BENICE /Benz/

Opublikowany 30 lipca 2012 przez admin

Wieś położona w gminie Kamień Pomorski powiatu kamieńskiego. Po raz pierwszy wymieniona w 1365 roku(Benz) kiedy należała do Tideke Warnow. W 1375 roku wymienia się braci Ditricha i Henninga Warnow. W 1466 roku wieś należała do Hansa von Flemming z Buka. Pod koniec XVI wieku w Benicach dwa majątki: A należący do rodziny von Flemming z Świerzna, B należący do rodziny von Flemming z Mierzęcina. W 1628 roku powstał trzeci majątek, C, w którym zmarł Otto von Flemming z Mierzęcina, najstarszy syn Hansa Heinricha von Flemming. W tym czasie pozostałe dobra posiadają: Caspar von Flemming, wymieniony w spisie majątków z 1628 roku wraz z Hansem Heinrichem, Hasso Adame i, Ewaldem Joachimem i Kurtem von Flemming. W 1690 roku donatorem miejscowego kościółka był Ernst Friederich von Flemming oraz Frantz Iochim von Flemming. Po śmierci Felixa Friedricha hrabiego von Flemming w 1740 roku dobra przejął jego syn, generał w służbie króla polskiego George Detlof hrabia von Flemming(03.03.1699-12.12.1771). Był podskarbim wielkim litewskim, wojewodą pomorskim, generałem artylerii litewskiej oraz generał lejtnantem wojsk koronnych. Odznaczony Orderem Orła Białego, stronnik Czartoryskich. Córką jego była Izabela hrabianka Flemming-Czartoryska. Dobra odziedziczyli również brat ojca Felixa, Richard Heirnich hrabia von Flemming, jego żona Eleonora Margaretha, z domu von Eickstedt-Peterswald. Po śmierci Richarda i jego żony majątek w 1768 roku w całości przypadł Georgowi Detlofowi. Po jego śmierci, zgodnie z jego wolą, w 1778 roku dobra otrzymała wdowa Sabina Juliana von Schlabredorf, córka Felixa Friedricha hrabiego von Flemming. Po niej majątek odziedziczyła córka Charlotta Juliana baronówna von Schlabrendorf. W 1787 roku za sumę 30000 talarów majątek odkupił Franz Bernd Johann Sigismund hrabia von Flemming. Część majątku należała również do jego brata z Buka, Juliusa Friedricha Wilhelma hrabiego von Flemming. W 1805 roku całość dziedziczy syn Franza Bernda, Franz Wilhelm August Constantin hrabia von Flemming(*30.03.1773-+29.03.1836), wymieniony w spisie właścicieli w 1804 roku. W 1828 roku właścicielem dóbr benickich był Franz Wilhelm Carl hrabia von Flemming, wymieniony w spisie właścicieli w 1862 roku. W 1867 roku właścicielem majątku był syn Franza, Thamm Hasso hrabia von Flemming, po nim dobra odziedziczył jego syn, Kurd hrabia von Flemming ze Śniatowa, który połączył Benice, Giżkowo, Ganiec Buk i Łęgno w klucz alodialny. Ostatnim właścicielem dóbr był Hasso hrabia von Flemming.

ZAŁOŻENIE PAŁACOWO-PARKOWE

W 1517 roku mowa o nowej siedzibie rodu von Flemming. Obecny pałac zbudowany w 1867 roku przez Thamm Hasso von Flemming(*03.08.1838-+02.06.1896), ożeniony z Else(Elisabeth) baronówną von Steinӓcker. Zbudowany na planie prostokąta, dwukondygnacyjny, kryty dachem czterospadowym, podpiwniczony. W pobliżu park o powierzchni ok. 8ha oraz budynki gospodarcze. Po 1945 roku w rękach Skarbu Państwa. Majątek przejęło Państwowe Gospodarstwo Rolne. W kolejnych latach w pałacu znajdowała się szkoła rolnicza. Obecnie pałac należy do Starostwa Powiatowego w Kamieniu Pomorskim, w pałacu znajduje się Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych.

