Kołomąc /Koldemanz/

Wieś położona w gminie Gryfice powiatu gryfickiego. Wzmiankowana po raz pierwszy w 1294 roku, kiedy była własnością rycerza Franza von Beyenhusen. Później należy do kapituły kamieńskiej. W 1316 częściowa własność rycerza Rudolfa de Coldemanse. W 1419 roku wzmiankowany Gatzke von Coldemanz. We wsi nadal część gruntów w posiadaniu kapituły z Kamienia Pomorskiego. W 1500 roku własność rodu von Flemming. W 1518 roku w rękach Kurta von Flemming. W XVII wieku podział wsi na dwa działy własnościowe: jeden należący do Hasso Adama von Flemming, drugi do Kaspara von Flemming. W 1737 roku dobra i wieś zakupił major von Brockhusen. W 1789 roku własność Georga von Zastrow. W 1827 roku majątek wydzierżawił a następnie przekazał zięciowi Karlowi H. von Flemming, który odsprzedał dobra rodzinie mieszczańskiej Gloxin. Posiadała dobra do 1945 roku. W 1870 roku dobra obejmowały 3598 mórg ziemi i należały do R.Gloxin. W 1879 roku majątek liczył 913,05 ha gruntów. W 1910 roku właścicielem majątku był Rudolf Gloxin a dobra liczyły 928 ha gruntów. W 1928 roku dobra obejmowały 977,8 ha gruntów. Pałac położony na północnym brzegu jeziora zniszczony w czasie działań wojennych i rozebrany.

 

 

 

 

Gadom /Wildenhagen/

Wieś położona w gminie Golczewo powiatu kamieńskiego. Po raz pierwszy wymieniona w 1322 roku(Wildenhagen), kiedy książęta Warcisław IV, Otto I i Barnim III nadali wieś biskupowi kamieńskiemu Konradowi IV w zamian za zamek w Ramlewie(Ramelow). W 1429 roku podlegała biskupom kamieńskim z siedzibą w Golczewie. W 1429 roku po raz pierwszy wymieniona jako lenno rodu von Rhein(de Reno, von dem Ryne, von Rine, von Reene, von Rein, Rheine), spokrewnionego z rodziną von Flemming. W 1594 roku mowa o dwóch majątkach rycerskich na terenie wsi. Po śmierci Georga Henninga von Rhein majątek a odziedziczyli jego synowie, Joachim Friedrich i porucznik Henning Otto von Rhein. W 1718 roku za 10000 florenów majątek a przejął porucznik Henning Otto von Rhein. Po jego śmierci majątek a zapisany na jego 5-ciu synów. Po ugodzie w 1763 roku majątek a otrzymał Carl Otto von Rhein, ożeniony z panną von Wachholtz. Majątek a po jego śmierci otrzymali bracia: podpułkownik Henning Christoph, Georg Bogislaw i kapitan Adrian Gottlieb. W 1787 roku właścicielem Gadomia a był podpułkownik Henning Christoph von Rhein, a następnie jego syn Carl Friedrich Wilhelm von Rhein(*1791). W 1804 roku majątek a należał do wdowy, Beate Elisabeth Dorothei, z domu von Münchow przy niepełnoletności dzieci. Majątek b po śmierci Jacoba Tybe von Rhein przypadł jedynemu synowi, Christophowi Friedrichowi von Rhein a następnie w 1752 roku wnukowi, Carlowi Friedrichowi von Rhein. W 1804 roku miał 73 lata i nie miał dzieci. Po jego śmierci majątek przejął Carl Friedrich Wilhelm von Rhein i w 1828 roku był właścicielem obu majątków gadomskich. W 1860 roku sprzedał rodowy majątek rodzinie von den Osten-Sacken. Posiadali majątek do 1880 roku, kiedy dobra zakupił kapitan Heinirch Birnbaum. W 1910 roku majątek liczył 509 ha gruntów. W 1928 roku dobra liczyły 543 ha gruntów. Do 1945 roku majątek był w posiadaniu rodziny Birnbaum. Po 1945 roku dobra są własnością Skarbu Państwa. Majątek wszedł w skład Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej „Przełom”. Od 1994 roku należy do prywatnego właściciela. Pałac obecnie pełni rolę hotelowo-restauracyjną.

