JARNATÓW /Arensdorf/

Opublikowany 1 lutego 2009 przez admin

Miejscowość położona w gminie Lubniewice powiatu sulęcińskiego. Wieś założona już w XIII wieku prawdopodobnie przez osadników z okolic Wołowa na Śląsku, od 1352 roku w rękach rodu von Waldow z Lubniewic. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1421 roku, kiedy 1/3 wsi należała do Margarete Zymütz wdowy po Nickelu Zysmütz, wg Weedekinda Zystnitz. Przed 1500 roku wieś przeszła w posiadanie rodziny von Waldow z Lubniewic. Ostatnim właścicielem z rodu von Waldow w roku 1715/18 był fundator miejscowego kościoła, Caspar Sigismund Adam von Waldow, który z Dorotheą von Kalckreuth miał trzech synów: Caspara Friedricha, Carla Adolpha i Hansa Wilhelma. W XVIII wieku wieś wg Kubacha w posiadaniu rodu von Sydow. Prawdopodobnie jest to pomyłka. Trudno powiedzieć od kiedy właścicielami Jarnatowa została rodzina von Kalckreuth. Prawdopodobnie pierwszym właścicielem Jarnatowa z rodziny von Kalckreuth był Ernst Rudolf von Kalckreuth(*04.03.1669-+28.05.1729), ożeniony z Sabine Elisabeth von Loeben(*07.03.1679-+03.05.1730). Po nim majątek odziedziczył jego syn Rudolph Erhard(Eberhard)(*1708-+1750) żonaty z Therese Beate von Wedel(14.10.1719-+12.02.1806). Mieli czterech synów i dwie córki: Hansa Christopha Ernsta(*14.06.1741 Jarnatów-+11.01.1825 Wrocław), Karla Sigismunda(*24.06.1744 Jarnatów-+04.05.1816r. Jarnatów) oraz Ernsta Karla Rudolfa(*18.08.1745 Jarnatów-+25.08.1813 Świdnica) i Friedricha Augusta Bogislava. Hans Christoph Ernst, pruski generał major w 1776 roku ożenił się z Christiane Maximiliane von Roedern(*1745-+1813), z którą miał 2 synów: Karla Friedricha(*1777-+1778) oraz Karla Ferdinanda(*1778-+1838). Po śmierci żony ożenił się po raz drugi z baronową Charlotte von Kottwitz(*1755-+1817) z Bojadeł, wdową po Dietrichu von Buddenbrock. Drugi z synów Karl Sigismund von Kalckreuth ożenił się z Luise Amalie Erdmuthe von Za(o)beltitz(*21.08.1764-+1832) . Mieli czworo dzieci: dwóch synów: Karla Adolfa(*04.11.1789-+08.10.1841) oraz Eberharda Wilhelma(ur.1797) oraz dwie córki: Henriette i Albertine Auguste(*15.01.1794-+09.02.1882). Część historyków podaje, że była to jedna córka Auguste Henriette Albertine(ur.16.01.1794r.-zm.29.09.1881r.) zamężna dwukrotnie: 1-mo w 1814 roku za Johanna Heinricha Karla Wilhelma von Kuhlwein(ur.29.12.1786 Słońsk-zm.13.09.1831 Bobrówko), 2-ndo w 1835 roku za pułkownika Wilhelma Otto Vivigenz von Rathenow. Dwójka najmłodszych synów adoptowanych przez ojczyma nosiła nazwisko Kuhlwein von Rathenow. Trzeci z synów Rudolfa Eberharda, Ernst Carl Rudolf, pruski generał major, komendant Świdnicy, ożeniony z Philippe Sophie Dorotheą von Borch(*1767-+05.10.1820). W 1767 roku bracia Carl Sigismund oraz Ernst Rudolph, w tym czasie porucznicy armii pruskiej zwrócili się z prośbą do króla Prus o sprzedaż majątku z powodu kłopotów finansowych. Fryderyk II odmówił i by wspomóc finansowo awansował braci do stopnia kapitana. W 1781 roku majątek odziedziczył Carl Sigismund von Kalckreuth(*1744-+1816), od 1789 roku landrata powiatu torzymskiego. Po spłaceniu matki i rodzeństwa od 1782 roku przejął rodowy majątek. W 1851 roku porucznik Wilhelm Eberhardt Ernst von Kalckreuth, syn Carla Sigismunda sprzedaje majątek rodzinie von Gemmingen. Kolejnym właścicielem w połowie XIX wieku była rodzina Tholuck/1857/. W 1879 roku majątek o powierzchni 856,60ha należał do Dr Abendroth, a dzierżawcą i administratorem był Kortüm. W 1896 roku majątek liczący 945 ha gruntów w rękach Richarda Neumann oraz J.F.Neumann. Na początku XX wieku majątek w rękach rodziny Stucken/1903/. Od 1909 roku Jarnatów w rękach rodziny von Bӧttinger– rodzina nobilitowana w 1907 roku. Majątek został zakupiony przez Henry`ego Theodora von Bӧttinger(*1848-+1920), tajnego radcy rządowego, członka Izby Seniorów, bankiera i przemysłowca z Berlina. Żonaty z Adele Bayer, córką Friedricha Bayer, przedsiębiorcy chemicznego. Do 1907 roku był dyrektorem a następnie przewodniczącym rady nadzorczej firmy Bayer. Z Adele Bayer miał trzech synów: Friedricha Heirnicha(*1879-+1925), który w 1913 roku odziedziczył majątek w Melejdach koło Bartoszyc w Prusach Wschodnich, Heinricha(Heinza) Karla Josefa(*13.07.1882-+24.08.1968) oraz Waldemara Friedricha Johannesa(*1886-+1945). W 1914 roku majątek obejmował 1343ha. W tym czasie w skład majątku wchodził folwark Sobieraj(Teuer). Po śmierci Henry`ego Theodora w rękach wdowy i dwóch młodszych synów. Ostatecznie majątek odziedziczył Waldemar Friedrich Johannes żonaty z Lotte Mathilde Schniewind(*1890-+1989). W 1925 roku dokupił majątek w Żubrowie. Zmarł w sowieckim obozie w Krzeszycach w 17.03.1945 roku. W 1929 roku własność Waldemara von Bӧttinger z Jarnatowa oraz Dr. Heinza von Bӧttinger bankier z Berlina, 1751ha. W skład majątku wchodził folwark Sobieraj(Teuer) oraz Miechów(Meekow) i Pohulanka(Trinkeinmal). W 1879 roku mowa o drugim majątku-Schulzengut o powierzchni 159,90ha należącym do wdowy Scherfke.

