Miasto położone obecnie w obwodzie iwanofrankowskim nad Gniłą Lipą. W II Rzeczypospolitej położone było w województwie stanisławowskim, w powiecie rohatyńskim. Zalążkiem Bursztyna była osada Nowa Wieś wzmiankowana w 1436 roku lub w 1554 roku. Dnia 09.10.1629 roku pod Bursztynem miała miejsce zwycięska bitwa wojsk koronnych regimentarza Stefana Czarneckiego z zagonem tatarskim Kantymira Murzy. Niegdyś własność Sieniawskich herbu Leliwa, później książąt Czartoryskich herbu Pogoń Litewska. W pierwszej połowie XVIII wieku własność Pawła Iferty Benoe herbu Taczała(+18/25.04.1755), kasztelana warszawskiego, poseł na sejm z ziemi halickiej. Znał biegle język turecki. W latach 1742-43 posłował do Turcji. W 1740 roku ufundował w Bursztynie klasztor oo. Trynitarzy, zajmujący się wykupem więźniów z tureckiej niewoli. Jego córka poślubia Rafała Ludwika hrabiego Skarbka herbu Abdank, wnosząc mu w wianie klucz bursztyński. Miał z nią córkę Juliannę, wydaną za mąż za Franciszka Rzewuskiego. Rafał Ludwik hrabia Skarbek ponownie żeni się z Teresą Boguszówną herbu Półkozic. Miał z nią  trzech synów: Jana, Ludwika Gabriela Feliksa i dwie córki. Bursztyn odziedziczył najstarszy z synów, Jan hrabia Skarbek, żonaty z Teresą Bielską. Dobra dziedziczy najstarszy z synów Jana Ignacy hrabia Skarbek, żonatemu z Ludwiką Potocką herbu Pilawa. Zmarł w 1842 roku. Majątek dziedziczy córka Ignacego i Ludwiki, Eleonora(*1816-+1870), która wychodzi za mąż za Karola księcia Jabłonowskiego herbu Prus III(*1807-+1885). Kolejnym właścicielem dóbr był ich syn, Stanisław Ferdynand książę Jabłonowski(*1846-+1909) żonaty z Jadwigą Stecką herbu Radwan(*1848-+1933). Kolejnym dziedzicem dóbr był syn Stanisława i Jadwigi Stanisław Ludwik książę Jabłonowski(*1879-+1921), żonaty z Jadwigą z Mineyków herbu Gozdawa(*1886-+1932). Do 1939 roku Bursztyn należał do ich 4 córek: Karoliny Adamowej Heydlowej, Marii Stanisławowej Cieńskiej, Zofii Ksawerowej Pusłowskiej i Teresy księżniczki Jabłonowskiej.

PAŁAC z założeniem parkowym

Zbudowany okazały pałac z XVIII wieku zniszczony w 1939 roku. Nie istnieje. Na obrzeżach miasta park krajobrazowy.

NOWY PAŁAC-DWÓR KSIĄŻĄT JABŁONOWSKICH

Czy istnieje nie wiem. Przy obecnej ulicy Bandery liczne przedwojenne wille

Osoby związane z Bursztynem

Adamczyk Zdzisław(*15.09.1886-+1940), podpułkownik dyplomowany artylerii Wojska Polskiego, burmistrz Zakopanego, zamordowany w Charkowie

Czerkawski Włodzimierz Aleksander(*17.02.1866-+18.12.1913), polski ekonomista, statystyk, profesor UJ

Finkel Ludwik Michał Emanuel(*20.03.1858-+24.10.1930), polski historyk, bibliograf, profesor i rektor UL

Kłyś Ryszard(*13.01.1928-+01.02.2004), polski prozaik i scenarzysta filmowy

Mozart Franz Xaver Wolfgang(*26.07.1791-+29.07.1844), znany jako „Mozart Lwowski”, austriacki kompozytor pianista, syn Wolfganga Amadeusza. Od 1809 roku nauczyciel nauki muzyki u hrabiego Baworowskiego w Podkamieniu oraz u rodziny Janiszewskich w Bursztynie.

