JAROMIROWICE /Germersdorf/

Wieś położona w gminie Gubin powiatu krośnieńskiego. Początki wsi sięgają XV wieku. W 1500 roku należała do rodu von Pilgram. Później dość częste zmiany właścicieli, należała do rodów: von Lӧben(1598, 1612, 1652), von Tornow(1654), von Schӧnhausen(1683), von Krause und Erben(wlatach1713-1803), baronów von Massow(1803-1811). W 1811 roku majątek rozparcelowany.

Na terenie wsi istniał majątek z siedzibą dworską.

We wsi przy ul. Krzywej 40 willa.

BEZKI /Beesgen/

Obecnie część miejscowości Pleśno położonej w gminie Gubin powiatu krośnieńskiego. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1527(Kleine Besicz). Należała wówczas do rodziny von Sehlstrang. W 1646 roku wieś należy do rodu von Polenz- wymienieni w 1728 roku. Posiadali majątek do 1746 roku. W 1853 roku dobra są w posiadaniu hrabiów von Kleist, wzmiankowanego również w 1910  roku. W 1857 roku własność majora hrabiego von Kleist od 1837 roku. W 1869 roku majątek obejmował 1853 morgi gruntów. W 1879 roku majątek hrabiny von Kleist obejmował 457,03ha gruntów. W 1900 roku dobra wielkości 234ha. W 1914 roku majątek obejmował 244ha i należał do wdowy po majorze von Kleist z Poczdamu. We wsi istniał majątek ziemski. Prawdopodobnie po 1920 roku majątek rozparcelowany. W 1928 roku przyłączona do wsi Pleśno(Plesse).

GOSTYŃ ŁOBESKI /Justin/

Wieś położona w gminie Płoty powiatu gryfickiego. Po raz pierwszy wymieniona w 1302 roku. Stare lenno rodu von der Osten. W 1394 roku wieś dzierżawiona przez Heinricha von Lockstede i jego syna Henninga. W XVIII wieku trzy działy własnościowe. Majątek A i B należał do kapitana Friedericha Wilhelma von der Osten. Majątek C był w posiadaniu wdowy po podpułkowniku von Schlichting, Katharinie Magdalenie, z domu von Treskow. Scalony majątek w 1802  roku Henning Friedrich von der Osten sprzedaje Georgowi Bernhardowi hrabiemu von Bülow. W 1857-62 majątek w posiadaniu Hansa Adolfa Carla hrabiego von Bülow. Wg księgi adresowej z 1879 roku właścicielem majątku jest hrabia von Perponcher-Sedlnitzky a dobra liczą 467,09 ha gruntów. W 1905 roku dobra w posiadaniu rodziny Radmann. W 1910 roku majątek ich obejmował 467,10 ha gruntów a w 1928 roku kiedy właścicielem był Ernst Radmann a zarządzającym Kurt Radmann dobra liczyły 403 ha gruntów. Posiadali majątek do 1945 roku.

ZAŁOŻENIE DWORSKIE

W południowo-wschodniej części wsi położony był majątek ziemski, w skład którego wchodził dwór z parkiem krajobrazowym oraz zabudowania gospodarcze. Po założeniu zachował się zaniedbany park oraz ruiny budynków gospodarczych.

STRUŻYNY /Flussvorwerk/

Osada położona w gminie Bledzew powiatu międzyrzeckiego. Dawny folwark należący do majątku w Goruńsku. Początki sięgają połowy XIX wieku- wymieniony w 1845 roku, kiedy należał do właścicieli Goruńska, rodzinę Bukowieckich. Wymieniony w spisie w latach 1907 i 1913 roku kiedy należał do rodziny Büttner, która posiadała majątek Goruńsko dom 1945 roku. Jak widać na mapie był to jeden budynek owczarni, w XX wieku folwark rozbudowany. Po założeniu zachowało się kilka budynków, w tym mieszkalny.

KRUSZWIN /Simonsndorf/

Miejscowość położona w gminie Myślibórz powiatu myśliborskiego. Wzmiankowana jako Simonstorp w 1337 roku. We wsi istniał majątek ziemski. W 1828 roku należał do rodziny Bückling. W latach 1841-1857 dobra o powierzchni 387 ha należały do Carla Friedricha Wendler. Na przełomie wieków majątek w posiadaniu rodziny Flügge. Od 1914 roku majątek wielkości 433 ha należał do rodziny Scherz. Posiadali go do 1945 roku.

ZAŁOŻENIE DWORSKIE

Po założeniu zachowały się resztki parku krajobrazowego oraz zabudowy gospodarczej.

