Miasto położone 25 km na północny wschód od Gorzowa Wielkopolskiego. Po raz pierwszy wzmiankowane w 1272 roku. Nazwa miejscowości wielokrotnie wymieniana w źródłach polskich: Strzelzi, Strzelecz, Strzelcze(1272), Strzelcze(1421), Strzelce(1433), oraz w źródłach niemieckich to: Fredeberge(1286), Vridebrech(1290), Vredeberch(1299), Fredberch(1305), Fredeberg(1457), Friedeberg(1944). W literaturze pojawiają się informacje o istnieniu założenia obronnego(zamku, wieży obronnej), które w 1272 roku zostało zdobyte i zburzone przez księcia wielkopolskiego Przemysła II podczas jego wyprawy na tereny poza Noteć , które otrzymał margrabia Konrad z posagiem swej żony, Konstancji, siostry Przemysła II.  Opierając się na opinii Prof. Edwarda Rymara, w przypadku Strzelec możemy mówić o „zamku pozornym” co związane jest z niefortunnym średniowiecznym przekazem o miejscowości, „nadinterpretacją” średniowiecznego skryby. Sama miejscowość jest ciekawym założeniem urbanistycznym wartym odwiedzenia. Zwane „lubuskim Carcassone” posiada niemal w całości zachowane mury miejskie z okazałą Bramą Młyńską oraz Basztą Więzienną.

MAJĄTEK/Stadthof/

W 1879 roku majątek miejski obejmował 227ha gruntów i należał do W.Ritter. W 1914 roku majątek o powierzchni 44ha należał do Wilhelma Gohlke a drugi o areale 55ha należał do Paula Schwill. Majątek miejski o areale 235ha należał do Ottona Andree. W skład tego majątku wchodził majątek Czyżewo(Voigtei). W 1896 roku majątek na terenie miasta tzw. Stadthof o areale 245ha należał do O.Andree. W 1929 roku jego majątek obejmował 235ha

STRZELECKIE WILLE

ul. Gorzowska 3,5,37,38

ul. Popiełuszki

ul. Brzozowa

Wieś położona w gminie Przytoczna powiatu międzyrzeckiego. Po raz pierwszy wymieniona w 1425 roku(Strich), później w latach: 1446(Strych), 1509(Stich), 1510(Sztrych)1511(Sthrych), 1521(Stryecz). Należała do Wincenta i Mikołaja ze Strych. Od 1444 roku własność Ostrorogów z Ostroroga. W 1444 roku wymienia się braci Stanisława i Dobrogosta Ostrorogów. Po podziale dóbr Strychy przypadły Stanisławowi, później jego synowi Janowi z Ostroroga. Przed 1591 rokiem Strychy nadal należały do Ostrorogów- wymienia się Jana, starostę malborskiego, podczaszego koronnego, kasztelana poznańskiego a następnie wojewodę poznańskiego. W 1597 roku sprzedaje Strychy Krzysztofowi von Unruh. W 1627 roku wieś należy do syna Krzysztofa, Baltazara von Unruh. Kolejnym właścicielem dóbr zostaje Adam Abracham von Unruh. W 1805 roku ostatni z rodu von Unruh, Rudol Alexander sprzedał Strychy. W 1841 roku właścicielem majątku był Prusimski Jan, jako właściciel w 1846 roku figuruje Albin Węsierski. W 1857 roku własność Josepha Bernharda Fiocati.  W 1870 roku właścicielem majątku o areale 726ha był Gustav von Benningsen-Fӧrder. Kolejnym właścicielem dóbr była rodzina Knispel, później Albert Liebich(Liebig), którego majątek w 1877 obejmował 725ha a w 1896 roku 725,88ha gruntów. W 1901 roku majątek jest w rękach Wernera Franz, którego majątek w 1907 i 1913 roku obejmował 704ha gruntów. Ostatnim właścicielem majątku był jego syn, Rudolf Franz.

