KUSOWO /Kussow/

Wieś położona w gminie Redzikowo powiatu słupskiego. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1315 roku. W 1329 roku wieś była lennem rodu von Behr. W 1329 roku Lippold von Behr sprzedał wieś komturowi krzyżackiemu Ulrichowi von Haugwitz. Do rodziny von Zitzewitz należał w latach 1485-1843 aczkolwiek z innych źródeł wiadomo, że w 1357 roku biskup kamieński, Johann, który był właścicielem tych ziem, przekazuje wieś jako lenno Hensekenowi von Zitzewitz. W latach 1738-1743 dobra w posiadaniu rodziny von Rieutort. Rodzina von Zitzewitz posiadała majątek do 1930 roku. Z tego rodu wymienieni: Jakob Jürgen(zm.1741), Kaspar Heinirch(zm.1803), Heinirch Ernst(zm.1807), Kaspar Wilhelm(zm.1829), Ferdinand Alexander Hermann(1837-1876), Max(zm.1913). W 1930 roku Max Hermann von Zitzewitz(1892-1965) sprzedał majątek Wernerowi Scheunemann, który był ostatnim właścicielem dóbr do 1945 roku.

Pałac

Pałac nie istnieje. Zachował się park krajobrazowy.

KUKOWO /Kuckow/

Osada położona w gminie Redzikowo powiatu słupskiego. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1350 roku. Stare lenno rodu von Bandemer. Rodzina siedziała tu od 1493 roku do 1945 roku. Z rodziny von Bandemer wymienieni: Joachim, zmarły w 1792 roku, Wilhelm zmarły w 1860 roku, Joachim zmarły w 1926 roku oraz Ilse, z domu hrabianka Finck von Finckenstein urodzona w 1873 roku.

Pałac

 

 

 

Zbudowany w 1889 roku na planie prostokąta, piętrowy, podpiwniczony, kryty dachem czterospadowym. Obok park krajobrazowy o powierzchni 3,5ha oraz zabudowania gospodarcze.

KRZYWAŃ /Criwan/

Miejscowość położona w gminie Dębnica Kaszubska powiatu słupskiego. Po raz pierwszy wzmiankowany w 1396 roku jako lenno rodu von Vormann. W 1450 roku dobra nabywa Lütcke von Massow.  W 1476 i 1502 roku wzmiankowany Nicolaus von Vormann, burmistrz Słupska. W 1635 roku Lucas von Vormann poślubiając Judith von Lettow odzyskuje rodowe dobra. W 1717 roku dobra posiadał Michael Lorenz von Vormann, który doprowadza majątek do bankructwa. Nowym właścicielem dóbr od 1735 roku zostaje Claus Lorenz von Lettow. W 1746 roku synowie Michaela Lorenza von Vormann zrzekli się praw lennych, dzięki czemu rodzina von Lettow pozyskała prawa dziedziczenia. Po śmierci Clausa Lorenza dobra dziedziczy jego syn, Bogislaw Lorenz von Lettow, który w 1752 roku sprzedaje go Joachimowi Rüdigerowi von Massow.  Po śmierci Joachima w 1757 roku majątek dziedziczy jego syn kapitan Joachim Detlof von Massow, który w 1771 roku sprzedaje dobra Casprowi Freyschmidt. Kolejnym właścicielem została wdowa Helena Juliana de Faye, z domu von Wobeser. W 1784 roku sprzedaje majątek Gustavowi von Gottberg(wg L. Lebedura posiadali majątek od 1787 roku do 1810). W 1841 roku dobra zakupiła rodzina von Althen i posiadała dobra do 1945 roku. W latach 1866- 1928 dobra w rękach Otto von Althen a w latach 1928-1945 Gerharda von Althen którego żoną była Susanne, z domu Mach. Ostatni właściciel wywieziony w głąb Rosji i uznany za zmarłego w 1948 roku.

PAŁAC

 

 

 

Neorenesansowy pałac zbudowany został w II połowie XIX wieku. Położony w parku z XVIII wieku.

KOPANIEWO /Koppenow/

Wieś położna w gminie Wicko powiatu lęborskiego. W latach 1490-1615 wieś należała do rodu von Goddentow. Wg innych źródeł ostatnim właścicielem wsi był Jochen Ernst von Goddentow w 1756 roku. W 1804 roku właścicielem majątku był Ignatius Rochus von Lischniewski. W latach 1836-1862 dobra posiadał Theodor Neitzke. W 1879 roku właścicielem była rodzina Kayser a w latach 1893-1905 dobra posiadała rodzina Bloch. W latach 1907-1910 dobra posiadał Friedrich von Restorff, zmarły w 1909 roku oraz następcy. Wg innego źródła Friedrich Detlev Cord von Restorff z żoną Selmą Elisabeth Dorotheą von Reibnitz sprzedał majątek w 1864 roku. Ostatnim właścicielem majątku była rodzina Zimdars-wymieniony Bruno.

