Wieś wielokrotnie wymieniana jako Templov, Templovo, Tempelwald, Templewo, Templou, po raz pierwszy wzmiankowana w 1251 roku, kiedy biskup Bogusław przekazał wieś w ręce zakonu templariuszy,  ponownie w 1303 roku wymieniana jako własność templariuszy, w połowie XIV wieku jest w rękach zakonu joannitów z Łagowa. Wg spisu z 1718/19 roku własność joannitów z Łagowa. W 1792 roku majątek należący do rodziny Karney. W XVIII wieku wymieniona Beate Charlotte Karney(04.05.1735-25.05.1795), która w 1752 roku wyszła za mąż za Balthasara Vollmar. W 1816 roku zmarł Johann Gottlieb Karney. Po nim majątek odziedziczył Johann Gottlieb Karney jun. Wymieniony jeszcze w 1826 roku, bezdzietny. W 1879 roku majątek o powierzchni 428,10ha należał do rodziny Lansky. W 1907 roku majątek o powierzchni 430ha posiadała Marie Lansky, z domu Boldt. W 1914 roku 3 majątki: I-szy o powierzchni 309ha należał do Bertholda Fitzke, II-gi o powierzchni 430ha należał do wdowy Marie Lansky, z domu Boldt, III-ci o powierzchni 113ha należał do Hermann Rasche. W 1929 roku wymienione 3 majątki należące do:  Allodialgut- Gerharda Lansky(466ha), Hermanna Rasche(113ha) i rodzeństwa  Fitzke(325ha), oraz mniejsze wolne gospodarstwa należące do: Hermanna Bressel(55ha), Reinharda Gerlach(99ha), Reinholda Hensel(44ha)- dzierżawca Karl Stallmann, Gottlieba Seiffert(46ha)- dzierżawca Karl Stallmann, Oskara Seiffert(54ha) i Heinricha Stallmann(72ha).

Dwór zbudowany około 1800 roku, rozbudowany na przełomie XIX i XX wieku. Część starsza o cechach klasycystycznych, na rzucie prostokąta, parterowa, kryta dachem naczółkowym.

