POŹRZADŁO MAŁE /Klein Spiegel/

HISTORIA WSI

Opuszczona wieś położona w gminie Kalisz Pomorski powiatu drawskiego. Obecnie jest to teren poligonu drawskiego. W 1788 roku wieś zakupił Johann Heinrich Albrecht von Doeberitz, żonaty z Caroline hrabianką von Schmettau. W 1793 roku August baron von Wangenheim poślubia jedyną córkę generała, Johanna Heinricha, Carolinę. W 1806 roku August baron von Wangenheim ginie pod Brüheim. Dobrami do śmierci(1811r.) zarządzał generał Johann Heinrich Albrecht von Doeberitz. Majątek przechodzi w ręce najstarszego syna Caroline, Carla von Wangenheim. Otrzymany spadek po Georgu Ludwigu von Doeberitz, bracie generała Johanna pozwala odbudować upadający majątek. Kolejnym właścicielem majątku był najstarszy syn Carla- Ernst von Wangenheim. W 1874 roku doszło do podziału dóbr- Poźrzadło Małe otrzymał najmłodszy brat Ernsta- Carl von Wangenheim. Tak powstała linia z Poźrzadła Małego rodu von Wangenheim. Na początku XX wieku dobra w rękach Konrada von Wangenheim, później Otto von Wangenheim. Byli właścicielami dóbr do 1945 roku.

Doeberitz

wangenheim

pozrzadlo-male-zachodniopomorskie

ZAŁOŻENIE PAŁACOWE

Bez śladu po założeniu.

pozrzadlo-male-1939-zachodniopomorskie

PODGÓRKI /Deutsch Puddiger/

HISTORIA WSI

Wieś położona w gminie Malechowo powiatu sławieńskiego. W 1325 roku było lennem Berndta von Heydebreck. Wymieniona również w 1388 i 1453 roku. W XVI wieku Podgórki nadal są w rękach rodu von Heydebreck. W 1689 roku jako właściciel dóbr wymieniony został Felix von Pirch. W 1780 roku część gruntów w rękach rodu von Podevils. W 1844 roku majątek zakupił Gustav Heinrich von Blumenthal. W ich rękach majątek do 1945 roku. Ostatnim właścicielem był Horst von Blumenthal. W 1897 roku we wsi Podgórki urodził się Kurt Schwerdtfeger, niemiecki rzeźbiarz i pedagog, zmarły w 1966 roku.

Heidebreck

Pirch

Podewils

Blumenthal

Blumenthal hrabia

podgorki-2-zachodniopomorskie podgorski-zachodniopomorskie

ZAŁOŻENIE PAŁACOWE

W parku krajobrazowym o powierzchni około 7-8 ha położony jest pałac pochodzący z połowy XIX wieku, zbudowany na planie prostokąta, piętrowy, podpiwniczony, kryty dachem czterospadowym, w części północnej półokrągłe alkierze, w południowej oszklona weranda. Do pałacu prowadzi aleja dojazdowa z 2 połowy XIX wieku. Po 1945 roku majątek przejęty przez Skarb Państwa. Przez wiele lat w pałacu mieścił się Ośrodek Szkolno-Wychowawczy. Obecnie pałac niezamieszkały, wystawiony na sprzedaż.

podgorki-1891-zachodniopomorskie

NAĆMIERZ /Natzmersdorf/

HISTORIA MIEJSCOWOŚCI

Miejscowość położona w gminie Resko powiatu łobeskiego. Była lennem rodu von Borcke. W 1469 roku wymieniana rodzina von Meseritz, W 1496 roku Henryk von Meseritz zakupił wieś od Hansa von Borcke. W 1564 roku właścicielem wsi nadal jest rodzina von Meseritz(wymarła w 1810 roku). Później jako właścicieli wymienia się rody: von Witten, von Somnitz, von Brӧcker, Granz, von Wachholz, von Rüchel. Na przełomie XVIII/XIX wieku dobra są własnością rodu von Brockhusen-wymieniony Anton Bogislav von Brockhusen(1804). Od połowy XIX wieku majątek w rękach rodziny Holtz, która posiada go do 1945 roku.