Dwór

 

 

 

 

Dwór nie istnieje. Resztki zabudowy gospodarczej.

KOŃCZEWO /Kunsow/

Wieś położona w gminie Kobylnica powiatu słupskiego. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1300 roku. W 1301 roku właścicielem był Matthaus von Schlawe. W 1393 roku wzmiankowani bracia Laurenz i Darseka Koske, przodkowie rodu von Zitzewitz. Od XV wieku zamek i wieś należały do rodziny von Massow. W 1618 roku majątek na terenie wsi posiadała rodzina von Lissow.  W XVIII wieku właścicielem wsi był Erdmann Casimir von Massow, potem jego syn Ewald Heinrich von Massow, który w 1748 roku sprzedał majątek Hansowi Weidigowi von Massow z Ostrowca pod Sławnem. W 1750 roku Hans Weidig przekazał dobra swojemu synowi, pułkownikowi Friedrichowi Eugenowi von Massow. Kolejnym właścicielem był syn Friedricha Eugena, Anton Wilhelm von Massow. W 1798 roku własność rodziny von Bilfinger. W 1804 roku dobra w rękach Franza Georga von Kleist. W latach 1847-1857 należał do rodziny Neitzke. W 1861 roku dobra zakupione przez rodzinę von Manteuffel. W latach 70-tych XIX wieku majątek przechodzi na własność  rodziny von Siemers– Hansa a następnie Hansa Joachima von Siemers(był ostatnim właścicielem majątku).

Zamek

Na wschód od centrum wsi położony był zamek, siedziba pierwszych rycerzy właścicieli wsi. Obecnie po założeniu zachowały się wały i fosa.

Pałac

Eklektyczny pałac z XIX wieku w otoczeniu parku krajobrazowego.

KŁANINO /Klannin/

Wieś położona w gminie Bobolice powiatu koszalińskiego. Pierwotnie była wioską kościelna. Stare lenno rodu von Ristow. Na początku XVII wieku wieś staje się własnością biskupa kamieńskiego Anthoniusa von Bonin, która po jego śmierci w 1628 roku przejmuje częściowo rodzina von Bonin oraz rodzina von Bӧhn z nim spokrewnione. W 1677 roku Friedrich Wilhelm von Bonin sprzedał swoją część Alexandrowi Jürgenowi von Münchow. Jego syn, Georg Friedrich von Münchow w 1733 roku odziedziczył majątek należący wcześniej do Felixa Lorenza von Bӧhn a w 1743 roku odziedziczył cały majątek. W 1746 roku dobra przekazał swojemu synowi, kapitanowi Ottonowi Casimirowi von Münchow. W 1753 roku od Ottona Casimira von Münchow majątek zakupił generał-porucznik Anshelm Christoph von Bonin. W 1762 roku majątek zakupiła rodzina von Hellermann. Posiadali majątek do 1945 roku. Z tego rody wymienieni: Friedrich zmarły w 1794 roku, Wilhelm Casimir zmarły w 1840 roku, Wilhelm, zmarły w 1889 roku, Ewald zmarły w 1901 roku, Edgar zmarły w 1924 roku, Ewald urodzony w 1911 roku.

Pałac

We wsi zbudowany na początku XX wieku neobarokowy pałac w otoczeniu parku krajobrazowego. W pobliżu zachowały się budynki założenia folwarcznego.

