Województwo Zachodniopomorskie

CHRAPOWO /Hohengrape/

Opublikowany przez

Wieś położona w gminie Pełczyce powiatu choszczeńskiego. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1320 roku(Grapow). Była wtedy lennem rodu von Witte. Kolejno wieś posiadały rody: von Paris, von Wedel, von Billerbeck, von der Goltz, von Blankensee, von Dietert, von Schӧning. W 1828 roku majątek posiadała rodzina Herr. Kolejnym był Friedrich Kuhn wymieniony jako właściciel w 1857 roku. W 1879 roku majątek o powierzchni 770,81ha należał do rodziny Windolff. W 1896 roku majątek wdowy Windolff wraz ze spadkobiercami obejmował 761,50ha. Był dzierżawiony przez Schleusener oraz urząd w Pełczycach a administratorem był Wichmann.  Na początku XX wieku majątek posiadał Wilhelm von Mӧrner, zmarły w 1907 roku.  W 1914 roku majątek obejmował 891ha i należał do Heinricha von Beyme(ur.1866r.) z Scharbow w Meklenburgii, którego majątek w 1929 roku obejmował 899ha.

DWÓR

Zbudowany w połowie XIX wieku, z wieżą jako dominantą założenia, piętrowy, podpiwniczony, kryty płaskim dachem. Po 1945 roku do lat 70-tych XX wieku budynek zaadoptowany na szkołę, później rozebrany. Zachował się park krajobrazowy oraz resztki zabudowań gospodarczych.

GIŻYN /Giesenbrügge/

Opublikowany przez

Wieś położona w gminie Nowogródek Pomorski powiatu myśliborskiego. W XIV wieku we wsi lenno posiadał Hintzeko von Billingen oraz Arnold von Bretz(Brevitz). Rodzina von Billingen posiadała wieś przez ponad 300 lat. W 1724 roku właścicielem wsi była rodzina von Raden. W 1800 roku majątek posiadał urzędnik Lüder. W 1828 roku dobra w posiadaniu rodziny Palm.  W 1837 roku dobra zakupił Otto Theodor Heros von Borcke(1805-1878). Z Therese Adloff(1815-1847) miał pięcioro dzieci. Najstarszym synem był Johann August Heinrich Heros urodzony 23 lipca 1835 roku. Miał dwóch braci: Bernharda i Otta oraz siostry: Marię i Anastazję. Po śmierci Therese, Otto Theodor Heros ożenił się ponownie z Johanną Müller(1805-1888). W 1857roku majątek jego obejmował 5800mórg. Ciekawą postacią był przyszły właściciel majątku- Johann August Heinrich Heros. W 1862 roku wyjechał do Ameryki i brał czynny udział w wojnie secesyjnej. Walczył po stronie Konfederacji. Był adiutantem generała J.E.B.Stuarta. W 1863 roku ciężko ranny. W 1864 roku z tajną misją opuścił Amerykę powracając do Europy. Brał udział w wojnie Prus z Austrią. Po wojnie w 1867 roku osiadł w Żychce koło Chojnic. Ożenił się z Magdaleną Honig z Gralewa. Miał wtedy 32 lata, żona 22 lata. Miał z nią 3 synów. Po śmierci ojca dziedziczy Giżyn, który w 1879 roku obejmował 909,44ha gruntów. Po śmierci żony w 1884 roku ożenił się ponownie w 1885 roku z jej siostrą, Tony Honig, z którą miał córkę Virginię. Zmarł w 1895 roku. Pochowany został w Giżynie. W 1896 roku majątek o powierzchni 909ha w posiadaniu Walthera von Klitzing(zm.1925r.). W 1914 roku majątek obejmował 915ha i należał do Alexandra von Treskow(ur.1856r.). Po 1918 roku majątek rozparcelowano a pałac zaadoptowano na szkołę.  Część majątku 1928 roku zakupił Rohrbach. W 1929 roku majątek  Fritza Rohrbach obejmował 62ha.

PAŁAC

Do 1974 roku pałac pełnił rolę budynku szkolnego. Po 1974 roku stał nieużytkowany, w latach późniejszych rozebrany. Wzniesiony w drugiej połowie XVIII wieku na planie prostokąta, dwukondygnacyjny, kryty dachem naczółkowym, podpiwniczony. Obok pałacu park krajobrazowy oraz resztki zabudowań gospodarczych. Na zachodnim krańcu wsi położona była część majątku-owczarnia z budynkiem mieszkalnym oraz zabudową gospodarczą zachowaną do dnia dzisiejszego. Zachowały się pozostałości po grobowcu rodziny von Borcke.

LINOWNO /Woltersdorf, Linowo/

Opublikowany przez

Wieś położona w gminie Drawsko Pomorskie powiatu drawskiego. Wieś założona około 1300 roku. W 1337 roku należała do rodu von Bruthow-Güntersberg. W 1857 roku majątek należał do rodziny Brüstlein. Do lat 90-tych XIX wieku majątek w posiadaniu Felixa Brüstlein. Kolejni właściciele majątku: Engell wzmiankowany w 1905 roku i Wendorff w latach 1914-1939. Drugi z majątków tzw. Generalsgut należał do rodzin: Raakow(1879), Muhlenbein(1893-1905), Hellmold– wymieniony Johannes(1914), Otto– wymieniony August(1928-1939).

