HISTORIA WSI

Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z roku 1220. W XIII wieku jako właściciel wsi wymieniany jest hrabia Syban z Solnik. Dość często następowały zmiany własności wsi- w 1323 roku był własnością rodu von Pesna z Żagania, w 1344 roku jako właściciel Tilco z Cyras. W XV wieku następuje podział wsi na część dolną i część górną. W tym czasie Czciradz Dolny należał do Kaspara von Kottwitz/właściciel pobliskiego Sokołowa/, natomiast w roku 1405 i 1471 jako właściciele Czciradza Górnego wymieniany jest ród von Unruh.

CZCIRADZ GÓRNY

Wymieniani w 1405 i 1471 r. przedstawiciele rodziny von Unruh byli zapewne właścicielami Czciradza Górnego. W 1481 r. tą częścią wsi władali bracia Sigismund Ludwig i Jacob Gabriel von Unruh. W 1517 r. część Czciradza zakupił Hans von Rechenberg. W 1549 r. zmiana właściciela: był nim Hans Wolff von Unruh, potem rodzina von Zeidlitz, w 1676 r. Johann von Rӧder. Majątek ten prawdopodobnie pod koniec lat 70-tych XVII wieku przechodzi w ręce Johanna von Reichenbach(14.04.1642), który29.06.1681 roku umiera w Czciradzu. Prawdopodobnie za jego czasów dochodzi do połączenia obu części wsi. Po jego śmierci dobra dziedziczy jego siostra, zamężna za  Caspara von Riesenstein. W latach 1703-09 jako właściciel wymieniany jest Caspar Benjamin von Riesenstein. W 1718 roku dobra należą do hrabiego von Schӧnaich. Po nich przechodzą w ręce rodu von Kalckreuth, która do czasu wybudowania pałacu w Podbrzeziu Dolnym zamieszkiwała miejscowy dwór. Czciradz Górny pozostał w posiadaniu  rodziny von Kalckreuth do 1945 r. aczkolwiek w księgach adresowych wymieniany jest tylko Johannes Ritsch.

CZCIRADZ DOLNY

W 1609 r. rodzina von Rechenberg sprzedaje Czciradz Dolny. Zakupił go Joachim von Stenztsch. Jemu przypisuje się budowę w tej części wsi renesansowego dworu obronnego otoczonego nawodnioną fosą. W 1625 roku majątek posiada Johann Georg von Stenztsch. Prawdopodobnie część dolna zostaje połączona z częścią górną przez rodzinę von Reichenbach. W 1780 roku(wg innych źródeł 1745) dolną część rodzina von Kalckreuth sprzedała majorowi Carlowi von Lehwaldt. Rodzina von Lehwaldt zakłada park, przebudowuje dwór. W parku stawia mauzoleum rodzinne. Ostatnim właścicielem majątku w Czciradzu Dolnym był Johannes Ritsch, który w 1910 roku odkupił majątek od Maxa Krause, który posiadał majątek w latach 1905-10.  Po drugiej wojnie światowej w rękach PGR z przeznaczeniem na cele administracyjne i mieszkania. W 1972 roku dwór remontowany. Obecnie dwór i budynki gospodarcze są w rękach prywatnych.

DWÓR

Dwór obronny zbudowany zapewne w XVI-XVII wieku w stylu renesansowym. Po przebudowie w 1800 roku cechy stylowe klasycyzmu. Weranda dobudowana w XX wieku. Murowany z kamienia i cegły, założony na rzucie prostokąta, piętrowy z wysokim podpiwniczeniem. Dach czterospadowy z powiekami. Na osi wejście ujęte pilastrami podtrzymującymi falisty gzyms, poniżej którego wmurowany kamienny kartusz herbowy. W części pomieszczeń sklepienia kolebkowo-krzyżowe oraz sufity zdobione plafonami. Dwór otacza nawodniona fosa, nad którą przerzucony jest murowany most na półkolistej arkadzie, rozszerzającej się półkoliście po obu stronach fosy. Most zwieńczony kamienną balustradą z owalnymi przeźroczami. W otoczeniu dworu krajobrazowy park założony w XVIII-XIX wieku z licznymi okazami starodrzewu. Po drugiej wojnie światowej utworzono w majątku PGR – we dworze mieściła się administracja gospodarstwa. W 1972 r. dwór poddano remontowi. Po likwidacji PGR – połowa lat 90. XX w. – opuszczony obiekt przejęła Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa z siedzibą w Popęszycach.