DWÓR

Już za czasów rodu von Unruh stała we wsi siedziba szlachecka. Obecny dwór zbudowany prawdopodobnie około 1826 roku w stylu klasycystycznym. Położony w sąsiedztwie niewielkiego parku tarasowego. Murowany, założony na planie prostokąta, parterowy, z użytkowym poddaszem, nakryty dachem naczółkowym, podpiwniczony. Elewacja frontowa z wgłębionym portykiem dwukolumnowym. Przebudowany w 1908 roku. Po 1945 roku dobra upaństwowiono a na terenie majątku założono PGR a budynek dworu służył jako magazyn, potem opuszczony, popadający w ruinę. Później była to własność tuczarni WPPM z Zielonej Góry, a następnie własność PPR z Przytocznej. Na początku lat 90-tych własność tuczarni trzody chlewnej z Dobiegniewa. Obecnie w rękach prywatnych. Ruina.

Wieś położona w gminie Przewóz powiatu żarskiego. Wzmiankowana po raz pierwszy w 1346 roku. W 1454 roku jedną z rodzin posiadającą majątek była rodzina von Koschmann. Od 1600/1608 roku dobra znalazły się w rękach rodu von Rackel. Do tego czasu we wsi VI majątków ziemskich z folwarkami oraz siedzibą dworską należących do wielu rodzin szlacheckich. Właściciele majątku I z folwarkiem: von Beyer(1464-1521), von Blanckenstein(1522-1550)zachowali niewielką część majątku, która została zakupiona przez rodzinę von Kittlitz ze Świdnicy w 1567 roku), von Haugwitz z Dobrzynia(1550-1554), von Nostitz(1555), von Oppel z Chwaliszowa(1558), von Rackel z Pechern, od 1604 roku von Rackel z Wierzbięcina i Żagańca(1600-1604), baronowie von Promnitz, właściciele Żar i Przewozu(1604-1608), von Schellendorf z Przewozu(1608-1666). Właściciele majątku II z folwarkiem: von Krause(1474-1589)- w 1573 roku nazywali się von Temritz. W 1600 roku wymieniony Anthonius von Temmericz, który zakupił majątek od Ernsta von Oppel, von Gebelzig(1589), von Oppel– wymieniany Ernst von Oppel(1592), właściciele majątku I, von Loss(1596), von Berge(1601), von Rackel, właściciele majątku I-go(1602), baronowie von Promnitz, właściciele majątku I-go(1604). Właściciele majątku III z siedzibą dworską i folwarkiem: von Rutschütz(1441-1474)-wymieniony Claus, później Mathias von Rutschütz(1474), von Schwartz z Przewozu(1485-1601)- wymieniony Johann, ożeniony z siostrą Mathiasa von Rutschütz, von Rackel z Pechern(1602), baronowie von Promnitz, właściciele majątku I(1604). Majątek IV: von Zschorle(1474). W 1508 roku włączony do majątku I, część gruntów od 1540 włączone w majątki I i II. Majątek V: von Metzenrode z Pechern i Mostów(1463-1474), von Schwartz-w 1485 roku połączyli dobra z majątkiem III. Majątek VI: Tschachisch (1522), Leutner (1526). W 1535 roku rodzina von Schwartz łączy go z majątkiem III. Od 1604 roku wieś należy do baronów von Promnitz. Około 1608 roku wieś zakupiona przez Mikołaja von Schellendorf, którego syn Mikołaj Krzysztof sprzedaje wieś Wacławowi księciu von Lobkowitz. W 1785 roku wieś zakupił książę kurlandzki Piotr von Biron. Po nim dobra dziedziczy jego córka Dorota księżna de Talleyrand-Perigord. Książęta de Taleyrand-Perigord posiadają wieś do 1937 roku. Wg spisu właścicieli ziemskich z 1873 roku zarządzającym majątkiem o powierzchni 2369 mórg ziemi był niejaki Bartsch.

