WRZESINY /Wachsdorf/

Wieś wymieniana w 1300 i 1305 roku. W 1328 roku bracia Ulman i Theodor von Nostitz zakupują wieś. Rodzina von Nostitz posiada wieś do 1559 roku, mieszkając od 1508 roku w pobliskim Chotkowie. Wieś podzielona na dwa działy majątkowe od XVI wieku. Majątek I po rodzinie von Nostitz przejmują właściciele pobliskiego Chotkowa: von Schӧnaich, von zu Dohna, von der Schulenburg, von Tschirnhaus, von Redern, von Proskau. Majątek II w latach 1438-42 posiadał Hintcze von Promnitz. Po rodzinie von Promnitz dobra dwukrotnie były w rękach panującego, później rodzin: von Kӧnigsberg oraz von Schӧnaich(1573). Majątek II po 1573 roku połączony z majątkiem I. Majątek III należał do rodu von Rothenburg(1439), później hrabiów von Schaffgotsch z Miodnicy(1439), Janicke von Landeskron(1445), von Pirser(Pirsch?1445) oraz wdowy po nieznanym nam przedstawicielu rodu von Landeskron(1588-1604), von Niebelschütz(1604), von zu Dohna, do cesarza(1604), von zu Dohna(1605). Po 1605 roku włączony do majątku I-go. Do 1945 roku właścicielem wsi i folwarku było miasto Szprotawa. Wg spisu właścicieli ziemskich w 1869 roku majątek wielkości 269 ha dzierżawiła rodzina Lips. W 1905 roku dzierżawcą dóbr był F.Merres, posiadający dobra w 1910 roku. W 1937 roku dobra dzierżawi F.Junghans.

WIEŻA MIESZKALNA

Prawdopodobnie rodzina von Nostiz na terenie wsi zbudowała wieżę mieszkalną na wyniesieniu ziemnym, otoczoną fosą i wałem, której pozostałości były czytelne w XIX wieku. Może pozostałości wieży zostały wkomponowane w fundamenty dworu widocznego na pocztówce?

Wrzesiny - dwór pow. Żagań001

ZESPÓŁ DWORSKI

W pobliżu kościoła zespół dworski, na który składa się: dwór oraz zabudowania gospodarcze.

wrzesiny-1901-lubuskie

WROCISZÓW /Heinzendorf/

Wieś położona w gminie Nowa Sól powiatu nowosolskiego. Pierwsze wzmianki o wsi pojawiły się w końcu XIII w., ale miejscowość powstała prawdopodobnie kilkadziesiąt lat wcześniej i otrzymała układ ulicówki. W 1287 r. Wrociszów (Heinricivilla) był własnością rycerską kasztelana kożuchowskiego Dietricha von Pesna, w 1295 r. wymienia się jego spadkobiercę Theodora de Pesna. W rękach rodu wieś pozostawała prawdopodobnie do końca XIV w., kiedy przeszła na własność miasta Kożuchowa. W 1405 r. Wrociszów wydzierżawili bracia Hans i Johann Stiefmutter. W 1469 r. Henryk XI potwierdził nadanie wsi miastu Kożuchów. W 1477 r. pojawia się informacja o wymianie między księciem głogowskim Janem II, a kożuchowskim mieszczaninem Hansem Schulzem części łąk między Wrociszowem a Rudnem. We władaniu patrycjatu kożuchowskiego wieś pozostawała do XIX w. – przynależność taką potwierdzają informacje z 1845 r. W tym czasie wieś była własnością miasta Kożuchowa i liczyła 57 domów oraz 358 mieszkańców (16 katolików). We wsi funkcjonowała szkoła ewangelicka, wiatrak, gorzelnia i olejarnia. W 1933 r. wymienia się majątek ziemski, którego właścicielem był Richard Burghardt (w posiadaniu rodziny od 1904 r.)

