JASZKOWA GÓRNA /Oberhannsdorf/

Wieś położona w gminie Kłodzko powiatu kłodzkiego. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1324 roku(ӧbersten Henningstorf, obirsten Henningstorf/ i wielokrotnie w latach: 1351/Obirsten Henygisdorf/, 1361/obirstyn Hennigirsdorf/, 1368/Obirsten Hennegesdorf/, 1370/superiori Henningsdorf, Obirsten Hennigisdorf/, 1371/Obrsten Hennigdtorf/, 1375/Obirsten Hennyngstorf/, 1385/Obirn Hennygsdorf/, 1395/Ober Hennegisdorf/, 1407/Superiori Hennigsdorff/, 1418/Ober Hennegisdorf/, 1419/Owern Hennegisdorff/, 1485/Obir-Hennigisdorff/, 1488/Ober Hennigigitzdorff/, 1498/Oberhennigsdorff, Obirhennigsdorff/, 1513/Hanstorff/, 1555/Hanigsdorf/, 1631/Superior Hansdorf/, 1747/Ober Hansdorff/, 1765/Ober Handsdorf/, 1789/Ober Hansdorff/, 1933/Oberhannsdorf/. Dobra rycerskie nazywano Schlosshof. W 1324 roku właścicielem wsi był Otto von Glubos. Rodzina von Glaubitz(Glubos, Glubowitz, Glaubicz, Gluboś, Glaubic z Dubina) posiadała część wsi do końca XIV w. Część wsi w latach 1347-68 posiadał Anzelm von Rheina(Rheine), który w 1347 roku zakupił część wsi od Hermana Czinbocz(Zenec, Czenec, Senitz) i jego synów Hinko i Hermanna. W latach 1341-43 część wsi w posiadaniu Heinricha de Stercza, starosty wrocławskiego, część wsi w 1351r. posiadał Herman Cenebius oraz Hennel von der Stercz, w 1361 roku Heynrich von Sydelicz, w 1368 roku Merten von Panwicz i Hannus von der Stercz Od 1484 roku lenno rycerskie było własnością Hansa Gotsche(Schaffgotsch). W 1491 roku wzmiankowany Hans Schoff. Część lenna rycerskiego posiadała rodzina Daniel von Henningsdorf, wymieniany Hans Daniel von Henningsdorf(1497r.) W latach 1488, 1499 burgrabia Kłodzka, którego żona Catharina w 1530 roku sprzedała swój majątek w Kunzendorf Hansowi Bielerowi von Reichenbach. Rodzina wymarła na Georgu zmarłym w Jaszkowie Górnej w 1578 roku. Po śmierci ostatniego z rodu majątek przejęła kamera cesarska a w 1579 roku cesarz Rudolf II sprzedał dobra swojemu sekretarzowi, Dawidowi Kober, zmarłemu w 1584 roku. Po nim majątek przypadł synowi, Karolowi zmarłemu w wieku 5 lat. W 1669 roku dobra zakupiła księżna Maria Benigna Picollomini d`Aragona wdowa po księciu, która zbankrutowała i została zlicytowana. W 1692 roku majątek zakupił hrabia Johann Ernst von Gӧtz(Gӧtzen). W 1765 roku cała wieś w rękach hrabiego von  Gӧtz (Gӧtzen). W 1780 roku po hrabinie Elisabeth von  Gӧtz (Gӧtzen) dobra odziedziczył jej siostrzeniec, hrabia Alexander von Magnis.  W 1789 roku własność hrabiego Ernsta Friedricha von Haugwitz. Później ponownie w posiadaniu hrabiów von Magnis. Posiadali majątek do 1945 roku wraz z przysiółkami Asterhof i Hahndorf.