Wieś położona w gminie Zielona Góra wzmiankowana w 1447 roku, w którym wymienia się Lutko von Schӧneich. W 1471 roku wymieniany jest Heinze Schoff z Przytoku. W 1503 roku Kasper Schoff sprzedaje swoje dobra Zablowi von Burgsdorf(Burkersdorf). Część dóbr należała w roku 1504 do kościoła parafialnego w Zielonej Górze. W 1565 roku Hieronimus von Burgsdorf sprzedaje dobra rodzinie von Tschammer– wymieniony Fabian i Nickel von Tschammer. W 1591 roku od rodziny von Tschammer majątek zakupuje Joachim von Stentsch. Rodzina von Stentsch posiada wieś do 1712 roku. W 1611 roku z tej familii wymieniony Johann George von Stentsch. W 1712 roku Karl Friedrich von Stentsch z Przytoku sprzedaje Stary Kisielin Balthasarowi baronowi von Stosch. Po nim dobra dziedziczy jego syn- Hans baron von Stosch. Posiadali majątek do 1930 roku, w którym to majątek przejęło państwo i rozparcelowało dobra. Po 1945 roku pałac zajęty przez wojsko radzieckie. Później w pałacu mieściły się biura PGR. Od 1959 do 2013 siedziba Archiwum Państwowego w Zielonej Górze. Kartusz herbowy w bogatym obramieniu rzeźbiarskim z herbem rodu von Stentsch znajduje się w zwieńczeniu otworu wejściowego na zapleczu muzeum przy Al. Niepodległości 19 w Zielonej Górze.

ZESPÓŁ PAŁACOWY

W latach 1837-38 Carl Ludwig baron von Stosch stawia piętrowy dwór kryty dachem dwuspadowym. W latach 1896-97 Felix Georg hrabia von Stosch rozbudował dwór- tak powstał eklektyczny pałac z piętrowymi skrzydłami, z ryzalitem zwieńczonym drewnianą, czworoboczną latarnią. Pałac w dobrym stanie przetrwał II wojnę światową. W środku zachowały się elementy pierwotnego wystroju: klatki schodowej z 1838 roku, stolarki drzwiowej, kominka z herbem rodu von Stosch, sztukaterii sufitowej. Pałac w otoczeniu parku krajobrazowego o powierzchni 1,8ha. W sąsiedztwie zabudowania dawnego folwarku.

Wieś położona w gminie Trzciel powiatu międzyrzeckiego. Wzmiankowana po raz pierwszy w 1256 roku. W tym czasie Sulisław, właściciel wsi sprzedaje Stary Dwór cystersom z Paradyża. Później należał do cystersów z Bledzewa. Wymieniana w latach: 1444(Staridwor), 1460(Starydwor), 1510(Antiqua Curia), 1540(Altenhoffe), 1559(Altenhoff). Po sekularyzacji dóbr kościelnych majątek stał się domeną państwową podlegającą majątkowi w Wyszanowie. Ze spisu właścicieli z 1845 roku majątek dzierżawiony przez rodzinę Fuss. W 1870 roku majątek o areale 1114ha dzierżawił Fuss z Paradyża. W 1877 roku majątek obejmował 1114ha i  był nadal dzierżawiony przez rodzinę Fuss. W 1896 roku majątek o powierzchni 529ha był własnością Skarbu Państwa. W skład majątku wchodził folwark Wyszanowo(Wischen). Dzierżawiony był w tym czasie przez Dietricha Sarazin. W 1907 roku majątek będący domeną państwową o powierzchni 533ha nadal dzierżawiony był przez Dietricha Sarazin. W 1913 roku majątek będący własnością państwa pruskiego obejmował 533ha i dzierżawiony był przez Panią Sarrazin.  Po 1945 roku majątek znacjonalizowano a na terenie majątku utworzono PGR. Obecnie w rękach prywatnych. Drugi z majątków położony na południowo-wschodnim krańcu wsi w połowie XIX wieku należał do rodziny Margraff. W latach 70-tych należy do Juliusza(*30.01.1823) i Eustachii Kornelii z domu Kalisz(*1841). W 1879 roku w Starym Dworze urodziła się Władysława Franciszka Joanna Margraf-Spiżewska, pionierka bydgoskiej fotografii zawodowej. Jej ojciec był polskim działaczem, zastępcą delegata powiatu międzyrzeckiego. Margraf posiadał majątek do 1891 roku po czym wyjechał do Poznania. Później dzierżawiony przez rodzinę Fuss.

DWÓR

We wsi odrestaurowany dwór z XVIII wieku. Parterowy, założony na planie wydłużonego prostokąta, kryty wysokim dachem naczółkowym z użytkowym poddaszem. Po II wojnie światowej majątek przejęty przez PGR. W 1990 roku własność AWRSP, od 1998 roku w rękach prywatnych, wyremontowany.

ZESPÓŁ PAŁACOWO-PARKOWY

Zespół pałacowo-parkowy z XVIII wieku. Park o powierzchni 2,2 ha. W sąsiedztwie zabudowania folwarczne.