Rittner Edward(*26.12.1845-27.09.1899), prawnik, profesor i rektor UL, minister dla Galicji, poseł do Sejmu Krajowego Galicji V,VI i VII kadencji

Szczepanowski Karol herbu Prus(*30.09.1892-+1940), major artylerii Wojska Polskiego, zamordowany w Charkowie

Tichy Karol(*02.02.1871-+27.11.1939), malarz i artysta, pedagog. Projektował meble, wnętrza, witraże, tkaniny.

Vogel Debora(1902-1942), dwujęzyczna żydowska pisarka pisząca po polsku i jidysz, filozofka. Zginęła we lwowskim getcie.

Miejscowość letniskowa położona około 9km na północny zachód od Lwowa. Początki wsi sięgają XV wieku, kiedy to król Władysław Warneńczyk dekretem z 1444 roku pozwala na założenie wsi. Zakłada ją mieszczanin lwowski Marcin Henel. Od połowy XVI wieku wieś stanowi własność miasta Lwowa. Pod koniec XIX wieku wieś staje się miejscowością letniskową dla mieszkańców Lwowa. Od tego czasu we wsi powstało wiele willi należących do znanych postaci. To tu dwie wille posiadają rodzice Leopolda Henryka Staffa. W jednej z nich mieszkał on od 1913 roku. W 1918 roku willa spłonęła wraz z księgozbiorem i archiwum Staffa. To tu rozegrała się „największa” tragedia II Rzeczpospolitej. W nocy z 30 na 31 grudnia 1931 roku w willi znanego architekta lwowskiego Henryka Zaremby  została zamordowana jego 17-letnia córka, Lusia. I tak powstała słynna „Sprawa Gorgonowej”. Willę w Brzuchowicach posiadał Stefan Grabiński(1887-1936), pisarz, przedstawiciel nurtu grozy, debiutował pod pseudonimem Stefan Żalny. Dom we wsi posiadał Ignacy Drexler junior, właściciel znanej firmy „Drexler I. i Synowie” założonej przez jego ojca, Ignacego Drexlera . Po zakupieniu jednego z budynków pawilonu polsko-amerykańskiego z wystawy krajowej jaka odbyła się we Lwowie w 1894 roku, przeniósł budynek do Brzuchowic. W rodzinie Drexlerów zwana była willą „Ameryka”.  W Brzuchowicach mieszkali: Franciszek Rawita-Gawroński(*04.11.1846-+16.04.1930), polski historyk-amator, powieściopisarz, publicysta, powstaniec styczniowy, Teresa Świeży-Klimecka(*24.10.1928-+02.01.2003), artystka malarka, Eugeniusz Bodo, właśc. Bohdan Eugene Junod(*28.12.1899-+07.10.1943), polski aktor filmowy, rewiowy i teatralny, Zbigniew Herbert(*24.10.1924-+28.07.1998), polski poeta, dramaturg, eseista, z wykształcenia ekonomista, prawnik, filozof.

Willa „Luna”- jedna z wielu. Do kogo należała?

Willa Julianówka

Wieś o współczesnej nazwie Bareikiškes położona w obwodzie wileńskim, 14km od Wilna. Do 1830 roku własność książąt Sapiechów herbu Lis, później hrabiów Tyszkiewiczów herbu Leliwa II z Niemieża. W 1853 roku Benedykt hrabia Tyszkiewicz wydzierżawił majątek Ludwikowi Władysławowi Franciszkowi Kondratowiczowi herbu Syrokomla czyli Władysławowi Syrokomli(*29.09.1823-+15.09.1862), słynnemu w późniejszych latach poecie. We dworze zamieszkał z żoną Pauliną z Mitraszewskich i jedynym synem. Majątek dzierżawił do swojej śmierci. Obecnie w odremontowanym dworze od 2011 roku mieści się Muzeum Władysława Syrokomli, biblioteka i Centrum Turystyczne.