DWÓR

W latach 80-tych XV wieku na terenie wsi powstał folwark dworski. Zespół dworski(Niederhof) składający się z dworu i zabudowań dworskich znajduje się w centrum wsi wybudowany dla Hansa Daniela von Henningsdorf. Około 1520 roku zbudowana została wieża mieszkalna, renesansowa, zbudowana z kamienia na planie czworoboku, otynkowana, podpiwniczona, kryta dachem dwuspadowym, trzykondygnacyjna. Po zniszczeniach ok, roku 1550 odbudowana i rozbudowana. Kolejne przekształcenia założenia nastąpiły ok. 1570-1580 roku- nad nadprożem tablica heraldyczna z herbem i datą 1570. Jego przebudowy dokonał Georg Daniel von Henningsdorf. Po śmierci Georga Daniela dwór przestał pełnić rolę siedziby rodowej. W połowie XVIII wieku dwór znacznie przebudowany. Kolejna przebudowa miała miejsce na początku XX wieku. Możliwość zwiedzania wnętrz po wcześniejszym uzgodnieniu. Całość założenia(dwór i zabudowania folwarczne) otoczone były murem z kamienia. Resztki muru zachowały się do dnia dzisiejszego.

Jaszkowice /Jeschkendorf/

Nieistniejąca wieś położona w gminie Żagań powiatu żagańskiego. Wzmiankowana w 1381 roku(Jeskendoerff). Wieś wasalna majątku żarskiego. W 1381 roku należała do von Denkewitz. W latach 1448-1463 własność rodu von Rogewitz. Od 1463 do 1538 w posiadaniu augustianów żagańskich a następnie ponownie wchodzi w skład majątku żarskiego.

We wsi położony był majątek należący w 1879 roku do komornika z Żar, Gustava Hibsch i liczył 169,20 ha gruntów. Od początku XX wieku własność rodziny von Jachmann(1903-1929) wymieniony Kurt von Jachmann. W pałacu mieszkał komendant Stalagu Luft III Friedrich-Wilhelm Franz Max Erdmann Gustav von Lindeiner-Wildau (1880 – 1963). W miejscowości w otoczeniu parku stał pałac, obecnie bez śladu po założeniu.

 

Jaszkowice-pałac

Jaszkowice, lubuskie

Jatki /Brendemühl/

Wieś położona w gminie Świerzno powiatu kamieńskiego. W 1369 roku wymieniony rycerz Johann Schultheiss z Jatek. Nazwa wsi pojawia się w 1523 roku(Brandenmole) oraz 1628 roku(Brandemuhl). Wieś książęca. W 1448 roku lenno posiada Klaus Brüsewitz. Rodzina von Brüsewitz posiadała majątek we wsi do lat 20-tych XIX wieku. W 1477 roku pojawia się rodzina von Witten z Trzebieszewa, posiadająca majątek we wsi do 1780 roku. W XVIII wieku podział wsi na trzy majątki: A, B i C. Od 1892 roku dwa majątki: A i B.

MAJĄTEK A

W 1713 roku majątek należał do Joachima von Witten i jego syna Joachima Ernsta von Witten, po śmierci którego w 1733 roku majątek przejmują jego synowie, Joachim Berndt i Ernst Ludwig. Po śmierci Ernsta Ludwiga von Witten w 1765 roku majątek odziedziczył jego syn, Georg Wilhelm von Witten. W 1777 roku sprzedał majątek Johannowi Frombold oraz baronowi von Mirbach. W 1787 roku majątek zakupił major Christian Wilhelm Ludwig hrabia von Wartensleben ze Świerzna. W 1790 roku majątek A zakupiony przez Carla Friedricha Marks. Po jego śmierci w 1803 roku dobra w posiadaniu wdowy, Anny Sophii, z domu Zymdal. W 1827 roku po śmierci matki dobra przejmują ich synowie, Johann Friedrich i Carl Friedrich Marks. Kolejnym właścicielem majątku jest syn Johanna, Johann Gottlob Marks, który przejął majątek w 1855 roku. W 1860 roku majątek w posiadaniu Johanna Augusta Ferdinanda Marks(Marx). W 1892 roku właścicielem zostaje rodzina Krohn, która posiada majątek do 1945 roku. W 1910 i 1928 roku właścicielem majątku A był Ferdinand Krohn a dobra liczyły 89 ha gruntów(1910) i 91 ha (1928).