Wieś położona w gminie Bledzew powiatu międzyrzeckiego. Wzmiankowana po raz pierwszy w 1260 roku. Należała wtedy do cystersów w Zemsku, później cystersów bledzewskich. Wymieniana w latach 1540(Antiqua Curia), 1563(Staridworek), 1640(Stary Dwor). Od XVI wieku do czasów II rozbioru Polski znajdowała się tutaj oficjalna rezydencja opatów bledzewskich. Ostatnim opatem rezydującym w Starym Dworku był Onufry Wierzbiański(1796-1803). Podczas wojny północnej w dworze opatów przebywali: w 1708 roku król szwedzki Karol XII, w 1711 roku car Rosji Piotr I Wielki i w 1712 roku król Polski August II Mocny. Po  sekularyzacji dóbr kościelnych w 1810 roku majątek przejęty przez państwo pruskie wymieniony w spisie majątków w 1845-46 roku. W 1870 roku majątek obejmował 376ha a dzierżawcą była wdowa Peiler. W 1877 i 1886 roku dzierżawcą  majątku był Hecker, który wyremontował dwór i rozbudował zespół folwarczny. W 1896 roku majątek o powierzchni 369,57ha nadal domena państwowa a majątek dzierżawiony przez Theodora Hecker`a. W skład majątku wchodziły folwarki: Zemsko(Semmritz) i Krzywokleszcz(Neuvorwerk). W 1907 roku majątek jako domena państwowa obejmował 272ha gruntów. Dzierżawcą był Theodor Hecker a administratorem Ernst Hecker. W 1913 roku własność państwa a dobra o powierzchni 266ha dzierżawił Ernst Hecker.

Dwór

Już w 1560 roku we wsi stał dwór, który spłonął w 1770 roku. Na miejscu starego dworu ówczesny opat Józef Gurowski stawia dwór, obecnie w stanie postępującej ruiny. Położony jest w sąsiedztwie XVIII-wiecznego tarasowego parku. Późnobarokowy dwór zbudowany na planie prostokąta, parterowy, w części ryzalitowej piętrowy.

Wieś położona w gminie Gubin powiatu krośnieńskiego. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1268 roku. W tym czasie należała do cystersów z Neuzelle. Wielokrotnie wymieniana w latach: 1393(Storczedil), 1415(Storczedil),1452(Starczedil)1527(Starzedel), 1548(Starzedel). W 1415 i 1429 własność rodu von Pilgrim. W XV(1452) wieku wieś podzielona pomiędzy rodziną von Dallwitz, von der Heyde i von List. Pomiędzy 1527 a 1613 rokiem wymieniane rodziny von Dallwitz i von der Heyde, które posiadały siedziby dworskie na terenie wsi. W latach 1548-1576  część gruntów we wsi należała do rodu von Lawalt(Lawalde)– wymieniony Wenzel, Georg i Seffert von Lawalt. Od 1613 roku jedynym właścicielem wsi zostaje rodzina von Dallwitz. Z rodu von Dallwitz wymienia się: Hansa von Dallwitz(XVw.), Hansa III von Dalwitz(XVIw.), Johanna IV von Dallwitz(XVIw), Johanna V von Dallwitz(XVIIw), Hansa Maximiliana von Dallwitz zmarłego w 1642 roku, Johanna Adolfa von Dallwitz zmarłego w 1684 roku, Johanna Sigismunda von Dallwitz zmarłego w 1700 roku, Johanna Wolfa von Dallwitz zmarłego w 1728 roku oraz Johanna Friedricha von Dallwitz zmarłego w 1800 roku. W latach 1798-1849 dobra przechodzą w ręce baronów von Thermo. W 1849 roku majątek w rękach Bernharda barona von Heldreich. Od 1853 roku dobra posiada Friedrich hrabia von Reventlow, zmarły w 1874. W 1876 majątek zostaje sprzedany książętom von Schӧnaich-Carolath-Beuthen. Posiadali go do 1945 roku. W 1879 roku ich majątek obejmował 343,20ha gruntów. W 1896 roku majatek wchodzący w skład majoratu gębickiego obejmował 882ha gruntów. W skład majątku wchodził majątek w Rudni(Raubart) i folwark Witaszkowo(Vettersfelde). W 1914 roku majątek obejmował 682ha, wchodził w skład majoratu w Gębicach należącego do księcia Heinricha zu Schӧnaich-Carolath. W skład majątku wchodziły folwarki: Sieńsk(Antoniettenruhe), Witaszkowo(Vettersfelde) i majątek Rudnia(Raubarth). W 1929 roku majątek należący do księżnej Margerity von Schӧnaich-Carolath, z domu księżniczka von Schӧnburg-Waldenburg obejmował 886ha.

