RZECZYCA /Riesnitz/

Wieś położona w gminie Maszewo powiatu krośnieńskiego. Po raz pierwszy wymieniona w 1308 roku należąc do biskupa poznańskiego. W 1713 roku właścicielem był Georg Friedrich von Winterfeld, kawaler, zamieszkały w Rzeczycy. Miał 3 braci: Christiana Georga z Antwerpii, porucznika Alexandra Ludwiga i sierżanta Samuela Adolfa. Wg spisu z 1718/19 roku właścicielem majątku jest Alexander Ludwig von Winterfeld. Majatek po rodzinie von Winterfeld przechodzi w ręce Johanna Christiana Fuchs, burmistrza Fürstenwalde.  W 1720 roku córka Johanna, Anna Sophia wyszła za mąż za Johanna Heinricha Piper(01.01.1680 Karnice(Pomorze Zach)-19.05.1752 Berlin), pruskiego oficera finansowego, nobilitowanego w 1736 roku. W 1735 roku odziedziczył po teściu Rzeczycę, Sądów i Bargów w powiecie sulęcińskim. Z żoną Anną Sophią, z domu Fuchs miał ośmiu synów i pięć córek, z których 5 synów i dwie córki zmarły w dzieciństwie. W 1767 roku wieś należała do syna Johanna, Wilhelma Christiana von Piper(1732-1811), od którego majątek zakupił Alexander Ernst von Oppen, właściciel Dąbek. Alexander Ernst zmarły w 1803 roku majątek pozostawił swoim nieletnim synom.  Po 1828 roku majątek jest w posiadaniu rodziny Petsch. Od 1850 roku kolejnym właścicielem dóbr rzeczyckich jest George Fr. Arnous(1857) a następnie książęta zu Lӧwenstein-Wertheim-Freudenberg. Posiadali majątek do początku XX wieku. W 1879 roku ich dobra obejmowały 1311,04 ha gruntów a w 1896 roku majątek księcia Wilhelma von Lӧwenstein-Wertheim-Freuenberg zamieszkałego w Karlsruhe obejmował 1285ha gruntów. W 1914 roku majątek obejmował 1351ha i należał do Karla Heinricha Müller z Dutzow w Meklenburgii. W skład majątku wchodziły folwarki: Lubach i Radeberg. W 1929 roku właścicielem był Carl Heinrich Müller z Dutzow koło Gadebusch(Mecklenburgia), a do majątku o areale 1326ha, wchodziły majątki w Lubach i Radeberg. Natomiast z innych źródeł wynika, że około 1923 roku Müller sprzedał majątek nie znanemu z nazwiska człowiekowi. Po nim około roku 1925 majatek trafił w ręce Hansa Georga von Kramsta(1892-1942). Stałą rezydencję posiadał na Śląsku w Chwalimierzu(Frankenthal) a tutaj przebywał 2-3 razy do roku. Majątkiem zarządzał Hans Heller. H.G. von Kramsta był kawalerem, za antyhitlerowskie poglądy pozbawiony majątku, później aresztowany. Zmarł w obozie zagłady w Nadrenii lub jak mówi inna wersja po wykupieniu go z obozu w Oświęcimiu za 3.5 mln marek.

rzeczyca-ogrod

rzeczyca-palac-front

 

 

 

 

 

PAŁAC

Pałac zbudowany w pierwszej połowie XIX wieku na planie prostokąta, kryty dachem mansardowym, podpiwniczony. W sąsiedztwie park krajobrazowy o powierzchni 4,5 ha.

