ZASIEKI /Forst-Berge/

Wieś położona w gminie Brody powiatu żarskiego. Miejscowość powstała po 1945 roku na gruntach osady Berge. W XIII wieku należała do rodziny von Ilenburg. Po 1380 roku zakupiona przez rodzinę von Biberstein. Miejscowość wchodziła w skład państwa stanowego Żary. Po śmierci ostatniego z rodu von Biberstein w 1667 roku dobra ich wraz ze wsią Berge przechodzą w ręce rodu von Promnitz, a od 1726 roku w ręce Christopha Heinricha hrabiego von Watzdorff-Erdenborn. W 1740 roku wieś została zakupiona przez Heinricha von Brühl i pozostała w posiadaniu rodu von Brühl do 1945 roku.

Po zespole dworskim pozostały zabudowania gospodarcze oraz dwór z resztką parku krajobrazowego.

Zasieki 1903, lubuskie

CHEŁM ŻARSKI /Kulm/

Wieś położona w gminie Lubsko powiatu żarskiego. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1300 roku(Cholmen) i wielokrotnie w późniejszych latach: 1452(Calmyn), 1527(Colm), 1538(Colmichen). Właścicielami wsi były rody: von Pilgrim(1452), von Kalckreuth(1527, 1538, 1578, 1622), von Berge(1617-1706), von Knobelsdorff(1723- wymieniony Karl Ludwig von Knobelsdorff zmarły w 1758 roku), von Dallwitz(1738, 1746, 1765- wymieniony Johann Friedrich von Dallwitz, zmarły w 1783 roku). W 1800 roku wchodzi w skład majątku w Dłużku, którego właścicielem w tym czasie jest rodzina von Thielau. Od 1818 roku majątek posiada rodzina von Wiedebach z Biecza. Posiadali dobra do co najmniej 1850 roku. Później własność rodziny Wilke. Od 1923 roku dobra są własnością rodu von Mosch, która posiada je do 1945 roku. Prawdopodobnie ostatnim właścicielem dóbr był Erich von Mosch zmarły w 1945 roku.

Na zachodnim krańcu wsi położony był zespół dworski, po którym pozostały jedynie resztki parku krajobrazowego.

Chełm Żarski 1939, lubuskie

LISIA GÓRA /Liesegar/

Wieś położona w gminie Jasień powiatu żarskiego. W 1381 roku(Lissegar) po raz pierwszy wzmiankowana i należała do rodu von Biberstein i państwa stanowego Żary. Wymieniona jeszcze w latach: 1416(Lyzgar), 1521(Lusegar), 1762(Leyssegar). W 1490 roku wieś w posiadaniu Hansa von Unwürde, w 1494 roku wymieniany Matles(Matthias) von Rackwitz. Od 1508 roku wieś w rękach braci von Wiedebach. Wymieniani: Joachim von Wiedebach(1550), Hans Franz von Wiedebach. To Hanz Franz sprzedał wieś Rudolfowi von Bünau, po którym dobra odziedziczył Rudolf zwany młodszym(zm.1686). Po nim majątek dziedziczy jego syn Günther, a w 1715 wieś przejmuje Rudolf zwany  Młodszym(zm.1752). Był ożeniony z Gottliebe von Muschwitz. Ich syn Heinrich dziedziczy majątek. Ożeniony był z Sophie Luise von Lücke. W 1750 roku rodzina von Wiedebach wygrywa proces o wieś. Od nich wieś odkupuje Heinrich von Bünau(zm.1795). Miał dwóch synów: Rudolfa(ur.21.01.1751) oraz Heinricha(ur.04.05.1757). Kolejnym właścicielem wsi zostaje Abraham Gottfried Philipp von Rabenau, żonaty z Magdalene Sophie Henriette von Haugwitz, córką Henriette Sophie Helene von Bünau. Zmarł w Jasieniu 12.11.1791 roku. Kłopoty finansowe spowodowały wyprzedaż majątku. Wieś zakupił Balthasar Heinrich Erdmann von Zeschau(21.02.1747 Jasionna-17.01.1810 Jasień). Dwukrotnie żonaty: 1-o z Friederike Johanne Christiane von Meyer, 2-do Friederike Elisabeth Erdmuthe baronównę von Schӧnaich. Z pierwszego małżeństwa miał 6-ro dzieci: Adolfine Christiane Henriette, Emilie Juliane, Ernsta Balthasara, Juliane Friederike, Antona Heinricha i Clementine Caroline. Z drugiego małżeństwa miał czwórkę: Carla Constantina, Juliusa Ewalda, syn imię nieznane(prawdopodobnie zmarło w niemowlęctwie) i Laurę Friederike Henriettę. W 1811 roku podział majątku. Nowa Rola(Niewerle) i Świbinki(Schniebinschen) otrzymała Emilie Juliane von Francois, Jasień i Stary Jasień otrzymał Anton Heinrich von Zeschau, Lisią Górę(Liesegar) i Zieleniec(Grünhӧlzel) otrzymała Juliane Friederike von Rabenau. Z tego rodu jako właściciele wsi wymienieni zostali: Wilhelm Ludwig(zm.1831) oraz jego synowie Louis(1808-1870), Anton Balthasar(1790-1879). W 1820 roku majątek posiadał Anton Balthasar. W 1823 roku majątek posiada rodzina Habermann. W 1829 roku dobra zakupił Emanuel Mittelstaedt. W 1832 roku majątek posiadał Friedrich Wilhelm Mittelstaedt, później jego syn. W 1833 roku dobra zostały sprzedane dla Friedricha Wilhelma Gӧrisch. W 1850 roku majątek w rękach Pani Gӧrisch, z domu Menzel. Dość częste zmiany właścicieli. Wymienia się: Ferdinanda von Massow(1861), Albert von Schlichting(1870), jego syna Wilhelma, który sprzedał dobra w 1885 roku baronowi Otto von Alten. W 1907 roku wymieniany Oskar Borgstede ale w 1903 była wspomniana rodzina Eisenmann. W 1921 roku właścicielem jest Kurt Eisenmann, w 1929 roku Margarethe Eisenmann.

