trzebiel z lotu ptaka, lubuskie

Trzebiel 1925, lubuskie

TRZEBIECHÓW /Trebichow/

Wieś położona w gminie Maszewo w powiecie krośnieńskim wzmiankowana po raz pierwszy w roku 1308(Trebechow). Należała wtedy do biskupa poznańskiego. W XV i XVI wieku należała do rodziny von Lӧben/1437,1447,1499-1500/. W 1583 roku Trzebiechów jest własnością rodu von Winterfeldt. W 1713 roku dobra posiadał Georg Friedrich von Winterfeld, kawaler zamieszkały w Rzeczycy. Miał 3 braci: Christian Georg z Antwerpii, porucznik Alexander Ludwig i sierżant Samuel Adolf. Wg spisu z 1718/19 roku właścicielem majątku jest Alexander Ludwig von Winterfeld.W 1748 roku dobra przechodzą w ręce podpułkownika hrabiego Friedricha Ludwiga Fink von Finkenstein . Z tego rodu wymieniony Friedrich Otto Leopold Finck von Finckenstein(*16.09.1717-+19.04.1790) i jego syn Leopold Otto Carl Finck von Finckenstein(*29.01.1751-+03.08.1773). Wzmiankowani również hrabina Ulrike urodzona w 1755 roku oraz Wilhelm urodzony w 1792 roku i Carl zmarły w 1866 roku. W 1815 roku majątek jest własnością hrabiów von Voss- wzmiankowany Otto Karl hrabia von Voss(*1794-zm.1836r.). Od 1846 roku dobra są w posiadaniu baronów von Rheinbaben(w 1857 roku majątek posiadał porucznik baron von Rheinbaben) a następnie rodziny von Schierstädt(Schierstedt). W 1879 roku dobra rodziny von Schierstädt(Schierstedt) obejmowały 2733,08 ha gruntów. W skład majątku wchodził majątek Radomicko(Radenickel). W 1896 roku majątek Fritza von Schierstaedt(zm.1905r.) obejmował 2733ha gruntów. W skład majątku wchodziły dobra w: Radomicko(Radenickel), Siedlisko(Heidenau(1022ha)) i Skórzyn(Skyren(1424ha)). W 1914 roku majątek obejmował 2264ha i należał do Pani von Schierstaedt. W skład majątku wchodziły majątki: Radomicko(Radenickel-456ha) i Siedlisko(Heidenau-1034ha). Ostatnim właścicielem z tego rodu był Joachim von Schierstädt(ur.1888r.). Majątek w 1929 roku liczył 2264 ha gruntów. W 1938 roku majątek zakupił Karl von Seydlitz-Kurzbach. Wkrótce sprzedał majątek rodzinie von Latten.

Trzebiechów pałac od strony parku

trzebiechow-k-krosna-lubuskie

screen-shot-11-17-16-at-08-47-am

PAŁAC

Siedziba szlachecka  została zbudowana w 1758 roku przez hrabiego Finck von Finckenstein. Pałac zbudowany na planie prostokąta, otoczony wodą. Z pałacu do kościoła prowadziła aleja lipowa.  Idąc aleją lipową prowadzącą w linii wzroku do kościoła, po prawej stronie mieliśmy ogród owocowo-warzywny, po lewej niewielki park z alejkami. Nadmiar wody kanałem odprowadzany był do pobliskiego jeziora. Dwór spłonął w 1945 roku.