rzeczyca-1896-lubuskie

RYCHLIK /Reichen/

Wieś położona w gminie Sulęcin powiatu sulęcińskiego. Wielokmrotnie wymieniana jako: Richenowe, Rychenow(1400), Richenow, Reichnow. W 1286 roku przekazana zakonowi templariuszy przez margrabiów askańskich. Od 1350 do 1811 roku wieś należała do joannitów z Łagowa. W spisie z 1718/19 roku wymieniony majątek należący do joannitów z Łagowa. W XIV wieku część gruntów we wsi było lennem Ottona von Lossow, wzmiankowanego w 1405 roku. W 1460/61 roku wymieniony Henz(Hencze, Hentze, Hentz) Grabel, w 1582 roku Melchior von Gersdorf a w 1594 roku Joachim von Gersdorf, którzy mieli majątek na terenie wsi. W 1594 roku Joachim von Gersodrf na 3 lata wydzierżawił majątek Joachimowi von Ilow ze Smogór. W 1662 roku roku majątek w rękach rodu von Ludewig, w 1718/19 roku rodziny Rӧstell. Od lat 20-ych XIX wieku majątek należał do rodziny Karney– wymieniany Karl Ferdinand(1815), Julius Karl Otto Karney(*29.01.1837-+27.06.1889). W latach 1850-53 majątek rodziny Karney obejmował 820 akrów ziemi. W 1879 roku majątek należący do rodziny Karney liczył 284,30 ha gruntów. W 1892 roku córka właściciela Marie Elfriede Hedwig Karney(*27.09.1872-+16.04.1959) wychodzi za mąż za właściciela dóbr w Serbowie, Carla Roberta Douglas(*02.05.1852-+08.04.1930). W 1879 roku majątek o powierzchni 284,30ha należał nadal do rodziny Karney. Kolejnym właścicielem dóbr był Johann Wilhelm Morgenstern(*1818-+1883). Po 1907 roku majątek liczący 375 ha gruntów posiada rodzina Redlich. W 1914 roku majątek obejmował 391ha i należał do Hansa Erdtmann. Od lat 20-tych XX wieku majątek należał do rodziny Kortüm– wymieniony Fritz Kortüm. W 1929 roku wymienione 3 majątki należące do: Fritza Kortüm, 520ha, Karla Bennewitz(87ha), Wilhelma Zimmermann(34,5ha). Prawdopodobnie ostatnim właścicielem majątku wzmiankowanym w 1941 roku był Wilhelm Zimmermann, burmistrz-sołtys wsi Rychlik.

We wsi założenie dworskie z dworem znacznie przebudowanym oraz parkiem krajobrazowym i zabudowaniami gospodarczymi.

rychlik-1896-lubuskie

RUSINÓW /Rinnersdorf/

Wieś położona w gminie Świebodzin powiatu świebodzińskiego. Początki wsi sięgają XIII wieku. W 1236 roku należała do komesa Przybigniewa z rodu Leszczyców z Bukowca, który przekazał wieś cystersom paradyskim co zostało potwierdzone przez księcia Przemysła I w 1250 roku. Wymieniona w 1506 roku, kiedy książę głogowski Zygmunt obiecuje opatowi złagodzenie powinności wsi. Wieś należała do cystersów do sekularyzacji ich dóbr. W 1791 roku istniał folwark na terenie wsi. Przejęta przez państwo pruskie. Od 1810 roku w rękach syndyka o nazwisku Heinrich, ale na krótko. W 1811 roku za 8010 talarów majątek wykupił Augustin Fӧrster. Kolejnym właścicielem od 1843 roku jest syn Augustina- Georg(zmarł w 1876 roku),  oraz jego synowie- August Ewald i Fritz. Majątek Augusta Ewalda Fӧrster w 1879 roku obejmował 205,20ha gruntów. W 1896 roku dobra są nadal w posiadaniu rodziny Fӧrster i obejmują 205ha gruntów. W 1914 roku majątek obejmował 207ha i należał do Franza Fӧrster. W 1916 roku majątek zakupił Otto Hecht, którego majątek w 1929 roku obejmował 270ha.

