Osada położona w gminie Łagów powiatu świebodzińskiego. Dawny folwark. W 1914-45 roku wchodził w skład majątku w Sieniawie Lubuskiej należącej w 1914 i 1929 roku do Friedricha von Bockelberg-Vollard, właściciela majątku.
W
WIELOTÓW /Weltho/
Wieś położona w gminie Gubin powiatu krośnieńskiego. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1459 roku. Początkowo była to własność klasztoru benedyktynek w Gubinie. W latach 1562-1599 własność rodu von Polenz. Kolejnym właścicielem stało się miasto Gubin(1602-1607). Później stanowiła własność rodów: von Wiedebach(1607, 1620), von Pilgram(1625,1637), von Kleist(1669, 1676), von Burgsdorf(1723, 1746), von Maxen(1760), von Lindenau(1810-1823). Od 1823 roku do 1945 roku własność hrabiów von Brühl. W 1879 roku wraz z majątkiem w Węglinach obejmował 596,17ha gruntów. Na początku XX wieku we wsi istniał niewielki majątek liczący 202 ha gruntów. Wchodził w skład majątku w Węglinach, którego właścicielem w 1896, 1914 i w 1929 roku był hrabia Friedrich Joseph von Brühl.
MAJATEK
WIELOWIEŚ /Langenphul/
Wieś położona w gminie Sulęcin powiatu sulęcińskiego. Początki wsi sięgają połowy XIII wieku. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1303r.(Langopol) oraz wielokrotnie w latach: 1412(Langenpfuhl), 1434(Langpol), 1435(Lampul), 1497(Langfol, Langffol), 1500(Langenpfuel), 1510(Lankpul), 1520(Lanskful), 1563(Langwvl), 1564(Lankphol), 1577(Langfeld), 1580(Langfuld). Należała w tym czasie do zakonu templariuszy. Później wieś przeszła na własność joannitów łagowskich. Wg spisu z 1718/19 roku własność joannitów z Łagowa. Po sekularyzacji dóbr kościelnych majątek przejmuje państwo pruskie. We wsi niewielki majątek z dworem należący w XX wieku do rodziny Vollmar– wymieniony Karl Vollmar. W 1914 i 1929 roku majątek obejmował 158ha i należał do Karla Vollmar. W 1929 roku we wsi dwa większe gospodarstwa należące do: Otto Hennig(82ha), Georga Noske(46ha).
Wierzbięcin /Farbezin/
Wieś położona w gminie Nowogard powiatu goleniowskiego. W 1385 roku należała do Henninga von Behr. Od XVI wieku do 1945 roku w rękach rodu von Dewitz. Z tego rodu wymienieni byli: Jobst i Kurt von Dewitz(1628), Stephan Gottlieb von Dewitz(1756), Stephan Werner von Dewitz(1803), Gustaw Wilhelm Werner von Dewitz(1851). Za jego czasów w 1870 roku majątek obejmował 2712 mórg ziemi a w 1879 roku 681,34 ha ziemi. W 1895 roku własność Victora von Dewitz. Ostatnim właścicielem majątku był Heinrich von Dewitz. W 1910 roku dobra liczyły 681,34 ha gruntów a w 1929 roku 800,00 ha gruntów. Po 1945 roku majątek stanowił własność Skarbu Państwa. Utworzony PGR funkcjonował do lat 90-tych XX wieku. Obecnie w rękach prywatnych.
ZESPÓŁ PAŁACOWO-PARKOWY
Na fundamentach dawnej siedziby właścicieli z 1820 roku Gustaw Wilhelm Werner von Dewitz zbudował pałac. Budynek założony na planie prostokąta, dwukondygnacyjny z kwadratową trzykondygnacyjną wieżą, mieszczącą klatkę schodową, z ryzalitem w osi frontowej, kryty czterospadowym dachem, podpiwniczony. Obecnie w postępującej ruinie. Obok park krajobrazowy o powierzchni ok. 1,8 ha. W sąsiedztwie zabudowania gospodarcze byłego folwarku(stajnie, stodoła, kuźnia, kurnik, magazyny).
WIERZBIĘCIN /Kochsdorf/
Wieś położona w gminie Trzebiel powiatu żarskiego. Wieś rycerska. W latach 1458-1566 należała do rodziny von der Heyde. W latach 1572-1604 była własnością baronów von Promnitz. W 1604 roku wymienili wieś na Żarki Wielkie. W 1604 roku wieś jest w rękach rodu von Rackel. Później dość częste zmiany właścicieli. Wymienieni to: von Brünneck(1618), von Metzenrode(1622), von Rackel(1624-1742, przy czym część gruntów sprzedali poprzednim właścicielom w 1624 roku, inna część została skonfiskowana za długi na rzecz księcia von Wallenstein w 1631 roku niejakiemu Porphyriusowi von Porphyrion), von Unruh(1738), von Kahlenberg(1744), von Oppen(1777-1789), hrabina von Schmettau, z domu von Kahlenberg(1780), Pani von Kracht(1789- wzmiankowany Ernst Ferdinand Erdmann, zmarły w 1803 roku), baron von Liedlau z Przewoźnik(1789), von Unruh(1796), Pani Haberland(1798), Pani Steinbart(1800), von Heims(1803), von Francois(1823), Tritze(1830), Pani Krahl(1840), Rehnisch(1841), Rühl(1842), von Hippel(1853- wymieniony Bernhard), Bochow(1858), Haubold(1861), von Reitzenstein(1863), Lindner(1865), hrabia Suminski(1869), von Lengerke(1874), Meyer(1875), Kliemchen(1879), Luks(1885), von Qsmann(1886), Bruck z Berlina(1887), Deutsche Siedlungsgesellschaft Hermann (v. 1892), Granowski z Berlina(1895), Ehrlich z Berlina(1896), Wünsche(1898), Heidendorf z Berlina(1901), Baron z Berlina(1902), Plӧtz z Berlina(1902), Müller(1907), von Thümen-Blankensee(1907- wymieniony Leberecht Victor), von Strachwitz(1919), Rustemeier(1920), Kiele(1921), Karfunckel(1922), Weber(1924), Hewald(1928), Dieterle(1934-1940).