Wrociszów-dwór

Na południowo-wschodnim krańcu wsi dwór i resztki zespołu folwarcznego.

wrociszow-1933-lubuskie

WOŁOGOSZCZ /Wolgast/

Wieś położona w gminie Dobiegniew powiatu strzelecko-drezdeneckiego. Początki wsi sięgają średniowiecza. W 1297 roku wymieniony Jakub z Wołogoszczy. W 1299 roku wieś w rękach rycerskiego rodu von Güntersberg– wymieniony Günter, Janeke i Walter. W 1337 roku wieś nadana rodzinie von dem Borne. Od początku XV wieku Wołogoszcz w posiadaniu rodziny von Falve(Falbe). Część gruntów we wsi w posiadaniu cystersów z Bierzwnika. Z rodu von Falve wymieniony Otton, Ebelin, Dietloff. W 1420 roku Fryderyk von Falve opuszcza wieś. W 1509 roku dobra nadal w rękach rodu von Falve– wymieniony Ebel III von Falve. W tym też roku umiera Otto IV von Falve, grunty we wsi otrzymuje rodzina von Borstaedt a już w 1518 roku cała wieś w ich rękach. W 1573 roku jako właściciel wsi wymieniony Hans von Borstaedt. Od XIX wieku do 1945 roku majątek w posiadaniu rodu von Waldow- wzmiankowany Wilhelm Carl Ludwik, zmarły w 1851 roku czy Kurt zmarły w 1911 roku. W 1879 roku majątek kapitana von Waldow obejmował 952ha gruntów a w 1896 roku obejmował 979ha gruntów. W 1914 roku majątek obejmował 1094ha gruntów i należał do kapitana Hansa von Waldow(ur.1875r.). W skład majątku wchodził folwark Derkacze(Dicking) oraz Bergsane a w  1929 roku majątek majora w stanie spoczynku Hansa von Waldow obejmował 1111ha. Hans von Waldow był ostatnim właścicielem majątku. Został zastrzelony na terenie swojego majątku przez żołnierzy radzieckich w 1945 roku.

Wołogoszcz- dwór od frontu

wologoszcz-dwor-z-boku

ZAŁOŻENIE DWORSKIE

W północnej części wsi obszerny zespół dworski, który do 1945 roku składał się z dworu, budynków gospodarczych i parku. Dwór zniszczony w 1945 roku. Pozostałe budynki gospodarcze nieużytkowane, w ruinie. Park krajobrazowy zaniedbany, zdziczały.

dsc_0042

dsc_0043dsc_0044dsc_0046dsc_0051

dsc_0053

dsc_0054

dsc_0060

dsc_0061

dsc_0072

wologoszcz-1893-lubuskie

WOLIMIRZYCE /Walmersdorf/

Wieś położona w gminie Szczaniec powiatu świebodzińskiego. Początki wsi sięgają średniowiecza ale po raz pierwszy wymieniona późno, bo dopiero w XVI wieku. W XV wieku wieś należała do rodów: von Walderode. W XVI-XVII wieku należała do rodu von Kalckreuth- wzmiankowani  Georg(zm.1583), Wolf(1597), Samuel(zm. Ok. 1644), Samuel(zm.1666). Ewa Maria von Kalckreuth z Wolimirzyc wychodzi za mąż za przedstawiciela rodu von Knobelsdorff. Po jego śmierci ponownie wychodzi w 1675 roku za mąż za Ernesta Ferdinanda von Maxen. Podaje się, że von Maxen zostaje właścicielem wsi od 1720. W 1704 roku nadal majątek jest własnością rodu von Kalckreuth– Wolfa hrabiego von Kalckreuth. Z rodu von Maxen wymienia się: Karola Andreasa, Fryderyka Wilhelma(1753), Alexandera(1772), Carla Andreasa von Maxen(XVIIIw). W 1779 roku majątek jest w posiadaniu rodu von Schkopp(Skopp)– Beate Johanne Henriette von Schkopp(Skopp) z domu von Maxen(ur.1755), żona Johanna Adolfa(ur.1751).  W 1791 roku mowa o siedzibie dworskiej i folwarku należącym do Pani Beate Johanne Henriette von Skopp. W 1812 roku dobra są w rękach rodu von Angern(Anger). W 1828 roku majątek zakupił Karl Friedrich Julius von Mandel(zm.1870), otrzymując jednocześnie tytuł szlachecki. Młodszy z synów był właścicielem Dąbrówki Małej. Po nim dobra dziedziczą: Maximilian von Mandel i Hermann von Mandel. W 1879 roku majątek Herrmanna Juliusa Friedricha von Mandel(zm.1894) obejmują 662,80ha gruntów. W 1894 roku Hermann von Mandel sprzedaje dobra Maxowi von Kracht(ur.1862), którego majątek w 1896 roku obejmował 660ha gruntów. Posiadał również majątek Kiełcze(Keltschen). W 1914 i w 1929 roku majątek obejmował 574ha i należał do majora Maxa von Kracht. Rodzina von Kracht posiada dobra do 1945 roku.

