Archiwa autora: Jerzy Dubiel

LUBIECHNIA WIELKA /Gross Lübbichow/

Opublikowany przez

Wieś położona w gminie Rzepin powiatu słubickiego. Po raz pierwszy wymieniona w 1329 roku(Lӧbbichen). W 1413 roku należała do Friedericha von Grüneberge z Radzikowa. W 1416 wieś należy do Johanna i Heinricha von Grünenberg. W 1419 roku część gruntów należy do Hansa Luckau i Betike Pful oraz do Hansa von Sawnsheim z Wrocławia. Hans Luckau wymieniony w 1423 roku jako Hans Sachs.  W 1430 wieś należy do Heinricha  oraz Ottona von Grünenberg. Otto von Grünenberg w 1441 roku sprzedaje swoją część Martinowi Wins oraz braciom Quer(n)hammel. W 1493 roku wieś w posiadaniu Georga von Grünenberg z Lubiechni oraz jego brata z Białkowa. W 1516 roku wieś należy do Petera i Caspara von Sydow, synów Georga von Sydow, którzy sprzedali majątek Hansowi von Sydow zu Schӧnfeld. W 1536 roku własność Petera von Sydow zu Gossow i Schӧnfeld. W 1563 roku majątek odziedziczyli jego synowie: Achaz i Hans von Sydow. W 1608 roku wymieniony Hans von Sydow. Później domena państwowa, od XVII wieku własność rodu von Borgsdorf– wymieniony Joachim Edermann von Borgsdorf w 1697 roku jako fundator kościelnego dzwonu. Później ponownie wchodziła w skład domeny państwowej.

 We wsi skromny zespół dworski składający się z: dworu oraz resztek zabudowy folwarcznej. Po 1945 roku przejęty przez Skarb Państwa a na jego terenie utworzono PGR.

lubiechnia-wielka-1896-lubuskie

WYSTOK /Klauswalde/

Opublikowany przez

Wieś położona w gminie Torzym powiatu sulęcińskiego. Po raz pierwszy wymieniona w 1297 roku, kiedy bracia Mikołaj i Wojsław zastawili wieś klasztorowi w Paradyżu na rok. W 1335 roku Pescho von Swebustn(Suchesin) otrzymał wieś w lenno od margrabiego Ludwiga. W 1350 roku  wieś otrzymał w lenno Thilo von Gluser oraz Coppe von  List. W 1446 roku wieś posiada Bernd von Buntsch z Bobrówka. W 1473 roku wymienia się braci Nickela i Bernda von Buntsch. W1507 roku młodszy syn Bernda, Balzar sprzedaje swoje udziały braciom Mathiasowi i Hartwigowi von Ilow. Po jego śmierci w 1516 roku dobra dziedziczy wdowa po nim, Anna z domu Pful oraz nieletni syn Hans. W 1493 roku wieś należy do Harwiga von Ilow. Po nim dziedziczą jego synowie: Hartwig, Matthias, Kaspar, Stephan, Friederich, Joachim i Georg von Ilow. Na majątku w Wystoku pozostał Hartwig von Ilow. Miał dwóch synów: Hartwiga Juniora i Matthiasa. W 1565 roku Matthias von Ilow zostaje właścicielem wsi. Był trzykrotnie żonaty: z Elisabeth von Burgsdorf(1571), Agnes von Rütz(1581) i Elisabeth, córką Joachima von Schapelow i Marien von Rochow(1584). W 1598 roku wieś należy do jego dwóch synów: Valentina i Christopha von Ilow. W 1724 roku wieś podzielona na trzy majątki należące do rodzin von der Heyden i von Selchow i von Ilow. Rodzina von Ilow posiadała dobra do początków XIX wieku. Na początku XIX wieku majątek należał do rodziny Forbrich(1828). W połowie XIX wieku dobra przechodzą w ręce rodziny Karbe(1857). Od początku XX wieku właścicielem dóbr jest rodzina Lehmphul(1903). Ostatnim właścicielem majątku jest rodzina Bischoff.