Wieś położona w gminie Łagów powiatu świebodzińskiego. Początki wsi sięgają średniowiecza. Po raz pierwszy wymieniona w 1350 roku, kiedy należała do joannitów. Prawdopodobnie na przełomie XIV i XV wieku podzielona na trzy działy własnościowe, w tym część należąca do zakonu joannitów, do rodu  von Lӧben oraz do rodziny von Schlichting. W 1474 roku Friedlein von Schlichting sprzedaje swoją część mistrzowi krajowemu zakonu joannitów, Casparowi von Güntersberg. W latach 1499-1557 połowa wsi należała do rodziny von Lӧben (w 1555 roku wzmiankowany Peter von Lӧben) , druga połowa do joannitów(w 1500 roku część gruntów Mathias von Lӧben sprzedał mistrzowi krajowemu zakonu joannitów Georgowi von Schlabendorf). W 1557 roku Georg von Lӧben młodszy sprzedał swoją część Hansowi von Zo(a)beltitz, zmarłemu w 1564 roku. Jego syn Christoph von Zabeltitz  w 1575 roku dokupił część majątku należącego do joannitów, która w 1580 roku decyzją mistrza krajowego zakonu została przekazana w lenno kanclerzowi joannitów, Balthasarowi Rӧmer. W 1585 roku Balthasar Rӧmer odsprzedał tą część Christophowi von Zabeltitz.  W ten sposób majątek został scalony w jeden przez Christopha von Zabeltitz. Christoph von Zabeltitz był dwukrotnie żonaty: 1-o z Anną von Lossow z Lubina, 2-o z Sabiną von Waldow z Lubniewic. Na przełomie XVI-XVII wieku wieś podzielona pomiędzy braci: Christopha młodszego(ur.1589, zm. przed 1630r.)) i Caspara(ur.1592). Spłacenie najmłodszego z braci,  Friedricha von Zabeltitz doprowadziło do wyprzedaży gruntów. W XVII/XVIII wieku trzy działy własnościowe we wsi należące do rodów: von Zo(a)beltitz, von zu Dohna i von Knobelsdorff.  W 1620 roku wymieniony Siegmund von Knobelsdorff, który wykupił część majątku od von Zabeltitz. W 1701 roku wzmiankowany Hans von Knobelsdorff a w1742 roku Beata Sophia von Knobelsdorff, z domu von Bӧrnstadt.  W 1713 roku dwa majątki należące do: Balzera von Knobelsdorff i jego synów, Kaspara Heinricha i Christopha Georga z Grabiny oraz drugi należący do rodu Hansa von Zo(a)beltitz(1680-1760)(zmienił nazwisko na Zobeltitz) i jego dwóch synów, z których starszy mieszkał w Toporowie. W 1806 roku 2 majątki gdzie: 2/3 udziału w rękach rodziny von Knobelsdorff, 1/3 w rękach rodu von Zobeltitz. W 1817 roku Ernst von Knobelsdorff za 40.000 talarów sprzedaje majątek kupcowi Carlowi Rissmann. Grobowiec rodzinny rodziny Rissmann znajduje się w kaplicy obok kościoła. Drugi majątek nadal jest własnością rodu von Zobeltitz- wymienieni: Hans Wilhelm Leonard von Zobeltitz(*13.08.1779-+28.02.1835), którego żoną była Charlotte Leopoldine Auguste von Schmettow z Pomorska(*14.03.1798-+25.09.1842) oraz Ernst August Leopold von Zobeltitz(*25.11.1817-+21.04.1866), który ożenił się z bogatą Marie von Lüttichau. Mimo tego ożenku roztrwonił cały majątek. Podział wsi na dwa majątki istniał do lat 80-tych XIX wieku.  Drugi majątek należący do rodziny Rissmann zakupiła rodzina Krause(K. Lutze podaje, że majątek w 1862 roku zakupiło konsorcjum maklerskie), który w 1872 roku(wg K.Lutze w 1874 roku) odkupił feldmarszałek Edwin Karl Rochus baron von Manteuffel(*24.02.1809-+17.06.1885r), ożeniony z Herthą baronówną von Witzleben(*06.08.1815-+10.11.1879). W 1870 roku majątek rodu von Zobeltitz należał do berlińskiego kupca Augusta Kabrun(*28.05.1807-+21.05.1878), później do rodziny von Bӧhm. W 1879 roku we wsi nadal dwa majątki: majątek liczący 1567,02 ha gruntów po rodzinie Krause przejęty przez rodzinę baronów von Manteuffel oraz drugi majątek liczący 642,06 ha gruntów po rodzinie von Zobeltitz przejęty przez rodzinę von Bӧhm ale już częściowo wykupiony przez barona von Manteuffel w 1874 roku. Dwa majątki zostały scalone przez  barona w 1879 roku. Po śmierci Edwina i zadłużeniu majątku przez spadkobierców dobra w 1893 roku zakupuje Robert Müller. Wg spisu majątków z 1896 roku majątki I i II o areale 2152ha należał do baronowej Isabelli von Manteuffel. Robert Müller zmarł bezdzietnie w 1906 roku. Majątek zapisał dla wnuka swojej siostry Anny, Martina Lutze, ur. w 1887 roku, który majątek przejął dopiero w 1913 roku, a właściwie od 1918 roku rozpoczął zarządzać majątkiem po wyzdrowieniu z ran odniesionych w 1915 roku. W 1914 roku jego majątek(majątek I i II) obejmowały 2601ha gruntów a w 1929 roku (Topper I i II), 2623ha W skład majątku wchodził majątek Nedlitz, Kr. Osthavelland. 30 stycznia 1945 roku opuścił dobra uciekając przed wojskami radzieckimi.

 Feldmarszałek Edwin Karl Rochus baron von Manteuffel

Zespół pałacowo-parkowy

W południowo-zachodniej części wsi położony jest zespół pałacowo-parkowy. Pałac zbudowany przez Edwina barona von Manteuffel na przełomie lat 70-80-tych XIX wieku na miejscy starszej siedziby szlacheckiej. Po 1945 roku zniszczony przez wojska radzieckie. W latach 1947-55 należał do Centralnego Związku Spółdzielni „Społem”, później stanowił filię Akademii Rolniczej z Wrocławia. Od końca lat 80-tych XX wieku Dom Pomocy Społecznej.  Obok park krajobrazowy. Za pałacem zespół folwarczny.