ZESPÓŁ PAŁACOWO-PARKOWY

wolmirzyce-palac

Pozostałością po zespole pałacowym jest park krajobrazowy oraz zabudowania gospodarcze. Najciekawszym obiektem jest barokowy budynek położony na trenie byłego majątku. Nieistniejący pałac zbudowany został w 1721 roku. Grób Maksymiliana von Mandel oraz jego rodziny zlokalizowany jest w pobliskim lesie.

wolimirzyce-1944-lubuskie

WOJNOWO /Reckenwalde/

Wieś położona w gminie Kargowa powiatu zielonogórskiego. Początki wsi sięgają średniowiecza. Wzmiankowana dopiero w 1623 roku. Do 1796 roku stanowiła własność cystersów z Obry. Po sekularyzacji dóbr kościelnych, Wojnowo otrzymał Alexander hrabia von Unruh, właściciel Kargowej. Po śmierci ostatniego z linii babimojskiej w 1836 roku, hrabiego Moritza, syna Alexandra von Unruh, majątek przejęło państwo pruskie. W 1839 roku sprzedaje majątek miastu Sulechów. W 1845-46 roku nadal własność miasta Sulechów. W 1853 roku majątek kupuje Gottfried Wilhelm Benedickt Bӧmack(Bӧhmack). Od 1846 właścicielem roku jest Bӧhmer z  Przylepu(prawd. pomyłka pisarza) bo w korespondencji z 1872 roku nadal właścicielem jest rodzina Bӧhmack. W 1870 roku jego majątek obejmował 1162ha gruntów. Prawdopodobnie już od 1872/73 roku dobra są własnością Juliusa Heimanna Wasser. W 1896 roku jego majątek obejmował 1162,62  ha ziemi. Po jego śmierci w 1905 roku dobra dziedziczy jego syn, Jesua Wasser, który sprzedał majątek Aschwinowi baronowi von Sierstorpff-Cramm. Majątek barona w 1907 roku administrowany przez Ernsta Schlote obejmował 880ha gruntów. Po jego śmierci w 1909 roku majątek przechodzi w ręce córki, Armgard(ur.1883), od 1908 roku rozwiedzionej z Bodo hrabią von Oeynhausen. Dnia 08.02.1909 roku uzyskała tytuł hrabiny von Biesterfeld. Miesiąc później wychodzi za mąż za Bernharda księcia zur Lippe(1872-1934), brata Leopolda IV, 6-go księcia zur Lippe, hrabiego zu Biesterfeld, hrabiego zu Schwalenberg i Sternberg, dziedzicznego burgrabiego Utrechtu. Posiadali 2-ch synów: Bernharda Leopolda hrabiego von Biesterfeld[(29.06.1911-01.11.2004r), od 1937 roku mąż następczyni tronu, późniejszej królowej Holandii, Juliany von Oranien-Nassau(1948-1980)], oraz Ernsta Aschwina(13,06,1914-14.05.1988) hrabiego von Biesterfeld. W 1913 roku majątek obejmował 2147ha gruntów. W 1916 roku otrzymują tytuły książęce- zur Lippe-Biesterfeld. Od 1919 roku zamieszkują w majątku w Wojnowie.  Po śmierci księcia w 1936 roku pałac zamieszkiwała księżna Armgard do 1944 roku. W tym roku pałac zajęło SS.

Wojnowo, lubuskie

Wojnowo, lubuskie

Wojnowo, pow. babimost, lubuskie

wojnowo-widok-palacu-od-strony-jeziora

wojnowo-lubuskie-3

woynowo-lubuskie

ZESPÓŁ PAŁACOWO-PARKOWO-FOLWARCZNY

Na zespół składa się pałac zbudowany w połowie XIX wieku na fundamentach starszej budowli z XVIII wieku. Obok budynki folwarczne-gorzelnia,

wojnowo-palac-2    wojnowo-palac-6 wojnowo-palac-7 wojnowo-palac-9 wojnowo-palac-10 wojnowo-palac-11
wojnowo-palac-13
wojnowo-palac-14 wojnowo-palac-15   wojnowo-palac-19 wojnowo-palac-20

wojnowo-palac-21 wojnowo-palac-22 wojnowo-palac-23 wojnowo-palac-1 wojnowo-palac-3 wojnowo-palac-8