HISTORIA WSI

Miasto położone w powiecie słubickim. Początki Cybinki sięgają średniowiecza. W wieku XIV należała do rodów: von Winning oraz von Grüneberg. Później była własnością rodziny von Lӧben. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1472 roku. Od 1582 roku należała do zakonu joannitów. Od 1751 roku stała się własnością rodziny von Burgsdorff. W 1802 roku Wilhelm hrabia Finck von Finckenstein zakupił majątek od Carla Friedricha Ehrentreich von Burgsdorff. W 1845 roku Cybinka została zakupiona przez domenę królewską, aby po 12 latach powrócić do hrabiów Finck von Finckenstein. Posiadali majątek do 1945 roku.

ZESPÓŁ PAŁACOWO-PARKOWY

Pozostałością po zespole pałacowo-parkowym jest park krajobrazowy powstały w XVIII wieku i wielokrotnie przekształcany w XIX i XX wieku. Nieistniejący pałac zbudowany został przez Wilhelma von Finckenstein na początku XIX wieku, późnoklasycystyczny, gruntownie przebudowany około 1900 roku. Murowany z cegły, piętrowy, złożony z prostokątnej części środkowej i dwóch skrzydeł wysuwających się ryzalitami od zajazdu i ogrodu. Na osi elewacji od strony zajazdu płytki ryzalit zdobiony kolumnadą podtrzymującą trójkątny fronton z rzeźbionym kartuszem w polu. Przed ryzalitem wsparty na dwóch kolumnach parterowy portyk z balkonem. Pałac przetrwał zawieruchę wojenną, w murach pałacu mieściła się szkoła. Po pożarze nie remontowany, rozebrany.

WILLE

Wieś położona w gminie Dąbie powiatu krośnieńskiego. Po raz pierwszy wymieniona w roku 1233. W 1472 roku była lennem rodu von Stalgast. W 1610 roku należała do Hansa von Stalgast. Posiadali wieś do 1644 roku. W tym samym czasie drugą część wsi posiadała rodzina von Lӧben– wymieniony Christian von Lӧben. Prawdopodobnie von Lӧben posiadała część gruntów we wsi od 1592 roku. Później była własnością rodziny von Jena. W 1706/7 roku dobra zakupuje rodzina von Rabenau. W 1713roku dobra w rękach Georga Abrahama von Oppel, zamieszkałego w Ciemnicach. Miał dwóch synów. W 1718/19 roku majątek w posiadaniu spadkobierców po Georgu Abrahamie von Oppel, którzy nadal posiadają majątek na terenie wsi w 1724 roku. Drugi z majątków należy do rodu von Rabenau– wymieniony Georg Friedrich von Rabenau(1779). Prawdopodobnie pod koniec XVIII wieku cały majątek w rękach rodu von Oppel. Z tego rodu wymienieni: George Abraham von Oppel(*1672-+17.09.1715), Christian Wilhelm Ernst von Oppel(*24.03.1746-+03.06.1772) oraz Louise Gottliebe von Oppel z domu von Luck(*25.08.1725-+07.07.1756). Posiadają go do 1857 roku. Później przechodzi na własność baronów von Troschke, posiadający już we wsi część gruntów wcześniej- notowani we wsi od 1828 roku, wymieniony Ernst baron von Troschke zmarły w 1858 roku. W 1861 roku we wsi dwa majątki należące do: baronów von Troschke z Quedlinburga i von Brand. W 1879 roku majątek posiada rodzina Schmidt, a dobra obejmowały 454 ha gruntów. W 1896 roku majątek o areale 323ha było w rękach Adolfa Riffert. Na początku XX wieku majątek jest w rękach Brunona  Schumann. W 1914 roku majątek o powierzchni 325ha należał do Bruno Schumann. później po 1920 roku rodziny Braun. W 1929 roku majątek Adolfa Brauna obejmowało 256ha.

