Dawna osada położona w gminie Lubniewice powiatu sulęcińskiego, obecnie dzielnica Lubniewic. Dawny majątek, w którym od połowy XIX wieku funkcjonowała fabryka jedwabiu. Pałac właściciela zniszczony przez wojska radzieckie. Przed wojną również ośrodek uzdrowiskowy.
Przypuszcza się, że pierwszą formą osadniczą, która zapoczątkowała rozwój miasta był wczesnośredniowieczny gród datowany na okres od IX do XII wieku. Miejscowość początkowo związana z Wielkopolską, po raz pierwszy wzmiankowana w zachowanych dokumentach w 1302 roku(Swebosin), kiedy była już częścią Księstwa głogowskiego. Wymieniony rycerz Gniewomir, właściciel okolicznych wiosek, pochodził z wielkopolskiego rodu Samsonów, był synem Trzebiesława, kasztelana zbąszyńskiego. Jego syn, Trzebiesław traci Świebodzin na rzecz pochodzących z Łużyc Wezenborgów, których wymienia się w 1319 roku. Świebodzin będąc częścią księstwa głogowskiego, dzielił jego losy. W 1329 roku książę Henryk IV zmuszony został do złożenia hołdu lennego królowi Czech, Janowi Luksemburskiemu i tym samym Świebodzin staje się częścią Królestwa Czech. W latach 1435-1467 miasto oddane zostało w zastaw joannitom łagowskim. W 1476 roku miasto zdobyte przez króla węgierskiego Macieja Korwina, z ramienia którego władzę nad Świebodzinem sprawował książę żagański Jan Szalony. Wiek XVI i XVII przyniósł duże straty w strukturze miasta przez liczne pożary oraz zniszczenia spowodowane wojną trzydziestoletnią. W latach 1699-1810 samo miasto było na prawie zastawu w posiadaniu cysterek trzebnickich. Od 1742 roku po I wojnie śląskiej w granicach Prus, od 1871 roku wchodzi w skład zjednoczonych Niemiec. Od 1945 roku w granicach państwa polskiego.
ZAMEK
Na zbiegu ulic Zamkowej i Szpitalnej położony jest zamek, o którym po raz pierwszy mowa jest w 1329 roku. Przypuszcza się, że powstał na przełomie XIII/XIV wieku lub po 1319 roku we wschodniej części średniowiecznego miasta, które otrzymało przywilej lokacyjny na początku XIV stulecia. Budowniczym zamku był książę głogowski, prawdopodobnie Henryk IV. Pierwszym znanym rycerzem na zamku był Henczko II Wezenborg. Pochodził z rodu łużyckiego (z turem w herbie), który piastował wysokie urzędy w księstwie głogowskim. Po 1331 r. przez kilkadziesiąt lat zamek był w posiadaniu Czechów – komendantem był Hinko z Dubu. Po 1360 r. zamek był w posiadaniu książąt żagańsko-głogowskich, z których Wacław i Henryk XI tytułują się książętami ze Świebodzina. Komendantami zamku w tym czasie byli: Erich von Lessen (1397), Wilhelm von Gersdorff, Nickel von Falkenhain, Hans von Seslaw(Zeschau?), Friedrich von Stentzsch – brat właściciela Szczańca – Hansa. W latach 1435-1467 zamek będący pod zarządem zakonu joannitów z Łagowa został zmodernizowany i rozbudowany. Komendantami zamku w tym czasie byli: Conrad von Burckersdorf (od 1439), później Nicolaus von Thierbach i Liborius von Schlieben. W 1488 r. na zamku przebywała rodzina księcia żagańskiego Jana II – żona Katarzyna i dwie córki. W 1501 r. książę Zygmunt