ZESPÓŁ PAŁACOWO-PARKOWO-FOLWARCZNY

Już w XVIII wieku stała siedziba dworska w Jarnatowie. Prawdopodobnie pod koniec XX wieku została rozbudowana i przebudowana. Kolejna miała miejsce po 1910 roku. Tak powstała rezydencja o cechach romantycznych i neorenesansowych. Po wojnie gospodarstwo wraz z pałacem było w administracji PGR do 1960 roku, kiedy przekazano pałac na ośrodek kolonijny Zaodrzańskich Zakładów Przemysłu Metalowego „Zastal” w Zielonej Górze. W jej posiadaniu pałac wraz z zabudowaniami folwarcznymi i parkiem znajdował się do 1978 roku. W 1982 roku pałac wraz z budynkami przejęła Wojewódzka Komenda Milicji Obywatelskiej w Gorzowie Wlkp. na ośrodek szkoleniowo-wypoczynkowy. Rozpoczęty remont przerwany został 1988 r. Do 1995 roku będąc własnością Skarbu Państwa stał nieużytkowany. Od 1995 roku był w posiadaniu polsko-niemieckiej spółki. Obecnie własność prywatna.

JANCZEWO /Jahnsfelde/

Opublikowany 1 lutego 2009 przez admin

Wieś położona w gminie Santok powiatu gorzowskiego. Po raz pierwszy wymieniona w 1298 roku będąc lennem Reinecke i Marcusa von Wulkow. Niemiecką nazwę miejscowości A.Hӓnseler, autor Aus der Geschichte Ritterguts Jahnsfelde wywodzi od Jana(Henninga) von Wulkow, który wymieniony został na zjeździe rycerstwa w Berlinie w 1280 roku. Wg Wilhelma von Carnap, nazwa wsi w ramach kolonizacji terenów Nowej Marchii, przywędrowała z okolic Münchenberga gdzie położona jest wieś Jahnsfelde, w pobliżu której położona była również miejscowość Wulkow, rodowe lenno rodu von Wulkow. W 1337 roku lenno we wsi posiadał Henning i jego synowie. W 1343 roku wzmiankowany Peter von Wulkow. W 1353 roku pół wsi Janczewo jest lennem Henryka Rakow, mieszczanina z Gorzowa(a może Piotra, który był mężem córki Henninga von Wulkow, Elżbiety?). W 1491 roku lenno we wsi posiadała rodzina von Strauss. W 1492 roku listem lennym elektora Jana, połowa wsi Janczewo potwierdzona została rycerzom von Strauss. W 1499 roku nowy elektor Joachim i margrabia Albrecht odnawiają nadania lenne Betkemu von Strauss z Janczewa. W XVI wieku kilka własności rycerskich. W 1503 roku lenno w Janczewie posiadał Christoph von Platen(Platow, Plathe,Plote). Posiadali część Santoka i Polichna. W tym czasie część gruntów należy do rodziny von Unruh. W 1500 roku dobra rycerskie w Janczewie posiada rodzina von Rühlicke, będąca właścicielem wsi Gralewo. W 1506 roku lenno we wsi posiada rodzina vom Ruff(Rofe, Roffe, Rose, Rove, Rowe, Rӧwen, Rube, Rüben, Ruefe, Rufen, Ruffen, Ruve), którzy posiadali majątki w pobliskim Gralewie oraz w Santoku. W 1572 roku wymienieni Georg, Nickel i Fryderyk von Platen. W 1576 roku Nickel von Platen sprzedał 1/3 Janczewa Friedrichowi von Birkholz. Pomiędzy rokiem 1600 a 1650 na krótko w Janczewie dobra posiadła rodzina von Brand z Osieka. W 1620 roku część wsi posiadali bracia Jürgen i Melchior– synowie Friedricha von Platen, Wolf i Kaspar- synowie Asmusa von Platen i Christoph- syn Nickela von Platen. Na początku XVII wieku część wsi nadal należy do rodziny von Strauss– wymienieni bracia Lucas i Martin z Różanek(1601) oraz Lucas i Merten von Strauss. W 1646 roku szwedzki oficer, komendant twierdzy w Drezdenku, Szkot Gordon, ożeniony z córką von Strauss`a z Różanek, do swojej śmierci, do 1647 roku posiadał część Janczewa. W wyniku wojny trzydziestoletniej doszło do zniszczenia i wyludnienia wsi. W 1658 roku odnotowano 2 chłopów. W 1675 roku Dietrich von der Marwitz, właściciel Janczewa scala wszystkie majątki w jeden. W 1714 roku podpułkownik Friedrich Wilhelm von Schӧning(*1660-+1730) z Tuczna, który w 1698 roku po raz drugi ożenił się z wdową po Otto Friedrichu von der Marwitz, Anną Barbarą z domu von Schmalenberg, od swojego pasierba, Otto Ludwiga von der Marwitz zakupuje Janczewo oraz majątki: santocki i gralewski. Syn Friedricha Wilhelma, Ludolph von Schӧning buduje kościół oraz funduje ołtarz z herbem rodu i dwa dzwony w wieży kościelnej. Na Ludolphie wymiera linia z Tuczna. W 1785 roku właścicielem Janczewa za 24000 talarów reńskich zostaje syn Hansa Eberharda(*1730-+1785) i Johanny Christine von Rumpff(*1730-+1785), porucznik Friedrich Wilhelm von Schӧning(*1754-+1793). Ożeniony z Marie Therese Calderarii. Zmarł bezpotomnie w Janczewie w testamencie zapisując majątek synom swojego brata, Christiana Stephana. Przez kilka lat Christian Stephan von Schӧning(1752-1802), ożeniony z Albertine von Besser zarządzał majątkiem z powodu małoletniości synów: Hansa Wilhelma III von Schӧning(*1786-+1842) oraz Kurta Wolfganga von Schӧning(*1789-+1859). Od swojej ciotki, wdowy po Friedrichu Wilhelmie, w 1819 roku majątek janczewski przejął Hans Wilhelm III, ożeniony z Florentine Wӓgener. W 1840 roku dobra w Janczewie przejmuje zięć ostatniego z von Schӧning, Otto Werner hrabia von der Schulenburg-Lieberose(*23.09.1804-+27.01.1875), który ożenił się z Charlotte Auguste Pauline Elisabeth Hildegard von Schӧning(*21.05.1818-+24.06.1897). W 1864 roku dobra zakupił Friedrich-Wilhelm hrabia von der Recke von Volmerstein. Prawdopodobnie po krótkiej dzierżawie majątku przez hrabiego?(barona) von Gersdorf, dobra przejmuje szwagier hrabiego von der Recke, Philipp Ludwig Gerhard baron von Carnap-Bornheim/*1826-+1879/ ożeniony z Idą hrabianką von der Recke-Volmerstein(*1836-+1886). Był on członkiem rycerskiego, świeckiego już zakonu joannitów, który skupiał w swoich szeregach niemiecką szlachtę wyznania ewangelickiego, zajmującą się działalnością charytatywną. Od tego czasu do 1945 roku dobra należały do rodziny baronowskiej von Carnap-Bornheim. Pochodziła z Bornheim nad Renem. Ta linia rodu von Carnap w 1825 roku otrzymała w osobie Gerharda von Carnap tytuł baronowski, nowy herb i nazwisko-von Carnap-Bornheim. Gerhard von Carnap-Bornheim(*1795-+1865), syn Abrahama(*1760-+1800) i Sibilie Wülfing(*1763-+1856), ożeniony był z Emilie Brendt(*1799-+1873). Był ojcem pierwszego właściciela Janczewa, barona Philippa Ludwiga Gerharda. Z majątku utworzono ordynacje rodową-fideikomis. W 1879 roku majątek obejmował 2117,59ha gruntów. Philipp Ludwig Gerhard baron von Carnap-Bornheim i Ida mieli 12 dzieci. Majątek odziedziczył najstarszy z synów, Roderich baron von Carnap-Bornheim(*1858-+1915) ożeniony z Helene von Cranach(*1863-+1940). Mieli 6 dzieci. W 1914 roku jego majątek obejmował 2166ha. Po śmierci Rodericha majątek odziedziczył Philipp baron von Carnap-Bornheim(*1885-+1965), ożeniony z Margarete von Stechow(*1885-+1965). Był ostatnim właścicielem majątku w Janczewie. Z Margarete miał 3 dzieci: dwie córki-Elisabeth von Carnap-von Rohr i Margarethe von Carnap-Vogt. i syna Rodericha barona von Carnap-Bornheim(*1922). Rodzina baronów von Carnap-Bornheim opuściła Janczewo w styczniu 1945 roku.