ZAŁOŻENIE PAŁACOWO-PARKOWE

W 1517 roku mowa o nowej siedzibie rodu von Flemming. Obecny pałac zbudowany w 1867 roku przez Thamm Hasso von Flemming(*03.08.1838-+02.06.1896), ożeniony z Else(Elisabeth) baronówną von Steinӓcker. Zbudowany na planie prostokąta, dwukondygnacyjny, kryty dachem czterospadowym, podpiwniczony. W pobliżu park o powierzchni ok. 8 ha oraz budynki gospodarcze. Po 1945 roku w rękach Skarbu Państwa. Majątek przejęło Państwowe Gospodarstwo Rolne. W kolejnych latach w pałacu znajdowała się szkoła rolnicza. Obecnie pałac należy do Starostwa Powiatowego w Kamieniu Pomorskim, w pałacu znajduje się Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych.

BEREŹCE

Opublikowany 22 października 2018 przez Jerzy Dubiel

Wieś położona w powiecie krzemienieckim. Obecnie na terenie Ukrainy w obwodzie tarnopolskim w rejonie krzemienieckim. Leżące nad Ikwą do połowy XIX wieku nazywane Podbereźce. Gniazdo rodowe Podbereskich herbu Gozdawa, dawnych kniaziów. Córka Jerzego Samsona Podbereskiego, Elżbieta Katarzyna(+1646), zamężna 1˚ voto za Władysława Monwida Dorohostajskiego herbu Tępa Kościesza, a po jego śmierci za Teodora Karola Tarnowskiego herbu Leliwa(*1618-+1647), starosty krzepickiego i żyzmorskiego, wprowadziła dobra w połowie XVI wieku w dom Tarnowskich. W pierwszej połowie XIX wieku majątek dziedziczy Marcin Tarnowski(*1778-+1862), syn Jana Amora Tarnowskiego i Teresy Grabianczanki. Pułkownik wojsk Księstwa Warszawskiego oraz Królestwa Polskiego, żonaty z Zofią Tarnowską(*1764) zmarł bezpotomnie. Dobra zapisał w testamencie wnukom stryjecznym, Bereźce otrzymał Jan Teodozjusz Tarnowski(*1820-+1886), żonaty z Izabellą Prażmowską. Po nim majątek otrzymała córka Pelagia(*1855-+1931), żona Władysława Morsztyna vel Morstina herbu Leliwa(*1850-+1898). Byli ostatnimi właścicielami Bereziec, w których nigdy nie zamieszkali. Klucz podbereziecki w XVIII wieku bardzo rozległy, do którego należał klucz poczajowski, sprzedany około 1807 roku przez Marcina Tarnowskiego oo. Bazylianom, później własność rządowa. W okresie międzywojennym Bereźce zostały rozparcelowane.

Miejscowość znana była z pięknej rezydencji pułkownika Marcina Tarnowskiego, w której znajdowały się zbiory broni myśliwskiej, obrazy, zbroje rycerskie, zbiory map, książek i rycin. Pałac otoczony parkiem krajobrazowym, w którym położone były oranżeria, ananasarnia, cieplarnia. Poza parkiem położone były stajnie, wozownie, mieszkania dla gości. Pałac splądrowany i spalony w 1915 roku podczas działań wojennych. Również zniszczeniu uległ park. Zachowała się kaplica z czterokolumnowym portykiem oraz kilka drzew parkowych.

Podberescy- polski ród pieczętujący się herbem Gozdawa. Dawni kniaziowie. Jedna gałąź rodziny twierdziła, że są jedną z gałęzi książąt Druckich. Badania Józefa Wolffa, polskiego historyka, genealoga i heraldyka wykazały, że Podberescy są potomkami rodu Pstruch vel Pstrucki, a tylko „po kądzieli” pochodzą od kniaziów Jamontowiczów. Jedna z gałęzi rodziny Podbereskich uzyskała potwierdzenie tytułu książęcego w carskiej Rosji przyjmując nazwisko Druckich-Podbereskich.

BERLINCHEN VORWERK

Opublikowany 28 stycznia 2023 przez Jerzy Dubiel

Nieistniejąca miejscowość położona w gminie Sulęcin powiatu sulęcińskiego. Były folwark. W 1914 i w 1929 roku wchodził w skład majątku w Brzeźnie należącym w tym czasie do Fritza Kortüm. Od 1918 roku folwark nie występujący na mapach.