Jagiellończyk jako namiestnik Śląska nadał zamek w zarząd Hansowi von Nostitz. Po nim zamek otrzymał Wenzel von Haugwitz i jego dwóch synów, Johann i Wilhelm. Od 1540 r. z nadania cesarza Ferdynanda I króla Czech i Węgier zamek na ponad 100 lat znajdował się w rękach rodziny von Knobelsdorff. Po 1674 r. należał do właścicieli Przełazów – rodziny von Knigge. W latach 1687-1695 zamek zarządzany był przez pełnomocników margrabiego Brandenburgii, rekrutujących się z okolicznej szlachty. Po H. von Knigge zamek przejęli kolejno: Kilian von Sommerfeld(1688), Konrad von Troschke(1691), Hans von Osseck(Osiek)(1694),Theodor von Sommerfeld(1695). W 1699 r. decyzją cesarza Leopolda I zamek był w posiadaniu zakonu cysterek z Trzebnicy, stając się centrum administracyjnym cysterskich latyfundiów. W 1790 r. cysterki przekazały zamek władzom miejskim. Opustoszały od kilkudziesięciu lat popadający w ruinę zamek zakupiła w połowie XIX w. Auguste Sckerl z domu von Briesen. W latach 1859-60 właścicielem był przedsiębiorca budowlany Louis Kramm, później jego spadkobiercy w tym Gustaw Kramm, właściciel firmy budującej kolej marchijsko-poznańską. Część majątku w 1868 roku wykupiło miasto i w 1898 roku przekazało siostrom boromeuszkom. Część posiadała rodzina Tietz, która po 1916 r. przekazała pozostałą część majątku zamkowego siostrom boromeuszkom, które do czasów II wojny światowej prowadziły tu szpital. Po wojnie w zamku działał ośrodek Caritasu, później znajdował się tu państwowy ośrodek rehabilitacyjny z oddziałem szpitalnym, mieszkaniami dla personelu i kaplicą szpitalną. W latach 1984-1989 przeprowadzono częściowy remont zamku.
O leżącej w pobliżu Zielonej Góry wsi pierwsze wzmianki pochodzą z 1289 roku, kiedy wymienia się Heinricha von Kittlitz zamieszkałego na terenie wsi. W 1300 i 1305 roku jako właściciela wsi podano rodzinę de Lantsberc-Landsberg. W 1396 roku właścicielem wsi jest Heinrich von Kittlitz zwany Młodszym. Rodzina von Kittlitz mieszkała w Świdnicy do XVIII wieku. Podział wsi nastąpił za czasów Heinricha III i Balthasara I, którzy wieś podzielili na dwie części. W swych zasadniczych granicach podział ten utrzymał się do połowy XIX wieku. Od połowy XIX wieku historia wsi to historia majątków: Świdnica I, Świdnica II, Świdnica III.
WIEŻA RYCERSKA
Pierwszą siedzibą rodu von Kittlitz była wieża rycerska usytuowana na terenie późniejszej Świdnicy II. Powstała prawdopodobnie pod koniec XIII lub na początku XIV wieku. Pozostałości wieży były jeszcze widoczne w 1840 roku. Podczas rozbudowy i przebudowy dworu z elementami neogotyku angielskiego, fragmenty wieży zostały wmurowane w ściany pałacu. Dnia 13 lutego 1932 roku dwór Świdnica II spłonął. Obecnie jedynym śladem istnienia dworu są resztki parku położonego naprzeciwko dworu Świdnica I.
WIEŻA RYCERSKA II
Prawdopodobnie istniejący do dziś dwór Świdnica I powstał na fundamentach starszej budowli obronnej, otoczonej fosą. Należy przypuszczać, że powstała za czasów rodu von Landsberg na początku XIV wieku.