ZESPÓŁ DWORSKO-PARKOWO-FOLWARCZNY

Zespół składał się z: dworu, parku oraz folwarku. Pierwsza siedziba dworska powstała w 1780 roku za czasów rodziny von Schoening. Prawdopodobnie przebudowana i rozbudowana w 1830, kolejne przebudowy miały miejsce za czasów ostatnich właścicieli. Dwór przetrwał wojnę w stanie nienaruszonym. W latach 50-tych był już w stanie trwałej ruiny z zawalonym dachem, rozebrany na początku lat 60-tych. Obok stała wybudowana w stylu neogotyckim w 1880 roku kaplica-mauzoleum rodziny von Carnap-Bornheim. Niestety w latach 50-tych uległa dewastacji i późniejszej rozbiórce. Po założeniu pozostał park o wielkości ok. 5 ha oraz zabudowania folwarczne.

Historia pewnego zdarzenia

Urodzony w Janczewie Constantin Philipp Ottomar Gerhard baron von Carnap-Bornheim(*20.12.1875-+13.05.1969) dnia 19 czerwca 1912 roku w Londynie ożenił się z Marthą Frezet de Longpre`(*1877). Pochodząca z Francji Marthe była córką Jean Louise Nemorin Frezet(*1836-+1906/1909?) oraz Marie Rose Biot(*1850-+1909). Po rozwodzie jej matka, Marie Rose w 1887 roku ponownie wychodzi za mąż za Raphaëla Suares della Pegna(*1846-+1902/1909?), który zaadoptował Marhe Frezet. Był pochodzenia żydowskiego, synem Izaaka, założycielem w Kairze „Maison de Banque Suares Frѐres et Cie”, później Narodowego Banku Egiptu. Brał udział w budowie pierwszej tamy w Asuanie, budowy linii kolejowej łączącej Kair, Quina i Asuan oraz założył pierwszą firmę transportu publicznego w Kairze. Martha Frezet de Longpre była trzykrotnie zamężna. Po raz pierwszy za Louisa Francoisa Paula Bounin, którego poślubiła w 1891 roku w Paryżu. Urodzony w Nicei pochodził ze znanej rodziny produkującej oliwę. Był radnym miasta Nicea, administratorem hospicjów, członkiem wielu stowarzyszeń w Nicei a także kawalerem Orderu Legii Honorowej. Z tego związku urodziła się córka- Francois Anne Bounin(*1893-Nicea-+1946). Po raz drugi w 1898 roku wychodzi za mąż za Turka, księcia Egiptu, Aly Haidara Fazil Pashę, pierwszego kuzyna króla Egiptu Fuada I. Z tego związku ma dwóch synów- Saida Fazila(*1898-+1931) oraz Ibrahima Fazila(*1901-+1978). Po rozwodzie z księciem w 1912 roku, wicekról Egiptu Abbas Hilmi II ustanowił ją księżniczką. W tym samym roku wychodzi za mąż za barona von Carnap-Bornheim. Martha baronowa von Carnap-Bornheim zmarła dnia 24.06.1928 roku w Neapolu, w wilii Carnap przy Via Posillipo Nr 50, w wieku 51 lat prawdopodobnie na zawał serca. Do 1963 roku baron mieszkał w willi w Neapolu, by wyemigrować do Egiptu gdzie zmarł dnia 13 maja 1969 roku we włoskim szpitalu w miejscowości Abbasieh koło Kairu, w wieku 94 lat.

Dnia 15.08.1928 roku odbył się pogrzeb Marthy baronowej von Carnap-Bornheim, żony Konstantina Philippa Ottomara Gerarda barona von Carnap-Bornheim, zmarłej w Neapolu dnia 24.06.1928 roku prawdopodobnie na zawał serca. Życzeniem zmarłej było pochowanie jej w mauzoleum rodzinnym baronów von Carnap-Bornheim w Janczewie. Zwłoki baronowej zostały zabalsamowane w oczekiwaniu na przyjazd syna, księcia Ibrahima Fazila, który będąc kapitanem w armii angielskiej odbywał służbę w Dehli(Indie). Z Włoch przewiezione do Gorzowa Wielkopolskiego(Lansberg a.Warthe/. Do 15 sierpnia 1928 roku ciało zmarłej było wystawione w kościele katolickim pod wezwaniem Podwyższenia Krzyża Świętego na ul. Warszawskiej. We mszy świętej udział wzięli: syn zmarłej książę Ibrahim Fazil, spowiednik baronowej kardynał Sabatier z Paryża, osobisty lekarz baronowej, Prof. Sokier z Paryża, bankier baronowej, ormiański Żyd Weiberg z Kairu, biskup gorzowski oraz kapłani z Niemiec i Włoch, siostry zakonne z Neapolu i Gorzowa , słynny tenor włoski Benjamino Gigli, następca Caruso, Mafalda Salvatini, włoska śpiewaczka operowa, sopran, „której oczy błyszczały jak diamenty w promieniach słońca”, przedstawiciel Mussolniego, skrzypaczka z Berlińskiego Konserwatorium oraz wielu krewnych i przyjaciół z wyższych sfer, w sumie 80-100 osób.

SPOTKANIA Z HISTORIĄ

W świetlicy wiejskiej w Janczewie, za sprawą Pani Sołtys, Krystyny Podsiadło w październiku 2019 roku odbyła się „Wieczernica”, której tematem była historia Janczewa oraz „Janczewskiej księżniczki”.

W październiku 2020 roku odbyło się spotkanie z wnukiem ostatniego właściciela majątku w Janczewie, Profesorem Clausem baronem von Carnap-Bornheim , który wraz z żoną, Panią Dorotheą oraz polskimi przyjaciółmi odwiedził Janczewo i okolice.

Świetlica wiejska w Janczewie, październik 2019r.

Przy leśniczówce janczewskiego majątku.

FOLWARK BERGOBEN

Na końcu wsi przy drodze w kierunku na Zdroisk znajdował się drugi folwark zwany do 1932 roku „Vw. Bergoben”. Nic nie wiadomo o właścicielach założenia.