BEZKI /Beesgen/

Opublikowany 17 stycznia 2019 przez Jerzy Dubiel

Obecnie część miejscowości Pleśno położonej w gminie Gubin powiatu krośnieńskiego. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1527(Kleine Besicz). Należała wówczas do rodziny von Sehlstrang. W 1646 roku wieś należy do rodu von Polenz- wymienieni w 1728 roku. Posiadali majątek do 1746 roku. W 1853 roku dobra są w posiadaniu hrabiów von Kleist, wzmiankowanego również w 1910 roku. W 1857 roku własność majora hrabiego von Kleist od 1837 roku. W 1869 roku majątek obejmował 1853 morgi gruntów. W 1879 roku majątek hrabiny von Kleist obejmował 457,03ha gruntów. W 1900 roku dobra wielkości 234ha. W 1914 roku majątek obejmował 244ha i należał do wdowy po majorze von Kleist z Poczdamu. We wsi istniał majątek ziemski. Prawdopodobnie po 1920 roku majątek rozparcelowany. W 1928 roku przyłączona do wsi Pleśno(Plesse).

Bezrzecze /Brunn/

Opublikowany 5 listopada 2014 przez Jerzy Dubiel

Wieś położona w gminie Dobra Szczecińska powiatu polickiego. Po raz pierwszy wymieniona w 1260 roku(Beseritz), potem kolejno w 1271(Brunnecke), 1277(Brunne). Była wsią kościelną i rycerską. W 1266 roku książę pomorski Barnim I podarował część wsi kolegiacie mariackiej w Szczecinie. W 1269 roku część gruntów otrzymali bracia von Godekin oraz Heinemann von Saltzwedel. W 1271 część ziem otrzymał Dietrich von Saltzwedel. Do kościoła mariackiego w Szczecinie wieś należała do sekularyzacji dóbr kościelnych w 1480 roku. Książę Bogusław X po przejściu na protestantyzm przekazuje wieś Henningowi von Lindstedt. W 1486 roku własność braci Henning i Mor von Lindstedt z Hagen. W 1569 roku wieś posiada Christoph von Lindstedt z Oldevigshagen-obecnie Altwigshagen, gminy w Niemczech położonej w kraju związkowym Meklemburgia-Pomorze przednie. W 1602 roku wzmiankowani bracia Claus Christoph i Jürgen von Lindstedt oraz syn Christopha z Hagen. W 1527 roku dobra we wsi posiadał Vivigenza I. von Eickstedt. W 1589 roku za 5200 talarów wieś zakupił kanclerz książęcy Oto von Ramin auf Krackow. W 1630 roku w pałacu w Bezrzeczu zatrzymał się król Szwecji Gustav Adolph z oficerami. Majątek wielokrotnie plądrowany i niszczony przez wojska szwedzkie a także przez wojsko hetmana Stefana Czarneckiego w 1657 roku. Odbudowa majątku przypadła wdowie po Ottonie von Ramin, Armigard von Ramin, z domu von Broecker. Ponownie zniszczona podczas najazdu szwedzkiego w 1675-79. W 1677 roku umiera właścicielka wsi, Armigard von Ramin. W XVII wieku dobra dziedziczy Jürgen Berndt von Ramin auf Stolzenburg, którego żoną była córka byłego właściciela, Erdmanna Christiana von Ramin auf Krackow. Po śmierci Jürgena Berndta(+1743) majątek przechodzi w ręce syna, kapitana Jürgena Wilhelma von Ramin. W 1776 roku majątek dziedziczy porucznik Jürgen Carl Friedrich von Ramin, po nim dobra dziedziczy syn Ludwig Otto von Ramin. W 1815 dobra należą do Ludwiga Friedricha Otto von Ramin. W latach 1819-1848 roku dobra posiada Otto Friedrich Gebhard von Ramin, później Wilhelm Friedrich Carl August von Ramin. Kolejni posiadający dobra w Bezrzeczu: Wilhelm i Cuno von Ramin, Pauline Emile von Ramin, Mathilde Justine von Ramin-Ziethen, Auguste Louise von Corvin-Wierzbicki, po mężu von Manteüffel, porucznik Otto Friedrich Julius von Corvin-Wierzbicki, Ludwig Friedrich Erdmann von Ramin(1892), Barnim von Ramin, Eberhard von Ramin. W 1937 roku rodzina von Ramin przeprowadziła się do Berlina przekazując majątek rodzinie von Schöning-Klemmen.