DWÓR

Rusinów1

Rusinów

Rusinów k.Świebodzina

Rusinów k. Świebodzina

Dwór zbudowany w drugiej połowie XIX wieku z elementami neogotyku angielskiego. Założony na planie prostokąta, parterowy z użytkowym poddaszem, kryty dachem dwuspadowym. Podpiwniczony. Opuszczony, popadający w ruinę. W sąsiedztwie dworu zabudowania gospodarcze.

rusinow-1944-lubuskie

RUDZINY /Reuthau/

Miejscowość leżąca w gminie Niegosławice powiatu żagańskiego wymieniana w latach 1300, 1305, 1342 i 1346 jako Ruthen, Rutyn.  W tym czasie właścicielami wsi wymieniana była rodzina von Kittlitz. W 1421 roku jako właścicieli wsi wymienia się rodzinę von Lüttwitz. W latach 1421, 1463-65 wzmiankowany Claus von Lüttwitz. Władali majątkiem do XVII wieku. Kolejnym właścicielem była rodzina von Redern, ale jeszcze w 1718 roku na majątku przebywała rodzina von Lüttwitz.  Pod koniec XVII wieku majątek jest w posiadaniu baronów von Logau und Altendorf. W roku 1698 właścicielem dóbr był Balthasar Fridricus baron von Logau und Altendorf z żoną Marią Eisą Behsidonią z domu hrabianką von Redern. Ostatnią z rodu von Logau była zmarła pod koniec XIX wieku hrabina von Logau und Altendorf. Po jej śmierci w majątku powstała pensja dla dziewcząt z rodzin szlacheckich.

WIEŻA RYCERSKA

Prawdopodobnie w XIII lub na przełomie XIII/XIV wieku powstała siedziba rycerska w postaci wieży, otoczonej fosą. Pozostałość w postaci ziemnego kopca znajduje się w północnej części wsi poza zabudowaniami. Prawdopodobnie postawiona przez rodzinę von Kittlitz, ówczesnych właścicieli wsi.

Rudziny- dwór

Rudziny- pow. Szprotawa

PAŁAC

W jej pobliżu w XVI wieku rodzina von Lüttwitz buduje nową siedzibę obronną w postaci dworu obronnego, która w następnych stuleciach została przebudowana i rozbudowana. Pałac był budynkiem w stylu klasycystycznym, zbudowanym na rzucie prostokąta, piętrowym kryty dachem czterospadowym, dziewięcioosiowym na ścianie frontowej. Wejście główne na ścianie frontowej, do którego prowadziły schody wieńczył trójkątny naczółek a nad nim pseudoryzalit z umieszczonym w nim zegarem.

BUDYNKI FOLWARCZNE

WILLA KERNKE

Rudziny-willa

Rudziny 1919, lubuskie

RUDNO /Rauden/

Wieś położona w gminie Nowa Sól powiatu nowosolskiego. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1261 roku. Należała wtedy do rycerza Myślibórz zwanego Słupem. Do końca XIII wieku była wsią rycerską, od początku XIV wieku wieś książęca. W 1314 roku księżna głogowska Matylda sprzedała wieś klasztorowi magdalenek w Bytomiu Odrzańskim. Od początku XVII wieku wieś staje się własnością książąt von Schӧnaich-Carolath. Po wojnie trzydziestoletniej tracą wieś na rzecz zakonu jezuitów z Otynia. Odzyskują wieś w połowie XVIII wieku i posiadają miejscowy majątek  do 1945 roku. W 1933 roku dzierżawcą majątku była rodzina Lange.

rudno-1896-lubuskie

RUDAWICA /Eisenberg/

WIEŻA RYCERSKA

W południowo-zachodniej części wsi resztki wieży mieszkalnej prawdopodobnie z XV wieku zbudowanej przez rodzinę von Kittlitz.

