Bożenice /Bosens/

Bożenice pow.Koszalin, zachodniopomorskie

Bożenice pow. Sławno, zachodniopomorskie

HISTORIA WSI

Wieś położona w gminie Polanów powiatu koszalińskiego, przed 1945 w powiecie sławieńskim. Wieś o proweniencji średniowiecznej. W XIII wieku należała do książąt gdańskich, później do księcia pomorskiego Mściwoja II, który przekazał Pomorze Gdańskie  margrabiom brandenburskim, by później ponownie je przejąć z ziemią sławieńską i słupską. Jako właścicieli wsi wymienia się hrabiów von Podewils. W 1910 roku majątek w rękach porucznika von Lettow-Vorbeck. W 1928 roku jako właściciel figuruje kapitan rezerwy Enno Weissbach, będący w posiadaniu majątku do 1945 roku.

PAŁAC

Pałac zbudowany w drugiej połowie XIX wieku, wzniesiony na rzucie prostokąta, jedenastoosiowy, parterowy z piętrowym ryzalitem w części środkowej. W części ogrodowej zadaszony taras poprzedzony schodami, podpiwniczony.  Pałac jak i majątek splądrowany przez wojska radzieckie. Po wojnie majątek w rękach PGR, po 1990 w zarządzaniu ARR. Obecnie własność prywatna. W skład majątku poza pałacem wchodzą pozostałości zabudowań gospodarczych oraz park.

CIESZYN /Tessin/

HISTORIA WSI

Wieś położona w gminie Biesiekierz powiatu koszalińskiego. Po raz pierwszy wymieniona w 1221 roku, kiedy książę pomorski Barnim I darowuje wieś norbertankom z Wyszkowa leżącego w pobliżu Trzebiatowa. Od średniowiecza był lennem rodu von Münchow. Prawdopodobnie od XV wieku podzielona na dwa majątki: A i B. Majątek A należał „od zawsze” do rodziny von Münchow- wymienia się Georga Wilhelma von Münchow(XIXw.), Ericha von Münchow(1905), Wandę von Münchow(lata 20-te XX w.). Pozostawali właścicielami majątku do 1945 roku. Prawdopodobnie od 1491 część gruntów tzw. majątek B w rękach rodu von Heydebreck- wymieniany Henning Christian von Heydebreck. W 1852 roku Louis von Heydebreck(1804-1863) sprzedaje dobra Heinrichowi Otto Adalbertowi von Wedell. Dość szybko majątek B zakupiony przez rodzinę von Steinkeller. Na początku XX wieku zmiana właściciela majątku- zostaje nim rodzina Strelow. Do końca 1945 roku dobra w rękach rodziny Henke.

Cieszyn 1a (1)Ze zbiorów Z.Zajchowskiego

MAJĄTEK A

Pozostałością po założeniu jest znacznie przebudowany pałac prawdopodobnie na początku XX wieku oraz resztki parku krajobrazowego jak i zabudowań gospodarczych.

MAJĄTEK B

Po założeniu pozostał park krajobrazowy z połowy XIX wieku położony nad brzegiem Jeziora Parnowskiego. Pałac przetrwał wojnę. Popadający w ruinę, rozebrany w 1976 roku.

Cieszyn, zachodniopomorskie

BYTOWO /Butow/

Wieś położona w gminie Dobrzany powiatu stargardzkiego. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1336 roku. W tym czasie należała do rodu von Güntersberg. Za przyzwoleniem margrabiego brandenburskiego Ludwika Starszego zbudowali we wsi zamek. W 1489 roku wieś należała do Hansa von Güntersberg. W 1598 roku własność rodziny von Borck ze Złocieńca. W 1828 roku majątek należy do rotmistrza von Derenthal. Od 1841 roku własność rodziny von Eichholtz, od 1846 należy do rodziny von Willisen. Dość częste zmiany właścicieli: Stubenrauch ze Schwedt(1847), Herman von Knesebeck(1855), H.Jahn(1870). Na przełomie XIX i XX wieku właścicielem był generał kawalerii baron von Vietinghoff. Ostatnim właścicielem był Georg Blüme.