RheinOsten von Sacken 6

Gadom, zachodniopomorskie

ZESPÓŁ PAŁACOWO-PARKOWY

Przy drodze położony zespół pałacowo-parkowy. Pałac zbudowany w 1880 roku w stylu eklektycznym, z wykorzystaniem starszej siedziby z XVIII wieku. Budynek zbudowany na planie prostokąta, dwukondygnacyjny z wysoką wieżą, kryty dachami dwuspadowymi. Położony w parku pochodzącym z XIX wieku o powierzchni 6,0 ha, z aleją kasztanowców i grabów. W pobliżu zabudowania gospodarcze po byłym folwarku.

DSC_0369 DSC_0371DSC_0374 DSC_0382 DSC_0384 DSC_0389 DSC_0392

DSC_0373 DSC_0394 DSC_0396 DSC_0397 DSC_0377

Gadom 1929, zachodniopomorskie

Barkowo /Barckow/

HISTORIA WSI

Wieś położona w gminie Gryfice powiatu gryfickiego. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1335 roku. W XV wieku lenno hrabiów von Eberstein. W 1600 roku wieś po hrabiach von Eberstein przejmuje rodzina von Heidebreck, od której 12.01.1697 roku majątek zakupił Otto Gustav von Leppel. Współwłaścicielami dóbr byli jego bracia: Joachim Eggert i Jürgen Friedrich. Dnia 06.02.1710 roku wieś zakupił kanonik August von Kowen. Dnia 26.08.1730 roku majątek zakupił Carl Ehrentreich von Strantz(*15.04.1707). W 1775 roku majątek w rękach syna Carla Ehrentreicha, Heinricha Augusta von Strantz(*13.08.1735). Dobra dziedziczy syn jego, August Joseph Wilhelm von Strantz(*27.05.1787). Majątek przejął w 1814 roku po śmierci ojca. Po 1820 roku majątek w posiadaniu rodziny von Bülow. W 1870 roku za ich czasów dobra obejmowały 2328 mórg ziemi a w 1879 roku obejmowały 594,29 ha ziemi. Od początku XX wieku dobra w rękach rodziny von Normann. Wzmiankowany Oskar(1905) oraz Philipp von Normann. Posiadali majątek do 1945 roku. Po 1945 roku przez 2 lata na terenie majątku stacjonowały wojska polskie. Przejęty przez Skarb Państwa. Od 1963 roku Stacja Hodowli Roślin. Obecnie w rękach prywatnych.

W północno-wschodniej części wsi założenie dworskie, w skład którego wchodzi: dwór, zabudowania folwarczne oraz park krajobrazowy.