JABŁONÓW /Schönbrunn/

Opublikowany 1 lutego 2009 przez admin

Wieś położona w gminie Brzeźnica powiatu żagańskiego. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1257 roku, kiedy augustianie żagańscy zakupili część gruntów od rodziny von Kolbichen(Kelbichen) oraz od księcia żagańskiego. Po sekularyzacji dobra przejmuje państwo pruskie. Majątek w 1817 roku w posiadaniu rodu von Dobschütz z Brzeźnicy, później w rękach rodziny von Kalckreuth/1828/. W 2 połowie XIX wieku zarządcą był von Sametzki, który dokonał dobudowy zachodniego skrzydła. W 1873 roku jego majątek obejmował 1145 mórg ziemi(wg spisu właścicieli ziemskich). W XX wieku dzierżawiony przez rodzinę Schultz/1903/ oraz Wiedenbeck/1929/. Do 1945 roku majątek był wydzierżawiany przez Maxymiliana Kinitz. Po 1945 roku w posiadaniu PGR, po 1990 roku w rękach AWRSP, obecnie w rękach prywatnych. Część gruntów we wsi, należące do księcia żagańskiego w 1411 roku zostały przez niego sprzedane głogowskim dominikanom, później w posiadaniu rodu von Unruh z Siecieborzyc(1446). W 1450 roku w posiadaniu rodziny von Kolbichen(Kelbichen) by w tym samym czasie przejść w ręce rodu von Unruh z Kartowic. W 1471 roku majątek ten należał do rodu von Promnitz z Jelenina, a także do rodziny von Knobelsdorff z Jelenina. W 1518 roku powraca do dominikanów głogowskich, którzy odsprzedali te grunty augustianom żagańskim w 1601 roku. Część ziem w 1263 roku była w rękach rodziny Scholz. W 1610 roku zakupiona przez augustianów żagańskich. W 1622 roku właścicielem tych gruntów była rodzina Weiner, ale od 1686 roku ponownie właścicielami są zakonnicy, którzy scalają ziemię w jeden majątek ziemski.

ZESPÓŁ DWORSKI
Na zespół składa się: dwór, zabudowania gospodarcze, oficyna, park. Barokowy dwór, powstały z przebudowania zarządcówki za czasów opata Ignacego Felbingera w 1752 roku, przekształcony i rozbudowany o skrzydło w drugiej połowie XIX wieku. Część starsza prostokątna wraz z dobudówką tworzy kształt litery L. Murowany, piętrowy. Elewacja frontowa starszej części zdobiona lizenami, dźwigającymi belkowanie i rokokowym kartuszem z datą budowy nad wejściem. Z podwórzem gospodarczym graniczy niewielki park krajobrazowy założony zapewne w XVIII wieku.

Willa Ullmans

HENRYKÓW /Sprottischdorf/

Opublikowany 1 lutego 2009 przez admin

Wieś położona w gminie Szprotawa powiatu żagańskiego. Po raz pierwszy wymieniona w roku 1260-villa Sprotavia. W XVI wieku wieś należała do rodu von Nostitz. Pod koniec XVI wieku wzmiankowany Abraham von Nostitz a w 1608 roku Anna von Nostitz. W 1666 roku w rękach Melchiora von Schoberg. W 1701 roku dobra przejmuje Johann Tobias baron von Knobelsdorff. W 1718 roku majątek należy do Balthasara Alexandra barona von Knobelsdorff, w 1782 roku własność Kaspra Adolpha barona von Knobelsdorff. W 1791 roku za czasów barona von Knobelsdorff mowa jest o siedzibie dworskiej i folwarku. Od 1821 roku w rękach rodziny Neumann(wymieniony G.R.Neumann), która posiada dobra do 1945 roku. W 1861 roku dobra należały do Roberta Neumann. Rodzina nobilitowana w 1861 roku. W XX wieku majątek w rękach Adalberta von Neumann z Borowa Wielkiego Górnego.

2013r.

2022r.

DWÓR

Oficyna z 1801r. oraz zabudowania gospodarcze z lat 1842-45

ZESPÓŁ DWORSKI

Zespół z XVIII wieku składa się z dworu, dwóch oficyn, parku oraz folwarku. Dwór zbudowany przez Kaspara Adolfa von Knobelsdorff około 1782 roku, przebudowany przez Friedricha von Neumann. Dwór murowany z kamienia i cegły, piętrowy, założony na rzucie prostokąta, z zachowanym pierwotnym rozplanowaniem wnętrz. Elewacje podzielone pilastrami, w północnej i południowej barokowe portale, poprzedzone kamiennymi schodami z balustradami. Fasada zwieńczona w części środkowej trójkątnym tympanonem. Dach mansardowy z naczółkami. W salach parteru leżących po wschodniej stronie zachowały się sztukaterie i kominek. Park pochodzi z XVIII wieku. Po 1945 roku własnością PGR, od początku lat 90-tych w rękach AWRSP. Własność prywatna. Od lutego 2013 w pałacu mieściło się centrum hotelowo-restauracyjne. Przez kilka lat dwór był zamknięty. Od 2020 roku jest nowy właściciel, który przywrócił dwór do życia. Obecnie we dworze funkcjonuje centrum hotelowo-restauracyjne z miłą obsługą i wyśmienitą kuchnią z elementami tradycyjnej kuchni polskiej. W każdą sobotę są organizowane spotkania wytwórców produktów spożywczych pochodzących z gospodarstw ekologicznych w regionie. Świetny punkt wypadowy na wycieczki po okolicy bogatej w obiekty rezydencjonalne.

IŁOWA /Halbau/

Opublikowany 1 lutego 2009 przez admin

Osada, z której rozwinęła się miejscowość korzeniami sięga X wieku. Wg Lelewela w 1000 roku pod Iłową Bolesław Chrobry spotyka się z Ottonem III i odprowadza go do Gniezna. Miasto leżące obecnie w powiecie żagańskim, od 1356 roku należało do Kotwiczów- von Kottwitz, w 1480 roku wymieniany jest ród von Fily( z Rościc), w 1512/15 roku von Schönberg( z Rościc), w 1522 roku von Cöckeritz(Kökeritz z Rościc), w latach 1530-51 w rękach von Göllnitz( z Rościc), w 1555 roku von Oppel( praw. z Żakowa), od 1562 roku do von Schellendorf. W latach 1678-81 należała Iłowa do pani Helgi Małgorzaty von Friesen, jako podarunek od von Schellendorf`a. W 1681 roku Iłowa zakupiona została przez rodzinę von Promnitz z Żar. Od 1759 roku majątek należy do hrabiego Friedricha Augusta von Kospoth ożenionego z wdową po Baltazarze Fryderyku von Promnitz, Anną Zofią Krystyną z domu von Erbach-Fürstenau. Wdowa Amelia Helena von Kospoth, sprzedaje majątek hrabinie von zu Dohna, od 1862 roku dobra należą do rodziny von der Reck/Recke/, w 1867 wymieniany jest ród von Rothkirch-Trach, w 1870 należy do Adeli von Pohl, z domu von Mletzto, w 1874 roku do von Thielmann, w 1876 do przedsiębiorcy budowlanego Haese( z Berlina), w 1878 do Dr Wolff z Berlina, w 1887 do Kuhn z Berlina oraz w tym samym roku do firmy Britzner i Rosch, w 1882 roku do von Boddien, w 1884 roku do von Malczewski, w 1884 roku do von Schlotheim, w 1886 roku do przedsiębiorcy budowlanego Ties z Berlina, w 1887 roku do Ledermann z Berlina, w 1894 roku do von Holleben, w 1902 roku zakupiony przez hrabiego Rzeszy Niemieckiej Friedricha Maximiliana hrabiego von Hochberg zu Fürstenstein, pochodzącego z Książa, ambasadora Niemiec w Japonii, później od 1914 roku należący do książąt Hochberg von Pless, od 1919 do von Stolle, w 1922 roku do von Kalkstein, w 1925 do Dr Schröder, od 1926 roku do von Alvensleiben, od 1929 do 1940 roku do Paula Jentzig.

