Ławy /Brugge/
Ł
ŁAZ / Lohs/
Wieś położona w gminie Żary powiatu żarskiego. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1365 roku(Laze) i w latach kolejnych: 1381(Laze), 1456(Losse). Wchodzi w skład państwa stanowego Żary, będącego własnością rodu von Biberstein. W tym czasie wieś należała do: rodziny Czischen(1365) oraz do Sandera von Hӧberg(1381) i Hartunka Impnitz(1381). Później staje się dobrem Hentza von Schreibersdorf(1445) i Heintza von Rackwitz(1445). Od nich wieś zakupił Balthasar von Unwürde z Olbrachtowa(1445, 1474). Po 1474 roku wieś staje się własnością braci von Beyer ze Straszowa. Z tego rodu wzmiankowany Caspar von Beyer zmarły w 1494 roku oraz jego synowie: Siegmunt(zmarły w 1508 roku), Matthias i Hans von Beyer w 1499 roku. W 1518 roku wieś jest w rękach Hansa von Beyer. Od 1521 roku wieś staje się własnością Georga von Schӧnaich. Później stała się własnością miasta Żary.
ŁAZ /Loos/
HISTORIA WSI
Wieś leżąca w gminie Zabór powiatu zielonogórskiego po raz pierwszy wymieniona w 1376 roku(Loss) będąc wtedy własnością rodziny Tschammer, Czambor, polskiej rodziny herbu Rogala, pochodzącej z terenów Śląska. W 1480 roku wieś byłą własnością Heinricha von Scopp. W 1448 roku jako właścicieli wymienia się braci Fryderyka i Andrzeja Scopp(Scopelaw). Od 1459 roku w rękach rodu von Krekwitz. W 1472 roku w rękach rodziny von Wernsdorf. Od 1484(14870 roku wieś i majątek oddana w lenno rodzinie von Stentsch(Friedrich von Stenstch), również z dobrami Fryderyka von Scopp(Scopelaw), bezpotomnie zmarłego. W 1487 roku Fryderyk von Stentsch sprzedaje swoje dobra rodzinie von Niesemeuschel, którzy już w 1492 roku sprzedali dobra braciom Erich i Gottfried von Dyherrn. Od 1533-1568 roku wieś i majątek w rękach Fabiana von Tschammer. Po nim dobra dziedziczy Nicolaus von Tschammer(1571). W 1582 roku majątek przechodzi w posiadanie Abrahama von Grünberg. Prawdopodobnie jeszcze za czasów rodziny von Grünberg wieś w roku 1679 przechodzi w ręce hrabiego Johanna von Dünnewald, właściciela Zaboru i od tego czasu jest w posiadaniu właścicieli Zaboru.
DWÓR
Przy drodze do Zaboru stoi dwór, przebudowany, pozbawiony cech stylowych. Resztki parku dworskiego.
ŁĘCZÓWKA /Lenz B/
Wieś położona w gminie Stara Dąbrowa powiatu stargardzkiego. We wsi był majątek, należący do pobliskiej Łęczycy jako majątek B, obecnie nie istnieje. Po założeniu resztki parku krajobrazowego.
MAJĄTEK dawniej Lenz B
ŁĘCZYNA /Borkenstein/
Osada położona w gminie Stara Dąbrowa powiatu stargardzkiego. Dawny zespół folwarczny powstały na gruntach majątku należącego do rodu von Borck. Od 1828 roku majątek. W XIX wieku należał do rodziny Assman. W 1879 roku majątek ich liczył 237,81 ha gruntów. Na początku wieku XX w posiadaniu rodziny Knappe. W 1910 roku kiedy właścicielem majątku był Max Knappe dobra liczyły 258 ha gruntów. Ostatnim właścicielem majątku była rodzina Schrader. W 1928 roku majątek posiadał Bruno Schrader a dobra liczyły 237 ha gruntów.