Borck 1

meseritz

Witten

Somnitz

brucker

Wachholtz

ruchel

Brockhausen

nacmierz-zachodniopomorskie

ZAŁOŻENIE DWORSKIE

Dwór zbudowany w XVIII wieku, możliwe, że na fundamentach starszej budowli, przebudowany w II połowie XIX wieku przez rodzinę Holtz w stylu eklektycznym. Jest to budynek murowany, budowany na planie prostokąta, kryty dachem naczółkowym. Przy ścianie północnej kwadratowa wieża, kryta obecnie dachem namiotowym- w 1911 roku dach wieży płaski. Dwór położony w otoczeniu parku krajobrazowego.

nacmierz-1891-zachodniopomorskie

LEŚNO GÓRNE /Hohenleese/

Miejscowość położona w gminie Police powiatu polickiego. Po raz pierwszy wymieniona w 1276 roku(Lesen,Lezen). Berghaus podaje, że nazwa Lese, Lies pojawiła się w 1299 roku. Przez wieki domena królewska, sprzedana w ręce prywatne w 1785 roku. W 1787 roku jako kolonia wsi Lese pojawia się Hohen Lese(Leese), Hohenleese. W 1813 roku właścicielem majątku jest kupiec szczeciński, Kraft. Kolejnym posiadaczem dóbr do 1840 jest szambelan dworu von Ramin. Później dobra w rękach rodu von Schwarzwachter(1862). Od 1862 majątek zakupili szczecińscy bankierzy Durr i Ludwig. Kolejnym właścicielem jest rodzina von Blessingh– wymieniony Victor von Blessingh zmarły w 1871 roku. W latach 70-tych XIX wieku majątek posiada rodzina von Marquardt- w 1879 roku ich majątek liczył 978 morgów ziemi, w latach 80-tych rodzina Mahn, w latach 90-tych dobra w rękach Hermanna Scheffler. Dobra rodziny Scheffler w 1910 roku liczyły 353,10 ha gruntów. Ponownie dobra przechodzą w ręce rodziny Mahn. Od 1920 roku dobra są własnością Johannesa i Emmy Brüssow. W 1928 roku majątek Pani Brüssow liczył 200 ha gruntów. Z powodu kryzysu sprzedają majątek, zakupiony przez spółkę „Kuckenmühler Anstalten”. Po 1945 roku pałac zajęty przez wojska radzieckie. Później po utworzeniu na terenie majątku PGR w pałacu zakwaterowano pracowników miejscowego PGR. Po rozwiązaniu PGR i wyprowadzeniu się lokatorów pałac popadał w ruinę. Zakupiony przez rodzinę Baumgart, która nie remontowała zabytku. W 1997 roku zakupiona przez Andrzeja Kuderskiego, od 2003 roku dobra w rękach syna, Grzegorza Kuderskiego. Od 2015 pałac wystawiony na sprzedaż.

Leśno Górne, zachodniopomorskie

ZAŁOŻENIE PAŁACOWO-PARKOWE

Pałac w stylu neogotyckim, którego budowa rozpoczęła się w 1862 roku. Zbudowany na planie zbliżonym do prostokąta, z ośmioboczną wieżą w narożniku. W 1925 roku pałac wyremontowany po pożarze. W sąsiedztwie park krajobrazowy z cmentarzem rodowym oraz budynki gospodarcze.

Leśno Górne 1937, zachodniopomorskie

GUNICE /Günnitz/

Opuszczona osada położona w gminie Police powiatu polickiego. Do 1555 roku należała do rodu von Blankenburg. Od tego roku dobra przechodzą w ręce Friedricha von Ramin. Przed 1776 roku wieś podzielona pomiędzy rody: von Ramin-Krackow i von Ramin-Brunn. Na przełomie XVIII/XIX wieku dobra gunickie podzielone były na Gunice A i B. Dobra A należały rodu von Ramin-Krackow, odkupione w 1816 roku przez kapitana Kurta Georga Friedricha von Ramin. W 1848 roku dobra von Ramin-Brunn przejęte zostały przez porucznika Karola Augusta Otto von Ramin. Później całość dóbr w rękach Friedricha  Gebharda Otto von Ramin. Posiadali dobra do 1945 roku.

