LIPKI WIELKIE /Lipke/

Wieś położona w gminie Santok powiatu gorzowskiego. Wieś Lybky założona została przez dwóch braci Wolfa i Christopha von Rülicke z Gralewa w roku 1580. Po śmierci Christopha von Rülicke doszło do podziału majątku i w tym 1601 roku w Lipkach Wielkich osiedlił się Dietrich von Rülicke, syn Christopha, który w tym też czasie pobudował we wsi siedzibę rycerską. Wymieniony również w 1608 roku jako Dittrich von Rӧligke czy Rӧlligken. Pod koniec XVII wieku doszło do rozpadu majątku rodowego. Około 1700 roku wieś była w posiadaniu szambelana Paula von Brand, przed 1713 rokiem również z częścią Gralewa. W spisie właścicieli z 1718 roku właścicielem wsi był Christian von Brand. Rodzina von Brand posiadała majątek do 1802 roku. Kolejnym właścicielem była rodzina von Zinnow wymieniana w 1828. W 1837 roku wieś przeszła na własność mieszczańskiej rodziny Lehmann z Lubusza, której przedstawicielem w tym czasie był Johann Gottlieb Lehmann(1781-1853), niemiecki prawnik, polityk, nadburmistrz Frankfurtu n.Odrą. W 1853 roku wzmiankowany Ludwig Lehmann, właściciel majątku wymieniany w 1857 roku. W 1879 roku majątek o powierzchni 1360,42ha należał do barona von Schlotheim. W 1885 roku właścicielem majątku został von Malezewski(Malczewsky). W 1896 roku wg spisu majątków właścicielem majątku był Landbank z Berlina. Od 1907 roku  do 1945 roku majątek posiadała rodzina Lent. W 1914 roku majątek obejmujący 711ha należał do Alfreda Lent(*07.06.1836-+04.01.1915), berliński architekt i inżynier budownictwa kolejowego, bankier. W skład majątku wchodził folwark w Nowym Polichnie(Pollychen-Hollӓnder) o powierzchni 136ha. W 1929 roku właścicielem był Hans Wolfgang Lent, 743ha.

Rulicke (4)

Brandt (4)

Lipki Wielkie palac

Lipki Wielkie, pałac

PAŁAC

We wsi XVII-wieczny pałac, po 1945 roku zaadoptowany na potrzeby Państwowego Domu Wczasów Dziecięcych im. J.Tuwima, przebudowany w latach 1961-63 z adaptacją na Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy. Przebudowa pałacu spowodowała znaczną zmianę w wyglądzie pałacu- wyburzono dwie wieże schodowe oraz zniszczeniu uległa kamienna balustrada tarasu położonego na zimowej oranżerii również przebudowanej. W otoczeniu park krajobrazowy o powierzchni 12 ha. W pobliżu zespół folwarczny z XIX wieku.

MAJĄTEK

WILLA

Lipki Wielkie- willa Dr Hebentriera

Lipki Wielkie, lubuskie

LIPNA /Selingersruh, Leippa/

HISTORIA WSI

Wieś położona w gminie Przewóz powiatu żarskiego. Wieś o średniowiecznej metryce, której nazwa pojawia się po raz pierwszy w 1417 roku. Należała do dóbr przewoskich, których właścicielem od 1348 roku był Ulryk von Pack, późniejszy Pan na Żarach. Kolejnym właścicielem była rodzina von Biberstein oraz von Hackenborn. Od 1413 roku wieś weszła w skład księstwa żagańskiego do połowy XVIII wieku. W XV i na początku XVI wieku wieś była w rękach rodów: von Haugwitz i von Kottwitz. Przez krótki okres czasu w latach 1517-21 należała do rady miejskiej Zgorzelca, by na powrót stać się własnością rodu von Haugwitz. W 1585 roku wieś sprzedana Adamowi von Raussendorf. W 1606 roku dobra nabywa Melchior von Rechenberg, by po 6 latach odsprzedać majątek rodzinie von Haugwitz. W 1642 roku w starciu z grasującymi bandami ginie syn właściciela wsi, Albrecht von Haugwitz. Prawdopodobnie zniszczenia spowodowane wojną trzydziestoletnią sprawiły, że dobra zostały sprzedane Janowi Krzysztofowi von Luttitz. Później następują dość częste zmiany właścicieli. Wymienia się rody: von Callenberg, von Schwainitz, von Kiesenwetter(1790- wymieniany Ernst von Kiesenwetter), von Jagemann(1813), von Schaller, Maschke(1854), fabrykant sukna Schieblich(1865), von Erdmannsdorff(1870-76- wymieniony Heinrich von Erdmannsdorff, zmarły w 1874 roku), Simon(1880-86), baron von Lüttichau(1892), Lischke(1898), Schultz-Niborn(1905), Greisendorff(1912), Mooshake(1917-21), Schumann(1926-37), Selinger Ruh, Stelzmann.