Miasto obecnie położone na Ukrainie w obwodzie lwowskim, siedziba rejonu brodzkiego. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1441 roku. Pierwszym właścicielem osady był Jan Sieniński herbu Dębno, który Brody wraz z Oleskiem miał otrzymać jako darowiznę wieczystą od króla Kazimierza Jagiellończyka za zasługi wojenne. W 1511 roku dobra dziedziczy wnuczka Sienieńskiego, Jadwiga, żona Marcina Kamienieckiego herbu Pilawa, zmarłego w 1530 roku.  W 1580 roku po śmierci Jadwigi, syn i dwie córki sprzedały Brody Stanisławowi Zółkiewskiemu herbu Lubicz(zm. 25.07.1588r), ojciec polskiego hetmana koronnego Stanisława Żólkiewskiego, kasztelanowi halickiemu i wojewodzie ruskiemu, podstaroście bełskiemu. Był właściwym fundatorem miasteczka założonego w 1584 roku pod nazwą Lubicz. Jego wnuk, Łukasz Żółkiewski, wojewoda bracławski, hetman polny koronny w połowie sprzedał, a w połowie darował miasto wraz z należącymi do klucza wsiami Stanisławowi Koniecpolskiemu herbu Pobóg(*09.02.1591-+11.03.1646), hetmanowi wielkiemu koronnemu. Wnuk hetmana, również Stanisław(*po1643-+1682), kasztelan krakowski, zapisał w testamencie dobra brodzkie królewiczowi Jakubowi Sobieskiemu herbu Janina(*1667-+1737), który w 1704 roku sprzedał miasto Józefowi Potockiemu herbu Pilawa(*1673-+19.05.1751), dziedzicowi Stanisławowa, Zbaraża, Niemirowa i innych rozległych majętności. Po nim majątek dziedziczy syn, Stanisław Potocki(*1698-+1760), wojewoda smoleński, kijowski i poznański. Po nim majątek dziedziczy jeden z jego czterech synów- Wincenty(+1825), podkomorzy koronny, generał lejtnant wojsk koronnych. Po jego śmierci majątek dziedziczy jedyny pozostały przy życiu syn, Franciszek Potocki z Anny z Mycielskich, oficer wojsk polskich, prezes Heroldii Królestwa Polskiego. Z powodu zadłużenia Brody zostały w 1833 roku sprzedane Janowi Kazimierzowi Młodeckiemu herbu Półkozic(+1854), który poślubił Dorotę Potocką, córkę Jana Potockiego i Marianny Czartoryskiej. Brody dziedziczy córka Jana Kazimierza Młodeckiego, Maria zamężna za Adama Gorayskiego herbu Korczak. Ostatnią właścicielką Brodów była córka Adama i Marii z Młodeckich, Jadwiga Gorayska(*1859-+1939), zamężna, a później rozwiedziona z Adamem hrabią Rzyszczewskim herbu Pobóg odm.

ZAMEK

W latach 1630-1635 hetman wielki koronny Stanisław Koniecpolski w zachodniej części miasta wzniósł potężny zamek wzorując się na budowlach holenderskich i włoskich. Bastionowy zamek złożony z wałów, oskarpowanych cegłą bastionów, mostu i bramy. Bastiony połączone kazamatami, w których znajdowały się pomieszczenia dla załogi, składy amunicji prezentowały się imponująco.  Szczególnie imponująco przedstawiały się kazamaty w bastionach o sklepieniu palmowym., wspartym pośrodku na jednym filarze. Były to pomieszczenia dla garnizonu ze stajniami dla kawalerii. Na dziedzińcu położony był drewniany budynek dla gubernatora. Nie zdobyty podczas wojen kozackich, omijany przez zagony tatarskie i tureckie. Odwiedzany przez królów Polski- Władysława IV, Jana Kazimierza czy Jana III Sobieskiego. W XVIII wieku dostał się w ręce rosyjskie, a następnie saskie zatracając częściowo swe pierwotne znaczenie strategiczne.

PAŁAC

Stanisław hrabia Potocki przekształcił zamek w nowoczesna, wielkopańską siedzibę. Na miejscu rozebranego drewnianego domu gubernatora postawił nowy, obszerny pałac murowany, a u wjazdu na dziedziniec nową bramę z czworoboczną wieżą zegarową. W 1755 roku w pałacu odbyło się wesele córki Stanisława hrabiego Potockiego Teofili, która poślubiła Fryderyka Moszyńskiego, stolnika koronnego. Ostatnią właścicielką i mieszkanką pałacu była Jadwiga hrabina Rzyszczewska, która pałac odnowiła i urządziła. W 1915 roku wojska rosyjskie zajęły pałac i go ograbiły. W 1920 roku pałac został spalony. Odbudowany i ponownie urządzony przez Jadwigę Gorayską, ograbiony i zniszczony w 1939 roku. Obecnie trwała ruina.