trzebiechow-1896-lubuskie

TRZEBIECHÓW /Friedrichshuld, Trebschen/

Wieś gminna położona w powiecie zielonogórskim. Po raz pierwszy wymieniona w 1308 roku będąc wtedy własnością biskupa poznańskiego. W 1442 roku dobra są w rękach rodu von Troschke. W 1483 roku urodził się Heinrich von Troschke, założyciel sulechowskiej linii rodu. W 1575 roku wieś należała do braci Wolfa i Asmusa von Troschke. Później wieś była w rękach Asmusa Młodszego von Troschke. Za czasów Konrada von Troschke(1707) wieś podniesiona do rangi miasta. Był ostatnim właścicielem Trzebiechowa z rodu von Troschke. Zmarł w 1728 roku. Podany jako właściciel w 1715 oraz w spisie w 1718/19 roku zamieszkały w Trzebiechowie wraz z synami: Konradem Alexandrem oraz Augustusem Rudolfem. Od 1710 roku dochodzi do wyprzedaży dóbr przez rodzinę von Troschke. Część dóbr zakupił Otto von Diebitsch z Podlegórza, później w rękach rodziny von Schmettau. W latach 1728-65 wieś w posiadaniu hrabiów von Schwerin. Część dóbr należała do hrabiów zu Stolberg-Wernigerode. W 1765 roku majątek zakupił hrabia Heinrich IX von Reuss zu Kӧstritz(*1711-+1780). Po nim majątek dziedziczy Heinrich XLIV von Reuss zu Kӧstritz(1753-1832), ożeniony z Augustą von Riedesel zu Eisenbach(*1770-+1805), marszałek nadworny, podniesiony do godności książęcej. Dobra przejął w 1780 roku. Kolejnym właścicielem dóbr zostaje Heinrich LXIII książę von Reuss zu Kӧstritz(*18.06.1786-+27.09.1841) z żoną Eleonorą zu Stolberg-Wernigerode. W 1861 roku dobra przejmuje Heinrich VII książę von Reuss zu Kӧstritz(*14.07.1825-+02.05.1906), żonaty z Marie Anne Alexandrine von Sachsen-Weimar-Eisenach(*1849-+1922). Był pruskim generałem, adiutantem cesarza niemieckiego Wilhelma I Hohenzollerna, ambasador w Konstantynopolu i Wiedniu. Jego majątek w 1879 roku obejmował 404,50ha gruntów. W 1896 roku majątek ten obejmował 404ha i był dzierżawiony przez rodzinę Semmler. W 1914 roku majątek obejmował 419ha i należał do księcia Heinricha XXXII von Reuss(zm.1935). W skład majątku wchodziły folwarki: Waldhof i Louisenthal. Po śmierci księżnej w 1922 roku majątek dziedziczy syn, Heinrich XXXII książę von Reuss zu Kӧstritz(1878-1935), którego majątek obejmował 419ha w tym folwarki: Waldhof, Polanka(Luisenthal) i Stoczek(Minettenberg) i majątki Radowice(Radewitsch), Podlegórz(Padligar). Po jego śmierci w 1935 roku dobra przejmuje jego brat, Heinrich XXXIII książę von Reuss zu Kӧstritz(1879-1942). Z powodu trudności finansowych książęta von Reuss w 1943 roku sprzedają Trzebiechów hrabiom von Bentheim-Tecklenburg-Rheda. Córka Heinricha VI księcia von Reuss zu Kӧstritz, Eleonore, urodzona w Trzebiechowie 22.08.1860 roku, w 1908 roku wyszła za mąż za cara Bułgarii Ferdynanda I(*26.02.1861-+10.09.1948r) a właść. Ferdynanda Maximiliana Karola Leopolda Marii von Sachsen-Coburg-Gotha, syna Augusta Koburga, brata króla Portugalii Ferdynanda II.

Trzebiechów- widok pałacu od strony parku

trzebichow-palac

trzebiechow-k-swiebodzina

trzebiechow-lubuskie

trzebiechow-widok-palacu-od-strony-parku

trzebiechow-lubuskie-2

trzebiechow-palac

trzebiechow-pow-swiebodzin

 

ZESPÓŁ PAŁACOWY

 

Pierwsza siedziba szlachecka zbudowana została w XVI lub XVII wieku przez rodzinę von Troschke. Prawdopodobnie resztki budowli zachowane są w piwnicach obecnego pałacu. Pierwsza rozbudowa dworu nastąpiła w latach 20-tych i 30-tych XIX wieku. Budowę „nowego” pałacu rozpoczęto w 1876 roku za czasów Henricha VII księcia von Reuss zu Kӧstritz, zakończona w 1901 roku. Powstał zespół pałacowy składający się z pałacu, bramy i parku oraz oficyny, ujeżdżalni i obory. Sam pałac zbudowany na planie zbliżonym do litery L, dwukondygnacyjny, z użytkowym poddaszem, z dwiema wieżami po bokach, kryty dachem mansardowym, w całości podpiwniczony. Przed pałacem rozległy dziedziniec, ogrodzony, z bramą na osi. Do pałacu przylega rozległy park krajobrazowy o powierzchni 12 ha. Po 1945 roku majątek przejęty przez Państwowe Zakłady Zbożowe. Od 1982 roku w pałacu mieści się szkoła.


dsc_0106 dsc_0116 dsc_0101 dsc_0129 dsc_0129 dsc_0132 dsc_0146

 

 

 