We wsi majątek położony w południowo-wschodniej części wsi składający się z: dworu z XVIII wieku, obecnie opuszczony, budynków gospodarczych oraz parku krajobrazowego.

wystok-1909-lubuskie

MAŁUSZÓW /Malsow/

Opublikowany przez

Wieś położona w gminie Sulęcin powiatu sulęcińskiego. Wzmiankowana wielokrotnie jako: Molsow, Malosow, Molosson, Malzow, po raz pierwszy w 1241 roku, kiedy nadana została templariuszom. W 1299 roku margrabiowie askańscy przywłaszczyli wieś należącą do rycerza Busse von Barby(de Bareboy) i oddali w lenno Albertowi i Heinrichowi von Klepzig. W 1350 roku dobra rycerskie przekazane zakonowi joannitów. Nie wiadomo do kiedy cała wieś była w rękach joannitów, w 1460 roku brak już wzmianki o Małuszowie, jako wsi należącej w całości do zakonników. W 1405 roku na terenie wsi majątek posiadała rodzina Glüsser. W 1448 roku wymieniona wdowa po Berndcie Glüsser. W 1485 roku siedział tu Siegmund von Schlaberndorf. W 1507 roku lenno we wsi posiadał Mathias von Uchtenhagen, który przejął część gruntów po Siegmundzie von Schlaberndorf a następnie w 1519 roku dobra w rękach Balzera Buntsch z Bobrówka i Balzera von Slabernodrf(Schlaberndorf), wzmiankowanego już w 1511 oraz w 1527 roku.  W 1527 roku  w posiadaniu Melchiora Pfuhl. W 1532 roku wymienieni bracia Jacob i Joachim von Buntsch, którzy po śmierci  Balzera von Slaberndorf(Schlaberndorf) przejęli jego majątek. W 1536 roku pojawiają się bracia Georg i Heinrich von Therbach. W 1537/38 Jakob von Buntsch po śmierci Hansena von Slaberndorf przejmuje połowę wsi i w 1542 roku sprzedał go swojemu kuzynowi Hansowi von Buntsch. W 1564 roku dobra należą do Wolfa von Buntsch. W 1556 a także w 1565 roku dwa działy własnościowe należące do Hansa von Buntsch i Melchiora von Thierbach. Na początku XVII wieku na terenie wsi 3 majątki należące do: von Lucko(von Luck, von Luckow), von Horn i von Buntsch(w 1605 roku wmiankowany Gottfried i Hans) . Przez cały czas 1/6 wsi nadal pozostawała w rękach joannitów łagowskich. Tą 1/6 przejmuje w 1538 roku Dictus Gabriel. W 1546 roku majątek posiadają jego synowie: Hans i Dictus Gabriel. W 1571 roku Melchior Gabriel z Magdeburga i jego brat Nickel Gabriel sprzedają swoje dobra szwagrowi Lode lub Lade, który w 1572 roku odsprzedał je Georgowi von Enderlein. Z koli on w 1574 roku sprzedał majątek Hansowi von Lӧben. W 1587 roku Hans von Lӧben odsprzedał majątek z nowo wybudowaną siedzibą rycerską Hansowi von Eichendorf. Z kolei Hans von Eichendorf w 1587 roku sprzedał je Nickelowi Striegel ale część dóbr już od 1583 roku była w posiadaniu Hansa Pessler. Z kolei Kubach podaje, że Nickel Striegel siedział tu od 1583 do 1587 roku. W 1595 roku majątek w posiadaniu Hansa von Falkenhagen z Sulęcina a następnie w tym samym roku Valtina von Wermbsdorf. On z kolei w 1598 roku sprzedał je Valtinowi Knospe.  Na początku XVIII wikeu pojawiają się jako lennicy rody: von Kalckreuth, von Schmolcke, von Luck. W 1715 oraz wg spisu majątków z 1718/19 roku dwa działy majątkowe należące: 1-szy do Joachima Wilhelma von Schmulcke, 2-gi do Friedricha Wilhelma von Luck.  W 1724 roku majątki należące do rodów: von Luck, von Schmolcke, von Buntsch. W latach 30-tych XVIII wieku we wsi dwa majątki należące do: von Luck(Lucke, Luckow) oraz von Schmolcke. Prawdopodobnie Friedrich Wilhelm von Luck scalił majątki we wsi, w 1740 roku jako właściciel majątku figuruje tylko rodzina von Luck. Po śmierci Friedricha Wilhelma von Luck(Lucke) dobra przejmuje jego zięć Christoph Ludwig von Gӧllnitz. Od 1790 roku majątek w rękach zięcia Christopha Ludwiga, kapitana Hansa von Ludwig. Już w 1797 dobra są w posiadaniu von Poussardiere(Poussadiere). W 1827 roku za 23500 talarów majątek zakupiony przez komornika Renatusa Kowalski(y). W 1843 roku za 42300 talarów majątek zakupił Rudolf Tiebel, wzmiankowany również w 1857 roku. Jego majątek w latach 1850-53 obejmował 2724 akry ziemi. W 1879 roku majątek należący do wdowy Tiebel liczył 716,40 ha gruntów. W 1896 roku majątek w posiadaniu wdowy Keil. W 1907 roku majątek posiada Hans Keil. W tym czasie majątek liczył 221 ha gruntów. W 1914 roku majątek obejmował 221ha i należał do Dr.Hansa Keil. W 1929 roku majątek Waltera Keil obejmował  136ha. Rodzina Keil była właścicielem dóbr do 1945 roku.