Wieś położona obecnie w obwodzie tarnopolskim w rejonie krzemienieckim na Ukrainie. W XVI wieku była własnością książąt Zbaraskich herbu Korybut. Po śmierci ostatniego z rodu, księcia Jerzego Zbaraskiego w 1631 roku dobra te przeszły w ręce książąt Wiśniowieckich herbu Korybut. Córka księcia Michała Serwacego Wiśniowieckiego, Urszula(*13.02.1705-+23.05.1753) wychodząc za mąż w 1725 roku za księcia Michała Radziwiłła”Rybeńkę”(*13.06.1702-+22.05.1762) wnosi wieś w wianie Radziwiłłom herbu Trąby. Spadkobiercy księcia Dominika Radziwiłła sprzedali Białokrynicę Aleksandrowi hrabiemu Colonna-Czosnowskiemu herbu Pierzchała(Kolumna, Roch), synowi Józefa Wincentego i Julii hrabianki Sobańskiej. Po jego nagłej śmierci majątek nabył rosyjski filantrop Aleksander Woronin(+1890), który był ostatnim właścicielem dóbr. Aleksander Woronin cały swój majątek przekazał na rzecz fundacji i utrzymanie szkoły rolniczo-rzemieślniczej dla chłopców, która to szkoła założona w 1895 roku istniała do 1939 roku. Na zamku w Białokrynicy w 1617 roku książęta Zbarascy przyjmowali królewicza Władysława, późniejszego króla Polski Władysława IV Wazę(*09.08.1595-+20.05.1648). W 1705 roku na zamku przebywał hetman kozacki Iwan Mazepa Kołodyński(*20.03.1639-+02.10.1709). Był ojcem chrzestnym księżniczki Urszuli, córki księcia Michała Serwacego Wiśniowieckiego.

ZAMEK

Zbudowany w XVI wieku zamek przez książąt Zbaraskich został zdobyty w 1603 roku przez Tatarów i zniszczony. Odbudowany już w 1606 roku. Po przejęciu dóbr przez książąt Wiśniowieckich i przeniesieniu siedziby do Wiśniowca, zamek biało krynicki podupadł. W 1806 roku zamek spłonął. Po 1850 roku hrabia Aleksander Colonna-Czosnowski wykorzystując materiał i mury zamku zbudował pałac neogotycki, zachowany do dnia dzisiejszego.

PAŁAC

Budowany pałac nie został ukończony przez hrabiego z powodu jego nagłego zgonu. Kontynuatorem dalszej budowy pałacu został kolejny właściciel, Aleksander Woronin. Obecnie w pałacu mieści się Technikum Leśne.

Wieś położona w powiecie krzemienieckim. Obecnie na terenie Ukrainy w obwodzie tarnopolskim w rejonie krzemienieckim. Leżące nad Ikwą do połowy XIX wieku nazywane Podbereźce. Gniazdo rodowe Podbereskich herbu Gozdawa, dawnych kniaziów. Córka Jerzego Samsona Podbereskiego, Elżbieta Katarzyna(+1646),  zamężna 1˚ voto za Władysława Monwida Dorohostajskiego herbu Tępa Kościesza, a po jego śmierci za Teodora Karola Tarnowskiego herbu Leliwa(*1618-+1647), starosty krzepickiego i żyzmorskiego, wprowadziła dobra w połowie XVI wieku w dom Tarnowskich. W pierwszej połowie XIX wieku majątek dziedziczy Marcin Tarnowski(*1778-+1862), syn Jana Amora Tarnowskiego i Teresy Grabianczanki. Pułkownik wojsk Księstwa Warszawskiego oraz Królestwa Polskiego, żonaty z Zofią Tarnowską(*1764) zmarł bezpotomnie. Dobra zapisał w testamencie wnukom stryjecznym, Bereźce otrzymał Jan Teodozjusz Tarnowski(*1820-+1886), żonaty z Izabellą Prażmowską. Po nim majątek otrzymała córka Pelagia(*1855-+1931), żona Władysława Morsztyna vel Morstina herbu Leliwa(*1850-+1898). Byli ostatnimi właścicielami Bereziec, w których nigdy nie zamieszkali. Klucz podbereziecki w XVIII wieku bardzo rozległy, do którego należał klucz poczajowski, sprzedany około 1807 roku przez Marcina Tarnowskiego oo. Bazylianom, później własność rządowa. W okresie międzywojennym Bereźce zostały rozparcelowane.