W południowo-wschodniej części wsi, przy obecnej ulicy Strażackiej położony był majątek ziemski z dworem właścicieli. Pozostałością po majątku są budynki gospodarcze.

HISTORIA WSI

Wieś położona w gminie Tuplice powiatu żarskiego. Początki wsi sięgają średniowiecza. W 1474 roku wymieniana jako Czolmensdorff, w 1547 jako Zylmersdorff, w 1555 jako Zillmerssdorff. Początkowo miejscowość należała do właścicieli księstwa stanowego Żary-Trzebiel- rodu von Biberstein. Główny majątek w latach 1455-1594 należał do rodziny von Briesen. Po podziale majątku na dwa w roku 1555, obie części należały do rodziny von Briesen do 1594, później jedna część w 1594 roku należała do rodziny von Schleinitz, później do rodzin: von Trott/a/ w latach 1627-1670, von Stӧssel, von Stolzenberg, hrabiego von Callenberg-Musckau w latach 1670-1723. W 1670/77 dochodzi do scalenia majątków przez rodzinę von Briesen. Prawdopodobnie pod koniec XVII wieku majątek przechodzi w ręce rodu von Reibnitz. Z tego rodu wymieniony Johann Gottlob von Reibnitz. W 1797 roku właścicielem był sędzia dworski w Muskau Johann Herrmann von Reibnitz. Po jego śmierci dobra dziedziczy jego syn Hermann von Reibnitz, a po śmierci syna w 1852 roku żona jego, Marie Antonie von Reibnitz. Od 1857 roku wymieniona rodzina Linke, posiadająca majątek do 1929 roku. W połowie XIX wieku wchodziły w skład dóbr mużakowskich księcia von Pückler.

ZAŁOŻENIE DWORSKO-PARKOWE

Po założeniu zachował się park krajobrazowy oraz budynki gospodarcze.

Wieś położona w gminie Szprotawa powiatu żagańskiego. Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1240 roku. W XV i XVI wieku jako właściciele wsi wymieniana jest rodzina von Kittlitz(1443r.) i von Landskron. Kolejno wieś staje się własnością Georga Sigmunda von Lestwitz(1718), później rodziny von Schellendorf. Od tych ostatnich dobra zakupił Balzer Giesel, od którego z kolei majątek zakupiła rodzina von Knobelsdorff. W 1826 roku dobra zostały zakupione przez Gustava Louisa Eugena Wilhelma von Kessel(15.07.1797-08.08.1871), który w południowej części wsi stawia obecny pałac. Gustav Louis był dwukrotnie żonaty: 1. Ernestine Henriette z domu von Kӧlichen(05.03.1802-29.03.1827), 2.Ida Pauline Juliane z domu von Knobelsdorff(07.01.1806-15.12.1857). Dobra dziedziczy syn Gustava i Idy- Ernst Guido Wilhelm Konrad von Kessel(15.12.1833) ożeniony z Mathilde z domu von Jordan(11.11.1841). Rodzina ta pozostaje właścicielami wsi do 1945 roku. Ostatnim właścicielem dóbr zostaje syn Ernsta Guido, Eberhard Friedrich Martin Mortimer von Kessel(10.11.1877) ożeniony z Hildegardą Kathariną Gruschwitz(08.09.1884-22.02.1968), córką właściciela największych zakładów włókienniczych w XIX wieku w Europie zlokalizowanych w Nowej Soli.

2013r.

2022r.

ZESPÓŁ PAŁACOWO-PARKOWO-FOLWARCZNY

W południowo-wschodnim krańcu wsi położony jest zespół składający się z: pałacu, budynku bramnego, stodoła z bramą, czworaku, stajni, budynków gospodarczych oraz parku krajobrazowego położonego w północno-zachodniej części założenia, oddzielonego od całości rzeką Szprotawą. Prawdopodobnie za czasów rodziny von Knobelsdorff zostały zbudowane budynki folwarczne, przebudowane w XIX i XX wieku, obecnie w złym stanie technicznym. Prawdopodobnie w tym samym czasie powstał park krajobrazowy, obecnie o powierzchni ok. 4,5 ha. Pałac zbudowany w 1790 roku, przebudowany ok. 1850 roku, murowany, zbudowany na planie zbliżonym do kwadratu. Po II wojnie światowej w posiadaniu PGR, po roku 90-tym przeszedł na rzecz Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa. Obecnie w rękach prywatnych.