W południowo-zachodniej części wsi resztki założenia dworskiego- park krajobrazowy i budynki gospodarcze.

Lisia Góra 1919, lubuskie

JEHSEN KOL.

Nieistniejąca osada z majątkiem położona w gminie Jasień powiatu żarskiego ok. 1,5km na zachód od Białowic. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1381 roku(Jesewyn). Wieś wasalna majątku żarskiego. Później wchodziła w skład majątku w Białowicach. Na terenie osady istniał majątek ziemski z siedzibą szlachecką.

jehsen-1919-lubuskie

MIRKOWICE /Meiersdorf/

Wieś położona w gminie Jasień powiatu żarskiego. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1381 roku. Należała w tym czasie do rodu von Biberstein wchodząc w skład państwa stanowego Żary. We wsi resztki założenia dworskiego w postaci resztek budynków gospodarczych. W XX wieku własność państwa pruskiego.

mirkowice-1919-lubuskie

DOBROSZÓW MAŁY /Klein Boberau/

Wieś położona w gminie Nowogród Bobrzański powiatu zielonogórskiego. Wieś rycerska w 1446 roku należąca do rodu von Zeschau z Dobroszowa Wielkiego. W 1565-72-1602 roku dochodzi do podziału wsi na kilka własności ziemskich. Majątek I, główny należał do rodu von Zeschau(Tscheschau) do 1753 roku. W 1753 roku własność rodziny von Bomsdorf z Gorzupi Dolnej. W latach 1791 – 1912 należała do rodziny Neumann z Dziwiszowa, w 1861 roku nobilitowanej, późniejszej von Neumann. Wg spisu właścicieli z 1873 roku majątek posiada Heinrich von Neumann z Wiechlic i liczył 1271 mórg ziemi. W 1894 i w 1898 i w 1902 i w 1905, 1909 roku majątek należący do Viktora von Neumann obejmował 325ha gruntów. Później dość częste zmiany właścicieli. W 1912 roku majątek w rękach Dr jun. von Thiedemann z Dziwiszowa(1912),, w 1913 roku własność przedsiębiorstwa Schlesische Langefellschaft m.b.H z Wrocławiaw 1917 roku majątek o areale 167ha. W 1917 roku podział majątku I na dwa, w tym jedno z siedzibą szlachecką, która należała do rodziny Conrad(1919), później von Alt-Stutterheim(1920), Simon(1921), d`Heureuse(1927). Ostatnim właścicielem majątku z dworem była rodzina von der Decken w latach 1929-1945. Majątek II wydzielony w 1565 roku z majątku I-go należący początkowo do rodziny von Zeschau a następnie w 1565 roku do von Kalckreuth z Koła. W latach 1571-1573 majątek w posiadaniu rodziny von Berge z Kotowic. W 1581 roku dobra posiada rodzina von Oppel z Lipinek a następnie w tym samym roku przechodzi w ręce rodu von der Dahme z Olbrachtowa. W latach 1600 – 1618 własność rodziny von Gladis z Dobroszowa Wielkiego a następnie do von Bomsdorf z Dobroszowa Wielkiego w 1752 roku. W 1753 roku włączony do majątku I-go. Majątek III wydzielony z Majątku I-go w 1572 roku początkowo w rękach rodu von Zeschau. Później należy do rodziny von Gladis z Gorzupi(1572). W 1669 roku w rękach rodu von Gablenz z Biedrzychowic. Kolejno w posiadaniu rodzin: von Gersdorf(1676) i von Zeschau(1748). Wchłonięty w 1748 roku w obszar majątku I-go. Majątek IV, który został wyodrębniony w 1602-1605 roku z majątku I-go w tym czasie należał do rodu von Oppel z Piotrowa koło Żar- wymieniony Nicol von Oppel. Później ponownie scalony z majątkiem I-szym.

