T

TURSKO /Turzig/

Opublikowany przez

Wieś położona w gminie Miastko powiatu bytowskiego, po raz pierwszy wzmiankowana w 1560 roku. W latach 1575-1855 w posiadaniu rodziny von Zitzewitz z przerwą w XVIII wieku. W latach 1717-1765 wieś należała do rodu von Massow. W latach 1765-1766 należała do rodu von Bӧhn i ponownie w rękach rodu von Zitzewitz. Z rodu von Zitzewitz wymienieni: Ferdinand zmarły w 1808 roku, Kaspar Wilhelm zmarły w 1829 roku, Amandus zmarły w 1835 roku, Wilhelm Theophil żyjący w latach 1839-1892, Albrecht zmarły w 1917 roku. Ostatnim był Egbert von Zitzewitz urodzony w 1895 roku.

Pałac

Z założenia zachował się zbudowany w 1900 roku pałac, dwór szachulcowy oraz zabudowania gospodarcze.

TRZEBIELINO /Treblin/

Opublikowany przez

Wieś gminna położona w powiecie bytowskim. Dawna wieś kościelna. W XIV wieku należała do rodu von Puttkammer, wymieniani jako właściciele w 1527 roku. Pod koniec XVI wieku wieś należała do Nicolausa von Puttkamer. Prawdopodobnie z powodów finansowych zmieniała właścicieli. W 1688 roku wieś posiadał Joachim Rüdiger von der Goltz, który rozpoczął budowę kościoła, którą ukończyła wdowa Eva Elisabeth von Massow wraz z synem Georgiem Kasparem baronem von der Goltz w 1691 roku. Jako właściciele wymienieni w 1693 i 1745 roku. W 1710 roku wieś w posiadaniu rodziny von Schlichting. W latach 1714-1724 należała do rodziny von Massow. Około 1750 roku Anselm Friedrich von Puttkammer odzyskał cały majątek, który rodzina posiadała do 1945 roku.

Pałac

 

 

 

Pałac zbudowany w 1810 roku, przebudowany pod koniec XIX i na początku XX wieku. Po II wojnie majątek w rękach PGR. Obecnie własność prywatna z adaptacją na mieszkania.

TUROWO /Thurow/

Opublikowany przez

Wieś położona w gminie Szczecinek powiatu szczecineckiego. Wieś założona w 1543 roku przez Hansa Mandekena. W latach 1747-1756 dobra posiadali hrabiowie von Schwerin– wzmiankowany Hans Bogislaw zmarły w 1747 roku. W 1804 roku dobra posiadał August Friedrich Ludwig Meissner. W 1803-1842 majątek posiadali von Kamecke(Kamike, Kamnick, Kameke). W latach 1854-1939 majątek w rękach rodziny Helms– wymienieni Christian Helms(XIX w.) oraz Heinrich(XX w.).

Dwór

Dwór nie istnieje.

TARNÓW /Tornow/

Opublikowany przez

Wieś położona w gminie Lubiszyn powiatu gorzowskiego. Po raz pierwszy wymieniona w 1300 roku, kiedy margrabia Albrecht III nadaje opatowi Detmarowi Mironice wraz ze wsiami wchodzącymi w skład opactwa w tym wieś Tornowe. Prawdopodobnie początki wsi należy szukać w ośrodku opolnym Thorum, który został wymieniony w akcie sprzedaży wsi arcybiskupowi magdeburskiemu w 1249 roku. Znajdowała się tutaj osada wczesnośredniowieczna z lat 1100-1250, wchodząca w skład diecezji lubuskiej. W 1337 roku lenno we wsi Dornow posiada rodzina von Winningen(Wedinghe). W 1355 roku klasztor w Kołbaczu otrzymał od cesarza Karola IV potwierdzenie posiadanych dóbr w tym wsi Tarnów. W 1486 roku lenno we wsi posiadał Hans von Schӧnebeck. Hans I von Schӧnebeck służył u elektora Albrechta dowodząc oddziałęm podczas kampanii pomorskiej. Przypuszcza się, że dobra we wsi posiadał już w latach 1454-1470, które otrzymał od elektora Fryderyka II. W 1517 roku połowa wsi należała do rodu von der Marwitz, druga do von Schӧnebeck. W XVIII wieku majątek w Tarnowie był domeną państwową. W 1879 roku majątek o powierzchni 609,69ha należał do państwa a dzierżawiony był przez niejakiego Nicolai. Prawdopodobnie pod koniec XIX wieku  lub na początku XX wieku doszło do rozparcelowania majątku. W 1914 roku mowa o 5 majątkach, gdzie jeden przekroczył 100ha: F.Faustmann(122ha), K.Hinze(51,5ha), O.Pielsch(33,5ha), B.Preuss(86ha), O.Rohr(38ha). W 1929 roku największe gospodarstwo należało do Carla Faustmann(122ha) oraz wymieniono kilka mniejszych należących do:  Karla Hinze(51,5ha), Otto Pielsch jun.(23,5ha), Otto Preuss(86ha), O.Rohr(38ha), Maxa Thiele(27ha) .