Wieś położona w gminie Bledzew powiatu międzyrzeckiego wzmiankowana w 1303 roku(Wycense) oraz wielokrotnie w latach późniejszych: 1305(Wisenze), 1313(Weissensese), 1352(Chyczina), 1354(Wissenze, Vycziasche), 1355(Wizenssee), 1384(Wysense), 1403(Chicino), 1405(Choczino), 1424(Chycziny), 1944(Wisensee). Własność szlachecka. Od XIV wieku w posiadaniu rodu Niałków. W 1303 roku właścicielem wsi był komes Wisław, syn komesa Dziersława, kasztelana międzyrzeckiego. W latach 1352-62 własność Dzierżka, zwanego kasztelanem w Kębłowie, później Wincentego, komesa z Niałka, brata Dzierżka. W latach 1399-1407 wieś w rękach syna Wincentego, Dzierżka z Chyciny Chycińskiego, w 1412-29 Jana Chycińskiego syna Dziersława, w 1413-22 Mikołaja z Chyciny Chycińskiego, w 1424-1452 Sędziwoja z Chyciny Chycińskiego, w 1461-1483 Dziersława z Chyciny Chycińskiego. Od 1545 roku własność Abrahama Bukowieckiego herbu Drogosław, któremu wieś w posagu wniosła żona Anna Chycińska(Żychliński 6,85). Bukowieccy byli właścicielami Goruńska i Rozbitka. W 1793 roku majątek od Bukowieckich zakupił Johann Sigismund von Kalckreuth(1721-1806). Ożeniony był z Heleną Kathariną von Seydlitz, córką właściciela Gorzycy. Majątek chyciński odziedziczył syn Johanna Sigismunda, Georg Leonhard Alexander(1746-1826). Pierwszą żoną była Karoline Eleonore Henriette von Haza-Radlitz(1716-1776), z którą nie miał potomstwa. Drugą żoną była wdowa Johanne Helene Ernestine von Unruh, z domu baronówna von Gersdorff(1765-1839). Po śmierci G.L.A. von Kalckreuth majątek dziedziczy jego syn, Wilhelm Ferdinand Heinrich(1795-1869) ożeniony z Henriette von Wedel(1805-1880). Miał z nią trzy córki. Dobra odziedziczyła Henrietta Louise(1831-1863) zamężna za kuzyna, Leonharda Karla Friedricha Wilhelma Gustava von Kalckreuth(1821-1882). Po śmierci ojca majątek dziedziczy syn, Friedrich Wilhelm Alexander(1851-1916). Był żonaty z Klarą Ottonie von Sydow(1856-1932). Miał z nią 6 córek. Majątek wymieniony w spisie w 1845 roku rodzina von Kalckreuth posiadała do 1945 roku. W 1846 roku własność Friedricha W. A. von Kalckreuth a w skład majątku wchodził folwark Chycina. W 1857 roku własność majora von Kalckreuth. W 1870-77 roku wchodzi w skład dóbr w Kursku, obejmuje 1363ha gruntów. W 1872 roku pod zarządem rodzeństwa von Kalckreuth z Chycin majątek obejmował 2342morgi gruntów.  W 1877 roku należy do wdowy von Kalckreuth(dziwne bo przecież L.K.F.W.G. jeszcze żył). W 1896 roku właścicielem majątku o powierzchni 1353ha gruntów był Friedrich Wilhelm Alexander von Kalckreuth. W 1907 roku jego majątek obejmował 1373ha gruntów. W 1913 roku jego majątek obejmował 1373ha gruntów. W skład majątku wchodził folwark Weissensee.

