KOŚCINO /Köstin/

Wieś położona w gminie Dobra Szczecińska powiatu polickiego. Założona prawdopodobnie w XVI wieku. Należała do Kolegiaty Mariackiej w Szczecinie. Później dobra książęce a następnie państwa pruskiego. Później własność miasta Szczecin. Majątek dzierżawiony: w latach 1843-53 dzierżawcą był Kieckenbusch, później Holdberg, pod koniec XIX wieku Schweitzer, w latach 1910-39 Wilhelm Nicolai.

ZAŁOŻENIE DWORSKIE

Dwór spalony w 1945 roku i rozebrany jak większość budynków folwarcznych. Z założenia ocalał park i kilka domów pracowniczych.

koscino-1907-zachodniopomorskie

SŁAWOSZEWO /Neuhaus/

Miejscowość położona w gminie Dobra Szczecińska powiatu polickiego. Jest to stary majątek ziemski. W 1802 roku dzierżawcą majątku był Christian Heirnich Apprat. Od połowy XIX wieku doszło do częściowego rozparcelowania majątku. W 1879 roku dobra należały do Friedricha Bismark i liczyły 278 ha gruntów. Majątek w 1910 roku o wielkości 214,75 ha gruntów należał nadal do rodziny Bismark. W 1928 roku dobra należące do niejakiego M.Wienkoop liczyły 160 ha gruntów.  

slawoszewo-1907-zachodniopomorskie

PŁOCHOCIN /Luisenhof/

Osada położona w gminie Dobra Szczecińska powiatu polickiego. Powstała na gruntach dawnego folwarku należącego do majątku w Dobrej. Założona na początku XIX wieku i nazwana na część Margarete Beate Louise von Rohr, z domu von Ramin. Na początku XIX wieku majątek był w posiadaniu Małgorzaty Beaty Luizy von Rohr i Anny Karoliny von Plӧtz. Główny majątek był w rękach Ludwiga von Ramin(1828). W 1833 roku dobrami zarządzał syn Ludwiga, Albert Friedrich Constantin von Ramin. Na krótko majątek z niewiadomych przyczyn w 1847 roku znalazł się w rękach Hermanna Emila von Brandt nobilitowany w 1845 roku przez króla Fryderyka Wilhelma z nowym nazwiskiem von Brandeck-Nadrensee, by od 1859 roku ponownie być własnością rodziny von Ramin. Właścicielem był w tym czasie dyrektor kamery Eduard von Ramin. Ostatnim właścicielem z rodu von Ramin był w 1892 roku Max von Ramin. Ostatnim właścicielem majątku była rodzina baronów von Haaren– wymieniony Adolf baron von Haaren. W 1928 roku za czasów barona Adolfa majątek liczył 337,5 ha gruntów.