Lipna pow. Zary, gm.Przewoz, lubuskie Lipna- palac

PAŁAC

Po II wojnie światowej w posiadaniu PGR z przeznaczeniem na mieszkania oraz biura. Od 1959 roku mieścił się w pałacu Dom Pomocy Społecznej, a w latach 60-tych szkoła podstawowa. Następnie urządzono w pałacu siedzibę Gospodarstwa Rolnego ponownie z przeznaczeniem na biura i mieszkania.Od 1996 roku jest w rękach prywatnych. Obecnie obiekt jest nieużytkowany i popada w ruinę.

Pałac zbudowany w XVIII wieku, gruntownie przebudowany około połowy XIX wieku, o cechach barokowych i klasycystycznych. Założony na planie litery „L”. Północne skrzydło pałacu jest jednotraktowe, południowe- półtotatraktowe. Skrzydła dwukondygnacyjne, podpiwniczone, nakryte dachami trzyspadowymi. Reprezentacyjna elewacja ogrodowa. Dziewięcioosiowa, z częścią środkową zaakcentowaną trzyosiowym ryzalitem przyziemiu ryzalitu umieszczony został portyk wsparty na czterech toskańskich kolumnach, poprzedzony jednobiegowymi schodami. Ryzalit zamknięty jest dwuosiowym szczytem ze spływami wolutowymi, zwieńczonym trzema palmetami.

lipna-1929-lubuskie

LIPNO /Lippen/

Wieś położona w gminie Świdnica powiatu zielonogórskiego. Po raz pierwszy wymieniona w 1507(Lyppen) oraz w 1509(Lippen). W tym czasie wchodziła w skład dóbr rodu von Rothenburg. W 1555 roku wzmiankowany Juncker George von Rothenburg. W XVII i XVIII była własnością rodu von Grünberg(von Grüneberg)- wzmiankowany Balthasar Leonhard(05.03.1643-18.06.1696), również właściciel Lipna k. Świdnicy. Żonaty był z Eleonore Kunegunde von Unruh(1641-1698) z Raculi k. Zielonej Góry. Kolejnym właścicielem był syn Balthasara Leonharda, Johann Fabian(17.05.1679-24.12.1730 Lipno). Żonaty był z wdową Johanne Helene von Berge z Niwisk(13.06.1687-24.04.1737r.), wymieniony w 1713 i 1719 roku, fundator dzwonu, zachowanego do dzisiaj. Posiadał majątek w Jeleniowie i tam zamieszkiwał. Miał dwóch niepełnoletnich synów. Brat jego mieszkał w Jaworze. Na początku XIX wieku majątek jest w posiadaniu rodu von Wulffen(1828). Od 1852 roku dobra przechodzą w ręce rodziny Glӓser- wymieniona Friederike Glӓser. W 1857 roku nadal posiadali majątek. W 1879 roku kiedy właścicielem był radca Hübner dobra obejmowały 538,07 ha gruntów. W 1896 roku właścicielem majątku o powierzchni 538ha był Adolf Neumann. Od początku XX wieku majątek staje się własnością rodziny von Koscielski– wzmiankowany Oscar von Koscielski urodzony w 1858r. W 1914 roku majątek obejmował 562ha gruntów i należał do Ottona von Levetzow(ur.1874r.) z Sellendorf w powiecie Dahme-Spreewald. W 1923 roku właścicielem majątku była rodzina Dasse. Prawdopodobnie pod koniec lat 20-tych majątek rozparcelowano. W 1929 osada rolnicza.

MAJĄTEK

Po dawnym zespole dworskim zachował się park krajobrazowy oraz resztki zabudowań gospodarczych.