ŚWIDNICA I
W latach 1514-1519 Świdnica staraniem Balthasara II von Kittlitz staje się miastem, otrzymując prawa miejskie od króla Władysława Węgierskiego. W 1547 roku Balthasar II otrzymuje tytuł barona. W 1602 roku zakończono pracę nad rozbudową i przebudową dworu Świdnica I, którego fundatorem był najbardziej znany z rodu, Johann Christoph I, komandor zakonu Joannitów. W roku 1691 von Kittlitz ze Świdnicy otrzymują tytuł barona. W 1702 roku Johann Christoph II sprzedaje Świdnicę I Ottonowi Abrahamowi von Diebitsch z Podlegórza. W tym momencie losy rodu von Kittlitz i Świdnicy rozeszły się na zawsze. Pomiędzy rokiem 1721 a 1734 majątek dostaje się w ręce Maxa Gottloba von Stentsch, w 1734 jako właściciel wymieniany jest Johann Ernst von Stentsch, w 1737 wdowa po nim Eleonore Charlotte von Stentsch, z domu von Kittlitz. To u niej w nocy z 16 na 17 grudnia 1740 roku, zatrzymuje się tu Fryderyk II Wielki. W roku 1770 Świdnicę I zakupuje Karl Bernhard von Prittwitz-Gaffron. Po jego śmierci dobrami zarządzała jego córka, Friedericke Christine, zamężna za Melchiora Gottharda von Dyherrn, który od 1789 roku staje się posiadaczem Świdnicy I i zarządzał nią do roku 1808. W tym roku za sumę 75 000 talarów sprzedaje Świdnicę I Johannowi Georgowi Schneider. W rękach rodziny Schneider dobra pozostają do roku 1862, kiedy zostają zakupione przez Arthura barona von Knobelsdorff z Buchałowa. W krótkim czasie dwór Świdnica I zmienia kolejno 12 właścicieli:1873- August Lehme z Legnicy,1877- Franz Steinlein z Berlina,1877- Robert Mehn,1878- Heinrich Koehne,1883- Arthur baron von Knobelsdorff,1884- Otto Eisenstuck,1886- Arthur baron von Knobelsdorff,1895- wdowa po von Knobelsdorffie- Agnes z domu von Waeder,1896- Emil Kuhlmch,1899- Emil Frendenfeld,1903- Paul Schultz, który zakupił pozostałą jeszcze część majątku w rękach baronów von Knobelsdorff. W XX wieku następuje kolejna częsta zmiana właścicieli. Do 1945 roku wymienia się m.in. Maxa Stober`a i Bruno Funk`a. Dwór Świdnica I zwany dworem Kietliczów w latach 1945-60 był magazynem. W latach 1960-69 dwór stał pusty. W latach 1970-74 Pracownie Konserwacji Zabytków – Oddział Poznań – przeprowadziły gruntowny remont dworu. W 1975 roku Muzeum Ziemi Lubuskiej w Zielonej Górze przejęło obiekt i przeznaczyło na pracownie konserwatorskie. W 1976 roku powołano do życia Oddział Archeologiczny Muzeum Ziemi Lubuskiej, by w 1979 roku w dworze Kietliczów otworzyć Muzeum Archeologiczne Środkowego Nadodrza istniejące do dziś.
ŚWIDNICA II
Początkowo siedzibą rodową von Kittlitz była Świdnica II. Pomiędzy 1578 a 1580 rokiem Klaus II von Kittlitz właściciel Świdnicy II, sprzedaje ją Heinrichowi von Zedlitz und Schӧnau. Wdowa po Heinrichu von Zedlitz und Schӧnau, Katarina z domu von Glaubitz prawdopodobnie wyszła za mąż za Christopha von Giersdorff, wymienianego jako właściciela Świdnicy II w 1620 roku. Ale w 1636 roku Katarina ponownie jest wymieniana jako posiadaczka majątku. Po 1636 roku właścicielem Świdnicy II zostaje Hans von Kӧsslitz, pan na Letnicy, zmarły w 1683 roku. Majątek Świdnica II w rękach rodu von Kӧsslitz pozostaje do 1791 roku. (w dokumentach von Kӧsslitz wymieniony w 1845/46). I tu następują częste zmiany właścicieli dworu jak Świdnicy I: 1793- Karl Heinrich Archibald hrabia von Schlabrendorf-Stolz, 1829- Eweline hrabina von Sickingen-Hohenburg, z domu hrabianka von Schlabrendorf, 1851- von Pannewitz senior z Ochli, Heinrich Brehmer z Jeleniowa i Leopold Sattig z Jarogniewic1857- Julius Otto Heinrich Krüger, 1863- Leopold von Baehne, 1863- von Türcke, 1902- Karl Steinke, 1909- Heinne, 1917- Werner. W 1851 roku z części Świdnicy II wydzielono Świdnicę III z folwarkiem leśnym i cegielnią. Rok później powstał dwór Świdnica III. Dnia 13 lutego 1932 roku spłonął dwór Świdnica II, nie został już odbudowany.
ŚWIDNICA III
Majątek powstał w 1851, dwór zbudowany w 1852 roku. Początkowo właścicielami była rodzina von Pannewitz do 1892 roku. Od 1892 do 1902 roku właścicielem był Arthur von Zastrow. Od 1902 majątek posiada baronostwo von Nordensflÿcht. W 1912 roku właścicielem zostaje Alfons Strach, w 1917 roku Karl Herbst, w 1919 roku von Schlicht. W latach 30-tych XX wieku ponownie dobra Świdnica II i III połączono. W dworze Świdnica III w latach 30-ych mieścił się dom opieki. Na mapach już od 1896 roku nie figuruje jako zespół dworski.