plochocin-1907-zachodniopomorskie

DOBRA SZCZECIŃSKA /Daber/

Wieś gminna położona w powiecie polickim. Po raz pierwszy wymieniona w 1269 roku. W tym czasie była własnością księcia Barnima I. Żona Barnima I, Mathilda, matka Ottona I przekazała wieś swoim wnuczkom, Mechtildzie i Beatrix, córkom Mirosławy, mniszkom klasztoru cysterek w Szczecinie. Po ich śmierci wieś przechodzi zgodnie z testamentem Mathildy na rzecz klasztoru cysterek w Szczecinie(1304,1306). Część gruntów otrzymała kolegiata Mariacka w Szczecinie(1334,1336). W XIV wieku część wsi w rękach rodu rycerskiego Nemeke(Nemeken). Książę Świętobor w 1373 roku potwierdza nadania we wsi dla Petrusa von Nemeken. Pisownia nazwiska była różna-Nemeke, Nemeken, Niemez. W 1517 roku bracia Hans i Christoph von Nemeken otrzymali od księcia Bogusława X w lenno wieś Dobrą. W 1519 wymienia się braci Clausa, Christopha i Jürgena von Nemeken oraz Bertolda von Ramin, któremu bracia odsprzedali część gruntów we wsi za 350 florenów.  W 1526 roku dobra Bertolda von Ramin przejmuje Vivigenz I von Eickstede, ożeniony z córką Bertolda Anną(Ursulą). W 1557 roku część dochodów ze wsi czerpie klasztor św. Jana ze Szczecina. W 1568 roku część wsi w rękach Christopha von Nemeken i jego czterech synów: Heinricha, Richarda, Christopha i Thile`a, który po śmierci ojca przejmuje dobra rodzinne. Z powodu kłopotów finansowych w 1621 roku Thile von Nemeken sprzedaje część gruntów rodzinie von der Heide, które później prawdopodobnie zostały wykupione przez rodzinę von Ramin. Thile von Nemeken miał trzech synów: Heinricha, Christopha i Henninga oraz osiem córek. Po śmierci Thile`a von Nemeken zadłużone dobra przejmuje syn, Heinrich von Nemeken. Po jego śmierci majątek w rękach kapitana Jacoba Rebenstock , który ożenił się z wdową po Christophie von Nemeken. Wdowa posiadająca prawo do majątku po zmarłym mężu, Christophie, sprzedaje je Jacobowi Gabrielowi Hinz. W 1698 roku umiera ostatni z rodu von Nemeken. Ich dobra przejmuje zarząd komisaryczny powiatu Random, który przekazał następnie majątek Bogusławowi Ernestowi von Ramin(+1727). Po nim majątek przejmuje jego brat, Bernd Ludwig von Ramin a następnie syn Bernda, Jürgen Bernd von Ramin. Ta linia pochodziła z Buka. Od 1776 roku majątek jest w posiadaniu Karla Bogusława von Ramin, który w 1778 roku dokonał podziału majątku, dopuszczając dziedziczenie w linii żeńskiej. W ten sposób w 1804 roku majątek był w posiadaniu Margareth Beaty Lousy von Rohr, z domu von Ramin i Anny Caroliny von Plӧtz, z domu von Ramin( w tym czasie była już wdową), córek Carla Bogislawa von Ramin.  Współwłasność posiadały również dzieci w/w pań. Z rejestru z 1828 roku wynika, że od 1828 roku na majątku zamieszkiwał Ludwig von Ramin, którego następcą od 1833 roku był małoletni syn, Albert Friedrich Constantin von Ramin. Na krótko majątek z niewiadomych przyczyn w 1847 roku znalazł się w rękach Hermanna Emila Brandt, który w 1845 roku od króla Fryderyka Wilhelma otrzymał przywilej szlachectwa  z nowym nazwiskiem von Brandeck-Nadrense. Od 1859 roku ponownie własność rodziny von Ramin. Właścicielem był w tym czasie dyrektor kamery Eduard von Ramin. Ostatnim właścicielem z rodu von Ramin był w 1892 roku Max von Ramin. Po wygaśnięciu lenna rodu von Ramin na początku XX wieku i rozparcelowaniu ich dóbr, majątek z dworem w 1905 roku posiadał Max Wachsmuth, w 1910roku Ferdynand Finger, a jego majątek liczył wtedy 341 ha gruntów. Ostatnim właścicielem był Carl Borchart, a dobra liczyły w 1928 roku 350 ha gruntów. Po 1945 roku majątek przejęty przez Skarb Państwa. Na jego terenie utworzono, działające do lat 90-tych XX wieku PGR.