trzebiechow-1896-lubuskie

TRZCIEL /Tirschtiegel/

Po raz pierwszy wzmiankowany w 1307 roku(Trzczel). Później pojawia się w dokumentach pod nazwami: Torstetel(1319), Trzel(1393), Triczel(1398), Trzczel(1403), Triczel(1404), Trczel(1407), Trzcel(1422), Trczelcze(1423), Trcel(1426), Trzrczel(1428), Trczyel(1434), Trzeczl(1465), Trzczyel(1507), Trzcziel(1507), Trzcyel(1525), Tzrzczyel(1535). Pierwszym znanym właścicielem Trzciela był Mikołaj Bodzęta. W 1393 roku Trzciel należy do rodu Borków herbu Napiwo, którzy przez kilka lat toczyli spór o miejscowość z przedstawicielami rodu Wezenborg. W tym czasie po raz pierwszy pojawia się informacja o zamku. Prawdopodobnie lokacji miasta Trzciel dokonali Borkowice w XIV wieku. W 1434 roku Trzciel w rękach braci, Stanisława i Dobrogosta Ostrorogów herbu Nałęcz. W roku 1563 część dóbr należy do Anny z Ostrorogów Sieniawskiej, żony Prokopa Sieniawskiego, która w 1579 roku została przez Ostrorogów wykupiona. W 1628 roku Jan z Bnina Opaliński herbu Łodzia zakupił Trzciel od Ostrorogów. W 1629 roku część dóbr należąca do Anny z Bnina Opalińskiej-Grudzińskiej, żony Zygmunta Grudzińskiego zostaje zakupiona przez Jana Opalińskiego. Ten sam Jan w 1630 roku zakupił część dóbr należących do Zofii de Stemberg Kostczanki, wdowy po Piotrze z Bnina Opalińskim. W 1633 roku spadkobierca Jerzego Ostroroga, Przecław Leszczyński sprzedaje dobra odziedziczone po Ostrorogu, Janowi Opalińskiemu. Trzciel wraz z siedzibą dworską są w posiadaniu Opalińskich do 1670 roku. W tym roku Jan Konstanty z Bnina Opaliński sprzedaje majątek Krzysztofowi von Unrug. W 1694 roku część dóbr trzcielskich należy do Marianny Bogumiły Pilichowskiej, z domu von Unrug, córki Władysława a wnuczki Krzysztofa von Unrug. Prawdopodobnie na początku XVIII wieku dobra w zastaw otrzymał Michał Kazimierz Raczyński, który sprzedał je rodzinie Szołdrskich. W 1730 roku jako właściciel wymieniany jest Stefan Szołdrski. W roku 1784 jako właściciela wymienia się Maksymiliana z Brudzewa Mielżyńskiego oraz Michała z Krzyżanowa Krzyżanowskiego jako dzierżawcę majątku. Po rozbiorach Trzciel jako miasto przechodzi na własność państwa pruskiego, natomiast majątek ziemski z siedzibą dworską jest w rękach szlachty pruskiej. W 1819 roku Mikołaj hrabia Mielżyński sprzedał majątek książętom von Reuss von Plauen, właścicielom Trzebiechowa. W 1842 roku majątek jest w rękach hrabiego Bernharda von zu Dohna, wymienionego w spisie właścicieli z 1845 roku. W 1845 roku do majątku wchodziły folwarki: Altvorwerk, Dybnow, Gronowke, Helowski, Luben, Swidowke, Waldvorwerk. W 1846 roku wg Jana N.Bobrowicza w „Opisaniu…” nadal własność księżnej von Reuss. Prawdopodobnie jest to pomyłka ponieważ hrabia von zu Dohna posiadał majątek do 181 roku. W 1851 roku dobra zakupuje rodzina Fischer, będącą w posiadaniu majątku do 1945 roku. Majątek zakupił Johann Gotthelf Fischer(1806-1854), pochodzący z rodziny kupieckiej, handlarz drewnem. W 1857 roku własność Ernsta Gotthelfa Fischera(1833-1915). W 1870 roku jego majątek obejmował 2521ha gruntów. W 1870 roku mowa o  drugim majątku-Schlossvorwerk obejmującym 83ha należącym do Carla Tepper. Wg Leksykonu właścicieli ziemskich z 1883 roku majątek o powierzchni 2484,68 ha był w rękach wnuka Johanna, Ernsta Gotthelfa Fischer(1858-1931), ożenionego z Marie Louise Mollard. W 1896 roku jego majątek obejmował 2509,02ha gruntów. W skład majątku wchodził folwark Rybojadel. W 1902 roku rodzina nobilitowana z nadaniem nowego nazwiska Fischer von Mollard. W 1907 i 1913 roku majątek(Fideikomis) obejmował 2584ha i należał do Ernsta Gotthelfa Fischer von Mollarda, będącego właścicielem majątku w miejscowości Gura w powiecie jaricińskim i tam mieszkającym. Ostatnim właścicielem majątku w Trzcielu był Gerd Fischer von Mollard(*10.11.1898-+13.11.1961) ożeniony z Ericą von Roell. Na stronie www.heimatkreis-meseritz.de próbuje się wybarwić postać Eduarda Fischer von Mollard, znanego przed wojną polskiego motocyklisty, brata ostatniego właściciela Trzciela. Sam był właścicielem majątku w Parzęczewie. Po dojściu do władzy Hitlera od 1934 roku rozpoczął antypolską działalność szpiegowską i dywersyjną. Lider Jungdeutsche Partei in Polen oraz dowódca NSFK Standarte 121. Aresztowany przez polskie władze za szpiegostwo  01.09.1939 roku. Ze względu na działania wojenne po ok. trzech tyg. wolny.

W XVII wieku miasto podzielone na część starą/polską/ i nową/niemiecką/. Połączenie obu części nastąpiło dopiero w 1888 roku. Po rozbiorach Polski miasto znalazło się w granicach państwa pruskiego i nierozerwalnie z nim związane do 1945 roku po krótkim epizodzie przynależności do Księstwa Warszawskiego na początku XIX wieku.

trzciel-1940-lubuskie

ZAMEK

Po raz pierwszy wzmianka o zamku pojawia się w XIV wieku(1393,1394,1398). Założenie położone było na północnych krańcach „starego miasta” otoczone nurtami Obry około 600 m na północny zachód od mostu na Obrze. Gród ten składał się z dwóch członów- większego o obwodzie zewnętrznym , który wynosił 800 kroków i średnicy stożka 40m i wysokości 3-4m oraz leżące obok grodu mniejsze stanowisko z podwójną linią wałów i zwane ’zamczyskiem’. Miejsce to widoczne obecnie  z drogi krajowej numer 92. Użytkowany od XIII wieku. Prawdopodobnie na miejscu pierwotnego zameczku powstało założenie użytkowane przez kolejnych właścicieli do lat 40-tych XIX wieku, potem prawdopodobnie rozebrane.