KARZNICA /Wendisch Karstnitz/

Wieś położona w gminie Potęgowo powiatu słupskiego. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1282 roku. W latach 1456-1562 wieś należała do rodu von Schwawe(Swave, Suave, Schwaven, Schwaben). W latach 1480-1714 drugi z majątków w rękach rodziny von Gorck(Gorcken, Chork, Chorcke, Goreke, Gӧreke). W latach 1562-1626 należała do rodziny von Wobeser. Drugi z majątków posiadała rodzina von Tessen w latach 1575, 1601, 1605. Po śmierci Schwantesa von Tessen majątek przeszedł w ręce księżnej Erdmuty Brandenburskiej i rodziny von Chorken. Po śmierci księżnej jej majątek dziedziczy Anna von Croy und Aerschot i posiada je do 1650 roku. W 1717 roku majątek posiadali bracia Casper i Johann Friedrich von Gorcken(Chorken). W latach 1724-1733 dobra posiada rodzina von Grumbekow – dobra zakupił Philipp Otto von Grumbkow, który w 1733 roku sprzedał majątek Joachimowi Ehrenreichowi von Kettelhack(Kettelhake). Od Joachima Ehrenreicha około 1756 roku majątek zakupiła rodzina von Kleist. Od 1803 roku majątek w rękach hrabiów von Krockow– wymieniony hrabia Ernst von Krockow, zmarły w 1816 roku. W latach 1834-1855 własność rodu von Zanthier. Od 1855 roku majątek należał do rodziny von Wedel- wymieniona Elisabeth, z domu von Cranach zmarła w 1858 roku. W1862 roku dobra zakupił Alexander von Livonius, zmarły w 1871 roku. Po jego śmierci majątek dziedziczy jego syn, Artur, zmarły w 1904 roku. Od 1905 roku majątek posiada rodzina Lehmann. W latach 1910-1928 właścicielem był Dr. Engelhardt Lehmann. W 1938 roku dobrami zarządzała Pani A. Lehmann.

Pałac

 

 

 

 

1903r.                                                                             1914r.

Pałac zbudowany w II połowie XIX wieku, neoklasycystyczny, piętrowy, kryty dachem czterospadowym, ryzalitem w części środkowej, podpiwniczony. Obok park krajobrazowy oraz resztki zabudowy gospodarczej. Obecnie pałac w rękach prywatnych.

KARWNO /Karwen/

Wieś położona w gminie Czarna Dąbrówka powiatu bytowskiego. Po raz pierwszy w 1371 roku(Karwen). W latach 1376-1696 należała do rodu von Pirch. W 1523 roku wymieniony Jurgen Pirchen tho Karuen. W tym czasie mowa była o dwóch siedzibach rycerskich na terenie wsi. W 1696 roku główną część dóbr zakupił Georg Wilhelm von Galbrecht. Posiadał ją do 1733 roku. Drugą część zakupił Hans von Wobeser. W 1717 roku wg spisu właścicieli podano dwóch: Hansa von Wobesera i Albrechta von Gallbrechtena(Galbrecht). Z przerwami  latach 1710, 1730, 1799, 1834 majątek należał do rodziny von Wobeser(Wobser). W latach 1730-1799 należała do rodziny von Massow. W 1799 roku dobra należały do rodziny von Zitzewitz. Karl Friedrich von Massow połączył istniejące dwa majątki w jeden na przełomie XVIII i XIX wieku. W 1804 roku właścicielem była rodzina von Wobeser. W 1824 i w 1839(może do 1831) roku majątek należał do rodziny von Katzler.  W 1831-1832 roku majątek w rękach rodu von Diest. W 1837 kolejnym właścicielem został Karl Friedrich Schünemann. W 1884 roku właścicielem dóbr był Henneberg z Gdańska. W 1910 roku majątek posiadał Gustav Henneberg a w 1928 roku Werner Gast. Posiadał majątek do 1945 roku.

Dwór

Po założeniu zachował się park krajobrazowy.

KAMIEŃC /Camenzmühle/

Osada położona w gminie Borzytuchom powiatu bytowskiego. Obecnie niezamieszkała. Na terenie miejscowości stoi dwór młynarza. Przebudowany. Jest to budynek zbudowany na planie prostokąta, piętrowy, kryty dachem dwuspadowym. Obok zabudowania gospodarcze. Obecnie mieści się tutaj ośrodek sprzedaży ryb.

Dwór

 

 

 