ZAMEK

Prawdopodobnie za czasów von Kottwitzów zostaje zbudowany zamek. Na miejscu gotyckiego zamku z inicjatywy Schellendorfów w roku 1626 powstało założenie pałacowe. Powstał budynek dwupiętrowy na rzucie prostokąta, z wieżą frontową na osi i renesansowym portalem ujmującym wejście główne. Położony był na sztucznej wyspie, oblanej wodami rzeczki Czernej. Przetrwał on do dziś, jeśli chodzi o bryłę i układ wnętrz.

Pokój muzyczny

ZAŁOŻENIE PAŁACOWO-PARKOWE

Zespół pałacowy, w skład którego wchodzą: pałac, kompleks zabudowań folwarcznych oraz park. Z inicjatywy Baltazara Fryderyka von Promnitz prawdopodobnie przy współpracy z włoskim architektem Juliuszem Simonettim(za Lubuskim Konserwatorem Zabytków-internet) w pierwszej połowie XVIII wieku powiększono pałac przez dostawienie usytuowanego prostopadle dwukondygnacyjnego, prostokątnego skrzydła, przylegającego do zachodniego boku starszego założenia. Barokowe skrzydło mimo późniejszych przekształceń zachowało w dużym stopniu dawny stylowy charakter. Od 1860 roku do 1905 roku trwał trzeci etap rozbudowy i przebudowy pałacu. W wyniku przedsięwziętych prac przebudowano skrzydło barokowe, zmieniając dach z dwuspadowego na mansardowy, w którym umieszczono trzecią kondygnację. Do skrzydła od strony północnej dobudowano prostokątną wieżę z trójbocznie zamkniętymi wykuszami w I i II kondygnacji. W tym czasie powstała również dobudówka z tarasem, przylegająca od wschodu do korpusu, ażurowy podcień przed głównym wejściem oraz komunikacyjny ganek, łączący pałac z zabudowaniami gospodarczymi. Dużą uwagę zwrócono w tym etapie budowlanym na wystrój wnętrz. Założono nową reprezentacyjną klatkę schodową, a wszystkie niemal sale otrzymały kominki i boazerie oraz udekorowane zostały niezwykle bogatymi, neorokokowymi sztukateriami. Prace sztukatorskie, trwające zapewne przez wiele lat, zakończone zostały w roku 1905. Datę tę umieścił na jednym ze stropów obok swego nazwiska autor dzieła- C. Giovanette. Około roku 1900 przekształcono także elewacje, poszerzając okna i dając neobarokowy wystrój. W tym czasie utworzono ogród japoński, który był wzorem dla powstania ogrodu japońskiego we Wrocławiu/za czasów Friedricha Maximiliana hrabiego von Hochberg zu Furstenstein/ .

BUDYNKI GOSPODARCZE

WILLE IŁOWEJ

1. Willa von Scheel

2. Willa Dr Peipe

3. Willa Winkler

GÓRZYN /Göhren/

Opublikowany 1 lutego 2009 przez admin

Wieś leżąca w gminie Lubsko powiatu żarskiego o średniowiecznej metryce. Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z roku 1346. Właścicielem Górzyna po 1482 był Georg von/vom/ Stein, by po 1490 roku być w posiadaniu rodu von Rothenburg. Jako kolejnych właścicieli wymienia się rodzinę von Kalckreuth. W 1500 roku właścicielem zostaja bracia von Schlichting. Po 1663 roku właścicielami wsi zostaje rodzina von Gablenz. Za ich posiadania dochodzi do podziału majątku i zubożenie wsi. Od 1777 roku Górzyn stanowi własność barona Dietricha Gottharda von Blomberg. Za jego czasów powstają zabudowania nowego folwarku oraz pałac, obecnie nie istniejący. Od końca XVIII wieku miejscowość dość często zmienia właścicieli. Od barona von Blomberg wieś zakupuje Adam Friedrich von Winanko und Werenstein, który już w 1799 roku odsprzedaje Górzyn królewskiemu szambelanowi Johannowi Karlowi von Hagen. W 1803 roku od von Hagena majątek zakupuje Gerhard Johann von Alvensleben, a ten w 1806 roku odsprzedaje majątek rodzinie von Görne. W 1809 roku wieś jest w posiadaniu Zerboniego Sposetti. Po 1817 roku właścicielem majątku jest bankier z Berlina Carl Philip Krutsch. Po 1818 roku doszło do parcelacji majątku i zakupu ziemi przez miejscowych chłopów.

WIEŻA MIESZKALNA

W Górzynie znajduje się wieża mieszkalna zbudowana w XV-XVI wieku, której właściciel związany był z miejscowym kościołem. Prawdopodobnie po zniszczeniach w roku 1785 w górnej partii nadbudowana. Murowana z kamienia i cegły, piętrowa, założona na planie kwadratu. W grubości muru umieszczone schody prowadzące na piętro. Czterospadowy dach. W latach 90-tych remontowana. Obecnie w rękach prywatnych.

PAŁAC

Do 1841 roku we wsi stał pałac, który został rozebrany do fundamentów.