PAŁAC

Pałac powstaje  w latach 1868-1869 w „nowej” części miasta zbudowany przez nowych właścicieli, rodzinę Fischer, pochodzącej z Góry powiatu jarocińskiego. Pałac uległ zniszczeniu w 1945 roku. Na jego fundamentach zbudowano szkołę. W otoczeniu park krajobrazowy z XVIII wieku.

Trzciel- widok na pałac od strony parkuTrzciel, lubuskieTrzciel-widok na palactrzciel-palactrzciel-lubuskie-2

trzciel-1902-lubuskie

TORZYM /Sternberg/

Miasto gminne położone w powiecie sulęcińskim. Po raz pierwszy wzmianka o miejscowości pochodzi z 1300 roku. Do połowy XIII wieku wchodziła w skład księstwa głogowskiego. Po 1250 roku znalazła się w granicach Brandenburgii i stała się własnością arcybiskupa Magdeburgii, Konrada hrabiego von Sternberg. Przypuszcza się, że nazwa miejscowości pochodziła od nazwiska arcybiskupa. Torzym z nadania margrabiów brandenburskich w 1450 roku wchodzi w skład dóbr rodu von Winning. Posiadali miasto do 1740 roku. W 1501 roku na terenie Torzymia obok majątków rodu von Winning majątek posiadał ród von Buntsch- Balzer von Winning sprzedał połowę majątku Balthasarowi von Buntsch z Bobrówka. W 1509 roku podział majątku pomiędzy braćmi Balthasarem i Melchiorem Winning, synami zmarłego Heinricha. W kolejnych latach siedzieli tu: bracia Balzer i Melchior von Winning(1525), Melchior i Christoph von Winning(1536), Hans i Joachim von Winning(1541)- synowie zmarłego Christopha oraz ich brat Asmus, który w 1544 roku powrócił do domu z zagranicy. Hans zmarł po 1571 roku, prawdopodobnie około 1591 roku nie mając następcy. Joachim zmarł w 1573 roku i pozostawił syna Klausa, zmarłego w 1595 roku. Asmus zmarł w 1563 roku pozostawiając małoletniego syna Balthasara, o którym brak wzmianki po 1571 roku. Melchior Winning wspomniany w 1545 roku, zmarł w 1563 roku i pozostawił 4 synów: Bastiana, Heinricha i Klausa oraz zmarłego wcześniej Hansa, którego syn Melchior uzyskał pełnoletniość w 1569 roku i był właścicielem majątku w Grabowie oraz w Mierczanach i żył jeszcze w 1598 roku. Bastian von Winning siedział w Walewicach, zmarł w 1569 roku pozostawiając 3 synów: Melchiora, Klausa i Hansa, z których Hans i Klaus żyli jeszcze w 1598 roku. O Melchiorze ostatnia informacja pochodziła z 1571 roku. Heinrich von Winning mieszkał w Pniowie, posiadał również majątek w Grabnie. Żył jeszcze w 1581 roku. Pozostawił 3 synów: Balzera, Melchiora i Thomasa, z których pierwsi dwaj żyli jeszcze w 1598 roku. Thomas zmarł pomiędzy 1595 a 1598 rokiem. Thomas pozostawił 5 synów: Franza, Joachima, Dietericha, Melchiora i Thomasa. Klaus był kapitanem na zamku w Kostrzynie w latach 1552-1568. Zmarł w 1591 roku i pozostawił syna Hansa, żyjącego jeszcze w 1598 roku. W 1715 oraz wg spisu z 1718/19 roku w Torzymiu występowało 6 działów majątkowych należących:1-szy do porucznika w stanie spoczynku Klausa Kaspara von Winning oraz jego małoletnich synów: Samuela Friedricha i Kurta Ehrentreicha, 2-gi do Christopha Friedricha von Winning, 3-ci do Sebastiana Sigismunda von Winning zamieszkałego w Torzymiu z małoletnim synem Adolfem Ludwigiem, 4-ty do porucznika w stanie spoczynku Kaspara Samuela von Winning, 5-ty do Balzera Ehrentreicha von Winning zamieszkałego w Torzymiu wraz z synem Friedrichem, 6-ty do kawalerów Wolfa Ernsta von Winning i Hansa Dietlofa von Winning( wymieniony w 1715r.). W 1718/19 roku wzmiankowany 7 majątek należący do Adama Friedricha Otto von Winning.  Ród von Winning(Winninge) pochodził z okolic miejscowości Halberstadt, obecnie leżącej w kraju związkowym Saksonia-Anhalt. Prawdopodobnie przybyli na Ziemię torzymską razem z biskupem Konradem von Sternberg. Później wasale margrabiów brandenburskich. Torzym nigdy nie osiągnął większego znaczenia leżąc na uboczu szlaków handlowych. Dopiero na początku wieku XX stał się popularną miejscowością sanatoryjną. Uzyskane prawa miejskie w 1375 roku Torzym traci w 1945 roku z powodu znacznych zniszczeń w czasie II wojny światowej. Odzyskał je w 1994 roku. 