WOJCIESZYCE /Wormsfelde/

Wieś położona w gminie Kłodawa powiatu gorzowskiego. Po raz pierwszy wymieniona w 1337 roku(Wormesvelde) oraz w latach 1351 roku(Wormesvelde), w 1435(Wormesfelde), 1460(Wurmszfelde). W tym czasie wieś należała do rodziny von Rakow. W XV wieku wieś jest w posiadaniu rodu von Strauss. W 1433 roku wymienia się Konrada von Strauss oraz Klausa von Strauss, ożenionego z Katarzyną von Witte z Santoka. W 1435 roku część gruntów należała do Nickela von Ruve. W 1492 roku potwierdzone lenno dla Bernda, Klausa, Hansa von Strauss. W 1499 roku Ilse von Strauss(córka Katarzyny von Witte i Klausa von Strauss) wychodzi za mąż za Joachima von Beneckendorff. W 1598 roku wymieniony Joachim von Strauss. Rodzina von Strauss posiadała Wojcieszyce do początku XVII wieku. W 1654 roku wieś zakupił Jan von Weitzmann. W 1714 roku dobra zakupił Żychliński herbu Szeliga, polski szambelan dworu, by w 1715 roku odsprzedać wieś generał-majorowi von der Marwitz. W 1718 roku majątek zakupił Ludwik von Burgsdorff. We wsi drugi majątek w posiadaniu rodu von Zanthier. Jednym z przedstawicieli linii Zantoch-Wormsfelde był Friedrich Georg von Zanthier(1742). W 1736/38 roku wieś zakupił margrabia Heinrich Friedrich książę von Hohenzollern Brandenburg-Schwedt(21.08.1709-12.12.1788), syn Filipa Wilhelma i Joanny Charlotty von Anhalt-Desau. W 1739 roku ożenił się z kuzynką księżniczką Leopoldine Mari von Anhalt-Dessau(12.12.1716-27.01.1782). Miał z nią dwie córki- Friederike Charlotte Leopoldine Louise von Brandenburg-Schwedt oraz Louise Henriette Wilhelmine von Brandenburg-Schwedt. Od 1751 roku w separacji. Od 1784 roku jest w związku z Marią Magdalene Charlotte Carl, z którą ma syna- Friedricha Carla. W 1786 roku syn jego otrzymuje od króla Prus tytuł i nazwisko- Friedrich baron von Stoltzenberg, nawiązując do posiadłości ojca pod Gorzowem. Po śmierci księcia Fryderyka Henryka w 1788 roku majątek dziedziczy młodsza z jego córek. Louise Henriette Wilhelmine von Brandenburg-Schwedt 25.07.1767 roku poślubiła Leopolda Friedricha, od 1751 roku Leopolda III księcia Anhalt-Dessau z dynastii askańskiej. Miał z nią dwójkę dzieci: córkę zmarłą po porodzie oraz syna księcia Fryderyka(1769-1814), następcę tronu von Anhalt-Dessau. Stanowią własność rodu książęcego von Anhalt-Dessau do 1945 roku. W 1879 roku majątek o powierzchni 716,81ha dzierżawił niejaki Bayer, dzierżawca Różanek. W 1896 roku majątek obejmował 717ha gruntów. W 1907 roku dobra dzierżawił Otto Schleusener, w 1914 roku majątek o powierzchni 738ha dzierżawił Otto Schleusener a właścicielem był Friedrich II książę von Anhalt-Dessau(zm.1918r.) a w 1921 Johann Schleusener. W 1929 roku właścicielem była spółka powiernicza  Herzogl. Amh. Treuhand-Verwaltung A.-G., Dessau, dzierżawcą był Hans Schleusener a majątek obejmował 850ha. Po 1945 roku majątek upaństwowiono. Na jego terenie utworzono PGR, później SHR. Od lat 90-tych  własność ANR, dzierżawiony.