ZAMEK

Z istniejącym w średniowieczu zamku związana jest legenda. Właściciel zamku w 1295 roku zaprosił księcia pomorskiego Barnima II. Podczas wspólnego polowania zamordował księcia w okolicy Entenpoehl, zwanego wówczas Kaczą Żuławą. Podobno fundamenty zamku tkwią pod ruinami pałacu.

Gunica dwórGunica, zachodniopomorskie

ZESPÓŁ PAŁACOWY

Prawdopodobnie na fundamentach zamku na początku XIX wieku rodzina von Ramin zbudowała na planie prostokąta pałac klasycystyczny z czerwonej cegły, parterowy z użytkowym poddaszem, podpiwniczony. Do pałacu wiodła aleja wysadzana kasztanowcami. Na początku XX wieku w pałacu powstała siedziba loży masońskiej. W latach pięćdziesiątych w pałacu powstał ośrodek koła łowieckiego ze Szczecina, później powstał na terenie majątku powstały koszary dla junaków Służby Polsce. W latach sześćdziesiątych przekazany Nadleśnictwu w Trzebieży. W latach 1962-63 pałac został rozebrany. Od 1991 roku osada opustoszała.

Kilkaset metrów od pałacu, wśród Puszczy Wkrzańskiej położony jest rodowy cmentarz rodu von Ramin. Na zlecenie jednego z przedstawicieli rodu von Ramin w 2004 roku podjęto prace porządkowe i naprawcze. Dzięki wsparciu Nadleśnictwa Trzebież postawiono drewniany krzyż, posadzono ozdobne krzewy, ustawiono w rzędzie nagrobki i poprawiono na nich inskrypcje. Na cmentarzu znajduje się 5 nagrobków, które upamiętniają osiem osób, w tym dwie zmarłe po 1945 roku. Najstarszy pochodzi z 1844 roku. Na wszystkich brak symboliki chrześcijańskiej co było związane z przynależeniem rodu von Ramin do masonerii.

Gunica 1888, zachodniopomorskie

KAMIONKA / Steinburg/

HISTORIA MIEJSCOWOŚCI

Opuszczona osada położona w gminie Grzmiąca powiatu szczecineckiego. Dawny majątek rycerski założony w XVIII wieku na gruntach wsi Mieszałki należących do rodu von Glasenapp. Od 1830 roku domena królewska.

ZAŁOŻENIE DWORSKIE

Z dawnego założenia dworsko-fowarcznego pozostały ruiny dworu i zabudowań gospodarczych. W sąsiedztwie resztki parku krajobrazowego.

Kamionka 1942, zachodniopomorskie

GDANIEC /Hasendanz/

HISTORIA WSI

Miejscowość położona w gminie Grzmiąca powiatu szczecineckiego. Były folwark założony w XVIII wieku, kiedy należał do von Glasenapp. Był ich własnością do 1830 roku, później domena królewska.

ZAŁOŻENIE DWORSKIE

Dwór z początku XX wieku, zbudowany na planie prostokąta, murowany, parterowy z użytkowym poddaszem, kryty dachem dwuspadowym. Położony w otoczeniu parku krajobrazowego o powierzchni 0,30 ha. W sąsiedztwie zabudowania gospodarcze z 1 dekady XX wieku.

Gdaniec 1877 2, zachodniopomorskie

RÓWNE /Raffenberg/

HISTORIA MIEJSCOWOŚCI

Miejscowość położona w gminie Grzmiąca powiatu szczecineckiego. Dawny folwark założony w XVIII wieku, należący wówczas do rodu von Glasenapp.

ZAŁOŻENIE DWORSKIE

Pozostałością po założeniu są resztki zabudowy gospodarczej(obora, owczarnia) oraz resztki założenia parkowego.

Równe 1942, zachodniopomorskie

PRZYSTAWY /Ernsthöhe/

HISTORIA WSI

Miejscowość położona w gminie Grzmiąca powiatu szczecineckiego. Były folwark założony w XVIII wieku na gruntach wsi Mieszałki należącej do rodu von Glasenapp.