Zespół dworski
We wsi dwór z XIX wieku, parterowy, kryty dachem dwuspadowym, podpiwniczony.
ŁĘGI /Laack/
Osada położona w gminie Police powiatu polickiego. Na terenie osady znajdował się folwark(Vw.Laack I, II i III). Należał do majątku w Rzędzinach. W 1928 roku folwark obejmował 169 ha gruntów(LaackII i III) i 121,5 ha gruntów(LaackI) a dzierżawcą był Walter E. Raddatz. Na wzniesieniu pozostałości po słowiańskim grodzie z XI-XIIw.
ŁĘGI /Langen/
HISTORIA WSI
Wieś położona w gminie Połczyn Zdrój powiatu świdwińskiego. Początki wsi sięgają śreniowiecza ale po raz pierwszy wymieniona w roku 1604. Wieś podzielona na dwie części- jedna należała do rodu von Manteuffel, druga początkowo należała do rodu von Manteuffel, óźniej von Krockow. W 1694 roku dobra von Krockow przechodzą w ręce rodu von Walden, a już w 1726 roku zostaje zakupiona przez Georga Matthiasa von Podewils, który włączył ją do majątku w Wardyniu Dolnym. W 1770 roku cały majątek zakupił Christoph Friedrich von Podewils. W XIX wieku właścicielem majątku był Stark. W 1928 roku dbra w posiadaniu Gerharda von Hagen`a. Po II wojnie światowej przez rok majątek administrowany przez wojsko. Od 1946 do 1993 roku w posiadaniu PGR. Obecnie w posiadaniu potomków rodu von Hagen.
DWÓR
Pierwsze założenie istniało, już za czasów rodu von Manteuffel w XVII wieku. Prawdopodobnie na zrębach starszej budowli w XIX wieku powstał dwór klasycystyczny, murowany w 1 połowie XIX wieku. Dwór zbudowany na planie mneregularnego prostokąta, podpiwniczony, parterowy z piętrowym ryzalitem w części środkowej, kryty dachm mansardowo-naczółkowym.
ŁĘGNO /Langendorf/
Wieś położona w gminie Nowogard powiatu goleniowskiego. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1334 roku jako własność biskupstwa kamieńskiego oraz kasztelana zamku Quarkenburg(Błotno), Roleke Plotze. W 1380 roku wieś należała do majątku w Błotnie. Od XVI wieku należy do rodu von Flemming z Buka, z siedzibą dworską na terenie wsi. W 1751 roku mowa jest o dwóch majątkach na terenie wsi, położone były naprzeciwko siebie we wschodniej części wsi(widoczne jeszcze na mapie z 1840 roku). Taki obraz utrzymał się do końca XVIII wieku. Jeden z majątków w 1775 roku należący do Georga Bogislawa von Rhein i jego żony, Wilhelmine Henriette Gertudy, z domu von Arnstedt, w 1782 roku został wykupiony przez rodzinę von Flemming. W 1804 roku właścicielem tego majątku był Julius Friedrich Wilhelm von Flemming. Pod koniec XVIII wieku majątki scalone w jeden. W 1840 roku dobra w rękach porucznika Tama(Adama) Wediga Ernsta Franza Wilhelma von Flemming. W 1870 roku majątek obejmował 1506/1539(wg innego autora) morgów ziemi a w 1879 roku 385,97 ha ziemi. W 1910 roku właścicielem był Kurd hrabia von Flemming a dobra liczyły 385,67 ha gruntów a w 1928 roku kiedy należały do Dr Hasso hrabiego von Flemming obejmowały 295 ha ziemi.
We wsi dwór z zabudową gospodarczą.