GĘBICE /Amtitz/

Opublikowany 1 lutego 2009 przez admin

Wieś położona w gminie Gubin powiatu krośnieńskiego. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1158 roku, jako własność klasztoru benedyktynek w Gubinie. Gębice były małą wsią rycerską, która wielokrotnie zmieniała właścicieli. Prawdopodobnie już przed 1300 rokiem należała do rodziny von Polenz/Polentz/. W 1347 roku wspomniany Fritz de Omtitz. W 1437 roku po śmierci Hansa von Polenz majątek po nim przejął Hans von Zeschau(Czeschaw, Tscheschaw, Tzeschow), którego lenno zostało potwierdzone w 1459 roku. W 1490 i 1506 roku wymieniony Balthasar von Zeschau a w 1526 roku wymienieni bracia i kuzyni: Balthasar, Kaspar, Hans i Christoph von Zeschau. W 1564 roku umiera Wolf von Zeschau a dobra dziedziczą synowie: Kacper i Wolf Dietrich. Po śmierci Kacpra zmarłego wkrótce po śmierci ojca, dobra dziedziczy jego brat, Wolf Dietrich, który umiera w 1569 roku, bez dziedzica męskiego. Dobra trafiają w ręce Hansa von Zeschau, który musiał spłacić wdowę po Wolfie Dietrichu oraz jego siostrę, Margarethe von Stutterheim. Był dwukrotnie żonaty z: Sabine von Waldow i z Ursulą von Wiedebach. Zmarł około 1577 roku. Majątek odziedziczył jego syn, Hans von Zeschau, ożeniony z Anną von Hohendorf. Umarł młodo i bezpotomnie prawdopodobnie około 1578 roku. Majątek przejął siostrzeniec, Joachim von Maxen. Po śmierci ostatniego z rodu von Zeschau, cesarz Rudolf II oddaje wieś w ręce dwóch rycerzy: Melchiora von Lӧben i Zachariasza von Grünberg. W 1581 roku Zachariasz von Grünberg sprzedał swoją część Melchiorowi von Lӧben. Melchior von Lӧben ożeniony był z Barbarą von Stosch z Mojęcin(Mondschütz), zmarł przed 1585 rokiem, Dobra odziedziczył jego syn, Maximilian von Lӧben, żonaty z Marie von Ponikau-Prietitz. Małżeństwo było bezdzietne. Maximilian von Lӧben zmarł w 1612 roku. Majątek przypadł jego braciom: Karlowi i Friedrichowi von Lӧben, którzy w 1616 roku za 65 000 talarów sprzedali majątek Hansowi Georgowi von Schӧnaich(1557-1619). Jak podaje R.Lehmann rodzina von Lӧben posiadała wieś do 1621 roku. Hans Georg von Schӧnaich miał dwie córki. Majątek po jego śmierci w 1619 roku odziedziczył jego bratanek, Hans von Schӧnaich(*30.01.1592-03.07.1639). Po poparciu Fryderyka V, protestanckiego króla Czech, pozbawieni dóbr przez Habsburgów. W tym czasie majątek przejął Georg Abraham von Grünberg(1620). Po zakończeniu wojny trzydziestoletniej dobra wracają do rodziny von Schӧnaich. Po śmierci Hansa majątek dziedziczy Sebastian von Schӧnaich(*1598-+1650), żonaty z Judith de la Rive. Po nim majątek dziedziczy jego syn,Hans(*18.04.1623-+16.11.1675), dwukrotnie żonaty: z Elisabeth Christine von Winterfeld oraz z Heleną Lucretią Gans baronówną von Pulitz. Kolejnym dziedzicem Gębic zostaje syn Hansa, Franz Leopold hrabia von Schӧnaich(*16.08.1664-+01.11.1707), ożeniony z Hedwig Henriette hrabianką von Schwerin. W 1684 roku tworzy majorat. Po jego śmierci dobra dziedziczy Otto Albrecht baron von Schӧnaich(1701-1789), ożeniony z Charlotte Hermanne baronówną Wambold von Umstadt. Kolejnym dziedzicem był syn Ottona Albrechta, Christoph Otto baron von Schӧnaich(*11.06.1725-+13/14.09.1807), ożeniony z Eltern Henriette Ottonette Hermanne von Schmettau. Małżeństwo pozostało bezdzietne. Gębice dziedziczy Karl Friedrich Gottlob Alexander hrabia von Schӧnaich-Carolath(*18.09.1767-+06.12.1829), syn Hansa Gottloba von Schӧnaich-Carolath z linii Mӧllendorf, Gaffron i Riegersdorf i Sophie Amalie hrabianki von zu Dohna-Schlodien. Ożeniony z Henriette Friederike Amalie hrabianką von Dohna-Kotzenau. Mieli 4 córki i trzech synów. Majątek odziedziczył Otto Hermann Heinrich Alexander Eunomus, który zmarł w 1832 roku. Z pozostałych dzieci przeżyły trzy córki, które nie miały praw dziedziczenia. Gębice otrzymał Ludwig Ferdinand Karl Erdmann Alexander Deodatus książę zu Schӧnaich-Carolath(*26.06.1811-+22.01.1862). Był synem Karla Wilhelma Philippa Ferdinanda księcia zu Schӧnaich-Carolath(*17.01.1785-+23.01.1810) i Bianki Auguste Caroline Hermine Olympi hrabianki von Puckler-Muskau. Dwukrotnie żonaty z: Adelheid Elisabeth Lucie Idą Constanze Dorotheą Henriette, córką księcia Heinricha von Carolath-Beuthen oraz z Wandą hrabianką Henckel von Donnersmarck. Kolejnym następcą majątku zostaje syn Ludwiga, książę Heinrich Ludwig Ferdinand Erdmann Deodatus zu Schӧnaich-Carolath(*24.04.1852-+20.06.1920), żonaty z Margaritą księżniczką von Schӧnburg-Waldenburg. Nie mieli dzieci. Majątek przekazał swojemu kuzynowi Ferdinandowi Johannowi Georgowi Hermannowi Heinrichowi Ludwigowi Wilhelmowi Friedrichowi Augustowi księciu von Schӧnaich-Carolath(*05.04.1913-+17.10.1973)który był synem Johanna Georga von Schӧnaich-Carolath i Hermine księżniczki von Reuss-Greiz. Był ostatnim właścicielem Gębic. W 1879 roku majątek obejmował 2797,73ha gruntów. W 1896 roku majątek obejmował 3331ha gruntów. W skład majątku wchodziły majątki w : Starosiedle(Starzeddel), i Rudnia(Raubart) oraz folwarki Kujawa(Ottohof), Chęciny(Sachsdorf), Lasek(Wald), Dobre(Dobern), Witaszkowo(Vettersfelde). Administratorem majątku był niejaki Müller. W 1914 roku majątek obejmował 1622ha i należał do księcia Heinricha zu Schӧnaich-Carolath. Do Gębic należał folwark Kujawa(Ottohof). W 1929 roku majątek księcia Ferdinanda von Schӧnaich-Carolath obejmował 1622ha gruntów

ZAMEK

Należy przypuszczać, że już pierwsi właściciele, rodzina von Polenz wybudowała pierwszą siedzibę rycerską w Gębicach. Kolejną siedzibę buduje ród von Zeschau a ta zostaje przebudowana przez rodzinę von Lӧben. Wielokrotnie przebudowywany i rozbudowywany przez książąt von Schӧnaich- w XVII, XVIII i w drugiej połowie XIX wieku. Po II Wojnie Światowej zamek pozostawał w ruinie. W 1966 roku opisywany jako trwała ruina. W roku 1970 zostaje rozebrany. Od 1971 roku skreślony z rejestru zabytków województwa zielonogórskiego.

ZAŁOŻENIE DWORSKIE

W środkowej części wsi na północnym skraju parku położony był zespół dworski. Po zespole zachował się budynek gospodarczy.

PARK

Przy zamku powstaje rozległy park, przez który przepływa rzeka Lubsza. Prawdopodobnie pierwsze założenie parkowe powstało na przełomie XVI-XVII wieku. W 1873 roku Carle Eduard Petzold tworzy projekt założenia parkowego w Gębicach a całość zostaje zrealizowana w 1877 roku. Sam Petzold uważał, że park w Gębicach był jego najlepszym z projektów, wręcz wzorcowy przez otwarcie głównego widoku zamku oraz pozostawienie licznych widoków na wolne niezadrzewione obszary łąkowe w jego otoczeniu. Carle Eduard Petzold był architektem parków w Siedlisku, Muskau-Łęknicy, Maciejowicach, Mostkach, Sławie, Lubsku, Małomicach, Brodach.