PAŁAC

Wybudowany na skraju wsi w latach 1875-80 przez Otto Friedricha Gebharda von Ramin (1815-1882) pałac w stylu neogotyku angielskiego, obecnie nie istnieje.

PARK I ALEJA DOJAZDOWA

Biała /Behle/

Opublikowany 15 czerwca 2014 przez Jerzy Dubiel

Biała Góra /Ballenberg/

Opublikowany 18 sierpnia 2013 przez admin

BIAŁA NYSKA /Bielau/

Opublikowany 16 lutego 2014 przez Jerzy Dubiel

Wieś położona w gminie Nysa powiatu nyskiego, nad rzeką Biała Głuchołaska. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1231 roku(Bela) kiedy to biskup wrocławski Wawrzyniec nadał te ziemie komesowi Zygfrydowi. Pierwsza budowla drewniano-ziemna została zastąpiona warownią zbudowaną przez księcia świdnicko-jaworskiego Bolka I Surowego. Początki jej sięgają 1275 roku. W wyniku konfliktu księcia z biskupem wrocławskim zamek w latach 1292-1296 został rozebrany. Ponownie wzmiankowana 1377 roku(Belaw). W XVI wieku prawdopodobnie za czasów Dippranda Zcettres powstała nowa budowla obronna na miejscu po zamku Bolka I Surowego. Kolejnym właścicielem majątku był Christoph Falkenhain von Kirchen. W 1724 roku dobra w rękach Josepha Wentzla von Trauttmansdorff. W 1843 roku dobra posiada rodzina von Bissing(zwei SensenklingenSiebm. I, 163). Od 1851 roku majątek w rękach rodu von Falkenhausen aczkolwiek L.Ledebur podaje datę 1854. W 1886 roku właścicielem był porucznik baron Ernst von Falkenhausen(1846-1897). Majątek jego obejmował 217ha gruntów. W 1896 roku majątek należał do porucznika w stanie spoczynku barona Ernsta von Falkenhausen, który ożenił się z Elisabeth Friedenthal. Jego dzieci przyjęły nazwisko baronów von Friedentha-Falkenhausen. W skład dóbr poza majątkiem w Białej Nyskiej wchodziły: Kwiatków(Blumenthal), Iława(Eilau), Morów(Mohrau) i Podkamień(Steinhübel). Sam majątek w Białej obejmował 217ha + 162ha w Kwiatkowie, 93ha w Iławej, 237ha w Morowie i 172ha w Podkamieniu. W 1898, 1902, 1905, 1909, 1912 roku majątek należy do spadkobiercy barona małoletniego Ernsta Rudolfa. W latach 1898 do 1905 zarządzającym był Ernst Friedenthal z powodu małoletniości dziedzica majątku, od 1909 roku dyrektorem majątku był Richard Schreiber. W 1917 i 1921 roku właścicielem dóbr był baron Ernst Rudolf Paul Mortimer Konrad von Falkenhausen(1891-1940). Dyrektorem nadal Richard Schreiber. Baron Ernst Rudolf Falkenhausen w 1925 roku ożenił się z Olgą Guidotti(1905-1984), córką Margherito Guidotti(1881-1956) i Lodovici Altieri(1877-1938). Z tego związku urodziło się czworo dzieci: Friedrich Alexandr(u.1926), Graciella Beatrice(ur.1929), Norwin Ludowico(1934) i Ernst Mortimer(1938). W 1940 roku baron Ernst Rudolf popełnił samobójstwo. Od 1943 roku w pałacu mieści się przeniesiony z Berlina Zakład ubezpieczeń. Większość pracowników zamieszkuje na terenie pałacu. W marcu 1945 roku baronowa wraz z dziećmi ewakuuje się ze wsi i ucieka do Czech. Po zakończeniu działań powróciła do Białej Nyskiej. Tu umiera dwóje je dzieci. W 1947 roku wyjeżdża do Niemiec. Umiera w 1984 roku we Włoszech.