DWÓR

Zbudowany na planie prostokąta, parterowy, z użytkowym poddaszem, kryty dachem dwuspadowym, podpiwniczony. W holu stały dwie toskańskie kolumny. Dwór nie istnieje.

maluszow-2-1923-lubuskie

WALEWICE /Wallwitz/

Opublikowany przez

Wieś położona w gminie Torzym powiatu sulęcińskiego. Wymieniana wielokrotnie jako: Walewitz, Walevitz, Walvitz, Wollwitz, Walbitz, po raz pierwszy w 1249 roku. Ponownie w 1375 roku. W 1412 roku od elektora lenno we wsi otrzymali bracia von Rotsche( Kacpar, Hans i Friedrich). Prawdopodobnie już od 1461 roku lenno rodu von Winning, wzmiankowani w 1472 roku bracia Kuntze i Nitsche von Winning z Torzymia. W 1491 roku wieś należy do Bartza von Winning, w 1499 roku wymieniony Heinrich von Winning, syn Bartza. W 1509 roku wieś należy do Balthasara i Melchiora von Winning, synów Heinricha. Po bezpotomnej śmierci Balthasara von Winning w 1535 roku majątek dziedziczą jego bracia, Melchior i Christoph von Winning. W 1550 roku umiera Christoph von Winning. Spadkobiercami są jego synowie: Hans, Joachim i Asmus. W 1563 roku zmarł Melchior von Winning, który pozostawił 3 synów: Bastiana Heinricha i Klausa. Bastian zmarł w 1569 roku pozostawiając 3 synów: Melchiora, Hansa i Klausa, z których Hans i Klaus pojawiają się w 1598 roku. Ostatnia informacja o Melchiorze pochodziła z 1571 roku. W 1571 roku ¼ Walewic jest zadłużona na rzecz margrabiego Johanna Georga von Brandenburg. W 1573 roku umiera Joachim von Winning. W 1576 roku umiera bezpotomnie Hans von Winning. Dobra dziedziczą: Balthasar, syn Asmusa i Claus, syn Joachima. W 1580 roku umiera Balthasar von Winning a w 1596 Claus von Winning. Po nim dziedziczą potomkowie Melchiora von Winning. W 1610 roku jako właścicieli wsi wymienia się Hansa, Melchiora i Clausa von Winning. W 1613 roku dobra są w rękach braci: Gottfrieda, Dietloffa i Reicharda von Winning. W 1622 roku wieś podzielona pomiędzy Dietloffa von Winning z Grabowa oraz jego kuzyna Hansa Młodszego a także Bastiana von Winning. W 1623 roku Bastian von Winning swoją część sprzedaje Katharinie von Selmitz. Po śmierci Kathariny von Selmitz zadłużony majątek ponownie w rękach Bastiana von Winning, który w 1640 roku ożenił się z wdową po Gottfriedzie von Lossow z Radzikowa, z domu von Ilow, z którą miał trzech synów: Adolpha, Antona i nieznanego z imienia zmarłego w dzieciństwie. Po jego śmierci w 1661 roku majątek dziedziczy wdowa a w 1679 roku najstarszy z synów, Adolph von Winning.  W 1689 roku część wsi należy do Antona von Winning. W 1704 roku umiera Anton pozostawiając tylko córki. Jego część Walewic przejmuje jego brat Adolph. Po śmierci Adolpha w 1713 roku majątek przechodzi w ręce synów: Wolffa(Wulf) Erasmusa i Sebastiana Siegismunda von Winning. W 1715 roku właścicielami byli: 1) Wulf Erasmus von Winning z synem Friedrichem Adolfem, 2) Joachim Friedrich, Hans Friedrich i Friedrich von Winning, 3) oraz bracia Kaspar Friedrich i Heinrich Gottlob von Winning. W spisie majątków z 1718/19 roku właścicielami dóbr są: 1) Wulf Erasmus von Winning, 2) synowie Johanna Friedricha von Winning- z tej części majątku część zysków otrzymywał Christoph Młodszy von Haugwitz, 3) Melcher Gottfried von Winning. Druga część wsi należąca do Dietloffa von Winning z