ZAŁOŻENIE DWORSKIE

Założenie powstało w XVIII wieku, położone było na południowym krańcu wsi i składało się z dworu, parku i budynków gospodarczych. Dwór zbudowany w XVIII wieku, rozbudowany w XIX wieku o skrzydło boczne i wieże, rozebrany w 1969 roku. Położony był w parku krajobrazowym, obecnie po rewitalizacji w rękach prywatnych. Od strony północnej parku dziedziniec folwarczny. Z dawnego zespołu folwarcznego pozostał budynek gorzelni oraz młyn.

dobra-szczecinska-1921-zachodniopomorskie

BUK /Böck/

Wieś położona w gminie Dobra Szczecińska powiatu polickiego. Po raz pierwszy wymieniona w 1284 roku. Prawdopodobnie od początku istnienia była lennem rodu von Ramin. W 1412 roku dobra należały do Friedricha von Ramin. W 1507 roku majątek  podzielony pomiędzy trzech braci: Bartholda, Busso i Friedricha von Ramin. Po 1551 roku kiedy książę Filip zatwierdził lenno w Buku rodzinie von Ramin, dochodzi do podziału majątku pomiędzy dwóch braci: Christopha i Friedricha von Ramin. Buk Odziedziczył Christoph von Ramin. Friedrich natomiast otrzymał Dobrą. Christoph von Ramin ożeniony był z Anną von Eichsted, z którą miał pięcioro dzieci. Buk odziedziczyli: Busso, Bartold i Henning von Ramin(1542-1598), najwybitniejszy z nich, kanclerz na dworze książąt pomorskich. W XVII wieku Buk jest własnością Bartolda, ożenionego z Erdmuth von Holzendorffen. Ostatnim właścicielem Buka był Friedrich Ehrenreich II von Ramin(10.04.1709-02.12.1782). Na nim zakończyła się linia z Buka i Rzędzin. W Buku od XIII wieku znajdowała się świątynia z kryptą, w której chowani byli właściciele majątku. Po wojnie trzydziestoletniej ziemie te są pod zarządem królowej Szwecji, Krystyny. Dobra w Buku i Rzędzinach podarowała majorowi wojsk szwedzkich, Georgowi von Lӧwenborgk. Po przejęciu tych ziem przez margrabiów brandenburskich dobra przejął rotmistrz Philip Ernst von Hayn(1678). Po kilku latach ponownie pod zarządem szwedzkim i w rękach majora Theophilusa Michaelis(1720). Po jego śmierci dobra sprzedane generałowi pruskiemu i komendantowi twierdzy Kostrzyn, Ottonowi Gustavowi von Lepel. Po nim majątek dziedziczy syn jego, Friedrich Wilhelm hrabia von Lepel, rycerz Zakonu Joannitów. W 1723 roku król Prus Fryderyk zatwierdził lenno wszystkim potomkom rodu, tak po mieczu, jak i po kądzieli. Buk był własnością rodziny do 1825 roku, do bezpotomnej śmierci ostatniego męskiego przedstawiciela rodu, Wilhelma Heinricha Carla hrabiego von Lepel. Przez małżeństwo z siostrami hrabiego majątek podzielony otrzymała rodzina von Schmeling oraz hrabiowie Henckel von Donnesmarck. Doprowadziło to do rozparcelowania dóbr. W 1858 roku część gruntów należącą do rodziny von Schmeling kupuje rodzina  hrabiów Henckel von Donnesmarck. Część gruntów(3/4) należała do Leo Amadeusa Maximiliana(1862), pozostała część(1/4) należała do Friedricha Otto Maximiliana(1862). Po scaleniu majątku przez Leo Amadeusa Maximiliana hrabiego Henckel von Donnesmarck, zostaje on sprzedany w 1872 roku Harry`emu hrabiemu von Arnim-Schlagenthin. Po nim dobra przejmuje syn, Henning hrabia von Arnim-Schlagenthin. Po śmierci Henninga hrabiego von Arnim-Schlagenthin w 1910 roku majątek liczący wtedy 1013,20 ha gruntów zostaje z uwagi na długi rozparcelowany. W 1927 roku majątek z dworem był w rękach Franza Pritzel. W 1928 roku liczył 459 ha gruntów.