MAJĄTKI

Na terenie Torzymia w XVII wieku mowa o majątkach: Berggut, Grundgut, Rotes Gut, Masserhof, Vorwerke. W XVIII wieku mowa o: Hanfsuppe, późniejszy Neidenburg, Blankenburg zwany również Sandvorwerk, Bierfässchen, Brotnot, od 1860 roku zwany Friedensburg, Neues Vorwerk, Armes Leben. W XVIII wieku w Torzymiu majątki posiadały rody- von Platen, von Nauendorf,  Becker, von Kracht, von Wesenbeck, Reckzeh, hrabia von Schmettau, baronowie von Collas, von Budritzky, von Reitheim, von Anger, von Polenz, Bendisch, Schade, von Brederlow. Od 1850 roku w Torzymiu mowa o dwóch majątkach należących do rodzin Fischer i Simon.

Torzym, lubuskie

ZAMEK

Zamek torzymski został wybudowany przez arcybiskupa magdeburskiego, Konrada von Sternberg w latach 1266-1276. Prawdopodobnie znajdował się 2-3 km na północny zachód od centrum miasta, którego pierwszymi mieszkańcami była rodzina pochodząca z Miśni- von Strehle (von Strele), wymarła w 1384 roku, a posiadająca zamek w latach 1300-1313. Ród von Strehle pojawił się na Ziemi Torzymskiej przed 1276 rokiem. Po przejęciu zamku przez margrabiów brandenburskich dochodzi do zmiany właścicieli zamku, którym zostaje rodzina von Winning. Pochodziła ze wsi Winningen leżącej w kraju związkowym Saksonia-Anhalt. Prawdopodobnie przybyli na Ziemię torzymską razem z biskupem Konradem von Sternberg. Później wasale margrabiów brandenburskich. W XV wieku trudniła się rozbojem. Od 1450 do 1740 roku posiadała miasto Torzym. Ostatnia wzmianka o zamku pojawia się w 1375 roku. Na początku XVI wieku wyprawa Zygmunta Jagiellończyka i elektora brandenburskiego Joachima zniszczyła siedzibę rodową von Winning.

Torzym, lubuskie

Torzym-lubuskie

MAJĄTEK I- Wasserhof, Antonienhof und Baronshof.

W południowo-zachodniej części wsi położony majątek z dworem. Pod koniec XVIII wieku  były to 3 majątki należące do: rodziny Neckzeh, baronów von Collas i rodziny Angers, majątki zwane później: Wasserhof, Baronshof oraz folwark Neüdenburg. W 1804 roku baron von Collas po wykupieniu majątków od rodzin Neckzeh i Angers połączył je w jeden. W 1818 roku odsprzedaje dobra porucznikowi Sommer. W 1841 roku majątek posiadają aptekarze Luhme i Paschke. Od 1847 roku dobra w posiadaniu Juliusa Fischer, który w 1841 roku za 61000 talarów wykupił część majątku a w 1847 roku za 90000 talarów pozostałą skupiając w swoich rękach cały majątek. W 1857 roku własność porucznika Fischer. W 1914 roku majątek Wasserhof obejmował 2264ha i należał do księcia Wilhelma von Hohenzollern. W skład majątku wchodził folwark Dębicz(Bierfӓsschen) i majątek Łaszewo(Antonienhof). Książęta von Hohenzollern-Sigmaringen posiadali dobra do 1945 roku. W 1929 roku ich majątek obejmował 2264ha a dzierżawcą był Erich Kramm z Łaszewa

torzym-grundhof-lubuskie

Grundhof

Obecnie w północno-zachodniej części Torzymia. Prawdopodobnie na terenie majątku znajdowała się siedziba właścicieli Torzymia. W XVIII wieku należała do rodziny von Kracht– wymieniony Johann Sigismund von Kracht i Wolf Sigismund von Kracht(zm.1761). Na początku XIX wieku Torzym podzielony pomiędzy rodziny Sommer i von Kalckreuth- w 1816 roku własność porucznika von Kalckreuth. W 1836 roku za 25000 talarów majątek zakupiony przez Carla Simon. Posiadał majątek w 1857 roku. W1879 roku majątek o areale 727,50ha należał do rodziny Heinsius. Na początku XX wieku majątek w rękach rodziny Zielfeder(1903). W 1914 roku majątek obejmował 375ha i należał do Melle Klinkenborg, później do rodziny Schiftan. W 1929 roku majątek Dr.med.vet.h.c. Franza Schiftan obejmował 400ha i folwark Liszno(Fuchs). Rodzina Schiftan posiadała dobra do 1945 roku. W 1929 roku wymieniono majątki należące do: Karla Becker(21ha)- dzierżawca Emil Fest, Mühlengut-Paula Dietrich z Frankfurtu n./O(273ha), Mühlenweg 18-Ernsta Gutsche(22ha), Banhoffstrasse-Roberta Keller(46ha), Corriten str.- Paula Neumann(32ha), Frankfurterstrass.- Theodora Witzke(54ha), Schwiebusserstrasse- Paula Zillmann(28ha). 