Wojcieszyce-palac od strony jesiora

wojcieszyce-palac

wojcieszyce1

ZESPÓŁ DWORSKI

Dwór składa się z dwóch części, pierwotnej z budowanej w 1907 roku oraz dobudowanej w latach 40-tych XX wieku. Budynek o zróżnicowanej bryle- część zachodnia dwukondygnacyjna, podpiwniczona, w narożu południowo-wschodnim z wieżą na rzucie koła. Część wschodnia parterowa, podpiwniczona, kryta dachem dwuspadowym. Dwór zamyka podwórze gospodarcze w części północnej, a granicząc z Jeziorem Wojcieszyckim. Budynki gospodarcze zbudowane na początku XX wieku, z wykorzystaniem fundamentów budowli starszych. W części zachodniej istniał park krajobrazowy, zlikwidowany w latach 70-tych XX wieku.wojcieszyce-1934-lubuskie

WŁOSTÓW /Nissmenau/

Wieś leżąca w powiecie żarskim, o której pierwsza wzmianka pojawia się w roku 1381(Nysmenawe) a kolejna w 1494(Nyssmanaw). W tym czasie we wsi swoje majątki miały rodziny: von Wiedebach(1381) oraz von der Seltau. Jeszcze w roku 1584 rodzina von Wiedebach posiadała dobra we wsi. Od XIV do XVIII wieku właścicielami Włostowa była rodzina von Rothenburg(1667, 1723)- wymieniony Siegmund Seyfried i Ernst Moritz von Rothenburg. Po nich majątek był w rękach rodziny Petri(1810). W 1820 dobra zakupuje rodzina Gritzner- wymieniony Adolf zmarły w 1851 roku oraz Adolf Friedrich von Gritzner, zmarły w 1859 roku. Dobra po zmarłym mężu odziedziczyła Sophie Eleonore Gritzner. Po Sophie dobra przejmują rodziny: von Massow- wymieniony August von Massow zmarły w 1882 roku, później von Lucke(1879- 1894-1903)- wymieniony Georg von Lucke. Od 1929 roku majątek w rękach rodziny von Zürn.

Włostów- pałac

wlostow-palac

wlostowwlostow1wlostow2

Pałac wzniesiony w roku 1803, przy wykorzystaniu murów wcześniejszej budowli-dworu obronnego zbudowanego przez rodzinę von Wiedebach. Przybudówki dostawione w końcu XIX wieku. Klasycystyczny, przybudówki neoklasycystyczne. Murowany z cegły, założony na planie czworoboku z nieregularną ścianą północną. Dwukondygnacyjny, nakryty dachem mansardowym z lukarnami. Dach zwieńczony drewnianą wieżyczką. Dachy przybudówek także mansardowe. Część pomieszczeń w parterze posiada sklepienia kolebkowo-krzyżowe. W sąsiedztwie pałacu park krajobrazowy z XVIII-XIX wieku.wlostow-1901-lubuskie

WITYŃ /Witten/

Wieś położona w gminie Świebodzin powiatu świebodzińskiego. Wieś wymieniana w 1236 roku. W XIV wieku należała do rodu von Seydlitz. Możliwe, że w wiekach późniejszych właścicielami wsi byli właściciele Rzeczycy. W 1541 roku właścicielem wsi był Hans von Luck und Witten. W XVIII wieku majątek jest w posiadaniu rodu von Troschke und Rosenwerth– wymienieni Maximilian Gottlob i Siegmund Friedrich von Troschke und Rosenwerth. W XIX wieku majątek posiada rodzina von Sommerfeld(1828). Na początku XX wieku dobra są w posiadaniu rodziny von Paech. Ostatnim właścicielem majątku jest rodzina Wolff.

wityn-2-1944-lubuskieWIEŻA RYCERSKA

Ok.1,5km od centrum wsi Wityń przy drodze do Świebodzina za obecnie istniejącą stacją paliw położona była wieża rycerska. Zbudowana na wschodnim brzegu Jeziora Lubienickiego, w 1319 roku należała do Tamona von Seydlitz. Resztki wieży zachowane w postaci nasypu założonego na planie kwadratu otoczone podwójną fosą, fosy przedzielone wałem o wysokości 10-11m. Część założenia zniszczona budową stacji paliw oraz wykopami rabunkowymi.

wityn-1944-lubuskie

W centralnej części wsi założenie dworsko-folwarczne.