DWÓR

We wsi do 1945 roku istniał majątek ziemski składający się z dworu, zabudowań gospodarczych, parku. Pozostałością po założeniu jest park krajobrazowy o powierzchni 8 ha, zaniedbany. Dwór szachulcowy wzniesiony na początku XIX wieku na planie prostokąta, parterowy, kryty dachem mansardowym nie istnieje. Z zabudowań gospodarczych pozostał tylko spichlerz szachulcowy z XVIII wieku, obecnie w złym stanie technicznym.

Wieś położona w gminie Kłodawa powiatu gorzowskiego. Początki sięgają wczesnego średniowiecza. Pomiędzy 950-1150 istniała osada i grodzisko na wzgórzu Garzberg. Po raz pierwszy wymieniona w 1300 roku(Heinrikersdorp)- w tym roku margrabia Albrecht III nadał wieś cystersom z Kołbacza z filią w Mironicach. We wsi lenna rycerskie. Ponownie wymieniana w 1311(Henrikestorp). W 1321 roku wspomniany rycerz Dytryk Hinrikstorp. W 1323 roku nadania dla cystersów potwierdzone przez króla Ludwika IV. Ponownie wymieniona w 1337 jako Heynrichsdorp. W 1517 roku lenno we wsi posiada rodzina von der Marwitz. W 1539 roku margrabia Jan przejął dobra cysterskie.

We wsi istniało niewielkie założenie dworskie. Dwór zbudowany był na planie prostokąta, parterowy, kryty dachem dwuspadowym, podpiwniczony. Na początku XX wieku majątek był własnością rodziny Perlitz.

Wieś w powiecie żarskim w gminie Trzebiel po raz pierwszy wymieniona w 1501 roku(Bernsdorf). Wieś wasalna majątku w Brodach. W 1501 roku własność rodu von Quoss. W  latach 1520-30 wieś należała do Philippa von Schӧnaich, później do Siegismunda von Schӧnaich. Od 1540(1588) roku wieś należy do rodu von Rackel. W 1618 roku wzmiankowany Johannes von Rackel, , żonaty był z Margarethe von Schӧnaich(zmarła w 1618 roku), w 1628 roku wzmiankowany Georg von Rackel. Później częste zmiany właścicieli: von Berge(1636, 1678), von Arnim(1691), von Wiedebach i von Houwald(1700), von Berge(1704), von Bomsdorf(1717), von Dreissigmark(1725), Spener(1755), Schulze(1760), Traum(1775), Spener(1791-1817). W 1817 roku majątek był własnością Polycarpusa Sommer, zmarłego w 1817 roku. Rodzina Sommer posiadała dobra do 1827 roku. W 1827 roku majątek rozparcelowany z pozostawieniem dóbr związanych z siedzibą szlachecką, która należała do Chr.Aug. Brunn(1833,1835). Kolejnym posiadaczem dóbr była rodzina Vogel(1835, 1850), kolejno rodzina von Francois– wymieniony Louis von Francois, później von Rabenau(1855). W 1879 roku dobra posiada hrabia von Münster a majątek liczy sobie 119,60ha gruntów. Kolejno majątek w rękach rodzin: Vogel, Gogol(1903), Sieman(1910), von Koss(1929)- wspomniana Elisabeth von Koss.  

W południowej części wsi położony był majątek. Obecnie po założeniu resztki zabudowy gospodarczej oraz park dworski.