MAJĄTEK B

Dobra od 1448 roku do początków XIX wieku należały do rodu von Brüsewitz. W 1726 roku umiera Eggard von Brüsewitz.  Majątek przejmują jego synowie: Friedrich Ludwig, Carl Gustaw i Moritz Eggard. W 1785 roku majątek posiada Moritz Eggard, później dobra dziedziczy jego brat, Carl Gustav von Brüsewitz. Po śmierci tego ostatniego w 1789 roku majątek posiada wdowa i 2-ch synów. Majątek przejął najstarszy z synów, porucznik Gustav Friedrich Carl Wilhelm von Brüsewitz. Od 1827 roku majątek posiada niejaki Schlieben ze Świdwina. Później dość częste zmiany właścicieli: w 1842 roku majątek należy do Friedricha Schrӧder, w 1845 roku do niejakiego Meyer, w 1847 roku do Ottona Ludwiga von Schmeling, w 1851 roku Leona Alberta Geiseler, w 1852 roku do Ernsta Plath, w 1853 roku do Friedricha Reste, w 1860 roku do Friedricha Wilhelma Adolfa Asch, w 1865 roku do Gustava Kiekebusch. Posiadał majątek do 1868 roku. W 1892 roku dobra są własnością rodziny von Marees.  Na przełomie XIX i XX wieku właścicielem majątku jest rodzina Edelmann. Majątek B w 1910 roku posiadała rodzina Rackow a dobra obejmowały 254 ha gruntów. W 1928 roku majątek o powierzchni 363 ha w rękach Emila Holzrichter. Do 1945 roku dobra są w rękach rodziny Holzrichter.

MAJĄTEK C

Dobra do 1804 roku w rękach rodu von Brüsewitz– wymienia się Moritza Eckarda von Brüsewitz(XVIIIw) i Carla Gustava von Brüsewitz(XIXw). Od 1827 roku majątek C w rękach rodziny Marks(Marx). W 1853 roku po śmierci Carla Friedricha Marksa majątek zakupił August Wilhelm Lawerentz. W 1892 roku  właścicielem zostaje rodzina Krohn i łączy majątki A i C i posiada je do 1945 roku.

Po 1945 roku majątki zajęte przez wojsko polskie. Pod koniec lat 50-tych XX wieku utworzono PGR, podległe od początku lat 70-tych do KPGR Stuchowo.

Jatki11sierpień 2011 (11)Jatki11sierpień 2011 (12)Jatki11sierpień 2011 (8)Jatki11sierpień 2011 (9)Jatki11sierpień 2011 (10)

ZAŁOŻENIE DWORSKO-PARKOWE

W południowej części wsi znajduje się zespół dworsko-parkowy. Dwór zbudowany na przełomie XIX/XX wieku w stylu neoklasycystycznym. Zbudowany na planie prostokąta, dwukondygnacyjny, kryty dachem dwuspadowym. W sąsiedztwie znajduje się park krajobrazowy o powierzchni 1,8 ha założony w XIX wieku.

Jatki, zachodniopomorskie

JEDLICE /Augusthof/

Wieś położona w gminie Lipiany powiatu pyrzyckiego. Dawny majątek. W 1914 roku obejmował 504ha i należał do Waltera Conrad. W skład majątku wchodził folwark Brzostowo(Freiheitsfelde). W 1929 roku majątek o powierzchni 488 ha był własnością firmy berlińskiej Gemeinnutzige Siedlungsgesellschaft Dtsch.Ostbund, Berlin, m.b.H. Berlin

DWÓR

We wsi dwór o cechach włoskiego neorenesansu z cechami klasycystycznymi.