lipno-1933-lubuskie

LIPSK ŻARSKI /Liebsgen/

Wieś położona w gminie Jasień powiatu żarskiego. Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z roku 1381(Lobischen), kiedy znajdowała się w dominium żarskim. Wzmiankowana jeszcze w 1494 roku(Lobissschin). W XV wieku należy do rodziny von Gebelzig(1494). W 1508 roku bracia von Gebelzig sprzedają miejscowość Peterowi von Steinkeller. Pod koniec XVI wieku wieś jest w posiadaniu Carla Magnusa von Löben. Rodzina von Löben w roku 1671 sprzedaje majątek Christianowi Siegmundowi von Rohr. Na początku XVIII wieku majątek dzierżawiony przez Carla Franza von Stentzsch i Carla Ottona von Wiedebach. Od roku 1712 wieś z majątkiem jest w rękach rodziny von der Heyde, od 1740 roku w posiadaniu rodu von Sommerfeld und Falkenhayn- Wymienieni Karl Ernest(zm. 1752) i Karl Erdmann(zm.1820). Kolejnym właścicielem była rodzina von Tottleben(1773-XIXw)- wymienieni Gottlob hrabia von Tottleben(zm.1773) i Leberecht von Tottleben(zm.1814). W XIX wieku dość częste zmiany właścicieli: von Lehringshof(1810), Frühbusche(1823),  od 1844 roku- Mylius, który w 1847 roku odsprzedaje majątek rodzinie von Goldammer. Na początku XX wieku dobra w rękach Kurta Budenstein, w 1921 roku w posiadaniu rodziny Thielemann. Ostatnim właścicielem majątku od roku 1929 był Jan Heemink.

Lipsk Żarski-pałacLipsk Zarski- palac

PAŁAC

We wsi stał pałac prawdopodobnie zbudowany w XIX wieku. Pozostałością po założeniu są resztki ogrodzenia oraz parku krajobrazowego.

DWÓR MŁYNARZA

Lipsk Żarski-dwór młynarzaW północno-zachodniej części wsi nad Lubrzą, przy drodze na Pietrzyków stał dwór młynarza. Obecnie bez śladów po założeniu.

Lipsk Żarski 1901, lubuskie

LISIA GÓRA /Liesegar/

Wieś położona w gminie Jasień powiatu żarskiego. W 1381 roku(Lissegar) po raz pierwszy wzmiankowana i należała do rodu von Biberstein i państwa stanowego Żary. Wymieniona jeszcze w latach: 1416(Lyzgar), 1521(Lusegar), 1762(Leyssegar). W 1490 roku wieś w posiadaniu Hansa von Unwürde, w 1494 roku wymieniany Matles(Matthias) von Rackwitz. Od 1508 roku wieś w rękach braci von Wiedebach. Wymieniani: Joachim von Wiedebach(1550), Hans Franz von Wiedebach. To Hanz Franz sprzedał wieś Rudolfowi von Bünau, po którym dobra odziedziczył Rudolf zwany młodszym(zm.1686). Po nim majątek dziedziczy jego syn Günther, a w 1715 wieś przejmuje Rudolf zwany  Młodszym(zm.1752). Był ożeniony z Gottliebe von Muschwitz. Ich syn Heinrich dziedziczy majątek. Ożeniony był z Sophie Luise von Lücke. W 1750 roku rodzina von Wiedebach wygrywa proces o wieś. Od nich wieś odkupuje Heinrich von Bünau(zm.1795). Miał dwóch synów: Rudolfa(ur.21.01.1751) oraz Heinricha(ur.04.05.1757). Kolejnym właścicielem wsi zostaje Abraham Gottfried Philipp von Rabenau, żonaty z Magdalene Sophie Henriette von Haugwitz, córką Henriette Sophie Helene von Bünau. Zmarł w Jasieniu 12.11.1791 roku. Kłopoty finansowe spowodowały wyprzedaż majątku. Wieś zakupił Balthasar Heinrich Erdmann von Zeschau(21.02.1747 Jasionna-17.01.1810 Jasień). Dwukrotnie żonaty: 1-o z Friederike Johanne Christiane von Meyer, 2-do Friederike Elisabeth Erdmuthe baronównę von Schӧnaich. Z pierwszego małżeństwa miał 6-ro dzieci: Adolfine Christiane Henriette, Emilie Juliane, Ernsta Balthasara, Juliane Friederike, Antona Heinricha i Clementine Caroline. Z drugiego małżeństwa miał czwórkę: Carla Constantina, Juliusa Ewalda, syn imię nieznane(prawdopodobnie zmarło w niemowlęctwie) i Laurę Friederike Henriettę. W 1811 roku podział majątku. Nowa Rola(Niewerle) i Świbinki(Schniebinschen) otrzymała Emilie Juliane von Francois, Jasień i Stary Jasień otrzymał Anton Heinrich von Zeschau, Lisią Górę(Liesegar) i Zieleniec(Grünhӧlzel) otrzymała Juliane Friederike von Rabenau. Z tego rodu jako właściciele wsi wymienieni zostali: Wilhelm Ludwig(zm.1831) oraz jego synowie Louis(1808-1870), Anton Balthasar(1790-1879). W 1820 roku majątek posiadał Anton Balthasar. W 1823 roku majątek posiada rodzina Habermann. W 1829 roku dobra zakupił Emanuel Mittelstaedt. W 1832 roku majątek posiadał Friedrich Wilhelm Mittelstaedt, później jego syn. W 1833 roku dobra zostały sprzedane dla Friedricha Wilhelma Gӧrisch. W 1850 roku majątek w rękach Pani Gӧrisch, z domu Menzel. Dość częste zmiany właścicieli. Wymienia się: Ferdinanda von Massow(1861), Albert von Schlichting(1870), jego syna Wilhelma, który sprzedał dobra w 1885 roku baronowi Otto von Alten. W 1907 roku wymieniany Oskar Borgstede ale w 1903 była wspomniana rodzina Eisenmann. W 1921 roku właścicielem jest Kurt Eisenmann, w 1929 roku Margarethe Eisenmann.

