ALTDORF

Nieistniejąca miejscowość, obecnie teren żwirowni, położona w gminie Żagań powiatu żagańskiego. Wzmiankowana w 1480 roku, kiedy należała do rodu von Promnitz. Posiadali dobra jeszcze w 1500 roku. Później należała do miasta Żagań. W latach 1634-1671 wieś posiada rodzina Blümel. Kolejno majątek posiada rodzina: Gӓbler(1681-1699), von Unruh z Gorzupi(1699-1712), von Musche(1742)- chodzi o rodzinę von Mosch, śląski ród szlachecki, posiadający dobra na terenie ziemi kłodzkiej i Łużyc, którego członkowie posługiwali się także innymi wariantami nazwiska- Muschow, Muschin, Musche, Mosch, Moschin. Dnia 21.12.1735 roku urodził się tutaj August Wilhelm von Mosch, pruski generał major, zmarły 29.10.1815 roku. Z tego rodu urodzeni również w tej miejscowości to: Carl Rudolph(20.03.1718-+25.07.1798) pruski generał oraz Christoph Friedrich(25.09.1733-+22.07.1821), pruski generał. Kolejno miejscowość należała do rodzin: Dehmel(1791), Neumann z Dziwiszowa(1819). W 1844 roku właścicielem był Heinrich von Neumann, właściciel Wiechlic koło Szprotawy. Jego majątek w tym czasie liczył 3298 mórg ziemi.  Kolejnym właścicielem była rodzina von Thiedemann.

Po zespole dworskim nie pozostał żaden budynek. W miejscu podwórza dworskiego obecnie znajduje się zbiornik wodny.

Altdorf 1924, lubuskie

POŻARÓW /Brennstadt/

Wieś położona w gminie Żagań powiatu żagańskiego. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1385 roku, kiedy należała do rodziny von Pannwitz. W tym też roku część gruntów we wsi przejęło miasto Żagań oraz szpital żagański. W 1515 roku część gruntów należy do rodu von Nostitz z Chotkowa, które w 1534 roku są w posiadaniu rodziny Rebiger. Później przechodzą w ręce państwa.

DWÓR

We wsi pozostałości po majątku ziemskim: dwór, zaadoptowany na mieszkania i budynki gospodarcze.

Pożarów 1924, lubuskie

GRYŻYCE /Greisitz/

Wieś położona w gminie Żagań powiatu żagańskiego. Wzmiankowana w 1411 roku kiedy należała do rodu von Knobelsdorff. Dość częste zmiany właścicieli. Wymienia się rodziny: von Unwürde(1461), von Knobelsdorff z zięciem von Promnitz(1463), właściciele majątku III w Dzietrzychowicach- von Promnitz (od 1463 do 1689), hrabina von Reuss und Plauen z domu von Promnitz(1704), Neumann(1781 ale oficjalnie od 1787), Pani Brӓuer z Gorzupi(1850), von Korrmann i von Engelbrecht(1858), von Korrmann(1859), Borsdorf(1864), kupcy z Lipska: Pilz i Planer(1876), Borsdorf(1876), Zenker(1879), Dr phil. Schmidt(1885), Westmann(1886), Pani Berthold z dziećmi(1904), Helene von Henriquez, z domu Westmann-Busch(1920-1940).

ZAŁOŻENIE DWORSKIE

 We wsi był majątek z dworem oraz folwarkiem. Obecnie resztki zabudowy gospodarczej.

Gryżyce 1924, lubuskie

LUBOMYŚL /Waltersdorf/

Wieś położona w gminie Żary powiatu żarskiego. Wzmiankowana w 1381 roku, należała do państwa stanowego Żary należącego do rodu von Biberstein. W 1480 roku wymieniany Johann von Biberstein. We wsi niewielki majątek położony w centralnej części wsi. W 1879 roku należał do Richarda Fischer i liczył 185,10 ha gruntów.

Lubomyśl 1924, lubuskie

LUGK(E) Vw.

Na północnym obrzeżu Żar przy ulicy Piastowskiej położony jest były zespół folwarczny. Obecnie składa się z budynków folwarcznych z budynkiem bramnym. Prawdopodobnie powstał pod koniec XVIII wieku. W XIX wieku był w posiadaniu rodu von Klӓden– wymieniony Albert von Klӓden urodzony w 1831 roku. Później własność miasta Żary(1929) a był dzierżawiony przez: von Bosse, Maxa Pachter.