ZESPÓŁ DWORSKI

W południowej części wsi pozostałości po zespole dworsko-folwarcznym- kamienny mur otaczający zespół, zespół kilku budynków gospodarczych, pozostałości po parku dworskim.  Dwór położony po wschodniej stronie dziedzińca, rozebrany został po 1945 roku. Był to budynek parterowy, podpiwniczony, kryty dachem dwuspadowym. Zbudowany był w XIX wieku na planie prostokąta.

buk-1907-zachodniopomorskie

ŻABICKO /Seegenfelde/

Wieś położona w gminie Strzelce Krajeńskie powiatu strzelecko-drezdeneckiego. Początki wsi sięgają XIII wieku. Występująca pod różnymi nazwami: Segeuelbe, Seegenfelde, Seghevelde, Szegeuelb. W 1337 roku wymieniana rodzina von Segefeld, prawdopodobnie założyciele wsi. W latach 1431-35 wieś w rękach Arenda von Segefeld. Od XV do XVII wieku należy do rodu von Sanitz. W XVII wieku trzy majątki rycerskie na terenie wsi należące do Heinricha, Martina i Friedricha von Sanitz(1608). Podczas wojny trzydziestoletniej wieś zniszczona. W 1643 roku należała do Petera Ludewig. Na początku XVIII wieku we wsi dwa majątki z dwoma siedzibami szlacheckimi należącymi do: Erdmanna Friedricha Haust i wdowy po jego bratanku, zmarłym w 1715 roku. Później dobra nabyte przez braci: Karla Wilhelma i Johanna Christopha von Mandelslohe. W 1781 roku majątek nabył kapitan Dawid Friedrich von Braunschweig. Kolejnym właścicielem dóbr był syn Dawida Friedricha, major Georg von Braunschweig. W 1807 roku majątek jest własnością pani von Oertzen, z domu von Braunschweig. Dobra dziedziczy jej syn, kapitan Georg Ernst von Oertzen. W 1837 roku majątek jest w posiadaniu Gustava Erdmanna Kamila von Brand(1806-1857), kanonika berlińskiego, właściciela dóbr w Dankowie. W 1857 roku z majątków utworzono fideikomis a właścicielem dóbr została córka Gustava Erdmanna Kamila i Elisabeth von Erxleben(ur. ok. 1810r.), F.F.A.Elisabeth von Brand(1836-1910r.) ,  która wyszła za mąż za Ottona Friedricha Ehrenreiha von Erxleben z Selbelang(ok. 1810r.-1892r.). Jej majątek w 1879 roku obejmował 1040ha gruntów. W 1896 roku dobra obejmowały 3577ha. W skład majątku wchodził Danków(Dankow) o areale 330ha. W 1910 roku dobra są w posiadaniu Ottona von Erxleben(ur.1861r- 1932r). W 1914 roku majątek obejmował 592ha gruntów i wchodził w skład majątku w Dankowie. W 1929 roku właścicielem był nadal Otto von Erxleben z Selbelang w powiecie Havelland, a dzierżawcą majątku o areale  610ha był Walter Maass. Otto von Erxleben ożeniony był z Edelgard von Werder(*1879-+1945) miał z nią dwie córki: Margarete von Erxleben(1904-1997) zamężną za Wernerem von Wulffen(*1901-+1946- zmarł jako jeniec wojenny) oraz Corę(1905-1945) zamężną za Albrechtem Wichardem von Alvensleben(1902-1982). W styczniu 1945 roku po wejściu wojsk radzieckich na teren majątku, Cora von Erxleben-Alvensleben popełniła samobójstwo, a w kwietniu 1945 roku zmarła jej  matka Edelgard von Werder-Erxleben. Cora z Wichardem von Alvensleben miała dwie córki: Rixę Idę Edelgard Friedę(ur.1936r.) oraz Astrid Ottonię Camillę(ur.1938r.).