W południowo-zachodniej części wsi resztki założenia dworskiego- park krajobrazowy i budynki gospodarcze.

Lisia Góra 1919, lubuskie

LISÓW /Leissow/

Wieś położona w gminie Słubice powiatu słubickiego. Początki wsi sięgają średniowiecza, kiedy należała do biskupów lubuskich. Wzmiankowana w 1412 roku kiedy należała do braci von Ratsche. W 1441, 1472 i 1489 roku wymieniona rodzina Belkowe. W 1529 roku wieś jako lenno braci Kunza, Fritza i Hansa Belkow oraz kupca Heronymusa Jobst, później jego wnuka Wolfa Jobst. W 1584 roku lenno braci von Wedel: Hansa, Georga i Bastian. Na przełomie XVI/XVII wieku zakupiona przez miasto Frankfurt nad Odrą. Od 1724 roku zakupiona przez generała von Bredow. Później własność państwa.

lisow-1923-lubuskie

Lisowo /Lietzow/

Wieś położona w gminie Płoty powiatu gryfickiego. Wzmiankowana w 1320 roku kiedy była w posiadaniu rycerza Henninga von Plote, prawdopodobnie przodka baronów von Plotho. Później należała do rodziny von der Osten. Z powodów finansowych sprzedana w 1577 roku rodzinie von Blücher. Po śmierci jedynego syna Vincenza von Blücher dobra przejmuje ojciec, Christian Ludewig von Blücher. W 1729 roku od Christiana Ludewiga von Blücher wieś zakupił Matthias Conrad von der Osten ale 10 lat później wieś odkupił Christian Ludewig von Blücher. W 1754 roku majątek dziedziczą 3 jego córki: Anna Dorothea Louisa, Beata Sophia Christiana i Augusta Dorothea Ulrica. W 1755 roku wieś przejmuje Anna Dorothea Louisa zamężna za Victora Siegmunda von Miltitz.  Posiadał dobra do końca XVIII wieku. Po nim majątek odziedziczyła jego siostra, Sophia Philippina von Miltitz, zamężna za Adolfa von Roth. Po niej dobra dziedziczy jej córka, Helena von Roth, zamężna za Friedricha Johanna von Eisenhardt. Przyjmują dwuczłonowe nazwisko- von Eisenhardt-Roth. W latach 1840-1865 właścicielem majątku był Ferdinand  von Eisenhardt-Roth . W 1870 roku majątek liczył 3945 mórg ziemi a w 1879 roku 984,98 ha gruntów. Ostatnim właścicielem dóbr od 1925 roku był Friedrich von Eisenhardt-Roth. Po 1945 roku własność Skarbu Państwa. Na terenie majątku utworzono PGR.

PAŁAC

Pod koniec XVIII wieku zbudowano dwór, rozbudowany w latach 80-tych XIX wieku o zachodnie skrzydło i neorenesansową wieżę. Ostatnia przebudowa i rozbudowa pałacu miała miejsce w latach 20-tych XX wieku. Obecnie zachowała się ściana szczytowa i wieże. W sąsiedztwie zaniedbany park krajobrazowy o powierzchni 2,3 ha.

Lisowo /Vossberg/

HISTORIA WSI

Wieś położona w gminie Chociwel powiatu stargardzkiego. Prawdopodobnie założona przez rodzinę von Vossberg, po raz pierwszy wymieniona w 1248 roku. Była lennem rodu von Wedel. W 1870 roku majątek należał do Hermanna von Wedel. Prawdopodobnie pod koniec XIX wieku dobra zakupił Walter Menger. W 1910 roku majątek liczył 893 ha gruntów, a w 1928 roku majątek należący do Ernsta Menger liczył 808 ha gruntów.

Vossberg

Wedel

 

 

 

 

Lisowo pow. Chociwel, pałac (1)Lisowo-pałacLisowo-park

 

ZAŁOŻENIE PAŁACOWO-PARKOWE

W południowo-zachodniej części wsi położony był zespół pałacowo-parkowy. Pozostałością po założeniu jest park krajobrazowy oraz reszki zabudowy folwarcznej.Lisowo 1931, zachodniopomorskie