Grabowa w 1622 roku powiększyła się o zakup części wsi od Hansa Młodszego. Po śmierci Dietloffa von Winning w 1642 roku majątek dziedziczą nieletni synowie: Melchior Joachim oraz Gottfried von Winning. W 1651 roku majątek dziedziczy Melchior Joachim, który po 1649 roku ożenił się z Ottilie von Ihlow(Ilow) ze Smogór. W 1680 roku majątek w rękach syna Melchiora Joachima, Joachima Friedricha. W 1685 roku podział wsi pomiędzy Joachimem Friedrichem a jego siostrą Cathariną Sophią. W 1687 roku część wsi w dzierżawie na dziewięć lat w rękach Eustachio von Stentsch. W 1718 roku podział majątku pomiędzy: Wulffa Erasmusa von Winning, który był spadkobiercą Joachima Friedricha, Melchiora Gottfrieda von Winning i Christopha Młodszego von Haugwitz, który przejął część majątku należącą do Wulffa Erasmusa. Po śmierci Wulffa Erasmusa von Winning w 1740 roku, majątek przejmuje Samuel Adolph von Winning z Kownat. W 1766 roku właścicielem majątku został syn Samuela Adolpha, Ernst Gottfried von Winning. W 1767 roku na terenie wsi trzy majątki. Pierwszy w 2/3 należał do rodu von Winning a 1/3 była w posiadaniu: Pani von Wahlen-Jürgass, po mężu von Platen(1767r.), hrabiego von Dyherrn(żoną była Panna von Winning, córka właściciela)(1780r.), Leschke(1789 r.), Paschke(1789-1805r.). Drugi majątek w 1767 roku połowie należał do rodu von Winning a druga część do rodzin: von Poussadieré,  porucznik von Fritz(1769), Pani von Greiffenberg, z domu von Fritz(do 1805r.). Trzeci z majątków w 2/3 należał do rodu von Winning a 1/3 należała do: von Schladen, von Naumann,  rodzeństwo von Stenzach(Stentsch)(1774r.), von Oppen, von Rathenow(1790). W 1789 roku hrabia von Dyherrn sprzedał swoją część niejakiemu Leschke, od którego majątek odkupił Paschke, który był właścicielem do 1805 roku. W 1790 roku od braci von Stentsch ich część majątku zakupił Friedrich Otto von Rathenow. W 1804 roku podział wsi na trzy majątki należące do rodów: von Greiffenberg, von Rathenow i Paschke. Friedrich Otto von Rathenow wykupił pozostałe dwa majątki i scalił je w jeden majątek, który w 1816 roku za 28000 talarów sprzedał majorowi Wenke. W 1841 roku spadkobiercy majora Wenke za 30050 talarów sprzedali majątek Johannowi Gottfriedowi  Scharnke. Po 1850 roku majątek w posiadaniu Maximiliana Rudeloff- wg Kubacha od 1853 roku. W 1857 roku za 62000 talarów majątek zakupił Adolf Vogel- wg Kubacha od 1865 roku. W 1879 roku majątek jego liczył 598,30 ha gruntów. W 1879 roku dobra zakupił Hermann Rathenspiel z Frankfurtu nad Odrą a dobrami zarządzał jego bratanek, Emil Borchardt, by w 1890 roku przekazać mu cały majątek. W 1914 roku umiera Emil Borchardt a majątek dziedziczy jego syn, Hermann. W 1914 roku majątek obejmował 390ha. W 1929 roku majątek Hermanna Borchardt obejmował 400ha. Wymienione dwa wolne gospodarstwa należące do: Karla Roscher(33ha), Ottona Wolff(65ha). W 1945 roku Hermann Borchardt zostaje wywieziony przez wojska radzieckie i słuch po nim zaginął. Rodzina po wydaleniu z Walewic przez jakiś czas mieszkały w Berlinie. Jego syn i córka wyemigrowali do Australii. Druga z córek, Rosemarie Pankow zamieszkała w Leverkusen. Prawd. we wsi drugi majątek Kumpfuhl,  od 1914 roku należący do Richarda Gaebler sędziego okręgowego z Berlina. 