DWÓR

We wsi dwór rodu von Zobeltitz, w latach późniejszych zaadoptowany dla nadleśnictwa. Taką funkcję spełniał do 1945 roku. Po II wojnie światowej budynek rozebrano a na jego fundamentach około 2000 roku postawiono nowy budynek, pełniący obecnie funkcję sali bankietowej.

Mauzoleum

W zachodniej części miejscowości, kilkaset metrów za cmentarzem w lesie znajdują się ruiny mauzoleum właścicieli Toporowa.

Miasto gminne położone w powiecie sulęcińskim. Po raz pierwszy wzmianka o miejscowości pochodzi z 1300 roku. Do połowy XIII wieku wchodziła w skład księstwa głogowskiego. Po 1250 roku znalazła się w granicach Brandenburgii i stała się własnością arcybiskupa Magdeburgii, Konrada hrabiego von Sternberg. Przypuszcza się, że nazwa miejscowości pochodziła od nazwiska arcybiskupa. Torzym z nadania margrabiów brandenburskich w 1450 roku wchodzi w skład dóbr rodu von Winning. Posiadali miasto do 1740 roku. W 1501 roku na terenie Torzymia obok majątków rodu von Winning majątek posiadał ród von Buntsch- Balzer von Winning sprzedał połowę majątku Balthasarowi von Buntsch z Bobrówka. W 1509 roku podział majątku pomiędzy braćmi Balthasarem i Melchiorem Winning, synami zmarłego Heinricha. W kolejnych latach siedzieli tu: bracia Balzer i Melchior von Winning(1525), Melchior i Christoph von Winning(1536), Hans i Joachim von Winning(1541)- synowie zmarłego Christopha oraz ich brat Asmus, który w 1544 roku powrócił do domu z zagranicy. Hans zmarł po 1571 roku, prawdopodobnie około 1591 roku nie mając następcy. Joachim zmarł w 1573 roku i pozostawił syna Klausa, zmarłego w 1595 roku. Asmus zmarł w 1563 roku pozostawiając małoletniego syna Balthasara, o którym brak wzmianki po 1571 roku. Melchior Winning wspomniany w 1545 roku, zmarł w 1563 roku i pozostawił 4 synów: Bastiana, Heinricha i Klausa oraz zmarłego wcześniej Hansa, którego syn Melchior uzyskał pełnoletniość w 1569 roku i był właścicielem majątku w Grabowie oraz w Mierczanach i żył jeszcze w 1598 roku. Bastian von Winning siedział w Walewicach, zmarł w 1569 roku pozostawiając 3 synów: Melchiora, Klausa i Hansa, z których Hans i Klaus żyli jeszcze w 1598 roku. O Melchiorze ostatnia informacja pochodziła z 1571 roku. Heinrich von Winning mieszkał w Pniowie, posiadał również majątek w Grabnie. Żył jeszcze w 1581 roku. Pozostawił 3 synów: Balzera, Melchiora i Thomasa, z których pierwsi dwaj żyli jeszcze w 1598 roku. Thomas zmarł pomiędzy 1595 a 1598 rokiem. Thomas pozostawił 5 synów: Franza, Joachima, Dietericha, Melchiora i Thomasa. Klaus był kapitanem na zamku w Kostrzynie w latach 1552-1568. Zmarł w 1591 roku i pozostawił syna Hansa, żyjącego jeszcze w 1598 roku. W 1715 oraz wg spisu z 1718/19 roku w Torzymiu występowało 6 działów majątkowych należących:1-szy do porucznika w stanie spoczynku Klausa Kaspara von Winning oraz jego małoletnich synów: Samuela Friedricha i Kurta Ehrentreicha, 2-gi do Christopha Friedricha von Winning, 3-ci do Sebastiana Sigismunda von Winning zamieszkałego w Torzymiu z małoletnim synem Adolfem Ludwigiem, 4-ty do porucznika w stanie spoczynku Kaspara Samuela von Winning, 5-ty do Balzera Ehrentreicha von Winning zamieszkałego w Torzymiu wraz z synem Friedrichem, 6-ty do kawalerów Wolfa Ernsta von Winning i Hansa Dietlofa von Winning( wymieniony w 1715r.). W 1718/19 roku wzmiankowany 7 majątek należący do Adama Friedricha Otto von Winning.  Ród von Winning(Winninge) pochodził z okolic miejscowości Halberstadt, obecnie leżącej w kraju związkowym Saksonia-Anhalt. Prawdopodobnie przybyli na Ziemię torzymską razem z biskupem Konradem von Sternberg. Później wasale margrabiów brandenburskich. Torzym nigdy nie osiągnął większego znaczenia leżąc na uboczu szlaków handlowych. Dopiero na początku wieku XX stał się popularną miejscowością sanatoryjną. Uzyskane prawa miejskie w 1375 roku Torzym traci w 1945 roku z powodu znacznych zniszczeń w czasie II wojny światowej. Odzyskał je w 1994 roku. 