ZAŁOŻENIE DWORSKIE

Pozostałością po założeniu są budynki gospodarcze oraz zaniedbany park krajobrazowy. Dwór, w którym w 1943 roku mieściła się ambasada chilijska a później przedstawicielstwo państwa węgierskiego spłonął w 1945 roku, dzień przed nadejściem wojsk radzieckich.

WIEŻA RYCERSKA

Na terenie wsi resztki średniowiecznej wieży rycerskiej, mieszkalnej położonej na południowy wschód od założenia dworskiego

Wieś położona w gminie Lubrza powiatu świebodzińskiego, wzmiankowana w 1234 roku, kiedy komes Mikołaj Bronisz herbu Wieniawa, wojewoda wielkopolski w latach 1230-1234, który zginął w bitwie pod Legnicą w 1241 roku, wszystkie swoje dobra w tym Staropole zapisał klasztorowi cysterskiemu w Paradyżu. Jest to jedna z wersji początków historii wsi. Wg Kodeksu dyplomatycznego Wielkopolski(t.II) w styczniu 1304 roku komes Zbylut z rodu Porajów-Różyców  z synami Ninoszem i Tomisławem sprzedają Staropole Paradyżowi. W 1311 roku zakonnicy oddają wieś w lenno Gerhardowi Prendekow herbu Doliwa z Przyprostyni i jego następcom. Po 1440 roku miejscowość należy do Balthasar Sczenitcz(Szenitz), po 1450 roku własność Hansa von Sack. W XVI wieku wieś podzielona na kilka majątków rycerskich. Od XVI wieku wielokrotna zmiana właścicieli: w 1507 Hans von Kӧckritz, kanclerz i namiestnik księcia Zygmunta Jagiellończyka na Łużycach, po 1510 roku jeden z majątków należał do rodu von Horn. Prawdopodobnie posiadali majątek do 1556 roku. Od 1575 roku jeden z majątków należał do braci Georga i Stenzela von Hohendorff ze Szczańca-rodzina von Hohendorff posiadała majątek jeszcze w 1608 roku. Georg był radcą biskupim we Wrocławiu. Po jego śmierci w roku 1580 część jego dóbr zakupuje Sigismund von Schlichting(wg L. von Ledebur posiadał majątek od 1579 roku). Miał dwie córki- starsza Barbara wyszła za mąż za Wulfa von Niebelschütz z Leszkowic(wg Zerndt`a i Berghaus`a Weibelschütz), młodsza Helene poślubiła Christopha von Seherr z Łysin(wg Zerndt`a i Berghaus`a Sehren, Seeren), a w roku 1612 poślubiła Abrahama Juniora von Grünberg, radcę brandenburskiego oraz komandora zakonu joannitów z Łagowa. Urodzony w 1560 roku był posiadaczem majątków w Czetowicach, Łazach, Budziechowie, Jędrzychowicach(obecnie dzielnica Zielonej Góry) i Nowego Kisielina. Żenił się trzykrotnie: 1-mo z Hedwig von Haugwitz(zm.1597r.), 2-ndo Sabine von Kittlitz, wdową po von Schaffgotsch, urodzoną w Świdnicy, zm.w 1610 roku w Łazach, 3-o z Helene von Schlichting. Rodzina von Seher posiadała część wsi dość krótko, von Grünberg zamieszkiwali w Staropolu do ok. 1681 roku, w którym wymienia się Georga Abrahama. W 1681 roku majątek po von Seherr był w rękach Sabiny Heleny von Lossau(Lossow) a po von Grünberg w posiadaniu Johanna Friedricha von Stӧssel, który był mężem Ursuli Marianne, córki  Adama von Grünberg, budowniczego nowego dworu w połowie XVII wieku. Od 1687 do 1691 roku częścią dóbr zarządzał Samuel von Kalckreuth, który sprzedaje swoje dobra Johannowi Ludwigowi Krantz, poborcy podatkowemu z Krosna. Od 1710 roku za zgodą cesarza Józefa I całość dóbr jest w rękach braci Hartwiga Christiana i Wilhelma von Platen. W latach 1697-1719 jeden z majątków należał do rodziny von Troschke(Droschke, Troszka-Lotynsky und Trosky), od 1717 roku zwą się von Troschke und Rosenwerth.  