CZCIRADZ /Zyrus/

HISTORIA WSI

Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z roku 1220. W XIII wieku jako właściciel wsi wymieniany jest hrabia Syban z Solnik. Dość często następowały zmiany własności wsi- w 1323 roku był własnością rodu von Pesna z Żagania, w 1344 roku jako właściciel Tilco z Cyras. W XV wieku następuje podział wsi na część dolną i część górną. W tym czasie Czciradz Dolny należał do Kaspara von Kottwitz/właściciel pobliskiego Sokołowa/, natomiast w roku 1405 i 1471 jako właściciele Czciradza Górnego wymieniany jest ród von Unruh.

czciradz-1933-lubuskie

CZCIRADZ GÓRNY

Wymieniani w 1405 i 1471 r. przedstawiciele rodziny von Unruh byli zapewne właścicielami Czciradza Górnego. W 1481 r. tą częścią wsi władali bracia Sigismund Ludwig i Jacob Gabriel von Unruh. W 1517 r. część Czciradza zakupił Hans von Rechenberg. W 1549 r. zmiana właściciela: był nim Hans Wolff von Unruh, potem rodzina von Zeidlitz, w 1676 r. Johann von Rӧder. Majątek ten prawdopodobnie pod koniec lat 70-tych XVII wieku przechodzi w ręce Johanna von Reichenbach(14.04.1642), który29.06.1681 roku umiera w Czciradzu. Prawdopodobnie za jego czasów dochodzi do połączenia obu części wsi. Po jego śmierci dobra dziedziczy jego siostra, zamężna za  Caspara von Riesenstein. W latach 1703-09 jako właściciel wymieniany jest Caspar Benjamin von Riesenstein. W 1718 roku dobra należą do hrabiego von Schӧnaich. Po nich przechodzą w ręce rodu von Kalckreuth, która do czasu wybudowania pałacu w Podbrzeziu Dolnym zamieszkiwała miejscowy dwór. Czciradz Górny pozostał w posiadaniu  rodziny von Kalckreuth do 1945 r. aczkolwiek w księgach adresowych wymieniany jest tylko Johannes Ritsch.

czciradz-stary-palac

CZCIRADZ DOLNY

W 1609 r. rodzina von Rechenberg sprzedaje Czciradz Dolny. Zakupił go Joachim von Stenztsch. Jemu przypisuje się budowę w tej części wsi renesansowego dworu obronnego otoczonego nawodnioną fosą. W 1625 roku majątek posiada Johann Georg von Stenztsch. Prawdopodobnie część dolna zostaje połączona z częścią górną przez rodzinę von Reichenbach. W 1780 roku(wg innych źródeł 1745) dolną część rodzina von Kalckreuth sprzedała majorowi Carlowi von Lehwaldt. Rodzina von Lehwaldt zakłada park, przebudowuje dwór. W parku stawia mauzoleum rodzinne. Ostatnim właścicielem majątku w Czciradzu Dolnym był Johannes Ritsch, który w 1910 roku odkupił majątek od Maxa Krause, który posiadał majątek w latach 1905-10.  Po drugiej wojnie światowej w rękach PGR z przeznaczeniem na cele administracyjne i mieszkania. W 1972 roku dwór remontowany. Obecnie dwór i budynki gospodarcze są w rękach prywatnych.

 czciradz-nowy-palacCzciradz-parkCzciradz k. Kozuchowa

DWÓR

Dwór obronny zbudowany zapewne w XVI-XVII wieku w stylu renesansowym. Po przebudowie w 1800 roku cechy stylowe klasycyzmu. Weranda dobudowana w XX wieku. Murowany z kamienia i cegły, założony na rzucie prostokąta, piętrowy z wysokim podpiwniczeniem. Dach czterospadowy z powiekami. Na osi wejście ujęte pilastrami podtrzymującymi falisty gzyms, poniżej którego wmurowany kamienny kartusz herbowy. W części pomieszczeń sklepienia kolebkowo-krzyżowe oraz sufity zdobione plafonami. Dwór otacza nawodniona fosa, nad którą przerzucony jest murowany most na półkolistej arkadzie, rozszerzającej się półkoliście po obu stronach fosy. Most zwieńczony kamienną balustradą z owalnymi przeźroczami. W otoczeniu dworu krajobrazowy park założony w XVIII-XIX wieku z licznymi okazami starodrzewu. Po drugiej wojnie światowej utworzono w majątku PGR – we dworze mieściła się administracja gospodarstwa. W 1972 r. dwór poddano remontowi. Po likwidacji PGR – połowa lat 90. XX w. – opuszczony obiekt przejęła Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa z siedzibą w Popęszycach.