Na obrzeżach parku XV-wieczny opuszczony kościół , przebudowany w XVIII wieku w stylu późnego baroku, od 1945 roku nieużytkowany.

JELENIEGŁOWY /GUMPERTSHOF PGR OBRA/

Opublikowany 1 lutego 2009 przez admin

Osada położona w gminie Międzyrzecz powiatu międzyrzeckiego. Właścicielem majątku był Samuel Johann Hermann Gumpert. W 1877 roku majątek należący do Adolpha Gumpert obejmował 76ha gruntów. W 1907 roku majątek należał do Martina Andree, którego dobra w 1913 roku obejmowały 278,5ha.

DWÓR

Prawd. zachował się budynek dworu oraz zabudowania gospodarcze.

GRYŻYNA /Griesel/

Opublikowany 1 lutego 2009 przez admin

Wieś położona w gminie Bytnica powiatu krośnieńskiego. Wzmiankowana wielokrotnie: w 1571 roku jako Griessen, w 1583 roku jako Griesel, w 1644 roku jako Griesell, w 1665 roku jako Greissell. Przed 1500 rokiem należał do rodu von zu Dohna, przejęty później przez rodzinę von Schlichting. W 1500 roku dobra należały do Mertena Schlichting zur Grisel. Od XVIII wieku we wsi dwa majątki. Pierwszy majątek-I w 1700 roku przechodzi w ręce barona Bernharda Rudolfa von Schenckendorff, który przejął majątek po rodzinie von Schlichting. Później własność rodu von Sack– w 1711 roku majątek w rękach Kaspra Albrechta von Sack. W połowie XVII wieku znany ośrodek arianizmu. Miejscowość była schronieniem dla takich rodzin jak: Arciszewscy, Lubienieccy, Morsztynowie, Orzechowscy, Taszyccy i Wiszowaci. Na początku XVIII wieku część wsi w rękach rodziny Morsztynów-von Morstein herbu Leliwa. Tobiasz Morsztyn(1660-1747) ożenił się z luteranką Joanną Zofią von Lossow. Po nim dobra odziedziczył jego syn, Maxymilian Ehrenreich Samuel von Morstein. Później majątek w rękach Bernharda von Morstin. W 1713 roku dwa majątki należące: 1-szy do porucznika w stanie spoczynku Bernharda Rudolfa von Schenkendorf, bezdzietnego, zamieszkałego w Gryżynie, 2-gi do H. von Morstin, zamieszkały z małoletnimi synami na terenie folwarku w Gryżynie. Wg spisu z 1718/19 roku nadal dwa majątki należące: 1-szy do Bernharda Rudolfa von Schenkendorf, 2-gi do Stephana Morstina de Kariborsko. Po 1720 roku wg akt Głównego Krajowego Archiwum Brandenburgii mowa o dwóch majątkach należących do rodzin: von Morstin i von Pfӧrten von der Hӧlle i von Schenkendorff(majątek po von Pfӧrten). Wg Adelslexicon L. Ledebur`a rodzina von Schenkendorff posiadała majątek na terenie wsi w 1709, wzmiankowana również w 1724 roku. W 1739 roku majątek I w rękach rodu von Wulffen(wymieniana w 1755 roku), od 1763 w posiadaniu Ernesta von Pfӧrtner von der Hӧlle. Drugi majątek- II od 1790 roku w posiadaniu Andreasa von Pfӧrtner von der Hӧlle i w tym samym roku dobra zostały scalone, będąc w rękach rodziny von Pfӧrtner von der Hӧlle . W 1791 roku na terenie wsi mieszkała Pani Ernestine Gottliebe von Stosch, z domu von Stossel, właścicielka jednego z majątków w Niedźwiedziu, w powiecie świebodzińskim. W 1809 dobra zakupił major Perle, który na zrębach starszej budowli około 1820 roku zbudował pałacyk myśliwski. Około 1839 roku na drodze licytacji dobra zakupił Naczelny Królewski Zwierzchnik Leśnictwa- Krause. Posiadał majątek w 1857 roku. W 1879 roku majątek pod zarządem Pani Krause obejmował 2291,05ha gruntów. Dobra do rodziny Krause należały do roku 1888, kiedy to podupadły majątek zakupuje Leopold książę von Hohenzollern-Sigmaringen, którego majątek w 1896 roku obejmował 2262ha gruntów. Ożeniony z Antonią Marią von Braganca und Sachsen-Coburg-Gotha, córką króla Portugalii Ferdynanda II. Miał z nią 3 synów, w tym Wilhelma. Książę Leopold zmarł w 1905 roku. Dobra przejął syn, książę Wilhelm zmarły w 1927 roku. W 1914 roku majątek obejmował 2282ha. W skład majątku wchodził majątek Grabin(Krӓmersborn) o areale 1693ha. W 1929 roku należał do księcia Friedricha Viktora zu Hohenzollern-Sigmaringen(1891-1965), a majątek obejmował 2282ha- w skład dóbr wchodził majątek Grabin(Krӓmersborn).

PAŁACYK MYŚLIWSKI

Znajduje się tutaj pałacyk myśliwski z 1820 roku, wybudowany na murach budowli z XVII/XVIII wieku- z tego okresu pochodzą piwnice, kryty dachem mansardowym.Pałacyk w otoczeniu parku krajobrazowego, w którym znajduje się neoklasycystyczne mauzoleum z 1872 roku. Po 1945 roku dwór przejęło Nadleśnictwo Bytnica. Po 1971 roku nieużytkowany. W latach 70-tych XX wieku był w posiadaniu Lubuskiej Fabryki Zgrzeblarek Bawełnianych w Zielonej Górze oraz firmy Lubtour. W latach 80-tych remontowany z adaptacją na pensjonat.

PAŁACYK na GÓRCE- willa Beensch

Około 1858 roku Krause dla swojej drugiej żony wybudował pałacyk, zwany willą Beensch, położony na przeciwko pałacu myśliwskiego. Po śmierci męża w 1862 roku do 1888 roku pałac zamieszkały przez panią Krause. W 1888 roku willę zakupił generał von Schweinitz, którego rodzina posiadała willę do 1931 roku. Później dzierżawiony przez Ernesta Rupnow. W willi utworzono pensjonat „Dolina Gryżyny”, stając się ośrodkiem wypoczynkowym dla mieszczuchów. Willa w otoczeniu ogrodu warzywniczo-owocowego. Zniszczony podczas działań wojennych w 1945 roku.