DSC_0455 DSC_0456 DSC_0457

Baczysław /Batzlaff/

Miejscowość położona w gminie Golczewo powiatu kamieńskiego. Pierwsza wzmianka pojawia się w 1425 roku(Barslaf), kiedy była lennem rodu von Muckerwitz. Stare lenno rodu von Witten-XVw. W 1502 roku wieś stanowi lenno rodu von Flemming. Była ich własnością do XIX wieku. Wg spisu wasali w 1628 roku właścicielem majątku był Caspar Flemming, Hasso Adam, Ewaldt Jochim. W XVIII wieku wieś podzielona na trzy działy majątkowe początkowo należące do rodu von Flemming. W XVIII wieku wymieniany Bogislav Ernst von Flemming i jego syn Caspar Sigismund. Wg spisu wasalnego z 1756 roku właścicielem majątku był Carl Friedrich von Flemming. Po śmierci Caspara Sigismunda w 1759 roku majątek przejmują jego bracia, Julius Gustav i kapitan Franz Friederich von Flemming. Po ich śmierci w 1760 roku majątek otrzymali ich bratankowie: Franz Bernd Johann Sigismund i Julius Friedeirch Wilhelm von Flemming z Buka. Franz Bernd Johann Wilhelm von Flemming w 1772 roku sprzedał majątek A Josule Wilhelmowi von Grell– wzmiankowany w 1804 roku w spisie majątków. Majątek B i C należały do Juliusa Friedricha Wilhelma von Flemming z Buka. W 1828 roku prawdopodobnie już po scaleniu wszystkich majątków należały one do wdowy po kapitanie von Wietersheim wymienionej w spisie właścicieli z 1857 roku oraz w 1862 roku. W 1851 roku dobra przejmuje brat wdowy, major von Brockhusen z Kamienia Pomorskiego. Majątkiem zarządzał do 1858 roku, do uzyskania pełnoletniości syna zmarłej siostry. Tym samym majątek na krótko ponownie w rękach rodu von Wietersheim. W 1862 roku dobra wraz z dworem są w posiadaniu Ludwiga Buchholtz`a. Prawdopodobnie cały majątek został przejęty przez rodzinę Buchholtz w 1905 roku i w ich rękach do 1945 roku. W 1910 roku majątek liczył 234 ha gruntów a w 1928 roku kiedy właścicielem był Gustav Buchholtz dobra wielkości 332 ha gruntów. Ostatnim właścicielem majątku był Heinz Buchholtz, którego majątek w 1939 roku obejmował 339 ha gruntów.

 

DSC_0349 DSC_0351 DSC_0352 DSC_0357 DSC_0360 DSC_0363

DWÓR

Dwór pseudoneoklasycystyczny z początku XX wieku, przebudowany w 1926 roku. Zbudowany na planie prostokąta, kryty dachem dwuspadowym, podpiwniczony. Po 1945 roku przejęty przez PGR, niezamieszkały do lat 60-tych. Od 1966 do 2000 pełnił funkcję szkoły podstawowej. Obecnie w rękach prywatnych, remontowany.

Baczysław 1936r.

Plan wsi z 1936r.

WAŁOWICE /Wallwitz/

Wieś położona w gminie Gubin powiatu krośnieńskiego. Po raz pierwszy wymieniona w 1452 roku(Walewitz). Później jeszcze kilkakrotnie wymieniany w latach: 1486((Walwitz), 1527(WWalwicz).  W XV i XVI wieku była własnością rodu von Pilgrim(1452, 1527, 1538). W latach 1598-1753 należała do rodziny von Polenz. W latach 70-tych XVIII wieku właścicielem dóbr była rodzina von Briesen(1776). Posiadali majątek jeszcze na początku XIX wieku. W latach 20-tych XIX wieku dobra są w posiadaniu rodu von Kӧpstein(1828). Wymieniana również rodzina von Stein(1830,1853). W latach 50-tych właścicielem zostaje rodzina Heinze(1857). Na początku XX wieku majątek jest w rękach rodziny Fleischer(1903).

Wałowice-gm.Torzym, pow. Krosno Odrz, lubuskie

Wałowice-pałac

walowice-pow-gubin-lubuskiewalowice-palac

PAŁAC

Na wzgórzu po wschodniej stronie od centrum wsi w XIX wieku został zbudowany pałac w stylu neogotyku angielskiego. W trakcie działań wojennych uszkodzony. Rozebrany w latach 50-tych.

walowice-dwor

ZESPÓŁ DWORSKI

W północno-wschodniej części wsi położony był zespół dworski, po którym pozostały budynki gospodarcze i dwór?