HISTORIA WSI

Wieś położona w powiecie żagańskim wzmiankowana w 1376. W 1431 roku wymienia się dwóch właścicieli- rodziny von dem Borne oraz von Kittlitz z Małomic. Od 1434 roku właścicielem wsi z nadania książęcego zostaje Heinze von Kittlitz. Część wsi należała w latach 1473-1541 do rodziny von Knobelsdorff. W 1516 roku część wsi należała do rodziny von Penzig. W latach 1550 do 1680 wieś ponownie w rękach rodu von Kittlitz z Małomic. W 1670 roku część majątku dzierżawiona była przez baronów von Silberstein und Pӧlnickau z Iławki. Będąc własnością książąt żagańskich(1680) nadal dzierżawiona przez baronów von Silberstein und Pӧlnickau (1691).  W latach 1695-1711 należała do rodziny von Rechenberg z Kliczkowa i od 1705 von Redern z Małomic. Od 1711 roku na powrót jest w dobrach książąt żagańskich. Pod koniec XVIII wieku wchodzi w skład dóbr księcia kurlandzkiego Piotra Birona. Później dziedziczy jego córka Dorota de Talleyrand-Perigord i jej następcy.

rudawica-1901-lubuskie

RÓŻANÓWKA /Rosenthal/

Wieś położona w gminie Siedlisko powiatu nowosolskiego. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1601 roku. Założona przez Georga księcia von Schönaich. Do 1945 roku wchodziła w skład dóbr książąt von Schönaich-Carolath-Beuthen. Od XVIII wieku wymieniany folwark, który był w XIX i XX wieku był dzierżawiony. W 1850-1900 dzierżawcą była rodzina Sprangenberg i Windler. Po 1945 roku na terenie folwarku funkcjonowało PGR. Obecnie pozostałością po folwarku są zabudowania gospodarcze, w rękach prywatnych. Dwór właścicieli rozebrany w latach 90-tych XX wieku.

rozanowka-1936-lubuskie

RÓŻANKI /Stolzenberg/

Wieś położona w gminie Kłodawa powiatu gorzowskiego. Po raz pierwszy wymieniona w 1337 roku(Stoltenbergh). Należała wtedy do rodu von Stolle lub Stolte. W tym też roku wymieniony majątek należący do miejscowego kościoła. Pod koniec XIV wieku lenno rodu von Sack. W 1455 roku część gruntów należała do braci Konrada i Nickela von Damnitz. Od 1492 roku wieś należy do rodziny von Strauss. Wymienia się Jakuba, Clausa, Piotra von Strauss. W 1499 roku wymieniony Otton von Strauss. Rodzina von Strauss posiadała Różanki do połowy XVII wieku. Przez małżeństwo z jedną z rodu von Strauss majątek jest w rękach Aleksandra Gordon(1646), pułkownika, komendanta twierdzy w Drezdenku. Na początku XVIII wieku dobra są w posiadaniu rodziny von Polenz– wymieniony Johann, później Karl Friedrich von Polenz(1715-18). W latach 1736-1738 Różanki za 30000 talarów zakupił margrabia Friedrich Heinrich książę Hohenzollern von Brandenburg-Schwedt(21.08.1709-12.12.1788), syn Philippa Wilhelma i Johanny Charlotty von Anhalt-Desau. W 1739 roku ożenił się ze swoją kuzynką księżniczką Leopoldine Marie von Anhalt-Dessau(12.12.1716-27.01.1782). Miał z nią dwie córki- Friederike Charlotte Leopoldine Louise von Brandenburg-Schwedt oraz Louise Henriette Wilhelmine von Brandenburg-Schwedt. Od 1751 roku w separacji. Od 1784 roku jest w związku z Marie Magdalene Charlotte Carl, z domu Cramer lub Kramann, z którą ma syna- Friedricha Carla. W 1786 roku syn otrzymuje od króla Prus tytuł i nazwisko- Friedrich Carl baron von Stoltzenberg, nawiązując do posiadłości ojca pod Gorzowem. Po śmierci księcia Friedricha Heinricha w 1788 roku majątek dziedziczy młodsza z jego córek, Louise Henriette Wilhelmine von Brandenburg-Schwedt, która w 1767 roku poślubiła Leopolda Friedricha, od 1751 roku Leopolda III księcia Anhalt-Dessau(*10.08.1740-+09.08.1817) z dynastii askańskiej. Miał z nią dwójkę dzieci: córkę zmarłą po porodzie oraz syna księcia Friedricha(1769-1814), następcę tronu Anhalt-Dessau. Do 1838 roku majątek zarządzany przez książęta von Anhalt-Dessau. Później był dzierżawiony. W 1848 roku dzierżawcą dórb za sumę 5000 talarów rocznie był niejaki Bayer. W 1879 roku majątku o powierzchni 3236,14ha nadal dzierżawcą był Bayer. W 1896 roku majątek księcia Friedricha I von Anhalt-Dessau(zm.1904r.) obejmował 3235ha. W skład majątku wchodziły dobra w Wojcieszycach o areale 717ha. W 1914 roku majątek obejmował 3148ha i należał do Friedricha II księcia von Anhalt-Dessau(zm.1918r.) a dzierżawcą był Alfred Balcke. W skład majątku wchodził majątek w Wojcieszycach(Wormsfelde). W 1929 roku właścicielem była spółka powiernicza Herzogl. Anh. Treuhand-Verwaltung A.-G., Dessau, a dzierżawcą był Alfred Balcke.