ZESPÓŁ DWORSKI

Dwór, dom administratora z 2 połowy XIX wieku, neobarokowy, zbudowany na planie prostokąta, parterowy z użytkowym poddaszem, kryty dachem mansardowym. Charakterystyczny przeszklony ganek. Dwór w otoczeniu parku krajobrazowego. W sąsiedztwie budynki gospodarcze- magazyn, stodoła, chlewnia.

Przystawy 1877 2, zachodniopomorskie

LUBIECHOWO /Lübchow/

HISTORIA WSI

Miejscowość położona w gminie Karlino powiatu białogardzkiego. Od XIV wieku była lennem rodu von Ramin. W 1737 roku sprzedają wieś radcy rządowemu ze Szczecina von Loeper– wymieniony Friedrich von Loeper. W 1812 roku dobra zakupuje konsul z Kołobrzegu, Schrӧder. W 1836 roku majątek przechodzi w posiadanie syna, Rudolfa, deputowanego powiatu. W 1861 roku nobilitowany. Prawdopodobnie na początku XX wieku majątek w posiadaniu rodziny Schumann. Ostatnią właścicielką dóbr lubiechowskich była Clara Schumann.

Ramin

Loeper

Lubiechowo, zachodniopomorskie

ZAŁOŻENIE PAŁACOWO-PARKOWE

We wsi pałac z 1835 roku, wzniesiony na miejscu starszej budowli, zbudowany na planie prostokąta, podpiwniczony, z centralnym jednokondygnacyjnym belwederem w partii dachu oraz ośmiobocznymi wieżami w każdym rogu. Przebudowywany pod koniec XIX i w XX wieku. Obecnie w trakcie remontu przez prywatnego założyciela. W sąsiedztwie park krajobrazowy z XIX wieku o powierzchni 11 ha. Początkowo założony w stylu angielskim, pod koniec XIX wieku zmodernizowany.

Lubiechowo 1939, zachodniopomorskie

Krzęcin /Kranzin/

Wieś gminna położona w powiecie choszczeńskim. Już w 1238 roku nadana została templariuszom przez księcia wielkopolskiego Władysława Odonica. W latach 1267/68 przejęta przez rodzinę von Wedel z Korytowa. Na początku XIV wieku wieś staje się własnością rodu von der Hagen. W tym czasie część wsi należy do rodu von Roweder(Rowedel, Rohwedel). W 1347 roku wymieniany Otton von der Hagen. W 1578 roku wieś należącą do rodziny von der Hagen przejmuje rodzina von Borcke z Łobza. Pozostała część nadal jest własnością rodziny von Roweder. Po zniszczeniach wojennych wieś odbudowana przez Hansa IV Młodszego von Roweder. Była własnością rodziny von Roweder do 1743 roku. Kolejnym właścicielem wsi była rodzina von zu Dohna, która w 1781 roku sprzedaje wieś Aleksandrowi hrabiemu von Blankensee. W 1790 roku majątek zakupiła księżna Anhalt-Dessau, której syn Friedrich von Anhalt-Dessau sprzedał dobra Ernstowi von Borcke. W 1807 roku dobra posiada rotmistrz von Kleist, w 1808 roku podpułkownik von Berg. W 1816 roku dobra w rękach Augusty von Borcke, z domu von Kleist. Kolejnym właścicielem dóbr zostaje rodzina von Glahn i posiada majątek do 1945 roku. W 1879 roku majątek o powierzchni 821 ha posiadała wdowa Glahn. W 1896 roku majątek obejmował 580ha gruntów. W 1914 roku majątek obejmował 2328ha i należał do Pani Katharine Glahn a w 1929 roku do Ebharda Glahn. W skład majątku wchodziły do połowy XIXw.:Wyszyna(Hochland), Mielęcin(Marienhof),Słonice(Kleeberg), Prokolno(Baumgarten), Przybysław(Sophienhof), Boguszyce(Friedrichshof) .

ZESPÓŁ DWORSKI

Na terenie wsi zespól dworsko-folwarczny. Dwór z połowy XIX wieku, zbudowany na planie prostokąta, podpiwniczony, kryty dachem naczółkowym. Wystawiony na sprzedaż za 4,5mln złotych

Krzęcin dwór 1 Krzęcin dwór

Krzęcin 1, zachodniopomorskie