ŁĘGOWO /Lang Heinersdorf/
Wieś położona w gminie Sulechów powiatu zielonogórskiego. Od 1346 roku miejscowość związana z rodziną von Unruhe(jako właściciel wymieniany jest Hans Leopold, który w sądzie wygrał sprawę z rodziną von Sack). W 1448 roku wieś należy do Wolfa von Nassow. W 1538 roku właścicielem zostaje Adolph von Sack. Rodzina ta przez następne ponad 200 lat jest w posiadaniu miejscowości. Wzmiankowana jeszcze w 1725 roku. W 1715 roku wg spisu z 1718/19 roku majątek w ½ w rękach Christiana Wilhelma von Sack i w ½ Wolfa Kaspara von Sack. Christian Wilhelm von Sack nie miał dzieci. Wolf Kaspar von Sack miał dwójkę małych dzieci: Heinricha Adolfa i Wolfa Heinricha. Miał również 5 braci: porucznika wojska polskiego Karla Friedricha, Friedricha Wilhelma, Wolfa Ernsta, Kaspara Heinricha i Georga Wilhelma- 4-ech ostatnich mieszkało w Myszęcinie. Rodzina von Sack (Sack von Bohuniowitz) posiadała majątek w latach 1534-1750. Prawdopodobnie od XVIII wieku we wsi drugi mniejszy majątek zwany Niederhof. Po 1750 roku Łęgowo jest w posiadaniu rodziny von Knobelsdorff– właścicielami majątków w Bukowie, Mozowie i Okuninie a około roku 1761 przechodzi w posiadanie rodziny von Schenkendorff. Majątek w latach 1782-1822 należał do wymarłej w 1822 roku rodziny von Heinersdorf, której przedstawicielami byli bracia Johann Friedrich i Carl Wilhelm, nieślubni synowie radcy prawnego von Schenckendorff, którzy w 1782 roku za zgodą króla zmienili nazwisko na von Heinersdorf. Ostatni przedstawiciel rodu zmarł w 1822 roku. Pod koniec drugiej dekady należy do baronów von Unruh. Byli właścicielami do lat 90-tych XIX wieku. W 1850 roku właścicielem majątku był Ernst August baron von Unruh-Bomst. W 1879 roku majątek o powierzchni 997,80ha należał do Hansa Wilhelma von Unruh-Bomst. Kolejnym posiadaczem dóbr była rodzina von Sydow, właściciele pobliskiego Kalska. W 1896 roku majątek Alfreda von Sydow obejmował 1012ha gruntów a w 1914 roku majątek obejmował 1013ha. W skład majątku wchodziły folwarki: Wygon(Neuvorwerk) i Wądól(Blumenthal, Runenthal) oraz majątek Buków C. Alfred von Sydow zmarł w 1923 roku. W 1929 roku własność Lony-Lentine von Sydow, z domu baronówna von Bredow(ur.1862) a majątek obejmował 1013ha w skład którego wchodziły folwarki: Wygon(Neuvorwerk), Wądół(Runenthal) i majątek Buków C(BuckowC). We wsi majątek baronów von Kottwitz- urodzona w Łęgowie Helena Bertha baronówna von Kottwitz(28.08.1870-1937), po mężu von Witzleben. Ślub z Waltherem von Witzleben(16.08.1865-14.05.1949) odbył się w Łęgowie w 1911 roku. Czy majątek należał do baronów von Kottwitz- brak na razie danych.
ZAŁOŻENIE PAŁACOWO-PARKOWO-FOLWARCZNE
Po II wojnie światowej majątek w większości przejęty został przez PGR z Bukowa. W pałacu mieścił się Państwowy Ośrodek Szkolno-Wychowawczy. Remonty przeprowadzano na bieżąco. W 1988 roku przeprowadzono remont z adaptacja strychu na mieszkania. Wkrótce wybuchł pożar, który strawił pałac pozostawiając gołe mury. Taki stan istnieje do dzisiaj.
Pałac wzniesiony na planie prostokąta, podpiwniczony, z wejściem głównym zaakcentowanym ryzalitem zwieńczonym w formie trójkąta i poprzedzonym gankiem. Na ryzalicie pałacu herb, należący do rodu von Unruhe.