WILLA

torzym-willa-jungmann

torzym-1902-lubuskie

TOPORÓW /Topper/

Wieś położona w gminie Łagów powiatu świebodzińskiego. Początki wsi sięgają średniowiecza. Po raz pierwszy wymieniona w 1350 roku, kiedy należała do joannitów. Prawdopodobnie na przełomie XIV i XV wieku podzielona na trzy działy własnościowe, w tym część należąca do zakonu joannitów, do rodu  von Lӧben oraz do rodziny von Schlichting. W 1474 roku Friedlein von Schlichting sprzedaje swoją część mistrzowi krajowemu zakonu joannitów, Casparowi von Güntersberg. W latach 1499-1557 połowa wsi należała do rodziny von Lӧben (w 1555 roku wzmiankowany Peter von Lӧben) , druga połowa do joannitów(w 1500 roku część gruntów Mathias von Lӧben sprzedał mistrzowi krajowemu zakonu joannitów Georgowi von Schlabendorf). W 1557 roku Georg von Lӧben młodszy sprzedał swoją część Hansowi von Zo(a)beltitz, zmarłemu w 1564 roku. Jego syn Christoph von Zabeltitz  w 1575 roku dokupił część majątku należącego do joannitów, która w 1580 roku decyzją mistrza krajowego zakonu została przekazana w lenno kanclerzowi joannitów, Balthasarowi Rӧmer. W 1585 roku Balthasar Rӧmer odsprzedał tą część Christophowi von Zabeltitz.  W ten sposób majątek został scalony w jeden przez Christopha von Zabeltitz. Christoph von Zabeltitz był dwukrotnie żonaty: 1-o z Anną von Lossow z Lubina, 2-o z Sabiną von Waldow z Lubniewic. Na przełomie XVI-XVII wieku wieś podzielona pomiędzy braci: Christopha młodszego(ur.1589, zm. przed 1630r.)) i Caspara(ur.1592). Spłacenie najmłodszego z braci,  Friedricha von Zabeltitz doprowadziło do wyprzedaży gruntów. W XVII/XVIII wieku trzy działy własnościowe we wsi należące do rodów: von Zo(a)beltitz, von zu Dohna i von Knobelsdorff.  W 1620 roku wymieniony Siegmund von Knobelsdorff, który wykupił część majątku od von Zabeltitz. W 1701 roku wzmiankowany Hans von Knobelsdorff a w1742 roku Beata Sophia von Knobelsdorff, z domu von Bӧrnstadt.  W 1713 roku dwa majątki należące do: Balzera von Knobelsdorff i jego synów, Kaspara Heinricha i Christopha Georga z Grabiny oraz drugi należący do rodu Hansa von Zo(a)beltitz(1680-1760)(zmienił nazwisko na Zobeltitz) i jego dwóch synów, z których starszy mieszkał w Toporowie. W 1806 roku 2 majątki gdzie: 2/3 udziału w rękach rodziny von Knobelsdorff, 1/3 w rękach rodu von Zobeltitz. W 1817 roku Ernst von Knobelsdorff za 40.000 talarów sprzedaje majątek kupcowi Carlowi Rissmann. Grobowiec rodzinny rodziny Rissmann znajduje się w kaplicy obok kościoła. Drugi majątek nadal jest własnością rodu von Zobeltitz- wymienieni: Hans Wilhelm Leonard von Zobeltitz(*13.08.1779-+28.02.1835), którego żoną była Charlotte Leopoldine Auguste von Schmettow z Pomorska(*14.03.1798-+25.09.1842) oraz Ernst August Leopold von Zobeltitz(*25.11.1817-+21.04.1866), który ożenił się z bogatą Marie von Lüttichau. Mimo tego ożenku roztrwonił cały majątek. Podział wsi na dwa majątki istniał do lat 80-tych XIX wieku.  Drugi majątek należący do rodziny Rissmann zakupiła rodzina Krause(K. Lutze podaje, że majątek w 1862 roku zakupiło konsorcjum maklerskie), który w 1872 roku(wg K.Lutze w 1874 roku) odkupił feldmarszałek Edwin Karl Rochus baron von Manteuffel(*24.02.1809-+17.06.1885r), ożeniony z Herthą baronówną von Witzleben(*06.08.1815-+10.11.1879). W 1870 roku majątek rodu von Zobeltitz należał do berlińskiego kupca Augusta Kabrun(*28.05.1807-+21.05.1878), później do rodziny von Bӧhm. W 1879 roku we wsi nadal dwa majątki: majątek liczący 1567,02 ha gruntów po rodzinie Krause przejęty przez rodzinę baronów von Manteuffel oraz drugi majątek liczący 642,06 ha gruntów po rodzinie von Zobeltitz przejęty przez rodzinę von Bӧhm ale już częściowo wykupiony przez barona von Manteuffel w 1874 roku. Dwa majątki zostały scalone przez  barona w 1879 roku. Po śmierci Edwina i zadłużeniu majątku przez spadkobierców dobra w 1893 roku zakupuje Robert Müller. Wg spisu majątków z 1896 roku majątki I i II o areale 2152ha należał do baronowej Isabelli von Manteuffel. Robert Müller zmarł bezdzietnie w 1906 roku. Majątek zapisał dla wnuka swojej siostry Anny, Martina Lutze, ur. w 1887 roku, który majątek przejął dopiero w 1913 roku, a właściwie od 1918 roku rozpoczął zarządzać majątkiem po wyzdrowieniu z ran odniesionych w 1915 roku. W 1914 roku jego majątek(majątek I i II) obejmowały 2601ha gruntów a w 1929 roku (Topper I i II), 2623ha W skład majątku wchodził majątek Nedlitz, Kr. Osthavelland. 30 stycznia 1945 roku opuścił dobra uciekając przed wojskami radzieckimi.

