Ś

ŚWIĘTY WOJCIECH /Georgsdorf/

Opublikowany przez

Wieś położona w gminie Międzyrzecz powiatu międzyrzeckiego. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1259 roku(villa sancti Adalberti) oraz w latach: 1420(Swathy Woczech, Sanctus Albertus), 1475(Swyanthy Woczyech), 1508(Szwyanthi Voczyech). Własność biskupstwa poznańskiego. Brak wzmianki o dobrach rycerskich we wsi w XIX wieku. W 1907 roku majątek o powierzchni 230ha należał do Emanuela Gluschke. W 1913 roku mowa o 5 majątkach: majątek Nr1 o powierzchni 161ha należący do Ottilie Cerbe, majątek Nr2 o powierzchni 101 ha należący do Victora Cerbe, majątek Nr 3 o areale 245ha własność rodziny Gluschke, majątek Nr 4 o powierzchni 160ha należący do Ericha Sachse, majątek Nr 5 o powierzchni 184ha należący do Benno Wittschen, dzierżawcy majątku w Gorzycy. Integralną część wsi są: Głębokie – kolonia, Jagielnik  -osada, Kęszyca – Kolonia-przysiółek i Wojciechówek – przysiółek.

We wsi dwa ciekawe budynki mieszkalne.

ŚWIĘTOBORZEC /Landgestüt/

Opublikowany przez

Dawna osada, obecnie dzielnica Łobza. W 1876 roku Julius von Schlütter na terenie osady założył Pomorską Stadninę Koni, stając się jej pierwszym dyrektorem i masztalerzem. Dla dyrektora na terenie stadniny w 1876 roku wybudowano dworek, obecnie w postępującej ruinie. Po II wojnie światowej konie ze stadniny zostały wywiezione na Kaukaz i Krym. Od 1947 roku na terenie stadniny powstaje PGR pod nazwą Państwowe Stado Ogierów Łobez. Od lat 90-tych gospodarstwo popadające w ruinę. W 2004 roku stado zlikwidowano. Przejęła je spółka przenosząc konie do Białego Boru.

ŚWIRZ

Opublikowany przez

Pierwszy raz wymieniony w 1427 roku. Rodowe gniazdo książąt Świrskich herbu Szaława. W 1481 roku wymienieni bracia Andrzej i Marcin. W XVII wieku miasteczko należy do rodziny Cetnerów herbu Przerowa, które posiadali do początków XIX wieku. W drugiej połowie XVIII wieku należało do Dominika Cetnera(zm.1804r), starosty stockiego, syna Stanisława i Róży z Dąbrowskich, właściciela Husiatyna i Kniahinicz, żonatego z Antoniną Ożdżanką. W 1780 roku otrzymał tytuł hrabiowski. Miał dwóch synów: Andrzeja, członka Stanów i strażnika sreber koronnych austriackich, zmarłego bezdzietnie, oraz Ignacego Eugeniusza(zm.1821), żonatego z Teklą Sapieżanką, po raz drugi z Elżbietą księżniczką Lubomirską, ostatniego z rodziny właściciela Świrza. Miał syna Aleksandra(zm.1873), wnuka Eugeniusza i prawnuka Andrzeja(zm. po 1926 roku), na którym linia ta wygasła. Po śmierci Ignacego Eugeniusza dobra sprzedane. Początkowo w rękach Sierakowskich herbu Ogończyk. Później w latach 40-tych XIX w. były własnością Katarzyny Starczewskiej i Magdaleny Pierzchały, w 1855 roku Tadeusza Wiktora, w 1878 Marii Ilasiewicz, w latach 90-tych XIX wieku Klaudii z Czaykowskich herbu Gryf,  Władysławowej Tustanowskiej herbu Sas. Jako posag Władysława i Klaudii Tustanowskich, Marii(1871-1893) która w 1891 roku poślubiła Konstantego hrabiego Romera h.Jelita(1861-1933), Świrz miał przejść do Romerów. Na podstawie układu rodzinnego Świrz przejęła siostra Marii, Felicja(1871-1942) zamężna za Aleksandra Krzeczunowicza herbu własnego(1863-1922). Sprzedała majątek Irenie Martynie hrabiance z Wolańskich herbu Przyjaciel, 1-o voto Aleksandrowej  hr. Pinińskiej, 2-do voto żonie Roberta Franciszka Fean Walentego hrabiego Lamezan de Salins herbu własnego(1869-1930), generała austriackiego, a później Wojska Polskiego. Miał tylko córkę Irenę(1904-1968) zamężną za Tadeusza hrabiego Komorowskiego herbu Korczak(1895-1968), późniejszego generała dywizji Wojska Polskiego, dowódcę Armii Krajowej i powstania warszawskiego, słynnego „Bora”. Byli ostatnimi właścicielami Świrza do 1939r.