HERBY WŁAŚCICIELI WSI
ŁĘGOWSKIE /Wilhelmsthal Vw./
Osada wsi Nietoperek położonej w gminie Międzyrzecz powiatu międzyrzeckiego. W XIX i do 1945 roku wchodził w skład majątku zamkowego należącego pod koniec XIX wieku i na początku XX wieku do rodziny von Dziembowski herbu Pomian. W 1907 roku własność Stefana Konstantego von Dziembowskiego. Obecnie na terenie folwarku mieści się „Ranczo Klama”. Druga część folwarku należącego do majątku zamkowego położona była kilkaset metrów od w/w, obecnie nie istniejąca.
ŁĘTOWO /Lantow/
Wieś położona w gminie Choczewo powiatu wejherowskiego. Wzmiankowana w 1383 roku. W latach 1555-1683 wieś należała do rodziny von Lantosch(Landtow, Landten, Lantoske, również Kenstonofski). Wg innego źródła von Lantow(Lantowski) posiadali majątek od 1523 do 1717 roku. W 1732 roku Łętowo posiadała rodzina von Jatzkow. W 1746 roku dobra posiadał Boguslav Friedrich von Breitenbach. W 1773 roku umiera właściciel majątku Georg Ernst von Rexin. W 1773 roku córka Georga Ernsta, Augusta Ernestine von Rexin wyszła za mąż za kapitana Alberta Wilhelma von Krockow. W latach 1787-1805 siedziała tu rodzina von Krockow. W latach 1798-1803 majątek posiadała rodzina von Pirch(Pirche, Pierzchowski, Pirscha, Pyrsche, Pierskow, Pierschowa, Pyrsza) przez małżeństwo córki von Krockow z von Pirchem. W 1804 roku dobra zakupił Adam Wilhelm von Diezelsky(Diezelski, Dziecielski, Dzięcielski). W 1854 roku majątek posiadała rodzina von Koss(Koss-Szemirowski, wcześniej Kosseken). Wg innego źródła w 1832 roku Karl Wilhelm von Koss nabył majątek w Łętowie. Kolejnym właścicielem był syn Karla Wilhelma, Wilhelm Theodor von Koss a od 1884 roku kolejnym dziedzicem dóbr był syn Wilhelma Theodora, Henning von Koss. Zmarł w 1885 roku. Majątkiem zarządzała wdowa Julie, z domu Bergell. W 1898 roku dobra zakupił Emil Aschendorff. W 1902 roku sprzedał majątek Landwirtschaftliche Verkaufsgenossenschaft(Spółdzielnia Sprzedaży Rolniczej) z Berlina a ta z powodu długów przekazała dobra Urzędowi Podatkowemu. Od 1906 roku majątek stał się domeną państwową i była wydzierżawiana. Od 1910 roku na lat 10 dzierżawił Eckhard Fliessbach. W latach 1923-1945 majątkiem zarządzała rodzina Heyer(Hayer). Ostatnim dzierżawcą był Dr. Heinrich Heyer..
Dwór
Po 1945 roku dwór przeszedł na własność Skarbu Państwa. Użytkownikiem była Stacja Hodowli Roślin w Żelaźnie i zaadoptowany na mieszkania dla pracowników. W latach 90-tych własność AWRSP. Później dwór w dzierżawie. Opuszczony i popadający w ruinę.
ŁĘŻYCA /Lansitz/
Była wieś, obecnie część Zielonej Góry. Wzmiankowana w 1300 roku. Część wsi była własnością miasta Zielona Góra, część w rękach rodu von Lesslau z pobliskiego Zagórza. W 1422 roku jako właściciele wsi pojawiają się bracia Fritsche i Hans von Lesslau. W 1529 roku wymienia się Hansa, Walentina i Assmanna von Lesslau. W 1532 roku wymieniony tylko Assmann von Lesslau. W XVIII wieku mowa jest o folwarku. W centrum miejscowości resztki założenia folwarcznego.