Miejscowość znana była z pięknej rezydencji pułkownika Marcina Tarnowskiego, w której znajdowały się zbiory broni myśliwskiej, obrazy, zbroje rycerskie, zbiory map, książek i rycin. Pałac otoczony parkiem krajobrazowym, w którym położone były oranżeria, ananasarnia, cieplarnia. Poza parkiem położone były stajnie, wozownie, mieszkania dla gości. Pałac splądrowany i spalony w 1915 roku podczas działań wojennych. Również zniszczeniu uległ park. Zachowała się kaplica z czterokolumnowym portykiem oraz kilka drzew parkowych.

Podberescy- polski ród pieczętujący się herbem Gozdawa. Dawni kniaziowie. Jedna gałąź rodziny twierdziła, że są jedną z gałęzi książąt Druckich. Badania Józefa Wolffa, polskiego historyka, genealoga i heraldyka wykazały, że Podberescy są potomkami rodu Pstruch vel Pstrucki, a tylko „po kądzieli” pochodzą od kniaziów Jamontowiczów. Jedna z gałęzi rodziny Podbereskich uzyskała potwierdzenie tytułu książęcego w carskiej Rosji przyjmując nazwisko Druckich-Podbereskich.

Wieś w II RP położona w gminie Połonka powiatu łuckiego. Obecnie na terenie Ukrainy w rejonie łuckim obwodu wołyńskiego. Położona była w centrum olbrzymich majętności  książąt Lubomirskich. Po rozparcelowaniu majątku Bakowce około 1876 roku zakupił Aleksander Rodziewicz herbu Łuk Napięty, najmłodszy syn Sebastiana i Izabeli z domu Rudzka. Miał dwóch braci: Antoniego ze Skurcza i Stanisława z Zagai. Urodził się w 1837 roku w Ławrowie. Zmarł w 1908 roku przeżywszy 71 lat. W 1866 roku ożenił się z Konstancją Olewińską, dwórką księżnej Lubomirskiej, urodzonej w 1840 roku a zmarłej w 1916. Mieli syna i trzy córki.  Dali początek bakowieckiej linii rodu. Ostatnim właścicielem majątku w Bakowcach do 1939 roku był Aleksander Bączkowski ożeniony z Zofią Raciborską, córką Prof. filozofii Aleksandra Raciborskiego. Aleksander Bączkowski po sprzedaniu majątku Dobrowody w powiecie zbaraskim nabył Bakowce od swojej ciotki Zielińskiej(informacja o ostatnich właścicielach( za którą serdecznie dziękuję) umieszczona za zgodą wnuka Aleksandra, Pana Krzysztofa Bączkowskiego).

Pałac Lubomirskich spłonął przed 1939 rokiem.     