WĄSOSZ /Bruchhof/

Miejscowość położona w gminie Złocieniec powiatu drawskiego.  W 1650 roku własność Bernharda Bogislava von Plate. W XIX wieku majątek w rękach rodu von Grünberg. W połowie XIX wieku majątek zakupił Hans von Grünberg i wybudował pałac. W 1879 roku majątek obejmował 945,80 ha gruntów. W 1898 roku właścicielem dóbr był Friedrich von Grünberg . W latach 20-tych XX wieku dobra są w posiadaniu Eberharda von Grünberg. W 1933 roku Hans von Grünberg poinformował służby archeologiczne o zbiorze przedmiotów z brązu, który około 1851-52 zostały znalezione na polach majątku. Skarb z Wąsosza pochodzący z lat 550-400 p.n.e. znajduje się obecnie w Muzeum Narodowym w Szczecinie.

PAŁAC

Pałac zbudowany ok. 1850 roku, wielokrotnie przebudowywany. Pałac stoi na niewielkim wzniesieniu, w otoczeniu parku krajobrazowego. W pobliżu bramy wjazdowej pod dębem stoi kamień, pamiątka po Hansie von Grünberg.

KOZICZYN /Steinbockwerk/

Miejscowość położona w gminie Cybinka powiatu słubickiego. Położona nad Pliszką, dopływem Odry. W XIX wieku frankfurcki przedsiębiorca Paul Steinbock zakłada na terenie osady fabrykę papieru. Po 1945 roku fabryka i willa przejęte przez Przedsiębiorstwo Rolno-Przemysłowe Państwowych Zakładów Zbożowych. Obecnie własność prywatna.

WILLA

Willa zbudowana na początku XX wieku. Obecnie opuszczona. Obok park krajobrazowy o powierzchni ok. 1,2ha.

BORNE SULINOWO /Gross Born/

Miasto gminne położone w powiecie szczecineckim. Pierwsza wzmianka o miejscowości pochodzi z 1587 roku. W latach 1934-36 Borne przekształcone w miasto wojskowe z poligonem dla artylerii. To w Bornem w 1939 roku stacjonowały dywizje Guderiana przed atakiem na Polskę a Rommel szkolił swój korpus pancerny na poligonach Bornego Sulinowa.

W miejscowości dwie wille:

Willa generała Heinza Guderiana-obecnie w ruinie

Willa generała Dubynina, zbudowana w latach 30-tych XX wieku dla komendanta garnizonu.

CHODORÓW

Chodorów, dawne miasto Rzeczypospolitej, obecnie położone na Ukrainie w obwodzie lwowskim, rejonie żydaczowskim około 61km na południe od Lwowa. Dawniej zwane Chodorostaw, położone nad rzeką Ług. Do 1945 roku znajdowało się w powiecie bóbreckim województwa lwowskiego. Stare gniazdo rodu Chodorowskich herbu Korczak . Po raz pierwszy wzmiankowane w 1394 roku w dokumencie wystawionym przez Dymitra Wołczkowicza, „pana i prawowitego dziedzica Chodorowa”. Był synem Waszki Wołczkowicza, zwanego Brodą z Żurawna i Barbary, córki Piotra Bruna herbu Nabra, który pochodził ze Żmigrodu w księstwie oleśnickim. Był protoplastą rodu Chodorowskich herbu Korczak . Dymitr z Chodorowa(Chodorostawu), stolnik lwowski miał z Klichną trzech synów: Stanisława, Jana i Jerzego(Jurszę-Grzegorza). Majątek odziedziczył Jerzy(Jursza-Grzegorz), w 1469 roku starosta żydaczowski i stryjski, ożeniony był z Anną Tarłówną herbu Topór, córką Jana. Miał z nią synów: Dymitra i prawd. Wacława z Łuki. Wraz z żoną był fundatorem drewnianego kościoła w Chodorowie, na miejscu którego pod koniec XVIII wieku murowany kościół wznieśli Rzewuscy. Ostatnimi przedstawicielami Chodorowskich  z Chodorostawu i Chodorowa byli bracia: Krzysztof Stanisław(ur. ok. 1630-zm.1683) ożeniony z Katarzyną Jabłonowską z Jabłonowa herbu Prus III oraz Aleksander Stefan(ur.ok. 1631, zm.1694r), ożeniony z Urszulą Stępowską. Aleksander miał trzy córki: Magdalenę zamężną za Kazimierza Leszczyńskiego herbu Wieniawa, starostę winnickiego, Katarzynę, dwukrotnie zamężną za: 1-mo Antoniego Stamirowskiego, podstolego ruskiego,  2-ndo za Piotra Jana Potockiego h.Pilawa(Złota) oraz Annę zamężną za Franciszka Cetnera herbu Przerowa, która odziedziczyła majątek rodowy po Chodorowskich.  Franciszek Cetner po śmierci żony ożenił się powtórnie z Anną Tarło herbu Topór, córką Stanisława i Teresy Dunin-Borkowskiej herbu Łabędź. Z nią miał córkę Franciszkę i syna Jana. Chodorów odziedziczyła Franciszka(1705-1783), zamężna za Michała Józefa Beydo-Rzewuskiego na Rozdole i Kołodnie herbu Krzywda(1699-1769). Jego wnuczka, Ludwika(1778-1839), córka Kazimierza Seweryna hrabiego Beydo-Rzewuskiego oraz Ludwiki Pelagii Potockiej z Podhajec herbu Pilawa(Srebrna), wyszła za mąż za Antoniego Józefa hrabiego Lanckorońskiego z Brzezia herbu Zadora(1760/61-1830), syna Macieja i Apolonii z Morsztynów herbu Leliwa. Był marszałkiem sejmu galicyjskiego, posłem na sejm I Rzeczypospolitej, komisarzem skarbowym, członkiem Komisji Edukacji Narodowej, członkiem Zgromadzenia Przyjaciół Konstytucji 3 Maja, kawalerem orderów: polskich Św. Stanisława i Orła Białego, austriackiego Złotego Runa i duńskiego orderu Danebroga. Z Ludwiką miał 3 synów: Ludwika Macieja Joachima(1795-1819), Karola Michała Józefa(1799-zm.1863 Wiedeń) i Kazimierza Wincentego Michała(1802-1874 Zurych) oraz córkę Annę Apolonię Ludwikę(1797-1812 Hyeres). Chodorów odziedziczył hrabia Kazimierz Wincenty Michał ożeniony z Leonią Wandą Potocką z Podhajec herbu Pilawa(Srebrna). Miał z nią córkę Elżbietę oraz syna Karola Antoniego Leona(1848 Wiedeń-1933 Wiedeń). Elżbieta hrabianka Lackorońska(1844- 1896), dziedziczka Chodorowa w 1865 roku poślubiła Karola barona de Vaux(1833-1917 Wiedeń). Karol baron de Vaux. Ok. 1865r. Mieli troje potomstwa; córkę Elżbietę(1866 Wiedeń-1940 Lwów) zamężną za Władysława księcia Lubomirskiego z Lubomierza h. Drużyna, Szreniawa bez Krzyża(1866- Warszawa- 1934 Inzersdorf k. Wiednia) oraz synów: Kazimierza(1867 Mauer k. Wiednia- 1923) i Leona Karola Thierry(1870 Wiedeń- 1944 Lozanna). Majątek odziedziczył Kazimierz baron de Vaux, po śmierci którego majątek przeszedł na jego brata, Leona Karola Thierry. Leon baron de Vaux usynowił swego siostrzeńca, syna Elżbiety, księcia Eugeniusza Karola Marię(1895 Wiedeń- 1982 Londyn), żonatego z Eryką von Wolff, przekazując mu majątek wraz z nazwiskiem. Odtąd książę jak i jego dzieci nosiły podwójne nazwisko: Lubomirski de Vaux. Książę Eugeniusz Karol Maria Lubomirski de Vaux był ostatnim właścicielem Chodorowa. Był adiutantem generała Władysława Andersa.