W 1747 roku rodzina von Platen sprzedaje dobra pułkownikowi Hansowi Casparowi von Knobelsdorff(zm.1751) z Otanowa na Pomorzu. Rodzina von Knobelsdorff nigdy nie zamieszkała w Staropolu. Wymienieni jako właściciele: Johanne Christiane, z domu von Burgsdorff, zmarła w 1763 roku oraz Hans Kaspar ok. 1788 roku. W 1791 roku właścicielem majątku  z siedzibą dworską i 4 folwarkami oraz majątkiem Zagaje(Grunwald) jest Friedrich Wilhelm von Knobelsdorff, właściciel majątku w Otanowie. W roku 1788 za sumę 60.000 talarów odsprzedaje dobra Georgowi Friedrichowi Wilhelmowi Ludwigowi von Lettow(zm.1821/23?), radcy dworu pruskiego, właścicielowi pobliskiej Sieniawy i dóbr w powiecie krośnieńskim. Tak podaje Berghaus. Prawd. sprzedaż dokonana w 1798 roku. Wg Leopolda von Ledebur majątek posiadali już od 1781 roku. Po śmierci Friedricha von Lettow w roku 1821 dobra należą do wdowy po nim, Frederike Caroline, z domu baronówny von der Goltz(zm.1836), a od 1836 roku do jej córki Emilie von Zschock(e), z domu von Lettow(zm.1869) z Berlina. Majątkiem zarządzał mąż córki Frederike- Wilhelm von Vollard, późniejszy właściciel pobliskiej Sieniawy, który doprowadza majątek do rozkwitu. Był twórcą kompleksu pałacowo-parkowego. W 1857 roku majątek wymieniany jako dziedzictwo rodu von Lettow. Po śmierci Wilhelma w roku 1860 dobrami zarządzała jego żona, Emilie von Vollard, z domu von Zschok(e), zmarła w 1893 roku. W 1879 roku jej majątek obejmował 1312ha powierzchni.  W 1896 roku majątek o powierzchni 1390,36ha należał do pułkownika dowódcy pułku Husarów Zieten, późniejszego generała Egona von Vollard-B(o)ӧckelberg(ur.1849), bliskiego krewnego Wilhelma von Vollard. Prawdopodobnie posiadał majątek do 1903 roku. W 1914 roku majątek obejmował 1373ha i należał do Kuno Bracht.  W skład majątku wchodził folwark Zagaje(Grunwald). W 1923 roku dobra posiadała rodzina Alexander. W 1929 roku właścicielem majątku o areale 206ha jest Pani Rudlin, z domu Vollmar i kapitan w stanie spoczynku Willy Vollmar, + majątek Zagaje(Grunwald), W tym czasie wzmiankowany majątek należący do Friedricha Engelmann o areale 123ha. Rodzina Vollmar posiadała część  majątku, który wcześniej uległ rozparcelowaniu,  do 1945 roku. Pozostała część należała do rodziny Rudlin.  

Pierwszy dwór pobudowany został przez Adama von Grünberg w połowie XVII wieku. W latach 30-40-tych XIX wieku przebudowa dworu i utworzenie „nowego” założenia pałacowo-parkowego przez Wilhelma von Vollarda. Za Egona von Vollarda-Bockelberga przebudowa pałacu w stylu neogotyckim. Na początku 1945 roku splądrowany i spalony przez żołnierzy radzieckich. Po zespole dworskim pozostał okazały park krajobrazowy oraz resztki zabudowań folwarcznych.

Wieś położona w gminie Sława powiatu wschowskiego. Na wieś składają się trzy miejscowości, istniejące odrębnie do 1937 roku: część wschodnia- Deutschcheck, Alt Strunz, część środkowa- Salisch, Hinterwald oraz zachodnia- Merzdorf.