PAŁAC

Różanki- na północ od Gorzowa- dwór

Różanki-pałac

Pałac spalony przez wojska radzieckie w 1945 roku i w latach późniejszych rozebrany.

ZESPÓŁ DWORSKO-FOLWARCZNY

Zespół folwarczny z pierwszej połowy XIX wieku, składający się z domu mieszkalnego i trzech budynków gospodarczych, w stylu klasycystycznym, użytkowany przez Stację Ochrony Roślin. Obok stał nieistniejący pałac z cechami neogotyku angielskiego.

ROŚCICE /Ruppendorf/

Wieś położona w gminie Żary powiatu żarskiego wymieniona po raz pierwszy w roku 1460. W tym czasie była w posiadaniu rodziny von Filtz, która była wymieniana jeszcze w XVI wieku(1512) jako właściciele wsi i budowniczowie dworu. W 1515 dobra należą do rodziny von Schӧnberg, w 1522 roku von Kӧckeritz a w latach 1530-67 do rodziny von Gelnitz– w latach 1655-1660 dobra w posiadaniu von Unruh, zięcia von Gelnitz, . Od 1657 majątek posiadają książęta żagańscy. Od 1786 roku wieś zakupił książę kurlandzki Piotr Biron, zmarły w 1800 roku. Później majątek należał do książąt de Talleyrand-Perigord. Posiadali dobra we wsi do 1940 roku.

 

Po założeniu dworskim resztki parku krajobrazowego.

Rościce 1901, lubuskie

 

ROSIN /Rissen/

Miejscowość położona w gminie Świebodzin powiatu świebodzińskiego. Pierwsza wzmianka pochodzi z 1384 roku, gdzie właścicielem wsi jest klasztor cystersów z Paradyża. Na terenie wsi prawdopodobnie dwa majątki scalone dopiero pod koniec XVIII wieku. W 1540 roku lenno posiadała rodzina von Haugwitz. W 2 połowie XVI wieku właścicielami Rosina oraz Kępska i Niekarzyna jest rodzina von Löben. W 1593 roku wieś należała do Maximiliana von Lӧben. W latach 1596-1623 Rosin należy do pierwszego przedstawiciela brandenburskiej rodziny von Hake(Haacke) z Berge pod Berlinem- Christopha von Hake(Hacke, Haken u Berghausa), który zakupił Rosin, część Niekarzyna i Kępska od brata swej małżonki. Kolejno majątek dziedziczą jego synowie: Wichmann, Otto i Rudolf von Hake(1648). W 1677 roku własność Christopha von Hake. W latach 1701-1750 lenno posiadała rodzina von Burgsdorf. W latach 1681-1724 roku dobra są w posiadaniu Chrostopha Schenk von Schenkendorff. W 1731 roku majątek posiadał Christoph Friedrich von Schönborn, w 1738 roku majątek należy do Rudolfa Erdmanna von Stentsch(posiadał majątek do 1779 roku), w 1762 roku do Karla Gottfrieda von Marunde(zmarł w 1770 roku), w 1771 roku do Kaspra Heinricha von Lossow, wzmiankowanego w 1791 roku, kiedy też mowa jest o siedzibie dworskiej i folwarku, w 1797 roku do Johanna Friedricha Kaiser(Keiser wg „Zamki…”(1797-1802), potem własność rodziny Kubale(1802-1818) oraz rodziny Student, która posiada dobra do 1945 roku. Rodzina nobilitowana w połowie XIX wieku. W 1857 roku majątek posiada wdowa Student. W 1879 roku majątek o powierzchni 427,70ha należał do Karla Augusta von Student. W 1896 roku majątek obejmował 458ha gruntów. W 1914 i w 1929 roku majątek obejmował 433ha i należał do Georga von Student. W latach 30-tych XX wieku własność Oswalda von Student.