We wsi zamek Świrskich herbu Szaława zbudowany w XV wieku. Na fundamentach zamku książąt Świrskich Aleksander Cetner(zm.1667) zbudował zamek, wielokrotnie przebudowywany. Zniszczony w 1914 roku, odbudowany. Dostępny z zewnątrz.

 

 

 

Urodzeni w Świrzu:

Alicja Grześkowiak(*10.06.1941)- polska polityk, doktor habilitowany w zakresie prawa karnego, senator I,II,III i IV kadencji, marszałek Senatu IV kadencji w latach 1997-2001

Tadeusz Lipski(*30.03.1920)-polski dowódca wojskowy, podoficer AK, oficer partyzantki antykomunistycznej,

Andrzej Żak(*06.09.1923-+04.01.2017)- polski archeolog

ŚWIĘTA /Langenberg/

Opublikowany przez

Wieś położona w gminie Goleniów powiatu goleniowskiego. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1754 roku. Należała do Szczecina. Później własność prywatna. W 1754 roku własność Johanna Christiana  Schwank, później należała do rodziny Marquardt. W 1830 roku majątek zakupił kupiec szczeciński Karol Friedrich Julius Camp. Kolejnym właścicielem majątku był kupiec szczeciński Edward Schwinning. W 1898 roku własność Carla Theodora Gustava Kickebusch. Przed 1939 roku własność Dominium Langenberg G.m.b.H.

We wsi zespół dworski z parkiem dworskim. Dwór zbudowany na początku XX wieku, przebudowany w 1983 roku z zatraceniem elementów neorenesansowych. Obecnie własność prywatna. Obok park krajobrazowy oraz resztki założenia folwarcznego.

ŚWIERCZEWO-SZCZECIN /Schwarzow/

Opublikowany przez

Dawna wieś, obecnie dzielnica Szczecina. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1253 roku. W 1300 roku własność kościoła Św. Jakuba w Szczecinie z nadania księcia Otto I. Z połączenia dwóch majątków w XVII wieku(1628) powstał jeden majątek. W XVII wieku należał do Carla Friedricha Ulrich. Po jego śmierci w 1775 roku  dobra posiada Hermann Caspar Glade. Po jego śmierci wdowa w 1792 roku za 17ooo talarów sprzedała majątek Georgowi Carlowi Wilhelmowi von Krause. Po nim majątek odziedziczył syn, Ferdinand Gottlieb von Krause. W 1879 roku majątek w rękach barona von Tott i obejmował 199,50 ha gruntów. Część gruntów majątku  zostało w 1813 roku przeznaczonych na tereny pod  tereny miejskie miasta Szczecina.

 

ŚWIERCZEWO /Schwarzow/

Opublikowany przez

Wieś położona w gminie Nowogard powiatu goleniowskiego. W XVIII wieku majątek należący do kapitana Carla Otto von Blankenburg, później do Carla Friedricha Ingermann. Od lat 30-tych XIX wieku należy do rodziny Hartmann. W 1870 roku majątek obejmował 1227 akrów ziemi a w 1879 roku kiedy należała do Friedircha Hartmann dobra liczyły 313,19 ha gruntów. W 1910 roku właścicielem majątku był Adolf Hartmann a dobra obejmowały 494,54 ha gruntów a w 1928 roku 495 ha gruntów. W 1939 roku majątek przejmuje Pommerische Land-Gesellschaft. W południowo-zachodniej części wsi pozostałości po założeniu dworskim.