JĘDRZYCHOWICE /Heyersdorf/

Wieś położona w gminie Szlichtyngowa powiatu wschowskiego. Pierwsza wzmianka pochodzi z roku 1307 kiedy wieś staje się własnością zakonu klarysek z Głogowa jako nadanie księcia wielkopolskiego i głogowskiego Henryka. Wielokrotnie wymieniona w latach: 1318(Henrici Villa), 1399(Hinricivilla), 1422(Jandrzychowicze, Gendrzychonicze), 1497(Jandrzychowycze), 1499(Jadrychowycze, Yadzrychowycze, Yadzrzychowycze, Yadrzychowycze), 1501(Andrzychowycze), 1531(Heynersdorff), 1535(Jandrzychowycze), 1563(Iendrychowicze), 1566(Jendrzychowycze), 1567(Andrichowicze), 1577(Henrichowicze), 1579(Hendrzehowicze). W 1422 roku wymieniany Stanisław Koszka Ziemliński. W latach 1423-29 wymieniany jest Nikiel Kotwicz(von Kottwitz). W 1494 wymienia się Frycza Andrzejowskiego(Andrzychowski, Jędrzychowski), herbu Prus I odm., podkomorzego wschowskiego, zmarłego około 1503 roku. W latach 1497-1503 część gruntów należy do Mikołaja Jędrzychowskiego oraz jego żony Małgorzaty. W 1503-06 wspomniany Jan Jędrzychowski(Andrzejowski) syn Frycza. Prawdopodobnie w połowie XVI wieku dochodzi do podziału wsi na część górną i dolną. W roku 1566 Jędrzychowice  są własnością Macieja Radlica i Stefana Wilkowskiego herbu Kotwicz. Pod koniec XVI wieku jest w rękach Stanisława Wilkowskiego, który stawia we wsi renesansową siedzibę. W 1605 roku jako właściciel wymieniany jest Adam Gorczyński z Gorczyny. Po 1614 roku właścicielami staje się rodzina Korzbok-Zawadzkich, którzy z ramienia Adama Gorczyńskiego dzierżawili majątek. Kolejnym właścicielem wsi zostaje rodzina Mielęckich herbu Ciołek. Na miejscu dworu Wilkowskiego w 1726 roku ówczesny właściciel Stanisław Mielęcki stawia pałac barokowy i zakłada park krajobrazowy. Pod koniec XVII wieku części górnej właścicielem jest rodzina hrabiów Potworowskich– wymieniony Andrzej hrabia Potworowski, ożeniony z Anną von Schlichting oraz Andrzej Bogusław hrabia von Potworowski(25.07.1729-13.09.1763), ożeniony z Marianną Trepka. Z Marianną miał jedną córkę- Luisę Joannę hrabiankę Potworowską(zm.1782). Dnia 07.05.1778 roku wyszła za mąż za Ludwika Konstantego Mielęckiego. Mieli syna- Alexandra Jana Krzysztofa Mielęckiego(11.05.1780-11.07.1853). Dnia 10.07 1810 roku ożenił się z Frederike Amalie Antoinette von Poser und Gross-Naedlitz(09.04.1793-17.12.1850). Mieli siedmioro dzieci. Czworo dzieci zmarło w dzieciństwie. Najstarszym dzieckiem była córka- Luise Henriette Johanna Adolphine Julia(04.06.1811-16.11.1844), która w 1835 roku wyszła za mąż za Karla Leopolda von Dunker. Dnia 01.10.1812 roku rodzi się syn- Friedrich Louis Alexander Stanislaus, który 11.05.1847 żeni się z Anną Helene Sophie von Bülow. Zamieszkał z rodziną w Rüdersdorf pod Berlinem. Dnia 30.10.1815 roku urodził się Eugen Johann Friedrich Ludwig Mielęcki, zmarły w Berlinie 11.09.1888 roku. Był prawdopodobnie ostatnim z Mielęckich urodzonych i zamieszkałych w Jędrzychowicach. Wieś nadal podzielona na część górną, która od 1841 roku jest w rękach rodziny Heintze, która w drugiej połowie XIX wieku zmienia właściciela-zostaje nim Oscar Jenke. Część dolna w 1841 roku w rękach rodziny Mielęckich. Prawdopodobnie jeszcze w tym samym roku dobra części dolnej przechodzą w ręce Leonharda von Prittwitz und Gaffron(22.06.1799-29.08.1875 Jędrzychowice), ożenionego z Pauline von Uechtritz und Steinkirch(27.03.1810-10.12.1862 Jędrzychowice). Dnia 20.10.1855 roku w Jędrzychowicach odbywa się ślub Maximiliana barona von Kettler(24.05.1825-15.03.1880 Jędrzychowice) z jedynym dzieckiem Leonharda i Pauline, córką Leontine(14.09.1832-08.11.1883 Jędrzychowice). W ten sposób dobra Nieder Heyersdorf przechodzą w ręce baronów von Kettler. Ich syn, Leonhard baron von Kettler(ur.12.08.1860) po 1883 roku, po śmierci matki sprzedał dobra prawdopodobnie Karolowi Gilka-Bӧtzow, który od 1907 roku jest właścicielem części górnej i dolnej. W latach 1909-10 przebudowuje barokowy pałac dostawiając do barokowego korpusu skrzydło z reprezentacyjną salą balową i dwie cylindryczne wieże. Ma syna, Carla Albrechta(09.02.1906-1941), ożenionego z Beatrix Else Friedą Margarethe hrabianką von Einsiedel. W pierwszej ćwierci XX wieku pałac z majątkiem jest własnością rodu von Schlichting, natomiast folwark z dworem jest własnością rodziny von Jagwitz. Po 1945 roku w posiadaniu Państwowych Nieruchomości Ziemskich. Od 1947 do 1949 roku w rękach PGR, od 1949 roku w posiadaniu Państwowego Ośrodka Hodowli Zarodowej Osowa Sień. Na początku lat 90-tych pałac i dwór wraz z parkami sprzedany został prywatnym właścicielom. Obecnie pałac w odbudowie przez prywatnego właściciela, którym była Sigrun von Schlichting od 1994 roku.