MAJĄTKI

Na terenie Torzymia w XVII wieku mowa o majątkach: Berggut, Grundgut, Rotes Gut, Masserhof, Vorwerke. W XVIII wieku mowa o: Hanfsuppe, późniejszy Neidenburg, Blankenburg zwany również Sandvorwerk, Bierfässchen, Brotnot, od 1860 roku zwany Friedensburg, Neues Vorwerk, Armes Leben. W XVIII wieku w Torzymiu majątki posiadały rody- von Platen, von Nauendorf,  Becker, von Kracht, von Wesenbeck, Reckzeh, hrabia von Schmettau, baronowie von Collas, von Budritzky, von Reitheim, von Anger, von Polenz, Bendisch, Schade, von Brederlow. Od 1850 roku w Torzymiu mowa o dwóch majątkach należących do rodzin Fischer i Simon.

ZAMEK

Zamek torzymski został wybudowany przez arcybiskupa magdeburskiego, Konrada von Sternberg w latach 1266-1276. Prawdopodobnie znajdował się 2-3 km na północny zachód od centrum miasta, którego pierwszymi mieszkańcami była rodzina pochodząca z Miśni- von Strehle (von Strele), wymarła w 1384 roku, a posiadająca zamek w latach 1300-1313. Ród von Strehle pojawił się na Ziemi Torzymskiej przed 1276 rokiem. Po przejęciu zamku przez margrabiów brandenburskich dochodzi do zmiany właścicieli zamku, którym zostaje rodzina von Winning. Pochodziła ze wsi Winningen leżącej w kraju związkowym Saksonia-Anhalt. Prawdopodobnie przybyli na Ziemię torzymską razem z biskupem Konradem von Sternberg. Później wasale margrabiów brandenburskich. W XV wieku trudniła się rozbojem. Od 1450 do 1740 roku posiadała miasto Torzym. Ostatnia wzmianka o zamku pojawia się w 1375 roku. Na początku XVI wieku wyprawa Zygmunta Jagiellończyka i elektora brandenburskiego Joachima zniszczyła siedzibę rodową von Winning.

MAJĄTEK I- Wasserhof, Antonienhof und Baronshof.

W południowo-zachodniej części wsi położony majątek z dworem. Pod koniec XVIII wieku  były to 3 majątki należące do: rodziny Neckzeh, baronów von Collas i rodziny Angers, majątki zwane później: Wasserhof, Baronshof oraz folwark Neüdenburg. W 1804 roku baron von Collas po wykupieniu majątków od rodzin Neckzeh i Angers połączył je w jeden. W 1818 roku odsprzedaje dobra porucznikowi Sommer. W 1841 roku majątek posiadają aptekarze Luhme i Paschke. Od 1847 roku dobra w posiadaniu Juliusa Fischer, który w 1841 roku za 61000 talarów wykupił część majątku a w 1847 roku za 90000 talarów pozostałą skupiając w swoich rękach cały majątek. W 1857 roku własność porucznika Fischer. W 1914 roku majątek Wasserhof obejmował 2264ha i należał do księcia Wilhelma von Hohenzollern. W skład majątku wchodził folwark Dębicz(Bierfӓsschen) i majątek Łaszewo(Antonienhof). Książęta von Hohenzollern-Sigmaringen posiadali dobra do 1945 roku. W 1929 roku ich majątek obejmował 2264ha a dzierżawcą był Erich Kramm z Łaszewa