PAŁAC

Zamek kilkakrotnie przebudowywany, zwłaszcza w roku 1882 i w 1897, w wyniku tego powstał czteroskrzydłowy pałac z wewnętrznym dziedzińcem. Była to budowla, która łączyła w sobie cechy neorenesansu z neogotykiem z dominującą wieżą umieszczoną w jednym ze skrzydeł. Całość była wkomponowana w rozległy park krajobrazowy ze stawem i o0grodem kwiatowym. W marcu 1945 roku zniszczony przez ostrzał wojsk radzieckich. W 1963 roku ruiny pałacu zostały objęte ochroną konserwatorską. Nie uchroniło to zabytku. W 1973 roku z inicjatywy dyrekcji miejscowego Kombinatu PGR, bez zgody Ministra Kultury pozostałości pałacu wysadzono a gruzowisko i teren wokół został uporządkowany. Po założeniu zachowała się neogotycka brama wjazdowa na teren pałacowy oraz park krajobrazowy.

BIAŁA WAKA

Opublikowany 19 września 2020 przez Jerzy Dubiel

Miejscowość położona obecnie na Litwie, osiedle Wilna, do 1945 roku w granicach II Rzeczpospolitej Polskiej. Dawna własność książąt Radziwiłłów. W XVIII wieku Biała Waka należy do Antoniego Oskierki herbu Murdelio(*ok.1670-1734), posła na sejm, pisarza wielkiego litewskiego, kasztelana nowogródzkiego. Był synem Michała. podsędka mozyrskiego i Konstancji z Jeleńskich, sędzianki mozyrskiej. Przez kilkadziesiąt lat był stronnikiem książąt Radziwiłłów. Był dwukrotnie żonaty. Pierwszą żoną ok. 1700 roku była Zofia Stadnicka-Kolenda, córka Adama Kolendy herbu Bełty, drugą ok. 1710 roku była kalwinka, Anna Grabowska z Konopnicy, córka Marcina Grabowskiego herbu Oksza, sędziego grodzkiego wołkowyskiego. Z pierwszego małżeństwa pozostawił dwóch synów: Gerwazego Ludwika(*ok.1700-+1771), referendarza litewskiego, działacza sejmikowego, żonatego z Teresą z Tyzenhausów i Rafała Alojzego(*1708-+1767), marszałek mozyrskiego, działacza sejmikowego. Był trzykrotnie żonaty: 1-mo z Pawszanką, 2-do z Stanisławą Teresą ks. Ogińską, 3-tio z Siliczówną. Z drugiego małżeństwa miał czterech synów: Michała Stefana(*1712), w służbie pruskiej, zmarłego bezpotomnie, Bogusława Leopolda, chorążego mozyrskiego, posła na sejm 1778, pisarza dekretowego litewskiego, Kazimierza Macieja, marszałka powiatu mozyrskiego, kasztelana mozyrskiego i Marcina Teodora oraz sześć córek: Konstancję Zofię(*1713), Marię Katarzynę(*1714), Ewę Ludwikę(*1716), Marię Teresę(*1725), Teofilę Elżbietę(*1728) i Anielę Katarzynę(*1731). Posiadał liczne dobra. Część majątku testamentem odstąpił swojemu bratu Franciszkowi Michałowi, stolnikowi mozyrskiemu. Białą Wakę odziedziczył jeden z jego sześciu synów. Później Biała Waka należała do Żmijewskich herbu Ślepowron i Olizarów herbu Radwan. W 1838 roku Białą Wakę zakupił Aleksander hrabia Łęski herbu Ostoja(+1881), marszałek miński i wileński. Po nim dobra odziedziczył jego syn, Hilary hrabia Łęski(*1838-+1920), żonaty z księżną Marią Drucką-Lubecką(*1852-+1936) herbu Druck, córką Ignacego Józefa i Adeli Światopełk-Mirskiej herbu Białynia. Miał siostrę Aleksandrę zaślubioną hrabiemu H. Ledóchowskiemu. Z Marią miał czworo dzieci: Marię(*1874-+1958), zamężną za Henryka Krasińskiego, Włodzimierza Maria Mariana, Marię Magdalenę(*1883-+1936) zamężną za Cezarym Hallerem von Hallenberg(zginął w powstaniu śląskim 1921r.), bratem gen. Józefa Hallera, właściciela majątku Mańkowicze i Adelajdę(*1888-+1942) zamężną za hrabiego Bronisława Lasockiego, właściciela majątku Wilianów koło Wilna. Po śmierci Hilarego majątek odziedziczył syn, Włodzimierz Maria Marian hrabia Łęski(*1879-+194). Ukończył gimnazjum w Wilnie, studiował w Petersburgu. W 1905 roku brał udział w wojnie rosyjsko-japońskiej. W Białej Wace założył fabrykę zapałek oraz stawy rybne, wybudował młyn. Był współfundatorem Teatru Polskiego w Warszawie. Ożeniony z Marią Olgą hrabianką Broel-Plater(*1895-+1983) herbu własnego, córką Wilhelma Karola(*1859-+1911), właściciela Abramowska i Pirewicz oraz Felicji z Pereswiet-Sołtanów(*1861-+1956). Miał z nią dwie córki: Krystynę(*1914-+2010), zamężna za Jerzego Jasieńskiego herbu Rawicz(*1913), synem Władysława , właściciela majątku w Poszuszwie, muzykiem i prawnikiem oraz Marię Teresę(*1925-?) zamężną za Zdzisławem Pietrzykowskim. W 1939 roku po zajęciu tych ziem przez wojska radzieckie pozbawiony przez władze radzieckie majątku. W 1940 roku aresztowany podczas przekraczania granicy Litwy z Prusami Wschodnimi. Początkowo osadzony w Mariampolu i Kownie, wiosną przewieziony do Moskwy i skazany na 5 lat zesłania do Uzbekistanu. Prawdopodobnie z powodu choroby zmarł w Moskwie(jedna wersja) lub w Samarkandzie(druga wersja) w 1941 roku.