walowice-1938-lubuskie

BOBRÓWKO /Biberteich/

Wieś położona w gminie Torzym powiatu sulęcińskiego. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1354 roku, kiedy wymieniono majątek Bevertich należący do Bernharda Boncz(później pisany jako Bunsch lub Buntsch) i jego brata. Do 1486 roku wieś wzmiankowana jako Bebertich, Bebirtich. Od 1486 roku jako Biberteich. W 1558 roku ostatni z rodu,  Jacob von Buntsch sprzedaje majątek wraz z młynem Bartholdowi von Mandelsloh. Bartel lub Barthold von Mandelsloh  urodził się 25 stycznia 1521 roku. Był synem Karla von Mandelsloh, ożeniony z Sophią von Bülow. Służył na dworze margrabiego Jana Kostrzyńskiego. Rodzina von Mandelsloh posiadała  dobra przez około 100 lat. W XVII wieku majątek w Bobrówku oraz Bielicach należał do rodziny von Selchow, przybyłej w te strony z okolic Poczdamu. W 1633 roku właścicielem Bobrówka był Nicolaus von Selchow, właściciel pobliskich Bielic(część autorów podaje, że posiadali majątek we wsi od 1643 roku, ale wśród darów na rzecz kościoła jeden z dzwonów został podarowany już w 1624 roku przez Nickela von Selchow i jego żonę Hedwig, z domu von Lӧben). W 1643 roku mowa również o Maximilianie von Schlieben, który w tym czasie posiadał lenno we wsi. Pod koniec XVII wieku dobra kupuje rodzina von Scharovetz(Scharrwitz) von Scharrowa. W 1713 roku majątek jest w posiadaniu Christopha von Scharovetz(Scharowetz, Scharrwitz)von Scharowa. W 1715 roku nadal w rękach kapitana Christopha Wellen Scharrwitz von Scharrowa z 4 synami: porucznikiem Christophem Leonhardem, Gustavem Wilhelmem, Franzem Heinrichem i Karlem Ferdinandem. Część udziałów posiadali bracia Christopha: Karl Bernhard oraz Johann Heinrich. Wg spisu majątków z 1718/19 roku nadal właścicielem był kapitan Christoph Wellen Scharrwitz von Scharrowa z Bobrówka. Na Ziemi Torzymskiej pojawiają się w drugiej połowie XVII wieku. W 1683 roku Christoph Wedle Scharowetz von Scharowa(Scharrwitz von Scharrowa) zakupuje od F.E. von Winning`a Torzym. Od najstarszego z trzech synów Christopha pochodzili Scharowetz zamieszkujący okolicę Torzymia, Krosna Odrzańskiego(1775) oraz osiadła gałąź w Prusach. Sama rodzina pochodziła z Moraw z okolic Ołomuńca.  Prawdopodobnie od XVII wieku we wsi dwa majątki. W 1733 roku we wsi siedział W.E. von Selcho(w). W XVII wieku majątek we wsi posiadała rodzina von Wesenbeck. Z tego rodu wymieniony: Otto Friedrich von Wesenbeck(1738-1789) oraz Carl Otto Friedrich Wilhelm von Wesenbeck(26.05.1766-25.10.1788).   Jak podaje Berghaus majątek był dwukrotnie sprzedawany w 1777 i w 1784 roku(prawd. chodzi o dwa majątki, scalone później przez J.H.K. von Kuhlwein). W 1795 roku za 35000 talarów majątek zakupił kawaler zakonu joannitów Johann Heinrich Karl von Kuhlwein(ur.29.12.1786r. Słońsk- 13.09.1833 Bobrówko). Ożeniony z Henriette Albertine Auguste von Kalckreuth z Jarnatowa. Od 1823 roku majątek odziedziczył syn, kawaler, który w 1830 roku umiera na cholerę. Wdowa po J.H.K.von Kuhlwein w 1835 roku wychodzi po raz drugi za mąż za porucznika von Rathenow. Dwójka najmłodszych synów adoptowanych przez ojczyma nosiła nazwisko Kuhlwein von Rathenow. W latach 1850-53 ich majątek obejmował 3696 akrów ziemi. W 1857 roku własność podpułkownika Kuhlwein von Rathenow. W 1879 roku majątek o powierzchni 1009,85ha należał do rodziny Kuhlwein von Rathenow. Od 1896 roku właścicielem dóbr jest berliński fabrykant Gustav Rossmann, właściciel Prześlic. W 1914 roku majątek obejmował 1056ha i należał do Friedricha Rossmann. W 1929 roku majątek o areale 1076ha należał do Fritza Kortüm z Rychlika(Reichen) k. Sulęcina, który posiadał dobra do 1945 roku.