Karol i Elżbieta hr.Lanckorońscy ok. 1860r.   Karol baron de Vaux. Ok. 1865r.

Elżbieta hr.Lanckorońska-baronowa de Vaux ok. 1880r.

 

Ks. Władysław i Elżbieta Lubomirscy, Wiedeń ok. 1890r.  

 

 

Dzieci Władysława i Elżbiety ks. Lubomirskich: Leonia, Róża, Eugeniusz i Tomasz.  Rajcza 1901r.

Spotkanie Prezydenta USA Johna F.Kennedy`ego z polskimi przywódcami emigracyjnymi: księciem Eugeniuszem K.M.Lubomirskim-de Vaux i gen. Władysławem Andersem. Gabinet Owalny, Biały Dom 06.10.1961r.

 

ZAMEK

W XV wieku za czasów Jurszy(Grzegorza) Chodorowskiego zbudowano zamek z fosą i mostem zwodzonym. W XVIII wieku zamek był już w ruinie. W latach 30-tych XX wieku jeszcze były ślady po zamku. Podczas II wojny światowej podczas powodzi ziemia z góry zamkowej została wykorzystana na groblę chroniącą miasto. Obecnie nie ma śladu po zamku, na miejscu którego stoi osiedle. O istnieniu zamku przypomina ulica Zamkowa.

PAŁAC

Około 1860 roku baron Karol de Vaux buduje pałac w stylu willi włoskiej. Spalony z całym wyposażeniem przez wojska rosyjskie w 1915 roku. W latach 1932-1933 książę Eugeniusz Lubomirski de Vaux buduje nowy pałac, który opuścił w 1939 roku.

Urodzeni w Chodorowie

Abrahamowicz Zbigniew(1938-1990)- polski architekt związany ze Szczecinem.

Balzer Oswald(1858-1933)- polski historyk ustroju i prawa polskiego pochodzenia austriackiego.

Bartlowa Maria(1881-1969)- córka Juliusza Rutkowskiego i Zofii Ajdukiewicz. Polska działaczka niepodległościowa, senator II RP V kadencji, radna Lwowa, założycielka Unii Narodowo-Państwowej w 1922 roku. Żona trzykrotnego premiera II RP Kazimierza Bartla.

Heck Walerian(1854)- nauczyciel historii i geografii

Trojanowski Zdzisław(1928-2006)- polski hokeista, olimpijczyk.