W południowo-zachodniej części wsi znajdował się majątek ziemski. Obecnie bez śladu po założeniu.
WIERZBNICZKI /Weidendorf/
Wieś położona w gminie Bytom Odrzański powiatu nowosolskiego. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1360 roku. Prawdopodobnie w okresie od XV do XVII wieku była częścią majątku w Miłakowie lub Bodzowie. W 1791 roku wieś należy do rodziny von Kupperswolf. Po 1840 roku majątek w rękach majora Kampz. W 1938 roku dobra posiada Otto Ritzmann. Po założeniu folwarcznym pozostała zabudowa mieszkalno-gospodarcza.
Wierzbnik /Arnoldsmühle/
WIERZBNO /Wierzebaum/
Wieś położona w gminie Przytoczna powiatu międzyrzeckiego. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1415 roku. Rodowe gniazdo Nałęczów- Wierzbińskich. W XV wieku wzmiankowany Bernard Wierzbiński, fundator miejscowego kościoła. Od 1837 roku własność rodu Święcickich herbu Jastrzębiec. Mowa o wdowie Aleksandrze, żonie Ignacego(w 1828 roku popełnił samobójstwo), później ich syna, Antoniego Święcickiego(w 1871 roku popełnił samobójstwo) i Michaliny z domu Korytowskiej. W 1845-47 roku w posiadaniu Aleksandry Święcickiej. Prawdopodobnie była ostatnią polską właścicielką wsi. W tym czasie w skład majątku wchodził folwark Brzeźno(Brześć,Briese). W 1857 roku własność Ignatza Tessko. Kolejnym właścicielem wymienionym w 1870 roku w spisie właścicieli majątku o powierzchni 1141ha był porucznik Willy-Benno Nicaeus z Wilkowa. Prawdopodobnie od był budowniczym dworu-jego inicjały znajdują się na drzwiach wejściowych. W 1877 roku właścicielem majątku o powierzchni 1140ha była wdowa Charlotte Nicaeus. W 1896 roku jej majątek obejmował 1140,53 gruntów. W 1907 i 1913 roku majątek o powierzchni 1173ha należał do porucznika w stanie spoczynku Willego Nicaeus. Ostatnim właścicielem majątku do 1945 roku była rodzina Kujoth.
ZESPÓŁ DWORSKI
W skład zespołu wchodzi: dwór, park krajobrazowy oraz budynki gospodarcze zespołu folwarcznego. Zespół położony jest w północno-zachodniej części wsi. Dwór zbudowany w 2 połowie XIX wieku na planie prostokąta, murowany, parterowy z użytkowym poddaszem, podpiwniczony. Obecnie jest w posiadaniu Państwowego Instytutu Badawczego w Puławach. Zachowało się historyczne wyposażenie i wystrój wnętrza, piece kaflowe, parkiety, stolarka okienna i drzwiowa, drewniane schody, sztukaterie, ceramiczne posadzki w piwnicach. Dwór położony w parku o powierzchni 13,5ha.
Wierzchląd /Verchland/
Wierzchlas /Falkenwalde/
WIERZCHNO /Berndtshӧhe/
Wieś położona w gminie Pełczyce powiatu choszczeńskiego. We wsi założenie dworsko-folwarczne, prawdopodobnie założone w drugiej połowie XVIII wieku(na chorągiewce wiatrowej znajdującej się na budynku dawnego gołębnika data 1764). Na całość założenia składa się: dwór, rządcówki, budynek dawnego gołębnika, zabudowania gospodarcze skupione wokół podwórza oraz park krajobrazowy. Nic nie wiadomo o właścicielach majątku. Po 1945 roku własność Skarbu Państwa. Do lat 90-tych PGR. Obecnie własność prywatna. Dwór z drugiej połowy XIX wieku zbudowany na planie prostokąta, podpiwniczony, kryty dachem dwuspadowym. Wejście główne zaakcentowane pseudoryzalitem z tympanonem.
WIERZCHNO /Wirchenblatt/
Wieś położona w gminie Brody powiatu żarskiego. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1452(Werchenblat),później w 1477(Wirchenblat), 1527(Wichenblatt) 1546(Wirchenblath). W latach 1452-1598/1608 należała do rodziny von der Heide. Kolejnym właścicielem była rodzina von Rabenau(1608, 1623-1708), później rodzina von Haugwitz(1713-1810). Od około 1820 do 1945 roku dobra były własnością rodziny Fischer.
ZAŁOŻENIE DWORSKIE
W środkowej części wsi pozostałości po zespole dworskim: park krajobrazowy oraz resztki zabudowy gospodarczej i mieszkalnej.