 

 

ŻABÓW /Sabow/

Wieś położona w gminie Pyrzyce powiatu pyrzyckiego. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1220/21 roku kiedy to książę Kazimierz II zapisał część dochodów ze wsi na kościół mariacki w Kołobrzegu. W 1344 roku książę Otto nadał wieś będącą lennem rycerza Wobermhn rodzinie von Kolbenbeck. W 1523 roku Bertram von Plӧtz otrzymuje wieś od ojczyma, Henninga von Kolbenbeck, który umiera jako ostatni z rodu w 1526 roku. Rodzina von Plӧtz posiadła wieś przez następne 125 lat. W 1652 roku Jochen von Plӧtz sprzedaje wieś Christianowi von Düringshofen. W 1798 roku wieś należy do wdowy po majorze Kurtcie Friedrichu von Düringshofen, Johanny Charlotty Friederike, z domu von Hirschfeld, która przepisuje majątek córce, od której majątek w 1803 roku za sumę 42.700 talarów zakupił Johann Caspar von der Heyden. Jego syn, Johann Caspar w 1828 roku  sprzedaje dobra za 100.000 talarów rodzinie Doehn. W 1843 roku za 101.800 talarów majątek zakupuje rodzina Runge. W 1853 roku majątek zakupił za 125.000 talarów Eduard Tummeley z Poczdamu. Po jego śmierci majątek w rękach wdowy, Johanny Marie Auguste, z domu Betcke. Przed 1910 rokiem majątek w rękach rodziny Messner, która posiadała go do 1945 roku. W 1910 roku dobra będące własnością Willego Messner obejmowały 628,80 ha gruntów a w 1928 roku 753 ha gruntów i należały do Wilhelma Messner.

W zachodniej części wsi pozostałości po założeniu pałacowo-parkowym oraz folwarcznym.

WILLA

 

ŻERZYNO /Ornshagen/

Wieś położona w gminie Resko powiatu łobeskiego. Przez 4 stulecia należała do pomorskiego rodu von Borcke– wzmiankowany Adrian Heinrich i Carl Philipp von Borcke.  W 1666 roku wieś podzielona na 3 działy majątkowe należące do: Antoniusa von Borcke, Lorenza von Wedel i żony Christopha Henninga von Wedel. W 1826 roku Karl Ludwig von Borcke za 168 000 talarów sprzedaje majątek braciom: Ernstowi Gottfriedowi  Georgowi hrabiemu von Bülow-Cummerow i Georgowi Bernhardowi hrabiemu von Bülow-Cummerow. W 1827 roku cały majątek należał już do Ernsta. Ernst Gottfried Georg hrabia von Bülow-Cummerow umiera w 1851 roku. Dobra dziedziczy Henriette Caroline Luise  von Bülow(08.07.1809-24.10.1858). W 1857 roku dobra są w posiadaniu Hansa Adolpha hrabiego von Bülow(10.02.1807-12.02.1869). Po śmierci Hansa Adolpha majątek dziedziczy czworo rodzeństwa: Elise Luisa Adelheida hrabina von Bassewitz, Adelheid Ernestine Sophie hrabina Perponcher-Sedlnitzky(04.04.1833-18.04.1891), zamężna za Ludwigiem Nicolausem Friedrichem Ernstem Gustavem hrabią von Perponcher-Sedlnitzky(1827-1914), Marie Hedwig Emilie i Hans Gottfried George hrabia von Bülow. Z powodu kłopotów finansowych dnia 30 marca 1876 roku dobra zostają sprzedane. Zakupił je mąż Adelheid, Ludwig Nicolaus Friedrich Ernst Gustav hrabia von Perponcher-Siedlnitzky. Mieli 3 synów i dwie córki. Dobra odziedziczył Wilhelm Gustav Ludwig Karl hrabia von Perponcher-Sedlnitzky(15.06.1866-01.06.1930), ożeniony z Evą-Marią von Wilamowitz-Mӧllendorff. Posiadali dobra do 1945 roku. W 1910 roku majątek liczył 726,56 ha gruntów a w 1929 roku liczył 749 ha gruntów.