Była wieś, od 1977 roku dzielnica miasta Gorzowa Wielkopolskiego. Po raz pierwszy wymieniona w 1300 roku(Nyendorp), kiedy margrabia Albrecht III nadał Chróścik cystersom z Kołbacza z filią w Mironicach. Wielokrotnie wymieniana w latach: 1321(Nyendorp), 1337(Niendorf, Niensdorp), 1355(Niendorp), 1470(Newendorff). W 1321 roku król Ludwik IV potwierdził nadania Albrechta III. W 1470 roku siedział tu burmistrz Gorzowa Caweln. Po sekularyzacji zakonu w 1539 roku majątek stał się własnością państwa i podlegał urzędowi w Mironicach. Ostatni opat Johan Kühne na swoją siedzibę wybrał Chróścik. Po pastorze majątek wraz z dworem przeszedł na rodzinę Hanff. Na początku XVII wieku majątek jest w posiadaniu rodziny von Schӧnebeck. Po 1634 roku część gruntów we wsi nadal posiadała rodzina Hanff. W 1731 jako właścicielka odnotowana wdowa Hanff. W 1879 roku majątek o powierzchni 217,16ha należał do rodziny Wolf. Wymieniony Carl Wolff. W 1896 roku majątek należący do Fritza Schulz obejmował 284,92ha. W skład majątku wchodził nieistniejący folwark Petershagen, położony na południe od Łupowa. W 1914 roku majątek obejmował 362ha i należał do Fritza Schulz. Poza tym na terenie wsi mowa o kolejnych 4 majątkach należących do: Karla Genschmer(79ha), Leberechta Genschmer(79ha), Ottona Melzer(45ha), Chr. Reichert(45ha). W 1929 roku główny  majątek posiadał Bruno Schulz(357ha) z folwarkiem Petershagen. Poza tym kilka mniejszych majątków: Richard Genschmer(79ha), Leberecht Genschmer(75ha), Arthur Melzer z Berlina, dzierżawca Hermann Bock(45ha), Paul Reichert(45ha). Prawdopodobnie rodzina Schulz posiadała majątek do 1945 roku.  

We wsi ruina parterowego dworu, z piętrową częścią środkową. Zbudowany na planie prostokąta, kryty dachem naczółkowym.

Wieś położona w  powiecie żagańskim. Po raz pierwszy wymieniona w roku 1424 kiedy należała do rodu von Borne. W 1434 roku jest w posiadaniu rodu von Kittlitz z Małomic. W latach 1535-1608 właścicielem jest rodzina von Nechern z Chich. W tym czasie w latach 1589-99 wymieniana jest również rodzina von Schkopp z Chocianowa. W 1608 roku ponownie w rękach rodu von Kittlitz z Chich. W latach 1620-30 właścicielem jest rodzina von Glich und Milzig z miejscowości Żarka i Żarska Wieś powiatu zgorzeleckiego. W latach 1630-48 była własnością rodu von Dreyling z Żarskiej Wsi. Kolejno Chrobrów był w posiadaniu rodów: von Rackel z Niwicy i Wierzbięcina(1673), von Knobelsdorff z Jelenina(1694), von Rothenburg z Nietkowa(1701), Heinze– kupiec z Żar, nobilitowany w 1721 roku z przyznanym nazwiskiem „von Heinzenau”(1705), von Arnold z Retna i Radwanowa(1728), von Pförtner(1744), von Niesemeuschel(1755), von Lüttwitz(1767), von Lüttitz(1774-1833), Köhler(1833), von Förster z Łomnicy(1833), sekretarz sądowy z Żagania Christ(1837), producent wódki  Zehe z Żar(1855)(wg spisu właścicieli z 1873 roku majątek Carla Zehe obejmował 1031 mórg ziemi), Burchardt(1903), Fischer(1908), niemieckiego banku rozrachunkowego z Berlina (1912),  baron von Löper(1912), kupiec Krüger(1917), Pani von Zastrow z domu hrabianka von Reichenbach oraz hrabia von Reichenbach z Dąbrowy Bolesławieckiej(1927), radca Baumann(1933-1940).

W chrobrowskim pałacu urodziła się słynna Biała Myśliwa- Margarette Trappe z domu Zehe. W 1906 roku wyjechała do Afryki, stając się pierwszą profesjonalną kobietą-myśliwym w Afryce Wschodniej. Zmarła w 1957 roku. Była pierwowzorem jednej z postaci filmu „Hatari” z 1962 roku z Johnem Wayne w roli głównej.

ZESPÓŁ PAŁACOWO-PARKOWY

We wsi zespół pałacowo-parkowy składający się z pałacu, parku krajobrazowego, budynków gospodarczych, bramy wjazdowej oraz resztek murowanego ogrodzenia otaczającego cały teren. Pałac z XVIII wieku to budynek zbudowany na planie prostokąta, jednokondygnacyjny z użytkowym poddaszem, podpiwniczony, pokryty dachem czterospadowym.