MAJĄTEK

Trudno dzisiaj ustalić położenie majątku.

TRZEBICZ /Trebitsch/

Opublikowany przez

Wieś położona w gminie Drezdenko powiatu strzelecko-drezdeneckiego. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1234 roku wchodząc w skład kasztelanii drezdeneckiej. W XIV i XV wieku stanowiła przedmiot sporu pomiędzy Brandenburgią, Królestwem Polskim a Zakonem Krzyżackim. W 1436 roku została zajęta przez Ottona von der Marwitz z Nowego Santoka. Od połowy XV wieku w granicach Nowej Marchii.

WILLA

Przy wyjeździe z Trzebicza w kierunku Gorzowa Wielkopolskiego położona jest willa fabrykanta z lat 20-tych XX wieku. Zbudowana na planie ośmioramiennej gwiazdy z wieżyczką pośrodku połaci dachu oraz balustradą wokół tarasu. Jest to unikalny przykład modernistycznej architektury nie spotykany na obszarze województwa lubuskiego. Została zbudowana przez Fran. Meyera, właściciela trzebickiego tartaku. W 1929 roku majątek jego obejmował 28ha gruntów.

TREMBOWLA

Opublikowany przez

Po raz pierwszy wzmiankowana w 1097 roku, kiedy to doszło do zdradzieckiego oślepienia trembowelskiego księcia Wasylka. Nazwa miejscowości pochodziła od masowego wyrębu drzew. W XI wieku była siedzibą księstwa Rościsławiców. Już wtedy istniało założenie obronne na wzgórzu. W 1241 roku twierdza trembowelska została niemal doszczętnie zniszczona przez ordy mongolskiego chana Batu-chana. Od 1340 miasto królewskie Kazimierza Wielkiego, który w 1360 roku na fundamentach twierdzy Wasylka zbudował nowy zamek, z narożnymi basztami i warownią. Od 1389 roku miasto na prawie magdeburskim. Pod koniec XV wieku miasto jak i zamek ucierpiały w wyniku działań wojennych księcia mołdawskiego Stefana III Wielkiego. W 1508 roku odbudowywany zamek trembowelski ponownie niszczony przez wojska tatarskie. W 1530 roku na rozkaz hetmana koronnego Jana Amora Tarnowskiego herbu Leliwa(*1488- +16.05.1561) rozpoczęto odbudowę zamku. Sam Jan Amor Tarnowski pochodził ze znakomitego rodu. Syn Jana Amora i Barbary z Rożnowa, wnuczki Zawiszy Czarnego, pochodził z szlacheckiej rodziny Leliwitów Tarnowskich, posiadającej status senatorski. Wychowywał się na dworze kardynała Fryderyka Jagiellończyka oraz dworach królów Jana Olbrachta, Aleksandra I i Zygmunta Starego. Był świetnym wojskowym, który zmienił organizację wojska polskiego oraz administratorem. Był żonaty z Barbarą Tęczyńską oraz Zofią Szydłowiecką. Miał 3 synów i córkę Zofię Tarnowską zamężną za kniazia Konstantego Wasyla Ostrogskiego. Po bezpotomnej śmierci brata Jana Krzysztofa Tarnowskiego w 1567 roku odziedziczyła całą fortunę ojca. W 1534 roku kasztelan krakowski Andrzej hrabia Tęczyński herbu Topór(*1480-+02.01.1536)  wzniósł nowy zamek. Po jego bezpotomnej śmierci dalsze prace związane z