Bobrówko-pałac

We wsi istniało założenie pałacowe leżące w północno-wschodniej części wsi.

Bobrówko-dwór

bobrowko-1923-lubuskie

Kościernica /Koesternitz/

Wieś położona w gminie Polanów powiatu koszalińskiego. Po raz pierwszy wymieniona w 1456 roku. Była lennem rodu von Ramel– wzmiankowany Hinrik Ramele z Kościernicy. W XVI wieku wieś podzielona na dwa majątki. W 1662 roku część wsi w posiadaniu rodu von Podewils z Krągu- wymieniony Adam von Podewils oraz jego brat Gerd von Podewils. Z powodu długów sprzedają majątek Bogislawowi von Below. Pozostała część majątku nadal w rękach rodu von Ramel. Rodzina von Below sprzedaje swoją część generałowi Martinowi Ludwigowi von Eichmann. W 1783 roku rodzina von Eichmann zakupuje majątek od rodu von Ramin i tym samym scala dobra we wsi. W 1804 roku majątek w posiadaniu wdowy von Drosedow. W 1846 roku dobra zakupuje Wilhelm von Sobeck. Od ok. 1900 roku właścicielem majątku jest Wilhelm Schulz. Po I wojnie światowej majątek przejmuje belgijski finansista Balzer, będący właścicielem dóbr do około 1927 roku. Kolejny podział dóbr- część majątku zakupuje Balduin baron von Eller-Eberstein, druga część należy do baronów von Hammerstein.

PAŁAC

Zbudowany w XIX wieku, neorenesansowy, podpiwniczony, zbudowany na planie prostokąta, piętrowy, kryty dachem dwuspadowym. W 1945 roku zajęty przez Rosjan, splądrowany. Po wojnie opuszczony, popadł w ruinę i został rozebrany. Obok park krajobrazowy o pow. Około 5 ha z 2 połowy XIX wieku. W parku ruina mauzoleum właścicieli majątku.

Kraśnik Łobeski /Kratzig,Cratzig/

Kraśnik Łobeski, zachodniopomorskie

 

Miejscowość położona w gminie Węgorzyno powiatu łobeskiego. Najstarsza wzmianka o wsi pochodzi z 1364 roku. Była siedzibą rodu von Borcke/Borck/. W 1756 roku wymieniony Jost Andreas von Borcke, w XIX wieku wymieniony Ernst August Philipp von Borcke. W 1857 roku majątek w rękach rodziny Gadebusch, od których majątek zakupuje rodzina von Possart, których mauzoleum znajduje się na terenie cmentarza. Na początku XX wieku dobra w posiadaniu rodziny von Mannlich-Lehmann– wymieniony Max i Lilly von Mannlich-Lehmann. Prawdopodobnie ostatnim właścicielem majątku byłą rodzina von Zitzewitz– wymieniony Max von Zitzewitz.

Borck hrabia 2

Zitzwitz

Pozostałością po założeniu pałacowo-parkowym jest park krajobrazowy o powierzchni 6,5ha, aleja lipowa prowadząca do posiadłości szlacheckiej, resztki zabudowań gospodarczych.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Za zgodą Pana Z.Zajchowskiego

 

Screen Shot

Pławno /Plagow/

Wieś położona w gminie Bierzwnik powiatu choszczeńskiego. W 1879 roku majątek o powierzchni 702ha należał do państwa pruskiego-dzierżawcą był niejaki Fleischer. W 1896 roku majątek o powierzchni 703ha należał do rodziny Fleischer. W 1914 roku majątek o powierzchni 715ha należał do państwa, dzierżawiony przez Friedricha Fleischer. W 1929 roku mniejszy majątek o powierzchni 90ha należał do Waltera Stocker.

ZAŁOŻENIE DWORSKIE

W środkowej części wsi położony był majątek ziemski. Zachował się przebudowany budynek gospodarczy. Dwór parterowy z piętrowym skrzydłem nie zachował się.