GROTÓW /Gräfenhain/

Opublikowany 1 lutego 2009 przez admin

HISTORIA WSI

Wieś położona w gminie Lipinki Łużyckie powiatu żarskiego. Po raz pierwszy wymieniona w 1388 roku. W tym czasie we wsi trzy działy własnościowe- część gruntów należała do rodu von Hackenborn z Przewozu, część do zakonu augustianów z Żagania– dobra należały do sekularyzacji zakonu do 1810 roku. W 1413 roku część gruntów należała do księcia żagańskiego. W 1471 roku posiadaczami ziemi we wsi były rody von Grünberg oraz von Unwürde. Część wsi w 1508 roku należała do rodziny von Filtz, w 1512-15 do rodu von Schönberg, w 1522 roku von Köckeritz, von Gölnitz w 1530 roku, von Gladis w 1580 roku. W 1590 i 1601 dochodzi do scalenia gruntów, które są w rękach zakonu augustianów. Po sekularyzacji zakonu w 1810 roku częste zmiany właścicieli: Engel i Hellmich/1812/, Hellmich/1812/, Bielan/1876/, Hennig/1881/, Kosmael/1882/, von Hertitsch(Hartitzsch)/1885/, Muller/1895, Schumann/1900/, Schreiber/1901/, Krieg/1908/, Zimmermann/1911/, Gorenza/1913/, Zimmermann/1916/, Schunack/1918/, Stecher/1920/, Wimmer/1921/, von Byla/1921/, Windmüller/1922/, Schultz-Sebten/1922/, Huckel/1927/, Kaiser/1937-1940.

Po założeniu dworskim nic nie pozostało.

GRODZISZCZE /Gräditz/

Opublikowany 1 lutego 2009 przez admin

Wieś w gminie i powiecie Świebodzin o średniowiecznym rodowodzie. Prawdopodobnie w IX-XII wieku istniał tu umocniony gród. W XIII wieku wieś podzielona na dwie własności- jedna należała do księcia Henryka III a druga do rycerskiego rodu Samsonów. Pod koniec XIII wieku cała wieś należała do zakonu cystersów paradyskich. Przez zadłużony zakon wieś oddana została w zastaw. W 1558 roku należała do Franza von Neumann, w 1599 roku do Ernsta von Knobelsdorff z Mozowa. W 1613 roku wzmiankowany Christoph von Knobelsdorff. Dwukrotnie na dobra nałożony był sekwestr- podczas wojny trzydziestoletniej oraz wojny siedmioletniej. W 1811 roku wieś odebrano cystersom. Nastąpił podział na własność chłopską i majątek szlachecki. W 1840 roku majątek jest w posiadaniu Oswalda von Student z Rosina. W 1879 roku majątek należał do Friedricha Augusta Otto von Student a dobra obejmowały 129,30 ha gruntów. Na początku XX wieku zmiany właścicieli majątku- rodziny Bracht(1903), Bohm, Rosenfeld(1929).

ZAŁOŻENIE DWORSKO-PARKOWE

Dwór z resztkami parku krajobrazowego leżący w zachodniej części wsi stanowi część rozproszonego zespołu folwarcznego. Zbudowany dla rodziny von Student w połowie XIX wieku, parterowy, na planie prostokąta, podpiwniczony, z poddaszem użytkowym, pięciokątną wieżą po stronie północno-zachodniej, nakryty dachem naczółkowym z wystawkami. Wejście główne poprzedzone niewielkim tarasem i jednobiegowymi schodami mieści się w elewacji od północnego-wschodu.
Po 1945 roku w majątku mieściło się Państwowe Gospodarstwo Rolne. Obecnie w dworze od początku lat 90-tych mieszczą się pomieszczenia mieszkalne.

GROCHOWO /Grochow/

Opublikowany 1 lutego 2009 przez admin

Wieś położona w gminie Sulęcin powiatu sulęcińskiego. Po raz pierwszy wymieniona w 1412 roku(Grochowo), w 1419(Grothow, Grochow). W 1412 roku wieś należała do Jenczy(Jan Wolków). W 1428 roku mowa o Konradzie Doberszicz(Doberschwycz) a w 1431 siedział tu Jan Dobrswicz(Dobirswicz). W 1431 wzmiankowany Andrzej Grimbark(Grimberg, Grinbarg) a w 1432-47 Mikołaj, Nikel Grimbark(Grumberg, Grunberg=prawd. von Grünberg). W 1493-97 siedział tu Piotr Brombark, Gromberg(Peter von Grünberg de Grochowo). W 1505 roku Jakub Goruński sprzedaje odziedziczoną część majątku po Piotrze Grochowskim Maciejowi Zaydlicz Czarmyślskiemu(Czarnomyślski). W 1525 roku Malchier Dobrzicz sprzedał swoją część Maciejowi Zaydlicz Czarmyślskiemu(Czarnomyślski). W 1528 roku część gruntów we wsi zakupił od Wojciecha Pieskowskiego Jan Hersztopski. W 1546 roku Klemens Loga Czarmyślski sprzedał swoją część wsi bratu Jerzemu Loga Czarmyślskiemu. W 1577 roku wzmiankowany Jan Zeidlecz oraz Wawrzyniec i Melchior Grochowscy. Maciej Zaydlicz Czarmyślski i Jan Zeidlecz to przodkowie późniejszych właścicieli z rodu von Seydlitz(Seidlitz). W 1583 roku należała do rodów von Lossow i von Seydlitz– wymieniona żona Balthasara von Lossow, z domu von Seydlitz, wymieniony również Laurentis von Seydlitz. W 1606 roku wymieniona Anna von Seydlitz-Kurzbach, córka Johanna von Seydlitz, która wyszła za mąż za Maximiliana von Schlichting-Bukowiec. W 1622 roku wzmiankowany Friedrich von Seydlitz-Kurzbach, w 1636 roku Dorothea von Seydlitz a w 1685 roku Laurentius von Seydlitz-Kurzbach. Prawdopodobnie przez małżeństwo dobra przechodzą w ręce rodu von Unruh. Pod koniec XVIII wieku(1796) właścicielem był Sebastian Ludwig Alexander von Unruh, którego matka Louise była z domu von Seydlitz, wymieniony w 1798 roku(Sebastian Unrug). W 1828 roku właścicielem jest Pani von Bukowiecki(Bukowiecka), w 1836 roku przechodzi w ręce kapitana von Winning. Kolejnym właścicielem była rodzina Karrstedt, której majątek w latach 1850-53 obejmował 1659 akrów ziemi. W 1857 dobra należą do von der Lühe. W 1879 roku majątek należał do rodziny Winter i obejmowały 652,30 ha gruntów. Na początku XX wieku/1903/ wymienia się rodzinę Stolzenberg. Od 1904/7 roku właścicielem majątku jest Dr. Max Tischmeyer. Kolejnym właścicielem majątku był Heinrich Alisch(1907). W 1914 roku majątek obejmował 687ha i należał do Dr.jur. porucznika Maxa Tischmeyer. W skład majątku wchodziły folwarki: Podbiele(Schmacht), Wszeradz(Neuvorwerk) i Jeżowe Pole(Egelpfuhl). W 1929 roku majątek Maxa Tischmeyer obejmował 689ha.

ZESPÓŁ FOLWARCZNY

W skład zespołu wchodzą: dwór, budynki gospodarcze, park, podwórze, ogrodzenie.

projekt i wykonanie: plus1.pl