Miasto powiatowe położone do 1945 roku w województwie tarnopolskim. Obecnie leżące na Ukrainie w obwodzie tarnopolskim. Po raz pierwszy wzmiankowane w 1375 roku, kiedy książę Władysław Opolczyk nadał miejscowość bojarowi Waśce Teptuchowiczowi. Brzeżany należały w XV wieku do Cebrowskich herbu Hołobok. Córka Piotra Cebrowskiego, Anna w 1508 roku wnosi Brzeżany w posagu przez małżeństwo z Rafałem Sieniawskim rodzinie Sieniawskich herbu Leliwa. W 1530 roku Mikołaj Sieniawski(1489-1569) podniósł wieś do rangi miasta. On też zbudował w Brzeżanach zamek. Po śmierci ostatniego z rodu, Adama Mikołaja Sieniawskiego(ok.1666-1726), żonatego z Elżbietą Lubomirską(zm.1729r.) cały ogromny majątek odziedziczyła jedyna córka, Maria Zofia, zamężna za 1-mo voto Stanisława von Denhoff(Dӧnhoff) herbu Dzik(*1673-+02.08.1728), hetmana polnego litewskiego, ostatniego męskiego przedstawiciela polskiej linii rodu. Zaledwie 4 lata po ślubie z Marią Zofią umiera. W 1731 roku młoda wdowa poślubia Augusta Aleksandra księcia Czartoryskiego herbu Pogoń Litewska  (09.11.1697-04.04.1782). Ich córka Izabela a właściwie Elżbieta(*21.05.1736-+25.11.1816) wychodząc za mąż za Stanisława księcia Lubomirskiego herbu Szreniawa bez Krzyża(*25.12.1722-+12.08.1783) wniosła Brzeżany w dom Lubomirskich. Następnie córka księcia Stanisława- Aleksandra Lubomirska(*1760-+19.03.1831), wyszła za mąż za Stanisława Kostkę hrabiego Potockiego herbu Pilawa(*1755-+14.09.1821) i wniosła Brzeżany w dom Potockich na okres ponad stu lat. Ostatni właściciel Brzeżan z tego rodu, Jakub hrabia Potocki(*26.01.1863-+27.09.1934), syn Stanisława i Marii z książąt Sapiehów, bezżenny, zapisał cały swój majątek w tym Brzeżany założonej przez siebie fundacji, mającej na celu zwalczanie chorób takich jak: rak, gruźlica itp. Fundacja istniała do 1939 roku. Jeden z najbogatszych ludzi II RP. W 1922 roku posiadał majątki ziemskie o powierzchni 33680 ha. Sam zamek w Brzeżanach przekazał Wojsku Polskiemu, które nosiły się z zamiarem odrestaurowania zniszczonego zamku w wyniku I wojny światowej. II wojna światowa doprowadziła do całkowitego zniszczenia pięknej warowni.

KAPLICA SIENIAWSKICH

BRZEŻAŃSKIE DWORKI

CMENTARZ BRZEŻAŃSKI Z GROBEM MATKI MARSZAŁKA RYDZA-ŚMIGŁEGO

W miasteczku: zamek Sieniawskich, kościół zamkowy z XVII w. z kaplicą grobową Sieniawskich, dworki szlacheckie, kościół p.w. Świętych Apostołów Piotra i Pawła, kościół i klasztor bernardynów, kościółek ormiański z XVIIIw., cerkiew p.w.św. Mikołaja z XVIIw., cerkiew p.w.św. Trójcy z XVII-XIXw.

Znani z Brzeżan:

Edward Rydz-Śmigły(*11.03.1886-+02.12.1941)-marszałek Polski, Naczelny Wódz Sił Zbrojnych w 1939r.

Ferdynand Andrusiewicz(*09.01.1885-29.07.1936)-architekt, podpułkownik piechoty Wojska Polskiego

Jakub Bałłaban(*1861-+?)-architekt tworzący we Lwowie

Aleksander Brückner(*29.01.1856-+24.05.1939)-polski slawista, historyk literatury i kultury polskiej

Zbigniew Kazimierz Brzeziński(*28.03.1928-+26.05.2017)-polsko-amerykański politolog, doradca ds.bezpieczeństwa narodowego USA za czasów prezydentury Jimmy`ego Cartera

Alfred Olbiński(*15.11.1843-+18.08.1898)-profesor medycyny, chirurg, jako pierwszy opracował stosowanie piłki Gigliego do trepanacji czaszki

Teofil Karol Maresch(*01.08.1888-+18.10.1972)-generał brygady Wojska Polskiego,

Zdzisław Hordyński-Juchnowicz(*31.07.1857-+12.01.1929)-lekarz, generał major lekarz sztabowy cesarskiej i królewskiej armii, generał dywizji Wojska Polskiego,

Jan Edward Hofmokl(*1840-25.03.1900)-chirurg, prof. Uniwersytetu Wiedeńskiego