Toporów, lubuskie

Toporów- pałac od strony parku

toporow-palac

toporow-palac

toporow-pow-swiebodzin-lubuskie

 Feldmarszałek Edwin Karl Rochus baron von Manteuffel
Zespół pałacowo-parkowy

W południowo-zachodniej części wsi położony jest zespół pałacowo-parkowy. Pałac zbudowany przez Edwina barona von Manteuffel na przełomie lat 70-80-tych XIX wieku na miejscy starszej siedziby szlacheckiej. Po 1945 roku zniszczony przez wojska radzieckie. W latach 1947-55 należał do Centralnego Związku Spółdzielni „Społem”, później stanowił filię Akademii Rolniczej z Wrocławia. Od końca lat 80-tych XX wieku Dom Pomocy Społecznej.  Obok park krajobrazowy. Za pałacem zespół folwarczny.

DWÓR

We wsi dwór rodu von Zobeltitz, w latach późniejszych zaadoptowany dla nadleśnictwa. Taką funkcję spełniał do 1945 roku. Po II wojnie światowej budynek rozebrano a na jego fundamentach około 2000 roku postawiono nowy budynek, pełniący obecnie funkcję sali bankietowej.

Mauzoleum

W zachodniej części miejscowości, kilkaset metrów za cmentarzem w lesie znajdują się ruiny mauzoleum właścicieli Toporowa.

toporow-1911-lubuskie

TEMPLEWO /Tempel/

Wieś wielokrotnie wymieniana jako Templov, Templovo, Tempelwald, Templewo, Templou, po raz pierwszy wzmiankowana w 1251 roku, kiedy biskup Bogusław przekazał wieś w ręce zakonu templariuszy,  ponownie w 1303 roku wymieniana jako własność templariuszy, w połowie XIV wieku jest w rękach zakonu joannitów z Łagowa. Wg spisu z 1718/19 roku własność joannitów z Łagowa. W 1792 roku majątek należący do rodziny Karney. W XVIII wieku wymieniona Beate Charlotte Karney(04.05.1735-25.05.1795), która w 1752 roku wyszła za mąż za Balthasara Vollmar. W 1816 roku zmarł Johann Gottlieb Karney. Po nim majątek odziedziczył Johann Gottlieb Karney jun. Wymieniony jeszcze w 1826 roku, bezdzietny. W 1879 roku majątek o powierzchni 428,10ha należał do rodziny Lansky. W 1907 roku majątek o powierzchni 430ha posiadała Marie Lansky, z domu Boldt. W 1914 roku 3 majątki: I-szy o powierzchni 309ha należał do Bertholda Fitzke, II-gi o powierzchni 430ha należał do wdowy Marie Lansky, z domu Boldt, III-ci o powierzchni 113ha należał do Hermann Rasche. W 1929 roku wymienione 3 majątki należące do:  Allodialgut- Gerharda Lansky(466ha), Hermanna Rasche(113ha) i rodzeństwa  Fitzke(325ha), oraz mniejsze wolne gospodarstwa należące do: Hermanna Bressel(55ha), Reinharda Gerlach(99ha), Reinholda Hensel(44ha)- dzierżawca Karl Stallmann, Gottlieba Seiffert(46ha)- dzierżawca Karl Stallmann, Oskara Seiffert(54ha) i Heinricha Stallmann(72ha).

Dwór zbudowany około 1800 roku, rozbudowany na przełomie XIX i XX wieku. Część starsza o cechach klasycystycznych, na rzucie prostokąta, parterowa, kryta dachem naczółkowym.
templewo-1941-lubuskie

TARNÓW JEZIERNY /Tarnau a.S./

Najstarsza wzmianka o miejscowości pochodzi z 1154 roku, mówiąca o kasztelani w Tarnowie. W dokumencie z 1295 roku wymienia się kasztelana z Tarnowa, Pozenkę, a w  dokumencie z 1296 roku występuje Przybko(de castello de Tarnowo). W 1331 roku po śmierci Przemka Głogowskiego Tarnowo Jezierne w spadku po mężu otrzymuje księżna Konstancja(córka Bernarda świdnickiego i wnuczka Władysława Łokietka) oraz jej prawny opiekun, książę Bolko. W 1384 roku dobra po księżnej Konstancji król czeski Wacław IV nadał Nicolausowi von Rechenberg. W 1561 roku Franz von Rechenberg sprzedaje swoje dobra Fabianowi von Schӧnaich. Rodzina von Schӧnaich posiadła Tarnów do  początku XX wieku. W 1936 roku właścicielami obiektu byli baronowie von Haugwitz ze Sławy.