ALT STRUNZ(Deutschcheck)

Po raz pierwszy wzmiankowana w 1399 roku. Ponownie w 1443 roku(Stransko), 1510(Sronsko). W 1510 roku właścicielem wsi jest rodzina von Rechenberg, właściciele Sławy. W 1741 roku należy do rodziny von Lieres.

ZESPÓŁ DWORSKI

We wschodniej części wsi usytuowany jest zespół dworski składający się z dworu, oficyny i spichlerza. Dwór zbudowany w pierwszej połowie XIX wieku, przebudowany na przełomie XIX i XX wieku. Klasycystyczny, o częściowo zatartych cechach stylowych. Murowany, piętrowy, założony na rzucie prostokąta z nowszą przybudówką od strony północnej. Nakryty dachem naczółkowym, w części dobudowanej –mansardowym.

SALISCH

Obecnie środkowa część Starego Strącza. W tej części znajdował się folwark kościelny, którego pozostałością jest budynek gospodarczy.

ZESPÓŁ PAŁACOWY

Natomiast pozostałością założenia pałacowego jest brama wjazdowa usytuowana przy drodze pośrodku wsi z umieszczonymi na słupach bramy figurami Św Jana Nepomucena i Matki Boskiej. Na jej osi po przeciwległej stronie dziedzińca położony był XVIII-wieczny pałac, zniszczony w 1945 roku. Jedną z nielicznych pozostałości dawnej zabudowy gospodarczej majątku jest budynek gorzelni z 1867 roku.

MERZDORF

Obecnie zachodnia część Starego Strącza. W tej części wsi dwa folwarki oraz majątek ziemski z dworem. Po folwarkach pozostały: resztki muru, budynek gospodarczy.

Nieduża wieś sołecka położona nad Drawą w obrębie Puszczy Drawskiej, 13 km na wschód od Dobiegniewa. Przed 1200 rokiem pomorski gród strzegący przeprawę przez Drawę. Miała strategiczne znaczenie leżąc na pograniczu Polski z Pomorzem. W 1238 roku książę wielkopolski Władysław Odonic nadał wieś zakonowi templariuszy, które to nadanie nie zostało podtrzymane przez następców księcia oraz późniejszych panów tych ziem- margrabiów brandenburskich. W 1250 roku syn Odonica, Przemysł I nadał wieś opatce cysterek owińskich, a w 1252 roku książę Przemysł I i Bolesław nadają wieś cysterkom z Trzebnicy.  Po przejęciu tych terenów przez margrabiów brandenburskich w latach 1280-1296, w 1286 roku  nadali wieś cystersom z Kołbacza. W XIV wieku miejscowość rozwinięta w miasteczko z zamkiem. W 1350 roku miasteczko z zamkiem margrabia nadał w lenno dziedziczne rycerzowi Hassonowi von Wedel z Połczyna z prawem rozbudowy i umacniania zamku i miasteczka. W 1404 roku zamek i miasto posiadał Wivianz von Wedel, którego miasto i zamek dwukrotnie zdobywały wojska króla Władysława Jagiełły. W czasach krzyżackich miasteczko zostało zniszczone i wyludnione. W XVI wieku za czasów margrabiego Jana na terenie Starego Osieczna zbudowano zameczek myśliwski ale w 1591 roku miejscowość  nadal niezamieszkana. Dopiero w 1604 roku mowa o solnej faktorii, w 1608 roku mowa o elektorskim pisarzu zamieszkałym w Starym Osiecznie oraz magazynie zboża. Po wojnie trzydziestoletniej na terenie byłego miasteczka powstaje kolonia, która z czasem rozwinęła się w obecną wieś. W 1830 roku wieś należała do zamku wieleńskiego(von Blankensee). W 1896 roku domena państwowa zarządzana przez niejakiego Rumler. W 1929 domena państwowa obejmowała 4511ha, ale też wzmiankowany majątek należący do berlińskiego Profesora Wilhelma Semmler(*11.05.1860-+15.03.1931).

ZAMEK 

Prawdopodobnie pozostałości zamku znajdują się pod neogotyckim kościołem zbudowanym w drugiej połowie XIX w., położonym na niewielkim wzniesieniu zwanym „Wzgórzem Zamkowym”.