ŚWIDNICA IV- DWÓR ESCHENTAL
Nic nie wiadomo na temat tego majątku Z pocztówki powstał prawdopodobnie pod koniec XIX wieku. Na mapie z 1896 roku zespół ten jest już zaznaczony jako GUT III.
Wieś położona w gminie Jasień powiatu żarskiego. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1381 roku(Czwippendorf). W 1416 roku wymieniona(Czwippotendorff) jako dobro wasalne rodu von Biberstein, panów państwa stanowego Żary. Od 1490 roku właścicielami wsi są bracia Niclas i Jeronymus von Gebelzig(1494-Zewippendorff). W latach 1508-1512 wieś posiada Christoph von Grünberg. Kolejnym właścicielem wsi od 1550 roku była rodzina von Wiedebach z Biecza, wymieniana jeszcze w latach 1694 i 1772. Pierwszym z imienia był Joachim von Wiedebach, kolejnym dziedzicem dóbr był Nicol von Wiedebach. W połowie XVII wieku część wsi przez małżeństwo z wdową po Casprze von Wiedebach przeszła w ręce Rudolfa von Bünau. Na początku XVIII wieku wymieniony Otto Georg von Wiedebach, budowniczy pałacu. W 1772 roku wieś sprzedana przez rodzinę von Wiedebach. Od tego czasu dość częste zmiany właścicieli. Wymienia się rodziny: Schmidt, Ludwig Neumann(1830), Ernst Ferdinand Lucknern(1841), Adolf Heyne(1845), Erdmann von Knobelsdorff(1857), hrabia Schweinitz und Crain, baron von Kauder(1861), Emil Hermann(1863), Friedrich August Stauss(1914-1945).
Zespół pałacowy składający się z pałacu, spichlerza i parku. Pałac zbudowany w 1710 roku w stylu barokowym. Murowany z cegły, piętrowy, założony na rzucie prostokąta, nakryty dachem mansardowym. W części pomieszczeń parterowych zachowane sklepienia kolebkowo-krzyżowe. W elewacji frontowej portal z kartuszem. Elewacja podzielona pionowymi pasami boniowań. W sąsiedztwie pałacu resztki parku krajobrazowego z XVIII wieku
Wieś położona w gminie Tuplice powiatu żarskiego. Początki wsi sięgają średniowiecza. Wzmiankowana w 1451 roku(Nywenchyn) oraz w 1538 roku(Schniblichen). Wśród właścicieli wsi wymienia się rody: von Kalckreuth(1538, 1578- w 1577 roku właścicielem wsi był Kacper von Kalckreuth, ożeniony z Ursulą von Meyer), baronów von Kottwitz– wymieniony Hans baron von Kottwitz, von Gӧllnitz, von Wiedebach(1626-1658- w 1637 roku dobra szlacheckie należały do Joachima von Wiedebach, von Bünau(1686-1756- w 1650 wieś posiada Rudolf von Bünau, w 1681 roku Heinrich von Bünau), von Rabenau , von Sack(1766), von Zeschau(1766-1810- wymieniony Balthasar Heinrich Erdmann, zmarły w 1810 roku). W 1811 roku doszło do podziału dóbr po Balthasarze. Świbinki przypadły jego córce z małżeństwa z Friederike Johanne Christiane von Meyer, Emilie Juliane von Francois. W 1838 roku dobra są w rękach rodziny Sattler, w 1842 roku rodziny Gӓbel, w 1857 roku majątek jest własnością rodziny Kluge, później należy do rodu von Jagow– wymieniony Joachim von Jagow, urodzony w 1866 roku. Ostatnim właścicielem majątku przed 1945 rokiem była rodzina Kӓsbach.