 

RADOGOSZCZ /Radorf/

Obecnie część miasta Witnica-miasta gminnego położonego w powiecie gorzowskim. Przy drodze kostrzyńskiej, w zachodniej części Witnicy położony był majątek, po którym pozostał park krajobrazowy i resztki zabudowy folwarcznej. Prawdopodobnie majątek powstał w XVIII wieku. Na początku XIX wieku był w posiadaniu rodziny von Empich(1828). Kolejnym właścicielem dóbr była rodzina Hollmann(1840-1857). W 1879 roku majątek o powierzchni 311,08ha wraz z folwarkiem Mościczki(Blumberger) należał do rodziny Harek. Na początku XX wieku dobra są własnością rodziny Lange. Do 1945 roku majątek jest w rękach rodziny von Nitykowsky-Grellen– wymieniony Otto von Nitykowsky-Grellen.

Witnica-Radorf- pałac

witnica-radorf-1905-lubuskie

WITKÓW /Wittgendorf/

Wieś położona w gminie Szprotawa powiatu żagańskiego po raz pierwszy wymienia w roku 1305. Witków po raz kolejny wymieniany jest około 1346 roku należąc w tym czasie do członka rodu von Nechern. W 1419 roku właścicielem Witkowa jest Franczek von Warnsdorff (1399-1431) a po nim majątek dziedziczą jego  synowie: Kaspar, Nickel, Stibor i Hans, który od roku 1452 został panem na Gościszowie. W roku 1447 właścicielem Witkowa był Kaspar von Warnsdorff, w drugiej połowie XV wieku jedynym właścicielem Witkowa pozostaje Nickel. Po nim dziedziczą jego dzieci. Po bezpotomnej śmierci ostatniego z von Warnsdorff, Mikołaja(1548), Witków drogą spadku był w posiadaniu wdowy, później wieś otrzymał arcyksiążę saski Moritz w 1549 roku. Od arcyksięcia wieś zakupił Fabian von Schӧnaich, kapitan księstwa żagańskiego. Dobra po Fabianie przejmuje jego brat, Johann Georg, który umiera w 1587 roku w wieku 37 lat. Majątek dziedziczy wdowa, z domu von Zedlitz, która w 1590 roku wychodzi ponownie za mąż za margrabiego Heinricha von zu Dohna. Po jego śmierci w 1618 roku majątek przechodzi na córkę, zamężną za  Joachima von der Schulenburg, zmarłego w 1619 roku. Ponownie wychodzi za mąż za Davida Heinricha barona von Tschirnhaus(zm.1642). Po śmierci wdowy po Davidzie Heinrichu w 1659 roku majątek dziedziczy Karl Moritz von Redern z Krapkowic i Małomic, ożeniony z prawnuczką margrabiego Heinricha von zu Dohna, Ursulą Marianną baronówną von Kittlitz. P śmierci męża Ursula Marianna posiadała majątek do 1687 roku, który w tym roku został zakupiony przez Georga Christopha hrabiego von Proskau.  Umiera w 1701 roku a majątek dziedziczy jego syn Christoph Georg hrabia von Prosskau. Już w 1730 roku znacznie zadłużony majątek był do kupienia. W 1732 roku majątek w Witkowie i Chodkowie wyceniony zostaje przez komisję cesarską na 183 tysiące reńskich guldenów i za długi przejęty zostaje przez miasto Szprotawa. W połowie XIX wieku posiadłość z wieżą należała do Kasy Państwowej i była wydzierżawiana. W 1876 roku dzierżawcą majątku była rodzina Sorsche. W 1905 roku majątek liczący 654 ha gruntów dzierżawił Franz Kunze. W 1886 roku dobra dzierżawi Ferdinand Lignitz, wzmiankowany jeszcze w 1921 roku. W 1937 roku dobra o powierzchni 647 ha gruntów dzierżawił Karl Winter.

 

Witków- zamek498 487 499 505

WIEŻA RYCERSKA

Najlepiej zachowana siedziba rycerska w województwie lubuskim, zbudowana została w XIV wieku jako dwukondygnacyjna, podpiwniczona wieża otoczona fosą. Wielokrotnie przebudowywana- za von Warnsdorff(polichromie z XV wieku przedstawiające uroczystości weselne ówczesnego właściciela Nickela von Warnsdorff), za Fabiana von Schӧnaich( zmieniono wystrój wnętrz), za von zu Dohna(wysokość kondygnacji oraz układ okien), w XVII wieku dobudowano budynek mieszczący prawdopodobnie kuchnię. Od 1945 roku do lat 70-tych XX wieku obiekt wraz z folwarkiem należał do Stacji Hodowli Roślin- Siecieborzyce. Od 1978 do 1985 roku prowadzono prace remontowo-badawcze z przeznaczeniem na zajazd. Zamiast zajazdu powstała stacja badawcza Muzeum Archeologicznego Środkowego Nadodrza. Obecnie w rękach prywatnych.