We wsi zachowały się dwa dwory

DWÓR I

Dwór parterowy z piętrowym ryzalitem z wejściem głównym, kryty dachem mansardowym. Obok resztki parku krajobrazowego oraz zabudowania gospodarcze.

DWÓR II(Generalsgut)

Parterowy, kryty dachem mansardowym, podpiwniczony. Obok resztki parku krajobrazowego oraz zabudowania gospodarcze.

BOLKOWO /Bolkow/

Opublikowany przez

Wieś położona w gminie Połczyn – Zdrój powiatu świdwińskiego. Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1308 roku. Początkowo lenno rodu von Manteuffel. W XVI wieku podział wsi na dwa majątki a i b. W 1569 roku współwłaścicielem wsi jest rodzina von Wolde. Rodzina von Manteufell posiadała majątek prawdopodobnie do końca XVII wieku. W 1628 roku część gruntów posiadał Georges von Manteuffel z Lipia, część do Gerdta von Manteuffel z Połczyna. W 1655 roku jako właścicieli wymienia się Hansa von Wolden oraz Asmusa von Manteuffel. Mowa również o rodzinie von Natzmer posiadającą część gruntów we wsi. W 1722 roku majątek a należał do Bogislava Ernsta von Wolde a w 1732 roku majątek posiadał Jürgen Lorenz von Wolde. W 1733 majątek b  należał do kapitana Joachima Ewalda von Kleist. Prawdopodobnie po 1735 roku majątek a i b w rękach rodu von Wolde. W 1750 roku majątek b należał do kapitana Carla Erdmanna von Wolde a majątek a do majora Philippa Ferdinanda von Wolde. Po śmierci Carla Erdmanna opiekę nad wdową z domu von Gerlach oraz pasierbicą przejął bart, Philipp Ferdinand von Wolde oraz Georg Heinrich von Zastrow.  Pod koniec XVII wieku współwłaścicielami wsi była rodzina von Woedtke, twórcy istniejącego do dzisiaj założenia pałacowo-parkowego. W 1805 roku majątek posiadała rodzina von Sydow, wymieniona Johanna Maria Josepha, z domu von Lassen. Później cała wieś w rękach rodu von Woedtke. Wymieniony Carl Friedrich Heinrich (1784-1849). Jego synem i jego pierwszej żony Laurette von Glasenapp był Carl von Woedtke (1824-1901), późniejszy starosta powiatu gryfińskiego, ożeniony z Klarą von Blanckenburg. Wymienia się również: Elisabeth(ur.1866) z domu von Itzenplitz, Friedricha Karla)ur.1895). Rodzina von Woedtke posiadała dobra do 1945 roku.

ZAŁOŻENIE PAŁACOWO-PARKOWE

Na założenie składa się pałac oraz park krajobrazowy o powierzchni 6,5ha. Obok położone są zabudowania gospodarcze.

SIENNO /Silligsdorf/

Opublikowany przez

Wieś położona w gminie Węgorzyno powiatu łobeskiego. Wieś została założona przez Gunzelina von Hagen, hrabiego von Schwerin. Od 1315 roku lenno rodu von Wedel. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1346 roku(Czillickersdorp). W XVII wieku wieś podzielona pomiędzy rody von Wedel oraz von Bork(Borcke). W 1628 roku lenno posiadał Andreas Borcke, Friedericha Borcke(Sulchsdorff), do Martina Borcke oraz do Joachima Borcke.  W 1628 roku siedział tu Christoph, Bastian i Ernst Budde von Wedlowie. Po przejęciu większości majątku przez starostę Heinricha Joachima i rotmistrza Matthiasa Leopolda von Wedel oraz za zgodą ich braci Bastiana Georga i Philippa Daniela von Wedel, majątek został sprzedany w 1687 roku wdowie po Friedrichu Wilhelmie von Wedel, Annie Barbarze, z domu Schneider, a następnie jej córce Annie Barbarze i jej mężowi, tajnemu radcy Johannowi Friedrichowi von Schaper.  W 1743 roku tajny radca von Schaper sprzedaje majątek Friedrichowi Leopoldowi von Wedel. W 1756 roku majątek podzielony pomiędzy: 62-letnim pułkownikiem w stanie spoczynku Carlem Friedrichem von Wedel(Wedell) a  21-letnim porucznikiem Casparem Otto von Wedel(Wedell).  W 1804 roku majątek należał do 34-letniego kapitana Leopolda Juliusa Otto von Wedel(Wedell). W 1862 roku dobra w rękach porucznika Eduarda Ernsta Caspara von Wedel(Wedell). W 1914 roku majątek o powierzchni 856ha należał do Ernsta von Wedel. Dzierżawcą był kapitan Willibald Mach a administratorem Holst. Prawdopodobnie w latach 20-tych doszło do parcelacji majątku.  W latach 20-tych część dóbr po majątku rycerskim  należał do rodu von Zitzewitz. W 1939 roku na resztówce po majątku rycerskim nadal „siedział” Ernst von Wedel– majątek obejmował 38ha.

PAŁAC

W 1959 roku pałac uległ spaleniu. W kolejnych latach częściowo rozebrany. Zachował się park krajobrazowy z XIX w. o powierzchni 5,5ha.