przebudową zamku kontynuował jego brat, Stanisław hrabia Tęczyński herbu Topór(*1484-+1549). W 1631 roku przebudowany przez Andrzeja Bałabana herbu Korczak . Zdobyty przez kozaków w 1648 roku. Latem 1675 roku 30-tysięczna armia turecko-tatarska dowodzona przez Ibrahima Szyszmana po wkroczeniu na Ruś zajęła zamek w Zbarażu i w Podhajcach. Od 20 września 10-tysięczny oddział Turków przystąpił do oblężenia Trembowli. Zamku broniła załoga składająca się z 80 żołnierzy piechoty, niewielkiej liczby szlachty i około 200 chłopów i mieszczan dowodzona przez kapitana Jana Samuela Chrzanowskiego herbu Poraj , nobilitowany w 1676 roku. Bohaterką obrony stała się żona Jana, Anna Dorota Chrzanowska, z domu von Fresen. Mężowi doniosła o zamiarze poddania twierdzy przez szlachtę, a samemu mężowi zagroziła śmiercią w wypadku poddania przez niego zamku. Po dwóch tygodniach obrony nadeszła od Lwowa odsiecz króla Jana III Sobieskiego. W XVII wieku na pamiątkę tych wydarzeń postawiono jej pomnik, który nie istnieje i nie zachował się żaden jego opis. W XX wieku postawiono pomnik autorstwa Jana Bochenka, zniszczony w 1944 roku. W 2012 roku na odnowionym cokole postawiono nowy pomnik autorstwa ukraińskiego rzeźbiarza Romana Wilhuszynskiego. W 1687 roku zamek podstępnie zdobyty i zniszczony przez Tatarów. Od tego czasu w ruinie, nie odbudowany. W zaborze austriackim częściowo rozebrany, częściowo wykorzystany na koszary. Pod koniec XIX wieku częściowa rozbiórka zamku. W 1920 roku próba odbudowy obiektu. Po II wojnie światowej stał długo zapomniany i zaniedbany. Pod koniec lat 80-tych XX wieku przeprowadzono prace archeologiczne. Obecnie zabezpieczony, udostępniony do zwiedzania.

Willa Zakrzewskiego

Wille

Widok Trembowli z Góry Zamkowej

Zabytki- ruina zamku, kościół i klasztor oo. Karmelitów z 1635 roku, obecnie cerkiew, cerkiew pw. Św. Mikołaja z przełomu XVI i XVII wieku, ratusz, ruiny obronnego monastyru bazylianów z 1716r.

Urodzeni w Trembowli:

Tadeusz Justyn Filipowicz(*26.09.1887-+04.1940)-podpułkownik artylerii Wojska Polskiego. Inżynier rolnictwa. Brał udział w obronie Lwowa. Wraz z bratem Pawłem zamordowany w Charkowie

Antoni Borzemski herbu Jelita(*18.08.1866-+?),-nauczyciel. Nauczał we Lwowie, Przemyślu, Samborze, Sanoku, Nowym Sączu, Tarnopolu. Był właścicielem dworu w Solinie(ob.województwo podkarpackie, powiat leski)

Kazimierz Borwicz(*22.07.1900-+1940 Katyń)-podporucznik rezerwy taborów Wojska Polskiego, doktor praw. W okresie międzywojennym pracował w Urzędzie Wojewódzkim w Białymstoku.

Mieczysław Halicki(*25.05.1907-+08.05.1959)-sierżant pilot Wojska Polskiego IIRP, żołnierz Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, francuski ruch oporu, przewodniczący Rady Miejskiej w Kłodzku.