ZESPÓŁ DWORSKI
W pobliżu wieży rycerskiej położony jest zespół dworski, na który składa się: dwór oraz zabudowania gospodarcze.

485 486

 

Witków 1901, lubuskie

WILKOWO /Wilkau/

Wieś położona w gminie Świebodzin powiatu świebodzińskiego. Wymieniona po raz pierwszy w roku 1314(Wilkow), kiedy właścicielem wsi był Bodzęta(Bodzanta). Pochodził z rodu wielkopolskich Jeleni. Po Jeleńczykach kolejnym właścicielem był Erich von Lessen, wzmiankowany w 1397 roku, komendant świebodzińskiego zamku.  Po Erichu von Lessen dobra dziedziczy Jan Lasota”Lesseth”, wzmiankowany w 1470 i 1491 roku a następnie Kaspar i Łukasz, właściciele pobliskich Mostek. W 1415 roku wymieniony również Heinrich Seesza, właściciel kilku łanów we wsi. W XVI wieku jako właścicieli wymienia się rody: von Schickfuss, von Haugwitz, von Nostitz z Rzeczycy. Na początku XVI wieku z nadania księcia Zygmunta Jagiellończyka wieś otrzymał w lenno Hans von Kӧckritz, kanclerz i namiestnik księcia, wzmiankowany w 1507 roku. W tym samym czasie we wsi majątek posiadał Hans von Nostitz, właściciel Rzeczycy. Ostatnim z rodu von Nostitz wzmiankowanym jako właściciel Wilkowa był Asmus von Nostitz wymieniony w 1668 roku. W XVII wieku dobra we wsi posiadała rodzina von Kalckreuth, wzmiankowany Hans Georg zmarły w 1665 roku. W 1661 roku Georg Abraham von Knobelsdorff z Ojerzyc odkupił od rodziny von Nostitz majątek, który już w 1677 roku odsprzedał nowo nobilitowanej w 1676 roku rodzinie von Sommerfeld. Theodor von Sommerfeld(*1632-+1709), wzmiankowany w 1677 roku a 1700 roku majątek w rękach brata Theodora, Kiliana von Sommerfeld. Byli synami Daniela von Sommerfeld, burmistrza Świebodzina i Marii Kaldenbach. Po Kilianie majątek przejmują jego synowie: Theodor(*1673-+1753) i Friedrich Kilian(*1674-+1727). Ostatecznie majątek odziedziczył Theodor, dwukrotnie żonaty, 1-mo z panną von Küneman, 2-ndo z wdową Heleną Luizą von Krammensen, z domu von Lohenstein. Dobra dziedziczy jedyny syn Theodora i Heleny Luizy, Friedrich Wilhelm(*1724-+1796). W 1791 roku za czasów Friedricha Wilhelma mowa jest o siedzibie dworskiej i 3 folwarkach. Był dwukrotnie żonaty: 1-mo z Heleną Charlottą von Pfӧrtner(*1732-+1764), 2-ndo z Joanną Fryderyką von Schkoppe. Jedyny syn z pierwszego małżeństwa, Ernst Wilhelm Leopold von Sommerfeld po śmierci ojca w 1792 roku sprzedał majątek Christianowi Achazowi von Horcker. Po śmierci Achaza von Horcker w 1804 roku majątek na krótko w rękach hrabiego Friedricha Wilhelma Carlavon Schmettau(*1743-+1806). W 1806 roku właścicielem majątku został bankier z Berlina, Cornelius Hesse. Po śmierci Corneliusa majątek wystawiony na licytację. W 1814 roku nabyła je księżna Prus, Elisabeth Louise(*1738-+1820), żona Augusta Ferdynanda von Hohenzollern, brata króla Fryderyka II Wielkiego. Od 1820 roku właścicielem dóbr został najmłodszy syn księżnej Elisabeth, Fryderyk Wilhelm Henryk August- książę August(*1779-+1843), prawd. syn księżnej ze związku z hrabią von Schmettau. Po śmierci księcia majątek dziedziczy jego najstarszy syn ze związku z Karoline Friederike Louise Wichmann(*1781-+1844), August Eduard von Waldenburg(*1807-+1882). Tytuł i nazwisko otrzymał w 1810 roku. Miał jeszcze 3 siostry: Evelinę, Matyldę i Emilię. Żonaty był z Orlindą von Klitzing(*1817-+1902) miał z nią dwóch synów: Augusta Friedricha Rolanda(*1836-+1899) oraz Friedricha Augusta Eduarda II(*1847-+1915). Z dwanaściorga dzieci z trzech małżeństw dobra dziedziczy najstarszy syn ze związku z Dorotą Karoline Bertram(*1847-+1888),  kapitan Friedrich August Eduard III(*1872-+1925). W 1879 roku majątek Friedricha Augusta Eduarda III von Waldenburg obejmował 980,60ha gruntów a dzierżawcą był niejaki Drӧscher. Był dwukrotnie żonaty: 1-mo z Marią Charlottą von Kessel, 2-ndo z wdową Charlottą Amalią von Prittwitz-Gaffr0n, z domu von Kessel. W 1896 roku jego majątek obejmował 998,31ha gruntów. Dzierżawcą był porucznik Oscar Beer. Dobra dziedziczy drugi z synów z pierwszego małżeństwa, Friedrich August Waldemar(*1889-+1946), żonaty z Sybillą von Gersdorff, z domu von Bethmann-Hollweg. Małżeństwo było bezdzietne. Był ostatnim z właścicieli majątku w Wilkowie do 1945 roku. W 1914 roku majątek obejmował 993ha i należał do kapitana Friedricha Augusta Waldemara von Waldenburg a w 1929 roku obejmował 978ha. W skład majątku wchodziły folwarki: Podjezierze(Seevorwerk) i Krzemionka(Steinvorwerk).