Grundhof

Obecnie w północno-zachodniej części Torzymia. Prawdopodobnie na terenie majątku znajdowała się siedziba właścicieli Torzymia. W XVIII wieku należała do rodziny von Kracht– wymieniony Johann Sigismund von Kracht i Wolf Sigismund von Kracht(zm.1761). Na początku XIX wieku Torzym podzielony pomiędzy rodziny Sommer i von Kalckreuth- w 1816 roku własność porucznika von Kalckreuth. W 1836 roku za 25000 talarów majątek zakupiony przez Carla Simon. Posiadał majątek w 1857 roku. W1879 roku majątek o areale 727,50ha należał do rodziny Heinsius. Na początku XX wieku majątek w rękach rodziny Zielfeder(1903). W 1914 roku majątek obejmował 375ha i należał do Melle Klinkenborg, później do rodziny Schiftan. W 1929 roku majątek Dr.med.vet.h.c. Franza Schiftan obejmował 400ha i folwark Liszno(Fuchs). Rodzina Schiftan posiadała dobra do 1945 roku. W 1929 roku wymieniono majątki należące do: Karla Becker(21ha)- dzierżawca Emil Fest, Mühlengut-Paula Dietrich z Frankfurtu n./O(273ha), Mühlenweg 18-Ernsta Gutsche(22ha), Banhoffstrasse-Roberta Keller(46ha), Corriten str.- Paula Neumann(32ha), Frankfurterstrass.- Theodora Witzke(54ha), Schwiebusserstrasse- Paula Zillmann(28ha). 

WILLA

Po raz pierwszy wzmiankowany w 1307 roku(Trzczel). Później pojawia się w dokumentach pod nazwami: Torstetel(1319), Trzel(1393), Triczel(1398), Trzczel(1403), Triczel(1404), Trczel(1407), Trzcel(1422), Trczelcze(1423), Trcel(1426), Trzrczel(1428), Trczyel(1434), Trzeczl(1465), Trzczyel(1507), Trzcziel(1507), Trzcyel(1525), Tzrzczyel(1535). Pierwszym znanym właścicielem Trzciela był Mikołaj Bodzęta. W 1393 roku Trzciel należy do rodu Borków herbu Napiwo, którzy przez kilka lat toczyli spór o miejscowość z przedstawicielami rodu Wezenborg. W tym czasie po raz pierwszy pojawia się informacja o zamku. Prawdopodobnie lokacji miasta Trzciel dokonali Borkowice w XIV wieku. W 1434 roku Trzciel w rękach braci, Stanisława i Dobrogosta Ostrorogów herbu Nałęcz. W roku 1563 część dóbr należy do Anny z Ostrorogów Sieniawskiej, żony Prokopa Sieniawskiego, która w 1579 roku została przez Ostrorogów wykupiona. W 1628 roku Jan z Bnina Opaliński herbu Łodzia zakupił Trzciel od Ostrorogów. W 1629 roku część dóbr należąca do Anny z Bnina Opalińskiej-Grudzińskiej, żony Zygmunta Grudzińskiego zostaje zakupiona przez Jana Opalińskiego. Ten sam Jan w 1630 roku zakupił część dóbr należących do Zofii de Stemberg Kostczanki, wdowy po Piotrze z Bnina Opalińskim. W 1633 roku spadkobierca Jerzego Ostroroga, Przecław Leszczyński sprzedaje dobra odziedziczone po Ostrorogu, Janowi Opalińskiemu. Trzciel wraz z siedzibą dworską są w posiadaniu Opalińskich do 1670 roku. W tym roku Jan Konstanty z Bnina Opaliński sprzedaje majątek Krzysztofowi von Unrug. W 1694 roku część dóbr trzcielskich należy do Marianny Bogumiły Pilichowskiej, z domu von Unrug, córki Władysława a wnuczki Krzysztofa von Unrug. Prawdopodobnie na początku XVIII wieku dobra w zastaw otrzymał Michał Kazimierz Raczyński, który sprzedał je rodzinie Szołdrskich. W 1730 roku jako właściciel wymieniany jest Stefan Szołdrski. W roku 1784 jako właściciela wymienia się Maksymiliana z Brudzewa Mielżyńskiego oraz Michała z Krzyżanowa Krzyżanowskiego jako dzierżawcę majątku. Po rozbiorach Trzciel jako miasto przechodzi na własność państwa pruskiego, natomiast majątek ziemski z siedzibą dworską jest w rękach szlachty pruskiej. W 1819 roku Mikołaj hrabia Mielżyński sprzedał majątek książętom von Reuss von Plauen, właścicielom Trzebiechowa. W 1842 roku majątek jest w rękach hrabiego Bernharda von zu Dohna, wymienionego w spisie właścicieli z 1845 roku. W 1845 roku do majątku wchodziły folwarki: Altvorwerk, Dybnow, Gronowke, Helowski, Luben, Swidowke, Waldvorwerk. W 1846 roku wg Jana N.Bobrowicza w „Opisaniu…” nadal własność księżnej von Reuss. Prawdopodobnie jest to pomyłka ponieważ hrabia von zu Dohna posiadał majątek do 181 roku. W 1851 roku dobra zakupuje rodzina Fischer, będącą w posiadaniu majątku do 1945 roku. Majątek zakupił Johann Gotthelf Fischer(1806-1854), pochodzący z rodziny kupieckiej, handlarz drewnem. W 1857 roku własność Ernsta Gotthelfa Fischera(1833-1915). W 1870 roku jego majątek obejmował 2521ha gruntów. W 1870 roku mowa o  drugim majątku-Schlossvorwerk obejmującym 83ha należącym do Carla Tepper. Wg Leksykonu właścicieli ziemskich z 1883 roku majątek o powierzchni 2484,68 ha był w rękach wnuka Johanna, Ernsta Gotthelfa Fischer(1858-1931), ożenionego z Marie Louise Mollard. W 1896 roku jego majątek obejmował 2509,02ha gruntów. W skład majątku wchodził folwark Rybojadel. W 1902 roku rodzina nobilitowana z nadaniem nowego nazwiska Fischer von Mollard. W 1907 i 1913 roku majątek(Fideikomis) obejmował 2584ha i należał do Ernsta Gotthelfa Fischer von Mollarda, będącego właścicielem majątku w miejscowości Gura w powiecie jaricińskim i tam mieszkającym. Ostatnim właścicielem majątku w Trzcielu był Gerd Fischer von Mollard(*10.11.1898-+13.11.1961) ożeniony z Ericą von Roell. Na stronie www.heimatkreis-meseritz.de próbuje się wybarwić postać Eduarda Fischer von Mollard, znanego przed wojną polskiego motocyklisty, brata ostatniego właściciela Trzciela. Sam był właścicielem majątku w Parzęczewie. Po dojściu do władzy Hitlera od 1934 roku rozpoczął antypolską działalność szpiegowską i dywersyjną. Lider Jungdeutsche Partei in Polen oraz dowódca NSFK Standarte 121. Aresztowany przez polskie władze za szpiegostwo  01.09.1939 roku. Ze względu na działania wojenne po ok. trzech tyg. wolny.