W północno-wschodniej części wsi położony był majątek ziemski, po którym pozostały budynki gospodarcze.

dobroszow-maly-1901-lubuskie

SKIBICE /Peterswaldau/

Wieś położona w gminie Nowogród Bobrzański powiatu zielonogórskiego. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1300 roku. Wieś książęca, później rycerska. W 1434 roku wieś posiadała rodzina von Unruh. W latach 1474-1483 dobra należały do rodziny von Landeskron. W 1483 roku majątek przejęło miasto Żagań. W tym też czasie prawdopodobnie dzierżawiąc grunty wieś około 1483-1490 roku była w posiadaniu rodu von Pirser z Wrzesin, później rodu von Niebelschütz. W 1601 roku wieś należny do możnego rodu baronów von Promnitz z Żar, ale już w 1602 roku jest w posiadaniu baronów von Gersdorf z Wichowa. W 1680 roku wieś w rękach Johanna Ferdinanda barona Müller von Müllenau z Kotli, właściciela Stypułowa Środkowego. Później następują dość częste zmiany właścicieli wsi i majątku. Wymienia się rodziny: ponownie baronów von Gersdorf z Wichowa i Marcinowa(1698), Janowsky von Janowitz(1708), von Borwitz(1726), Francke(1746), Neumann z Dzietrzychowic(1811), kupiec Weisbach(1838), von Zenge(1841), Burich(1850), Hertling z żoną(1862), Richter(1864), Samuel Laskau z Zielonej Góry(1866)(wg spisu właścicieli z 1873 roku jego majątek obejmował 1120 mórg ziemi), wdowa Laskau(1894), Scholtz (1901), wdowa Scholtz(1915). Ostatnim właścicielem majątku był Dr Friske(1916-1945).

skibice-palac

skibice-palac2

PAŁAC

W północnej części wsi zachował się pałac z założeniem parkowym. W sąsiedztwie zabudowania folwarczne.

skibice-1901-lubuskie

PRZYLASKI /Reinshain/

Wieś leżąca w powiecie żagańskim, w gminie Brzeźnica po raz pierwszy wymieniona w roku 1305. W 1321 roku wymieniany jest Schultze von Reynoldiswalde.  W XV i na początku XVI wieku należała do rodziny von Zedlitz, którzy w roku 1519 sprzedają wieś Jerzemu von Rechenberg z Borowa. W XVII wieku dobra w rękach baronów von Gersdorf, a w XVIII wieku hrabiów von Redern. Na początku XIX wieku należy do Johana Baltasara barona von Lüttwitz(1829-30). W 1845 roku Przylaski Górne należały do rodziny von Meyer. Przylaski Górne należały również do hrabiów von Scheinitz und Crayn. Ostatnim właścicielem Przylasek Dolnych był Alfred Lontke.

przylaski-1901-lubuskie

MARCINÓW /Merzdorf/

Wieś położona w gminie Brzeźnica powiatu żagańskiego. Na początku doszło do podziału wsi na dwa majątki- I-szy wymieniony w 1438 roku należał do rodu von Promnitz z Wichowa a od 1440 roku do rodu von Promnitz z Jeleniowa, właścicieli majątku II, i w 1440 roku doszło do scalenia dóbr. Majątek II wymieniony był w 1434 roku, a więc to jest najstarsza część wsi. Był początkowo własnością cesarską a od 1434 roku należał do hrabiów von Schaffgotsch, po których majątek staje się własnością rodu von Promnitz z Jeleniowa(1440). W latach 1447-1602 wieś jest dobrem rodu von Promnitz z Wichowa. Od 1602 roku przechodzi w ręce baronów von Gersdorf z Wichowa i Skibic. Od 1717 roku właścicielem dóbr są hrabiowie von Redern z Małomic a w 1744 roku była już w posiadaniu baronów von Lüttwitz z Wichowa Dolnego. Później częste zmiany właścicieli.  Wymienia się: Panią Prose(1834), Pachnur(1841), Schultze(1845), Ackermann(1846). Później dobra należały do właścicieli Wichowa Dolnego. Rodzina Ackermann posiadała majątek do 1892 roku ale już od 1870 roku była wymieniona rodzina Jordan.

Willa

marcinow-1901-lubuskie

ZAWADA /Grund/

Osada położona w gminie Kożuchów powiatu  nowosolskiego. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1544 roku. Należała wtedy do rodu von Rechenberg. Były folwark, pozostałością którego jest budynek mieszkalny-dwór oraz zabudowania gospodarcze.

zawada-1933-lubuskie