We wsi dwór zbudowany na planie prostokąta, jednokondygnacyjny, z użytkowym poddaszem, podpiwniczony, kryty dachem dwuspadowym. W sąsiedztwie zabudowania gospodarcze oraz park dworski.
willa
na płn od Gorzowa Wlkp. w kierunku na Myslibórz
Miejscowość obecnie niezamieszkała leżąca w powiecie gubińskim o średniowiecznej metryce. Wymieniana wielokrotnie – castrum de Sydlo(1243), castrum de Schidlo/1249/, villa Schuteleue/1300/, munitio Schedelowe/1301/, castellum Schedellowe/1316/, Schidlow/1415/, Schidlaw/1527/, Schidlo/1538/. U spływu Nysy Łużyckiej i Odry na północ od Kosarzyna na wysokim wzniesieniu znajdował się piastowski zameczek. W latach 1232-1236 kasztelanem zamku z ramienia księcia Henryka Brodatego był Peregryn Dzierżysław. W 1249 roku książę Henryk III Wrocławski zobowiązał się wydać Szydłów margrabiemu miśnieńskiemu Henrykowi IlI Dostojnemu(1215-1288) za pomoc w walce przeciw bratu, Bolesławowi Rogatce. Pomocy nie otrzymał tracąc jednak Szydłów. Jeszcze w roku 1297 wymieniany jest z imienia kasztelan zamku- Krzysztof. W 1300 roku wieś wraz z zamkiem w posiadaniu rodu von Strehle. W latach 1316-1390 własność klasztoru w Neuzelle. W 1347 roku pojawia się informacja o Fritzu de Omtitz, Panu na zamku(castellanus in Schiedlo). Jest to ostatni przekaz o zameczku w Szydłowie. Na terenie wsi majątek będący w rękach wielu rodów: von Bomsdorf(1403), von Kalckreuth, von Rothenburg(1415-1417), von Queiss(1421), von Lӧben i von Grünberg(1426-1429-1489), von Bomsdorf(1489-1566), von Lӧben(1579-1766). Od 1791 roku do 1817 roku dobra klasztorne.
HISTORIA WSI
Wieś położona w gminie Nowe Miasteczko powiatu nowosolskiego. Po raz pierwszy wymieniona w 1295 roku. Brak wzmianki o właścicielach w okresie średniowiecza. Do 1675 roku właścicielem wsi była rodzina von Zedlitz, w 1676 roku rodzina von Roeder. Już w 1681 roku zmiana właściciela- był nim Caspar von Reichenbach. Na początku XVIII wieku dobra w rękach Balthasara Friedricha barona von Lüttwitz. W 1778 roku majątek zakupuje Barbara Eleonore von Glaubitz, której syn Karl August von Glaubitz w roku 1795 sprzedał majątek Marie Sophie von Braun. W 1813 roku majątek zakupił major von Steinmann, a po jego śmierci dobra dziedziczy jego zięć, Hampel. W 1841 roku wystawiony na licytację majątek zakupił Adolph Neumann, który odbudował zniszczone przez pożar budynki gospodarcze oraz założył ogród. W latach 1893-1910 właścicielem dóbr był radca królewski Otto Sperber. Ostatnim właścicielem majątku był Paul Siecierski i jego żona.
DWÓR
Dwór klasycystyczny, zbudowany w 1797 roku. Murowany z cegły, założony na rzucie prostokąta. Parterowy o wysokich, sklepionych piwnicach, z użytkowym poddaszem o facjatami. Elewacja frontowa z wejściem pośrodku, zamkniętym łukiem odcinkowym, flankowana parą pilastrów typu jońskiego. W nadprożu płycina z datą budowy. Facjata rozczłonkowana pilastrami, zwieńczona trójkątnym szczytem. Dach mansardowy z naczółkami. Obecnie w rękach prywatnych, po remoncie.