W XVII wieku miasto podzielone na część starą/polską/ i nową/niemiecką/. Połączenie obu części nastąpiło dopiero w 1888 roku. Po rozbiorach Polski miasto znalazło się w granicach państwa pruskiego i nierozerwalnie z nim związane do 1945 roku po krótkim epizodzie przynależności do Księstwa Warszawskiego na początku XIX wieku.

ZAMEK

Po raz pierwszy wzmianka o zamku pojawia się w XIV wieku(1393,1394,1398). Założenie położone było na północnych krańcach „starego miasta” otoczone nurtami Obry około 600 m na północny zachód od mostu na Obrze. Gród ten składał się z dwóch członów- większego o obwodzie zewnętrznym , który wynosił 800 kroków i średnicy stożka 40m i wysokości 3-4m oraz leżące obok grodu mniejsze stanowisko z podwójną linią wałów i zwane ’zamczyskiem’. Miejsce to widoczne obecnie  z drogi krajowej numer 92. Użytkowany od XIII wieku. Prawdopodobnie na miejscu pierwotnego zameczku powstało założenie użytkowane przez kolejnych właścicieli do lat 40-tych XIX wieku, potem prawdopodobnie rozebrane.

PAŁAC

Pałac powstaje  w latach 1868-1869 w „nowej” części miasta zbudowany przez nowych właścicieli, rodzinę Fischer, pochodzącej z Góry powiatu jarocińskiego. Pałac uległ zniszczeniu w 1945 roku. Na jego fundamentach zbudowano szkołę. W otoczeniu park krajobrazowy z XVIII wieku.