Lugk Vw-Żary 1901, lubuskie

STRZESZOWICE /Tzschacksdorf, Schacksdorf/

Wieś położona w gminie Trzebiel powiatu żarskiego. Wymieniona w 1381 roku(Czechanstorff oraz w 1478 roku(Czachsdorf). W XIV/XV wieku Strzeszowice były częścią państwa stanowego Żary-Trzebiel należącego do rodu von Biberstein. W 1478 roku wieś była w rękach Hansa von Quos(Czachsdorf). W 1573 roku własność Christopha von Quos. W 1586 roku majątek przeszedł w ręce Christopha von Arras, właściciela Dębinek. W XVII i na początku XVIII wieku majątek w posiadaniu rodziny von Kracht– wymieniony Bartsch(zmarły w 1641), Hildebrand(zmarły w 1693) oraz Gottlob von Kracht. W 1705 oraz w 1723 roku wzmiankowany Bartholomaus Scholz von Schollenstern. Kolejni właściciele dóbr: von Stutterheim(1733/1734), von Stammer(1810, 1844), Petsch(1810, 1844, 1857), hrabia Georg zu Münster(1879)- w tym czasie majątek liczył 364,50 ha gruntów, Heinke(1903). Prawdopodobnie rodzina Schaeffer wymieniona w 1929 roku była ostatnim właścicielem majątku we wsi.

Po założeniu dworskim pozostał niewielki park dworski. We wsi stał dwór zbudowany na przełomie XVII/XVIII wieku.

Strzeszowice 1925, lubuskie

TYLICZKI /Tielitz, Tilitz, Tilz/

Wieś położona w gminie Lipinki Łużyckie powiatu żarskiego. Wieś wasalna majątku żarskiego. Wzmiankowana w 1381 roku(Toelcz) i w 1483 roku(Tholtz). Należała do: von Klüx(1381), von Rackel(1601-1723), von Bomsdorf(1810), baronów von Wackerbarth-Bomsdorff(1823, 1839, 1850). W 1879 roku majątek należał do Kiliana Thomas i liczył 238,40 ha gruntów. Na początku XX wieku majątek jest własnością rodziny Raupach(1903). Prawdopodobnie ostatnim właścicielem dóbr była rodzina Brase(1929).

Pozostałością po założeniu są resztki parku dworskiego.

Tyliczki 1925, lubuskie

KAMIENICA n/Nysą Łużycką /Kemnitz/

Wieś położona w gminie Trzebiel powiatu żarskiego. Początki sięgają średniowiecza. Wzmiankowana w 1381 roku(Kemmenicz). Należała w tym czasie do rodu von Biberstein. W 1580 roku właścicielem wsi jest rodzina von Berge. W 1655 roku dobra należą do rodu von Reibnitz a w 1743 roku do rodziny von Sternstein. Później częste zmiany właścicieli. Wymienia się rody: von Wolfinger-Zeschau(1786), Thiele von Thielefeld(1792, 1810), von Lutlitz(1800), von Hoch(1819), Jannewitz(1830), Fischer(1832, 1861). Rodzina Fischer posiadała dobra jeszcze w 1861 roku. Później majątek należący do dóbr Brody hrabiów von Brühl.

Po założeniu resztki zabudowy folwarcznej.

Kamienica 1925, lubuskie

KAŁKI /Kalke/

Wieś położona w gminie Trzebiel powiatu żarskiego. Wzmiankowana w 1391 roku(Kalke) oraz w 1454 roku(Kalke). Wieś wasalna majątku w Żarach. W 1381 roku należała do rodu von Kalckreuth. Kolejno należy do: von Gebelzig(1454), von Unwürde(1552), von Wüstenhain(1570), von Schӧnaich(1660), von Kracht(1706-1715- wymieniony Heinrich Sigismund von Kracht(1693-1724), Hermann(1715), von Schӧnaich(1715, 1746), von Scharlach(1788), von Witzleben(1799), von Lindenau(1805), von Zerbst(1808- wymieniony Karl Gottlob Siegmund von Zerbst, zmarły w 1812 roku), von Gorne(1810), von Oppel(1816), von Winning(1818, 1821, 1823, 1850). Na początku XX wieku jest w posiadaniu rodziny Schumann. Ostatnim właścicielem dóbr była rodzina Ungnade.

W centrum wsi położony był zespół dworski. Pozostałością jest zdziczały park dworski.

Kałki 1925, lubuskie