ZESPÓŁ DWORSKI

W południowo-wschodniej części wsi pozostałości po założeniu dworsko-folwarcznym. Dwór rozebrany po 1945 roku.

walewice-1929-lubuskie

GRONÓW /Grunow/

Opublikowany przez

Wieś położona w gminie Łagów powiatu świebodzińskiego. W 1421 roku książę piastowski Wacław nadał część wsi zakonowi joannitów łagowskich. Część wsi otrzymał Busso von Alvensleben. W spisie majątków z 1718/19 roku własność joannitów z Łagowa. W 1817 roku po sekularyzacji dóbr kościelnych majątek otrzymał generał Friedrich Wilhelm Christian von Zastrow. W 1837 roku jego spadkobiercy za 14.500 talarów sprzedali dobra Friedrichowi von Seydlitz. W 1844 roku za sumę 10000 talarów majątek zakupił Johann Friedrich Farthӧfer, którego majątek w latach 1850-53 obejmował 859 akrów. W 1895 roku właścicielem miejscowego majątku był Arthur von Student a dzierżawcą majątku był niejaki Langer. W 1914 roku majątek obejmował 467ha i należał do Bruno Wundersitz. W skład majątku wchodził majątek Stok(Stock). W 1929 roku właścicielem był młynarz Franz Fritsch(61ha), mniejszy majątek posiadał Otto Leibner(38ha). Prawdopodobnie po 1920 roku folwark Stok(Stock) odłączony od majątku w Gronowie stał się samodzielnym majątkiem należącym już do innego właściciela.

Folwark

Już w 15 wieku na terenie wsi istniał folwark. Obecnie w części centralnej wsi resztki założenia folwarcznego z budynkiem mieszkalnym.

gronow-1929-swiebodzin-lubuskie