Jerzy Lesław Wyrozumski(*07.03.1930)- historyk, mediewista, profesor nauk humanistycznych, były pracownik UJ, Prezes Towarzystwa Miłośników Historii i Zabytków Krakowa,

Jan Puławski(*20.08.1924-+04.12.2003)-generał brygady Wojska Polskiego, magister ekonomii.

Julian Olpiński herbu Nałęcz(*1847-+1908)-lekarz, burmistrz Trembowli, poseł do Sejmu Krajowego Galicji VI i VII kadencji w latach 1889-1901, w 1875 roku opublikował artykuł na temat wziernika usznego własnego projektu.

Wacław Leśniański(*28.09.1886-+14.11.1956)-polski chemik, profesor technologii chemicznej, wykładowca na Politechnice Lwowskiej do 1939r, po 1945 roku organizował Wydział Chemiczny i Katedrę Technologii Organicznej w Gliwicach.

Roman Marian Kuntze(*26.01.1902-+22.08.1944)-docent zoologii, zoogeograf, wykładowca akademicki, wykładowca na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie i w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Zamordowany przez żołnierzy niemieckich podczas Powstania Warszawskiego, w czasie którego zginęła również jego żona.

Juliusz Kleeberg(*30.03.1890-+04.07.1970)-generał brygady Wojska Polskiego IIRP i Polskich Sił Zbrojnych, młodszy brat Franciszka, późniejszego generała dywizji WP. Zginął w wypadku samochodowym na ziemi australijskiej.

Stanisława(Joanna) Jędryka(01.01.1940)-polska aktorka filmowa i teatralna.

Trzęsów /Ludwigsthal Vw./

Opublikowany przez

Osada, położona w gminie Bogdaniec powiatu gorzowskiego, od 1930 roku część wsi Lubczyno założona w 1773 roku. Nazwana na cześć Ludwika Fryderyka Hahn, prowadzącego prace inżynieryjne w łęgach Warty. Nieistniejący folwark położony w północnej części koloni Trzęsów, naprzeciwko zagrody Lubczyno 72.

TARNÓWKO /Lüttkenhagen/

Opublikowany przez

Wieś położona w gminie Goleniów powiatu goleniowskiego. Po raz pierwszy wymieniana w XV wieku. Do 1939 roku była własnością rodu von Petersdorff– wymieniony Ernst von Petersdorff(1736), Kurt Friedrich von Petersdorff(1784), Georg Christian Friedrich von Petersdorff. W 1870 roku kiedy właścicielem dóbr był Curt von Petersdorff dobra obejmowały 1226 akrów ziemi a w 1879 roku 313,82 ha gruntów. W 1910 roku majatek obejmował 515,14 ha gruntów a w 1928 roku kiedy właścicielem był Friedrich von Petersdorff dobra były wielkości 547,6 ha gruntów.

ZESPÓŁ DWORSKI

W północnej części wsi położony jest majątek ziemski . Dwór z pierwszej połowy XIX wieku, zbudowany na planie prostokąta, parterowy, kryty dachem  czterospadowym. Remontowany. Obok park dworski i budynki gospodarcze. Do dworu prowadzi aleja kasztanowa.

TYLICZKI /Tielitz, Tilitz, Tilz/

Opublikowany przez

Wieś położona w gminie Lipinki Łużyckie powiatu żarskiego. Wieś wasalna majątku żarskiego. Wzmiankowana w 1381 roku(Toelcz) i w 1483 roku(Tholtz). Należała do: von Klüx(1381), von Rackel(1601-1723), von Bomsdorf(1810), baronów von Wackerbarth-Bomsdorff(1823, 1839, 1850). W 1879 roku majątek należał do Kiliana Thomas i liczył 238,40 ha gruntów. Na początku XX wieku majątek jest własnością rodziny Raupach(1903). Prawdopodobnie ostatnim właścicielem dóbr była rodzina Brase(1929).

Pozostałością po założeniu są resztki parku dworskiego.

Tyliczki 1925, lubuskie