Willa
Szprotawa po raz pierwszy w materiałach źródłowych pojawia się w 1260 roku. W tym czasie wchodziła w skład księstwa głogowskiego. W 1263 roku otrzymała prawa miejskie. W południowej części obecnego miasta, na stoku opadającym ku odnodze rzeki Szprotawa, książęta głogowscy w latach 1296-1311 zbudowali zamek. Był to obiekt zbudowany na planie owalnym z fosą i mostem od strony miasta. W latach 1296-1312 kasztelanem na zamku był Wolfram(Wolfgang) von Pannwitz, w 1314 roku Heinrich von Biberstein. W latach 1476-1488 zamek był siedzibą Jana II Żagańskiego oraz bazą wypadową jego wojsk. Był też więzieniem ważniejszych dostojników m.in. Jan II Żagański więził na zamku komandora joannickiego z Łagowa. Był ostatnim Piastem na zamku w Szprotawie. Jak pisze Saurma zamek i miasto książę podarował swojej córce Małgorzacie, zamężnej za Mikołajem Banffy z Limbow. Po przegranej wojnie z królem węgierskim Korwinem, w zamku rezydował cesarski komendant i starosta okręgu. W XVI wieku miasto jak i zamek były wydzierżawiane możnym rodom rycerskim. W 1511 roku wymieniona rodzina von Nostitz. W 1530 roku od Geroga von Nostitz dzierżawę wykupił Georg von Schӧnaich. Przez 4 lata miasto i zamek posiadał książę legnicko-brzeski Fryderyk II, by ponownie wrócić do rodziny von Schӧnaich. W tym samym 1544 roku dzierżawę otrzymuje Hieronim von Biberstein, po śmierci którego miasto jak i zamek przejmuje wdowa po nim wraz z córkami. W 1549 roku von Schӧnaich starający się o dzierżawę dochodzi do porozumienia z wdową po Hieronimie von Biberstein i finalizuje przejęcie dzierżawy w 1554 roku. W latach 1550-51 miastem i zamkiem zarządzał Hans von Loss(Looss). Po sporze rodzinnym część dzierżawy przejął kuzyn Johanna Georga von Schӧnaich, Brandamus von Zedlitz, który po śmierci Johanna Georga von Schӧnaich w 1587 roku, przejmuje bezprawnie własność rodziny von Schӧnaich, których rządy kończą się w 1591 roku. Od 1597 roku zarządzającym miastem i zamkiem został Sigmund von Kottwitz, właściciel Konotopu, a po nim Kaspar von Rechenberg. Od roku 1709 miasto stało się pełnoprawnym właścicielem gruntów i zamku. Wg innych źródeł ród von Schönaich posiadał miasto i zamek od 1597 przez kolejne 100 lat. Zamek uległ znacznym zniszczeniom podczas wojny trzydziestoletniej. Po 1642 roku zamek zaadoptowany został na browar. Po przejęciu zamku przez miasto na początku XVIII wieku, w latach 1745–1747 przebudowano zachowane mury zamkowe na kościół ewangelicki. Uzyskał on nową formę w latach 20-tych XIX wieku, wówczas też wzniesiono wieżę-dzwonnicę. Zniszczony podczas działań wojennych w 1945 roku. Obecnie trwała ruina ale elementy po zamku czytelne do dzisiaj, widoczne są w południowo-wschodniej partii kościoła. Są to kamienno-ceglane mury obwodowe oraz basteja, zbudowana przed 1550 rokiem.
WILLE
Miasteczko gminne położone w powiecie wschowskim. Założone przez Jana Jerzego von Schlichting, sędziego ziemskiego wschowskiego przywilejem Władysława IV Wazy z 20 lipca 1644 roku dla protestanckich uchodźców opuszczających Śląsk podczas wojny trzydziestoletniej.
Wieś położona w gminie Iłowa powiatu żagańskiego. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1474 roku, kiedy należała do rodziny von Beyer ze Straszowa(Gross Selten). Ta wieś przez wieki bardzo często zmieniała właścicieli. A są nimi: von Blanckenstein-1521-1607, żagański urzędnik, sekretarz Kolbe-1607, miasto Żagań 1616, książę von Wallenstein-1628, ponownie miasto Żagań-1634, ponownie sekretarz Kolbe-1652, wdowa po Kolbe z domu von Dyhrn– 1726, baron von der Goltz z Lubieszowa i Jankowej Żagańskiej-1746, hrabia von Tottleben z Jankowej Żagańskiej- 1752, von Machni z Głogowa- 1781, Schütze-1784, w 1786 dobra przejęło państwo, Schittny– 1857, Weitzig-1860, von Stephany-1863, Friedemann– 1866, Kühne– 1874, Metzler– 1876, von Winkler z Radensdorf koło Calau- 1878, Bamberg z Panią Schnäbelbach- 1880, von Stülpnagel– 1882, Jaehne– 1883, Raebiger z Görlitz- 1884, prawnik Dr Reuling– 1889, bankier z Berlina Jacob Landau – 1892, Pani von Elbe– 1909, Bartsch– 1910, kupiec z Bremen Oloff- 1911, Kaempffe– 1914, oraz wdowa– 1929, Bär– 1930, ponownie Pani Kaempffe– 1932, Pan Wohlfarhrt z żoną- 1933-1945.