ZAMEK

Prawdopodobnie w XV wieku za czasów rodu von Kottwitz zbudowano założenie obronne w postaci wieży rycerskiej. W XVI wieku na murach wieży zbudowano dwór obronny, który przetrwał do XVII wieku. W 1726 roku na fundamentach dworu Stanisław Mielęcki stawia pałac barokowy, który przetrwał do dnia dzisiejszego.

Jedrzychowice ok. Wschowy

Jedrzychowice- ok. Wschowy

 

PAŁAC

Pałac zwany „czerwonym Rogiem”, wzniesiony w 1726 roku staraniem Samuela Mielęckiego na fundamentach starszej budowli. Przebudowany i powiększony o skrzydło zachodnie w początkach XX wieku. Barokowy, część dobudowana neobarokowa. Murowany, założony na rzucie prostokąta. Przylegające od zachodu dobudowane skrzydło także prostokątne z dwiema cylindrycznymi wieżami. Piętrowy, z użytkowym poddaszem. Dach mansardowy z neobarokowymi lukarnami. W starszej części oś elewacji frontowej zaakcentowana barokowym portalem z tablicą inskrypcyjną z chronostikonem oraz trzyosiową facjatą z kartuszem herbowym, zwieńczoną neobarokowym szczytem. Przed wejściem schody kamienne z wazonami. Elewacja ogrodowa podobna.
W sąsiedztwie pałacu rozległy park krajobrazowy, założony w XVIII wieku, ze starodrzewiem. Przez ten park przepływa kanał. Zespół pałacowy składa się z: pałacu, oficyny i parku.

DWÓR

Założenie folwarczne z dworem znajduje się w środkowej części wsi. Same założenie powstało w 2 połowie XIX wieku. Dwór został zbudowany pod koniec XIX lub na początku XX wieku przez ówczesnych właścicieli, rodzinę von Jagwitz. Zbudowany na planie prostokąta, murowany, jednokondygnacyjny z poddaszem użytkowym, kryty dachem dwuspadowym. W części podpiwniczony. Z tyłu rozciąga się park krajobrazowy. Po 1945 roku własność Zespołu Państwowych Nieruchomości Ziemskich, później w rękach PGR. Po 1949 roku majątek należał do POHZ Osowa Sień. Po remoncie we dworze mieściły się biura, biblioteka, świetlica, mieszkania pracownicze. Obecnie dwór i gospodarstwo znajduje się w rękach prywatnych.

jedrzychowice-1894-lubuskie

JEHSEN KOL.

Nieistniejąca osada z majątkiem położona w gminie Jasień powiatu żarskiego ok. 1,5km na zachód od Białowic. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1381 roku(Jesewyn). Wieś wasalna majątku żarskiego. Później wchodziła w skład majątku w Białowicach. Na terenie osady istniał majątek ziemski z siedzibą szlachecką.

jehsen-1919-lubuskie