ŚMIĘĆ /Schminz/

Opublikowany przez

Nieistniejąca wieś położona w gminie Stepnica powiatu goleniowskiego. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1318 roku(Smyntz) jako własność klasztorna. Był to obszar łąk o tej nazwie. W 1731-36/39 założona farma krów rasy holenderskiej. Założony folwark należał do majątku w Recławiu. W 1749 roku folwark dzierżawiony przez Erdmanna Joachima von Paulsdorf.  W 1811 roku własność Hermanna Castner. W 1828 roku własność syna Hermanna, porucznika Wilhelma Castner. Od 1835 roku w rękach barona Theodora Georga von Puttkamer. Na terenie wsi znajdował się majątek w 1910 roku należący do niejakiego Fuchs. Wchodził w skład majątku w pobliskim Czarnocinie. Po 1945 roku wieś opuszczona.

 

 

ŚWINOUJŚCIE /Swinemünde/

Opublikowany przez

Miasto powiatowe nad Świną, którego początki sięgają XII wieku(Szwine 1182r). W latach 1185-1227 miejscowość wraz z całym Pomorzem Zachodnim była lennem Danii. Od 1628 roku ujście Świny przejęte zostały przez wojska szwedzkie. Do 1720 roku po pokoju wersalskim kończącym wojnę trzydziestoletnią  miasto jak i Pomorze Zachodnie należało do Królestwa Szwecji. W 1720 roku wyspy Wolin i Uznam zostały za sumę 10 mln talarów w złocie odkupione przez Prusy. W 1743 roku na północ od wioski Swine powstało osiedle o nazwie Swinemünde, ogłoszone portem morskim w 1747 roku. Prawa miejskie Świnoujście otrzymało w 1765 roku. W 1854 roku rozpoczęto budowę najwyższej wówczas latarni morskiej, zakończonej w 1857 roku.

WILLE

ŚLIWNIK /Schadendorf/

Opublikowany przez

Wieś położona w gminie Małomice powiatu żagańskiego. Po raz pierwszy wzmiankowana w już 1435 r., jako Schadendorff (Codex diplomaticus Silesia, t. 31, s. 28). Prawdopodobnie wieś była częścią majątku małomickiego. W 1718 roku wieś należała do Heinricha Gottloba hrabiego von Reder. W 1791 roku za czasów hrabiów von zu Dohna mowa o folwarku i wolnym gospodarstwie (Freigut). Na początku XIX wieku jest własnością Alfreda hrabiego von zu Dohna, wymienionego w księdze właścicieli ziemskich w 1857 roku oraz w spsie właścicieli z 1866 roku. Wg spisu właścicieli ziemskich z 1873 roku majątek o powierzchni 1991 mórg ziemi dzierżawił niejaki Popp. W skład tego majątku wchodziły również: Fabianshof, Ober-Eulau i Klein Eulau. W 1894 roku właściciel- hrabia Alfred burgrabia zu Dohna, 1913ha z folwarkiem Fabianshof, dzierżawca Lehmann. W 1898 dzierżawcą był Fritz Eitel. W 1902 i w 1905, 1909 roku dzierżawcą był Roloss, 350ha. W 1917 roku właścicielem był burgrabia i margrabia Heinrich zu Dohna-Schlodien a majątek z folwarkami Bruchvorwerk, Fabianshof, Lubiechów(Liebichau) obejmował 1724ha.

MAJĄTEK

We wschodniej części wsi położony był majątek ziemski. Składa się z skromnego dworu oraz budynków gospodarczych.

Śliwnik 1911, lubuskie

ŚWINIARY /Zweinert/

Opublikowany przez

Wieś położona w gminie Ośno Lubuskie powiatu słubickiego. Po raz pierwszy wymieniona w 1317 roku, kiedy należała do biskupów lubuskich(Swinar, Sczwyner). W 1598 roku dobra przejęte przez margrabiów z domeną w Lubuszu, od 1736 roku wieś podległa majątkowi w Pamięcinie należącym do rodziny królewskiej. W 1844 przekształcona domena w Pamięcinie w niepodzielną ordynację należącą do księcia Prus. Brak wzmianki o istnieniu majątku we wsi z domem szlacheckim. We wsi istnieje park krajobrazowy z II połowy XIX wieku o powierzchni 1,3 ha. Na starych mapach na obrzeżu parku widoczny budynek prawdopodobnie siedziba dworska.

swiniary-gm-osno-1895-lubuskie