PAŁAC

Zbudowany w 1873 roku przez Hilarego hrabiego Łęskiego pałac zaprojektowany był przez nieznanego wileńskiego architekta. Jest to budynek murowany, dwukondygnacyjny, zbudowany na nieregularnym planie zbliżonym do prostokąta, z wieżą ośmioboczną trójkondygnacyjną zakończoną krenelażem. Budynek podpiwniczony. Po 1945 roku majątek zajęty przez władze radzieckie. Pałac zdewastowany i rozkradziony. Przez krótki okres czasu w pałacu mieściła się administracja sowchozu, stołówka, inne instytucje. Przez kilka lat od 1962 roku w pałacu działało technikum rolnicze. Od połowy lat 60-tych opuszczony, popadający w ruinę. Obok dawna oficyna.

DWÓR

W Białej Wace znajdował się dwór zbudowany prawd. przez książąt Radziwiłłów, zamieszkały do momentu wybudowania pałacu przez hrabiów Łęskich.

Włodzimierz hrabia Łęski, siedzi drugi od lewej

od lewej-Włodzimierz hrabia Łęski stoi w ostatnim rzędzie, na drugim środkowym zdjęciu siedzi trzeci od lewej w ostatnim rzędzie, od prawej zdjęcie- hrabia stoi pierwszy z lewej

Bzowski- administrator Białej Waki Łęskich

hrabia Aleksander Iliński-Kaszowski (*1928)

Białęgi /Belgen/

Opublikowany 9 września 2012 przez admin

Białęgi położone w gminie Chojna w powiecie gryfińskim. W XV wieku była w posiadaniu rodziny von Ellingen. Stąd pochodziła Ursula von Ellingen, żona Georga II von der Marwitz, właściciela Grzymiradza i Zielina.