rosin-ok-swiebodzina

rosin-k-swiebodzina

rosin4

rosin2

rosin3rosin5rosin

 

DWÓR

Dwór zbudowany pod koniec XVIII wieku, prawdopodobnie na fundamentach starszej budowli, na planie prostokąta, nakryty dachem mansardowym, częściowo podpiwniczony, rozbudowany na początku XX wieku. Nad wejściem głównym herb rodu von Student.

rosin-1896-lubuskie

ROSIEJEWO /Pulverkrug/

Nieistniejąca miejscowość położona pomiędzy Maczkowem a Rybocicami, w pobliżu mostka na Ilance i punktu czerpania wody o numerze 5/26. Powstała w 1539 roku na polecenie elektora brandenburskiego, gdzie do 1945 roku odbywała się produkcja papieru. Papiernia posiadała własny znak wodny, który miał trzy koła i trzy stępy- dwie „niemieckie” i jedną „holenderską”. Przy fabryce istniał własny tartak, ogrodnictwo, gospodarstwo rolne. Osada posiadała również kolejkę wąskotorową. W 1919 roku doprowadzono do wsi energię elektryczną. W miejscowości była willa prawdopodobnie należąca do dyrektora fabryki.

Rosiejewo gm. Rzepin

rosiejewo-maczkow-1907-lubuskie

ROKITNO /Rokitten/

Wieś położona w gminie Przytoczna powiatu międzyrzeckiego. Początki wsi sięgają XII/XIII wieku. Po raz pierwszy wymieniona w 1378 roku(Rokytno) oraz w latach: 1445(Rokythno), 1510(Rokithno). Wieś rycerska, która należała wtedy do Mikołaja z Bytynia, kasztelana starogrodzkiego. W 1378 roku podarował on wieś cystersom w Zemsku w zamian za dwie inne wsie. Później własność cystersów w Bledzewie. W 1559 roku Piotr opat bledzewski nadał Mikołajowi Przetockiemu w dożywocie wieś Rokitno, która później ponowie jest w rękach cystersów bledzewskich do sekularyzacji zakonu i przejęte przez państwo pruskie. Od 1838 roku majątek należał do rodziny Viebig, wymienionej w księdze majątków w 1845 i 1857 roku. W 1870-1877 roku dobra o areale 277ha należały do Heinricha Viebig. W 1896 roku majątek o powierzchni 277,14ha należał do wdowy Anny Viebig, z domu Lewecke. W skład majątku wchodził folwark Freischulzengut, należący do Victora Dalskiego a obejmujący 147ha w 1877 roku i 147,58ha gruntów w 1896 roku.  W 1913 roku majątek o powierzchni 277ha należał do Fritza Viebig. Drugi majątek o powierzchni 151ha należał do Aloisa Nagel

DWÓR

Rokitno ok. Międzyrzecza- dwór

W zachodniej części wsi znajduje się założenie dworskie. Składa się ono z dworu, resztek parku krajobrazowego oraz budynków gospodarczych. Obecnie mieści się tam Dom Pomocy Społecznej.

rokitno-1894-lubuskie