tarnow-jezierny-zameczek

tarnow-jezierny3

tarnow-jezierny8

tarnow-jezierny-5

tarnow-jezierny1

ZAMEK

Pierwsza wzmianka o zamku-kasztelu pochodzi z XII wieku. W 1399 roku Ruprecht książę Śląska i pan na Legnicy zezwala braciom Nickelowi, Güntherowi, Clementowi i Heinrichowi von Rechenberg na wybudowanie nowego zamku i obwałowań. Postawiona warownia została zburzona w wyniku przemarszu oddziałów husyckich w 1433 roku i nie została już odbudowana. Obecnie na wzniesieniu stoi wybudowany w XVII wieku przez Johanna von Schӧnaich dworek myśliwski.

DWOREK MYŚLIWSKI

Zbudowany w 1624 roku. Przed 1945 rokiem znajdowało się tu schronisko turystyczne dla młodzieży. Po II wojnie światowej obiekt używany był przez Nadleśnictwo w Sławie. Do 1979 roku pozostawał nieużytkowany popadając w ruinę. Od 1980 roku XX wieku staraniem Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Zielonej Górze dworek został odbudowany z przeznaczeniem na Dom Pracy Twórczej. Obecnie administrowany przez Zespół Szkół Rolniczych pełni funkcję turystyczno-hotelową.

tarnow-jezierny-1894-lubuskie

ŚWINIARY /Schweinert/

Wieś położona w gminie Skwierzyna powiatu międzyrzeckiego. Wzmiankowana po raz pierwszy w 1394 roku(Swinari) oraz w latach: 1420(Swynary), 1430(Swynari), 1433(Swinary), 1446(Swynary), 1494(Svynarj), 1508(Szwynarwy), 1510(Szwynary), 1563(Szwiniari), 1577(Swiniary), 1944(Schweiner). W 1394 roku Mikołaj Baworowski toczył spór z Dobiesławem Kwileckim o wieś. W latach 1433-44 wieś w posiadaniu braci Marcina i Jana Zajączkowskich. Od 1444 roku w rękach Ostrorogów z Międzychodzia- w 1444 roku mowa o Dobrogoście, synu Sędziwoja, w 1494 o Janie z Ostroroga, w 1510 roku o Wacławie z Ostroroga. W 1592 roku Jan Ostroróg, wojewoda poznański, syn Stanisława za 8000 złotych polskich sprzedaje folwark Świniary Janowi Opalińskiemu z Bnina. W 1597 roku Jan z Ostroroga sprzedaje wieś Krzysztofowi Unruhowi z Nowego Sczawna w księstwie głogowskim. W 1604 roku tenże Krzysztof Unruch de Nowe Sczawno sprzedał wieś Sebastianowi Broniewskiemu. W 1655 roku wieś powraca do rodu von Unruh za sprawą Jana de Broniewo Broniewskiego. Rodzina von Unruh posiadała wieś do początku XIX wieku. W 1845 roku własność rodziny von Winterfeld. W 1846 roku była w rękach rodziny von Brunn, W latach 1856-57 majątek należy do Nikolai z Golęczewa powiatu poznańskiego. W 1870 roku własność sędziego Paula Dietz z Mironic koło Gorzowa Wlkp.  a następnie w posiadaniu książąt von Hohenzollern-Sigmaringen. W 1873 roku wymieniony Karl Anton von Hohenzollern-Sigmaringen, którego majątek w 1877 roku obejmował 5753ha a w 1896 roku obejmował 5813,79ha gruntów. W tym czasie administratorem dóbr był Hermann Grapenthin. W 1896 roku Leopold książę von Hohenzollern-Sigmaringen(1835-1905) sprzedaje dobra liczące 6741 ha kapitanowi D. von Schlüter. Później w rękach Arnolda von Schlüter którego majątek w 1907 roku obejmował 5748 ha, a którego administratorem był Arnold Haase. W 1913 roku majątek Arnolda von Schlüter obejmował 4720ha gruntów. Rodzina von Schlüter znana była z hodowli koni arabskich. Za dostawę do stajni królewskich pięknych koni od króla Prus Fryderyka Wilhelma I przodek Arnolda otrzymał tytuł barona.

DWÓR

Świniary- dwór przed przebudową

swiniary-ok-skwierzyny-lubuskie

swiniary-kolo-skwierzyny

swiniary-ok-skwierzyny

swiniary-dwor-przez-przebudowa-lubuskie

swiniary-miejsce-gdzie-stal-palacswiniary-miejsce-gdzie-stal-palac001swiniary-allesandra-lubuskie

Po założeniu zachowały się resztki parku krajobrazowego oraz zabudowy gospodarczej.

swiniary-1934-lubuskie