BIAŁKÓW /Balkow/

Opublikowany 28 sierpnia 2008 przez admin

Miejscowość położona w gminie Cybinka powiatu słubickiego po raz pierwszy wzmiankowana w 1413 roku, ale o starszych korzeniach sięgających XII-XIII wieku. W 1413 roku własność Gabriela Berckolz, który w 1416 roku wymieniony jest ponownie jako Gabriel von dem Bercholze. Prawdopodobnie należał do rodziny von Birkholz, która na tych terenach pojawiła się około 1333 roku. W 1427 roku Gabriel von Birkholz sprzedał część gruntów we wsi Konradowi von Waldow a część braciom Ertmer z Frankfurtu. W 1480 część wsi należy do braci Fritza i Jorge(Georga) von Grünberg(Grüneberg), . Fritz von Grünberg(Grüneberg) jako właściciel majątku był wielokrotnie wymieniony w latach: 1491, 1499, 1502, 1504. W 1515 i w 1519 wymienia się braci Petera i Kaspara, synów Georga von Grünberg(Grüneberg). W 1516 w 1519 roku mowa jest również o Balzerze von Grünberg(Grünebergk) z Białkowa i Sądowa. W 1536 roku umiera Peter von Grünberg(Grüneberg) pozostawiając na włościach trzech synów: Melchiora, Georga i Siegmunda. W 1551 roku umiera Georg von Grünberg(Grüneberg). W 1565 roku we wsi były dwie siedziby rycerskie należące do von Grüneberg. Melchior, który wykupił część udziałów Joachima von Grünberg(Grünebergk) umiera w 1567 roku pozostawiając majątek swoim sześciu synom: Melchiorowi, Georgowi, Siegmundowi, Wolfowi, Bennowi i Tobiasowi. W 1580-88 właścicielem był kapitan Melchior von Grünberg(Grüneberg) pełniący służbę w Lietzen, którego synowie: Karl, Levin, Zacharias, Melchior, Benno i Wolf w 1598 roku byli współwłaścicielami Białkowa. Georg, drugi syn Melchiora, żył jeszcze w 1574 roku. O Siegmundzie von Grünberg, trzecim z synów Melchiora brak jakiejkolwiek informacji w tym czasie. Wolf von Grünberg, kolejny z synów Melchiora wzmiankowany w 1588 roku, właściciel Białkowa i Swarzynic(miejscowość położona w gminie Trzebiechów powiatu zielonogórskiego), żył jeszcze w 1598 roku. Kolejny syn Melchiora, Benno żył jeszcze w 1586 roku. Jego brat Tobias prawdopodobnie zginął w zamieszkach na Dolnych Łużycach w 1578 roku. Siegmund, brat Melchiora i Georga do 1557 roku posiadał udziały w Białkowie oraz Sądowie. W 1557 roku sprzedał swoje udziały. Zmarł w 1565 roku. Miał jednego syna Petera. Kaspar, brat Petera, w 1557 roku przekazał swoje udziały w majątku białkowskim synom: Hermannowi i Joachimowi. W latach późniejszych tą część odziedziczył Joachim von Grünberg, który jak wcześniej zaznaczono w 1565 roku odsprzedał swoją część majątku kuzynowi, Melchiorowi von Grünberg. W 1571 roku wzmiankowany folwark Grimnitz, obecnie wieś Grzmiąca. W 1575 roku część gruntów we wsi należały do rodu von Kalckreuth. W latach 1608 i 1644 nadal dwie siedziby rycerskie na terenie wsi. Około roku 1644 ród von Grünberg sprzedał majątek rodzinie von Kalckreuth. Od 1659 roku dobra w rękach rodu von Wesenbeck. W 1715 roku 4 działy własnościowe należące: 1-szy do kapitana w stanie spoczynku Antona von Pannwitz z Budachowa koło Krosna Odrzańskiego oraz do jego małoletniego syna Friedricha, 2-gi do Hansa Friedricha von Wesenbeck, zamieszkałego w Białkowie z małoletnim synem Otto Friedrichem, 3-ci do 3-ch braci: Matthausa, Karla Wilhelma i Hansa Viktora von Wesenbeck, 4-ty majątek należał do Friedricha Wilhelma von Wesenbeck, zamieszkałego w Białkowie wraz z synem Friedrichem Wilhelmem. Ten sam układ własnościowy występował w spisie z 1718/19 roku. Mowa o folwarku Grzmiąca(Grimnitz) wchodzącym w skład majątku. Od 1724 roku jeden z majątków należy do rodziny von Tauenstein/Tauentzien/. Drugi z majątków jeszcze w 1761 roku należał do wdowy Wittib von Wesenbeck, z domu von Grünberg. W 1777 roku Otto Friedrich von Wesenbeck sprzedaje majątek pruskiemu generałowi Friedrichowi Bogislaffowi von Tauenstien(18.04.1710 Tawęcin-20.03.1791 Wrocław). Jego żona była z domu von Knesebeck. W tym czasie drugi majątek należał do Dorothei Eleonory von Stosch, z domu von Pannewitz, który został zakupiony przez generała von Thiele, który reprezentował generała von Tauenstien. W 1804 roku własność majora von Tauentzien, później jego syna, Bogislava. Majątek Bogislava w latach 1850-53 obejmował 6026 akrów ziemi. W 1879 roku majątek von Tauentzien obejmował 1544,12ha gruntów. W 1914 roku majątek o areale 766ha należał do Landgesellschaft „Eugene Scholle”, G.m.b.H., z Frankfurtu nad Odrą. W skład majątku wchodziły wieś Grzmiąca( Grimnitz) i folwark Tawęcin(Tauentzienshof). W 1929 roku dobra w posiadaniu wdowy Kühn obejmowały 227ha. Ostatnim właścicielem dóbr była rodzina Kühn.