PAŁAC

Wilkowo- dwór od strony jeziora

wilkowo-lubuskie wilkowo-palac-od-strony-parku wilkow-palac

Pałac wybudowany około roku 1550 w stylu renesansowym. Po pożarze w roku 1840 powiększony od strony południowej. Murowany z cegły, piętrowy, założony na planie prostokąta, z przybudówkami od południa. Część sal nakryta stropami belkowymi o bogatym profilowaniu. Wejście w elewacji północnej obramione renesansowym portalem, pochodzącym z okresu budowy. Dach czterospadowy, łamany. Po 1945 roku na terenie majątku PGR. W 1960 roku pałac zaadoptowany na potrzeby Archiwum Państwowego. Obecnie własność prywatna.
wilkowo-1936-lubuskie

WILENKO /Zion/

Wieś położona w gminie Szczaniec powiatu świebodzińskiego. Należała do majątku w Myszęcinie, zwana jako Myszęcin I. W XVII wieku należała do rodziny von Knobelsdorff.  Dnia 07.06.1794 roku Johann Emanuel Samuel von Schlichting(+1872), syn Maximiliana Philippa von Schlichting zakupił Wilenko od starosty Ernsta Wilhelma Leopolda von Sommerfeld, zamieszkałego w Kupieninie. W 1842 roku majątek zakupił dr Paul Ernest Jablonsky, który zamieszkał w Myszęcinie dopiero w 1847 roku. W 1879 roku majątek obejmował 409,70ha gruntów, którego właścicielem był Max Jablonsky. W 1896 roku majątek obejmował 411ha i należał do Zablonskiego- chodzi o Jablonskiego. Dzierżawcą był Herter. W wieku XX dobra są własnością rodziny Fuss. W 1914 roku majątek obejmował 297ha I należał do Josepha Herter. W latach 20-tych XX wieku dobra należały do J.Herter. W 1929 roku majątek o areale 320ha posiadał Joseph Herter, właściciel majątku Ługów(Lugau).

PAŁAC

Wilenko ok. Swiebodzina, lubuskie

Pozostałością po założeniu pałacowo-parkowym jest park krajobrazowy o pow. 3 ha, aleja lipowa prowadząca do pałacu oraz wieża przy wjeździe od strony południowo-wschodniej. Pałac rozebrany w latach 70-tych XX wieku.

wilenko-1944-lubuskie