ZAŁOŻENIE DWORSKIE

W północno-zachodniej części wsi położony był zespół dworsko-folwarczny. Pozostałością po zespole jest gołębnik, oraz budynki gospodarcze, w tym stodoła.

zabicko-1893-lubuskie

GILÓW /Geilenfelde/

Wieś położona w gminie Strzelce Krajeńskie powiatu strzelecko-drezdeneckiego. Wzmiankowana w 1337 roku kiedy to należała do rodu von Geile. Przez wiele lat opuszczona. W 1485 roku połowa wsi w posiadaniu cystersów z Bierzwnika. W XVI wieku należy do rodu von Bornstedt– w 1552 I 1564 roku wymieniony Hans von Bornstedt. Później dobra należą do rodziny von Billerbeck. W 1602 roku dobra są własnością Ernsta von Schӧning, który majątek sprzedał Nikolasowi Schubertt. W 1643 roku wieś podzielona pomiędzy rodziną Schubertt a braćmi von Wernicke. W 1689 roku część ziem we wsi posiadał pułkownik Hans Georg von Schӧnebeck. Na przełomie XVII I XVIII wieku dobra posiada Henning von Papstein(*15.03.1676-+22.01.1736), syn Jakuba, właściciela Dankowa, Lipich Gór i Ulikowa. Dnia 07.11.1707 roku ożenił się z Sabiną Elisabeth von Kahlenberg. Mieli córkę Eleonore Sophie von Papstein(+1784), która wyszła za mąż za Wilhelma Richarda von Schӧning. Zmarł w Gilowie. Po 1736 roku cały majątek w rękach rodziny von Schӧnebeck. W 1750 roku wymienia się jako właścicieli majątku braci Friedricha i Georga von Schӧnebeck. Posiadali dobra jeszcze na początku XIX wieku, prawd. do 1828r. W 1832 roku majątek jest własnością Friedricha Wilhelma von Sydow. Od 1853 roku(ale prawdopodobnie już wcześniej) dobra posiada rodzina Klettner. Są właścicielami majątku do 1945 roku. W 1879 roku majątek obejmował 561,05 ha gruntów. W 1896 roku majątek obejmował 578ha gruntów. W skład majątku wchodził folwark Charlottenburg. W 1914 roku dobra należą do Maxa Klettner(*25.05.1873-+07.04.1951), urodzonego w Gilowie, syna Alberta Wilhelma(*1834-Gilów-+1883-Gilów) i Anny Charlotte Friederike(*21.05.1842-Strzelce Krajeńskie-+01.08.1926-Gilów). Ożeniony z Charlotte von Schlichting(*20.03.1888-+02.05.1946). Miał z nią troje dzieci: nieznane z imienia dziecko zmarłe w Afryce, Luise(*1913-Gilów-+1984-Ehingen/Donau) i Waltrauda(*1915-Gilów-+1990-Bad Bevensen), który był ostatnim właścicielem majątku. W 1914 roku majątek Maxa obejmował 742ha gruntów. W skład majątku wchodził nieistniejący folwark Charlottenburg oraz majątek Pluskocin(Freudenberg) w powiecie choszczeńskim. W 1929 majątek Maxa Klettner wraz z folwarkami Charlottenburg, Pluskocin(Freudenberg), Bociniec(Schwachenwalder)-zachodniopomorskie, Wassermühle obejmował 1100ha. Po 1945 roku majątek jest własnością Skarbu Państwa a na jego terenie utworzono PGR.

gilow-dwor

DSC_0105 DSC_0106 DSC_0119 DSC_0143 (2)

DSC_0150

DSC_0113 DSC_0116 DSC_0120 (2) DSC_0125 DSC_0138 (2) DSC_0115

DSC_0107 DSC_0139 DSC_0140 DSC_0141 DSC_0117

ZAŁOŻENIE DWORSKIE

Dwór zniszczony podczas działań wojennych w 1945 roku przez wojska radzieckie. Pozostałością po założeniu jest park krajobrazowy otoczony murem z wtopioną w mur wieżą widokową oraz rządcówka, budynki mieszkalne i gospodarcze.

PARK 

DSC_0123 DSC_0124 DSC_0128 DSC_0129 DSC_0130

RZĄDCÓWKA I DROGA DO DWORU

DSC_0127 DSC_0151 DSC_0145DSC_0155 (2)DSC_0152

gilow-lubuskie