Poza założeniem dworskim z dworem, podwórzem, zabudowaniami gospodarczymi, w parku położony był pałac, obecnie nieistniejący.
Wieś gminna położona w powiecie świebodzińskim wzmiankowana po raz pierwszy w 1236 roku(Stans). Pierwszym znanym właścicielem Szczańca był Bodzanta de Stens oraz jego syn Christinus wymieniany w 1250 roku w dokumencie paradyskim. W 1278 wzmiankowany komes Wojciech a w 1311 Henryk ze Szczańca, w 1312 komes Wojciech Krszczonowicz ze Szczańca. W 1322 roku właścicielem Szczańca jest Teodoryk. Od XIV wieku wymieniany jest ród von Walderode i von Rabenau(1391)-siedzieli tu Jenchin i Fryderyk von Rabenau. W 1415 roku część Szczańca należy do Hansa von Stentzsch oraz Strytera(Strutera), obaj herbu Ossoria(1425). Syn Hansa, Rafael von Stentz prawdopodobnie około 1436 roku wzniósł zamek zwany Białym Dworem, który w 1489 roku stał się schronieniem dla żony księcia Jana Żagańskiego. W 1495 roku część wsi w posiadaniu Albrechta von Schlichting. W 1499 Fryderyk Szczaniecki herbu Ossoria staje się właścicielem całej miejscowości poprzez zakupienie od rodziny von Walderode dóbr zwanych Dworem Klasztornym. W 1514 roku zamek Biały Dwór przechodzi w ręce Johanna II von Stentz. W roku 1591 Joachim von Stentz zakupuje Przytok, czyniąc z majątku nową siedzibę rodową. Od tego czasu Biały Dwór znalazł się w rękach krewnego rodziny von Stentz, Eustachiusa von Nostitz z Wilkowa. L. von Ledebur podaje, że rodzina von Stentzsch posiadała majątek do 1609 roku. Od roku 1608 miejscowość przechodzi w ręce rodu von Hohendorff(Hohendorf) ze Staropola. W 1619 roku następuje podział wsi na trzy folwarki. W 1626 roku dobra we wsi posiadała rodzina von Pfӧrtner von der Hӧlle(wcześniej zwana von Weitzenrode, Pfӧrtner gen. Zimmermann). W czasie wojny trzydziestoletniej w roku 1637 Biały Dwór ulega zniszczeniu. Wg spisu dóbr ziemskich z 1718 roku Szczaniec podzielony nadal na 3 części: Szczaniec I należało Friedricha Christiana von Hohendorff, Szczaniec II do Carla Magnusa von Löben, Szczaniec III należał do Ernsta Eusebiusa von Hohendorff. Rodzina von Lӧben posiadała dobra w latach 1739-1743. W latach 1746 i 1748 Szczaniec został zakupiony przez Georga Gottloba von Knobelsdorff(1708-1762). Był synem Balthasara Georga. Dwukrotnie żonaty- 1-mo z Beate Sophie von Bornstädt, 2-do z Johanne Charlotte von Arnold, wdową baronową von Gersdorff. Miał dwoje dzieci z drugą żoną: Marianne Helene(1740-1791) i syna Johanna Carla(1741-1763), zmarłego bezżennie. Po jego śmierci doszło do podziału majątku. Szczaniec Górny z zamkiem, ponownie ale na krótko znalazł się w rękach rodu von Hohendorff – a dokładnie Friedricha Christiana w 1774 r. – i jeszcze w tym samym roku należał do rodziny von Löben. Następnie od 1763 roku majątek był własnością Marianne Helene baronowej von Gersdorff z domu von Knobelsdorff- córki Jerzego Gottloba, która po śmierci brata Johanna Karola, odziedziczyła także majątek w Szczańcu Średnim. Była żoną Ernsta Rudolpha barona von Gersdorf, w 1791 roku wdową posiadającą dwa majątki: pierwszy z folwarkiem i ruiną zamku, drugi z siedzibą dworską i folwarkiem.