Borck hrabia

Bulow-Cummerow

Perponcher-Sedlnitzky (3)

 

 

 

Zerzyno ok. Reska, zachodniopomorskie

Żerzyno, zachodniopomorskie

Żerzyno- pow. Łobez, zachodniopomorskie

Żerzyno pow. Łobez, zachodniopomorskieŻerzyno pow. Łobez, zachodniopomorskie

ZESPÓŁ PAŁACOWO-PARKOWY

W latach 1872-73 na bazie starszej budowli powstał pałac, którego budowa prawdopodobnie doprowadziła do zadłużenia majątku. Spalony przez Rosjan w 1945 roku i zburzony. Pozostałością po założeniu jest park krajobrazowy z aleją dojazdową. W części południowej położony był zespół dworski z budynkami gospodarczymi.

Żerzyno 1912, zachodniopomorskie

KOŁCZEWO /Kolzow/

Wieś położona w gminie Wolin powiatu kamieńskiego. Po raz pierwszy wymieniona w 1311 roku. Wieś do 1945 roku należała do miasta Wolin. We wsi stylowy dworek z XIX wieku, po 1945 roku zaadoptowany na szkołę podstawową, obecnie budynek mieszkalny.

KONOTOP /Friedenau/

Wieś położona w gminie Drawno powiatu choszczeńskiego. Były folwark wchodzący w skład majątku w Barnimiu. W 1807 roku założony przez Wilhelma Achatza Augusta von Waldow. Od 1837 roku samodzielny majątek, który nazwę swoją wziął od narzeczonej założyciela, Fryderyki „Fridy” von Füllgraf. Od 1837 roku własność Theodora Karola Emila Fridricha von Waldow. W 1864 roku właścicielem majątku zostaje Friedrich Wilhelm Wandenburg. W 1876 roku własność Otto Busch, w latach 1878-83 majątek należy do hrabiego Bernharda von Lüttichau, którego majątek w 1879 roku obejmował 1001ha. W 1883 roku dobra zakupił major Rudolph von Katzler, by w 1896 roku majątek o powierzchni 1100ha sprzedać Rudolphowi Kisker. Posiadał majątek do 1909 roku. Od 1912 roku właścicielem majątku o areale 1107ha w 1914 roku zostaje Fritz Neumann z Poczdamu. Od 1917 roku dobra w rękach barona Burkharda von Klodt-Trautvetter. Po śmierci barona dobra posiadała wdowa, której w 1929 roku majątek obejmował 598,2ha gruntów. W 1938 roku po parcelacji dóbr część z pałacem w posiadaniu Francisa Stick.

PAŁAC

Obecnie w stanie postępującej ruiny. Wybudowany w latach 1820-30, w stylu neobarokowym, na planie prostokąta, dwukondygnacyjny, podpiwniczony, kryty był dachem naczółkowym.

 

 

MIELNO PYRZYCKIE /Gross Moellen/

Wieś leżąca w gminie Kozielice w powiecie pyrzyckim. Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z roku 1252. Od 1276 roku część wsi jest własnością margrabiów brandenburskich, druga część przynależy do księstwa pomorskiego. W 1523 roku właścicielem lenna w części wsi przynależnej do księstwa pomorskiego jest Joachim von Wreech z Pyrzyc. W 1540 roku po raz pierwszy pojawia się nazwa wsi- Wielkie Mielno/Gross Mollen/. Dość złożone stosunki własnościowe we wsi- część wsi należała do możnego rodu pomorskiego- von Eickstedtów. W 1687 roku obecny właściciel wsi, Krzysztof Zygmunt von Damnitz zamienił swój majątek w Mielnie z Dawidem von Grumbkow na jego majątek w powiecie Gryfino. W XVIII wieku właścicielem majątku jest rodzina hrabiów von Blumenthal. Na początku XIX wieku Walenty von Massow z Łozic/1752-1817/ żeni się z Charlottą hrabianką von Blumenthal. Od tego czasu do 1945 roku wieś należy do rodziny von Massow. W 1904 roku Fryderyk von Massow przebudowuje skromny pałacyk w rezydencję z 36 pokojami. W 1944 roku umiera ostatni właściciel wsi z rodu von Massow- Werner. Wdowa po nim, Maria Ludwika opuszcza rodzinną wieś w lutym 1945 roku. Pałac spalony przez wojska rosyjskie.

Pałac

Pałac nie istnieje.