PAŁAC

Klasycystyczny pałac z końca XVIII wieku, wzniesiony przez Fredricha Bogislava von Tauenstein/Tauentzien/, ówczesnego właściciela dóbr we wsi Białków. W latach 40-tych XIX wieku rozbudowany ze zmianą układu pomieszczeń. Położony w niewielkim parku, klasycystyczny, murowany, piętrowy założony na planie prostokąta, podpiwniczony. Po II wojnie światowej pełnił funkcję magazynu PGR w Cybince. W latach 1966-67 remontowany staraniem Wydziału Oświaty i Kultury Prezydium PRN w Słubicach i zaadoptowany na szkołę podstawową.

ZAŁOŻENIE FOLWARCZNE

W południowej części wsi resztki założenia folwarcznego, na który składają się spichlerz, pozostałości muru obwodowego z słupami bramnymi, domem zarządcy(dwór?). Prawdopodobnie był to drugi z majątków położony na terenie wsi.

Białków /Belkau/

Opublikowany 9 lipca 2014 przez Jerzy Dubiel

Wieś położona w gminie Miękinia powiatu średzkiego. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1293 roku(Belcow). Należała do rodów: von Schmolz(1381), von Kushburg, von Ende, von Helmrich(1620-1722), von Belkau(1748). Od 1786 roku dobra w posiadaniu rodu von Walther. W 1845 roku majątek w posiadaniu Eduarda von Walther. W 1872 roku majątek w posiadaniu baronowej von Zedlitz-Neukirch, z domu von Walther. Przed 1886 rokiem dobra dziedziczy baronówna Theresie von Zedlitz-Neukirch, po mężu von Schele. Po 1902 roku majątek zakupił Gustav Geisler ze Świebodzic. W 1926 roku do 1939 dobra w rękach Kurta Freytag. Po 1945 roku majątek przejął Inspektorat Rolny w Środzie Śląskiej. W latach 1972-1991 użytkownikiem był PGR Gosławice. W tym czasie pomieszczenia pałacu zaadoptowano na biura i mieszkania dla pracowników. Na początku XXI wieku pałac zakupił prywatny zagraniczny inwestor.

PAŁAC

W 17675 roku wzniesiono dwór, rozbudowany w 1860 roku. Główna bryła zbudowana na planie prostokąta, z dwoma skrzydłami, od wschodu połączony łącznikiem z oficyną. Podpiwniczony, dwukondygnacyjny, kryty dachem cztero- i trzyspadowym. Położony w otoczeniu XIX-wiecznego parku.

projekt i wykonanie: plus1.pl