SZCZANIEC GÓRNY
Po śmierci Georga Gottloba von Knobelsdorf Szczaniec Górny odziedziczyła jego córka, Marianne Helene baronowa von Gersdorff. Po śmierci brata, Johanna Karla von Knobelsdorff, właściciela Szczańca Średniego odziedziczyła po nim majątek stając się właścicielką obu majątków. Później majątek w Szczańcu Górnym odziedziczyła jej córka Charlotta von Sydow. Rodzina von Sydow wymieniana w 1821 roku. W roku 1844 roku właścicielem Szczańca Górnego zostaje Dr. Carl Friedrich Hüncke. W 1879 roku jego majątek obejmował 597,70ha gruntów. Po jego śmierci majątek w posiadaniu Anny Hünke, z domu Kahle. W 1896 roku majątek obejmował 660ha gruntów. W 1914 roku majątek obejmował 612ha i należał do wdowy Anny Hünke, z domu Kahle. W 1929 roku właścicielem jest Torsten Hünke von Podewils, a majątek obejmuje 612ha. Torsten Hünke von Podewils(ur.1909) został adoptowany przez Hasso von Podewils.
ZAMEK
W dawnej części zwanej Szczańcem Górnym prawdopodobnie około 1436 roku Rafael von Stentz wzniósł zamek zwany Białym Dworem, który w 1489 roku stał się schronieniem dla żony księcia Jana Żagańskiego. W 1637 roku w czasie wojny trzydziestoletniej uległ zniszczeniu. Prawdopodobnie około 1856 roku resztki zamku zostały rozebrane a na jego miejscu został zbudowany pałac istniejący do dnia dzisiejszego.
SZCZANIEC GÓRNY- PAŁAC
W dawnym Szczańcu Górnym zachował się do dnia dzisiejszego pałac zbudowany w latach 70-tych XIX wieku, rozbudowany w 1920 roku. Pałac założony na planie zbliżonym do litery „T”, dwukondygnacyjny. . Po II wojnie światowej do 1948 roku pałac zajmowała Armia Czerwona. Później w pałacu mieściła się szkoła podstawowa, a od 1952 roku Państwowe Gospodarstwo Rolne. W tym czasie pałac zaadoptowano na biura i mieszkania dla pracowników. Od 1993 roku pałac przejęty przez Agencję Własności Rolnej Skarbu Państwa, która go wydzierżawiła. Od 2005 roku w rękach prywatnych, nieużytkowany. Obok obszerne zabudowania folwarczne, park krajobrazowy z grobowcem rodziny von Kalkreuth z drugiej połowy XIX wieku.
SZCZANIEC ŚRODKOWY- Czerwony Dwór
Po śmierci Georga Gottloba von Knobelsdorff majątek odziedziczył jego syn, Johann Karl von Knobelsdorff. Po jego śmierci dobra odziedziczyła jego siostra, Marianne Helene baronowa von Gersdorff, scalając oba majątki. Po niej Szczaniec Średni odziedziczyła jej córka, Janina von Kalckreuth, żona Friedricha von Kalckreuth(zm.1841). W 1850 roku Szczaniec Środkowy posiada Emilie von Kalckreuth, z domu von Oppen. W 1857 roku własność porucznika von Kalckreuth. W 1879 roku majątek Arthura von Kalckreuth(zm.1910) obejmował 655ha gruntów. W 1896 roku majątek obejmował 655ha gruntów. W 1914 i w 1929 roku Szczaniec Środkowy należący do Friedricha von Kalckreuth(ur.1872) obejmował 668ha i 657ha. Do 1945 roku Szczaniec Środkowy z dworem należał do rodziny von Kalckreuth.
W dawnym Szczańcu Środkowym ruiny dworu z XVI wieku zwanego Czerwonym Dworem, przebudowanego w wieku XVIII i XIX. Frontowy budynek był wzniesiony na miejscu starszej budowli z XIII/XIVw. na planie prostokąta, murowany z kamienia i cegły, dwupiętrowy, podpiwniczony. Po roku 1945 nie użytkowany dwór popadł w ruinę. Część belek uratowanych podczas rozbiórki dworu znajdują się w jednej z sal wieży rycerskiej w Witkowie. Obok zachowały się resztki parku krajobrazowego.