KRÓLIKOWICE /Krolkwitz/

Wieś położona w gminie Kobierzyce powiatu wrocławskiego. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1334 roku. J.Ch. Knie podaje datę 1342(Krolicz) i 1336(Krolkowitz, Crolocowicz). Początkowo wieś należała do książąt wrocławskich. W 1334 roku książę Henryk VI sprzedał wieś braciom Mikołajowi, Konradowi i Henrykowi von Weizenrodau(Waczinrode). W 1336 roku Konrad von Weizenrodau przepisał dobra swojej żonie, Katarzynie. W 1376 roku własność Ottona von der Neisse, wrocławskiego mieszczanina. W 1534 roku własność rodu von Hӧrnig(Hӧrning, Hӧrningk). W 1654 roku siedziała tu rodzina Springel von Edelstein, której przedstawiciel Balthasar Springel w 1652 roku był przez cesarza Ferdynanda III wyniesiony w poczet szlachty czeskiej z nazwiskiem von Edelstein. Właścicielem majątku w 1657 roku był Johann Stephan von Edelstein, administrator klasztoru w Legnicy, zmarły 03.07.1659r. W 1682 roku siedział tu ród von Fragstein. W 1730 roku własność rodziny von Gruttschreiber. Pod koniec XVIII wieku właścicielami wsi była rodzina von Schikfuss. Po 1800 roku majątek posiadali baronowie von Reichel. Baronowa von Reichel, z domu von Netz sprzedała majątek swojemu zięciowi, Johannowi Christophowi von Eisenhart. W 1810 roku właścicielem majątku był hrabia Johann Christoph von Eisenhart(1765-1823), syn szefa berlińskiej policji i prezydenta Berlina Johanna Friedricha von Eisenhart(zm.1804r.) i Johanny Dorothei de Witt(zm.1822). Dnia 05.08.1810 roku zamordował żonę i młodszą córkę. Po 1810 roku majątek posiadał major von Heinze a po 1830 majątek należał do spadkobierców majora. W 1845 roku właścicielem był hrabia Karl von Harach. Po 1858 roku dobra wykupił Eduard von Kramsta. W 1873 roku majątek Eduarda von Kramsty obejmował 1088 mórg. Przed 1886 roku dobra w rękach wdowy Anny von Wietersheim. Po 1894 roku właścicielem został porucznik Eugen von Wietersheim. W 1917 roku dobra w posiadaniu małoletniego syna Eugena, Hansa Christopha von Wietersheim, będącego pod opieką wdowy Marii-Theresy von Wietersheim, z domu von Colmar. Ostatnim właścicielem był Hans Christoph von Wietersheim-Kramsta. W latach 1945-46 we wsi stacjonowały wojska radzieckie. Po przejęciu majątku przez władze polskie utworzono z majątku PGR Kobierzyce a pałac zaadoptowano na mieszkania dla pracowników. Później siedziba Stacji Hodowli Roślin Kobierzyce. W klatach 80-tych przejęta przez spółkę „Chevalier”. Obecnie właścicielką pałacu jest córka Hansa Christopha, Mellita Sallai, mieszkająca w pałacu w Morawie od 2021 roku.

Pałac

Zbudowany pod koniec XVIII wieku, przebudowany w stylu neorenesansu w latach 80tych XIX wieku. Budynek zbudowany na planie prostokąta, dwukondygnacyjny, podpiwniczony, z użytkowym poddaszem, kryty dachem naczółkowym z lukarnami.

KOBIERZYCE /Koberwitz/

Wieś gminna położona w powiecie wrocławskim. Po raz pierwszy wzmiankowana w  1257 roku(Cobilwitz). W 1337 roku własność Otto von Glubosa. Od początku XVIII wieku własność rodu von Kӧnigsdorff. Od początku XIX wieku w posiadaniu rodziny von Tschirschky, wygasłej w 1841 roku. Od 1850 roku w posiadaniu duisburskiej rodziny vom Rath. Majątek stał się częścią firmy „Johann Jakob vom Rath & Co Breslau”. W 1873 roku majątek o areale 1725 mórg posiadali bracia vom Rath z Coln a/R. W 1904 roku firma połączyła się z firmą rodzinną Schoellerów tworząc „Vom Rath, Schoeller & Skene”. W 1910 roku wzmiankowana w książce adresowej jako właściciel majątku jako „Vom Rath, Schoeller & Skene, G.m.b.H. in Klettendorf”. Po 1920 roku pałac był rezydencją hrabiego Karla von Keyserlingka(1869-1928) i jego żony Johanny Skene.

Pałac

Zbudowany w 1730 roku pałac przez Samuela Regiusa von Kӧnigsdorff,  został przebudowany w 1884 roku. W 1945 roku zajęty przez wojska radzieckie, został przez nich opuszczony w 1946 roku. Po przejęciu majątku przez władze polskie zabudowania przekazano Wrocławskiemu Przedsiębiorstwu Hodowli Roslin i Nasiennictwa. W 1976 roku w pałacu funkcjonował ośrodek administracyjno-socjalny. Remontowany wielokrotnie. Od lat 80-tych stał opuszczony. W latach 90-tych XX wieku przejęty przez władze samorządowe. Został gruntownie wyremontowany z przeznaczeniem na siedzibę Urzędu Gminy Kobierzyce. Obok park krajobrazowy o powierzchni 50 ha.

KOMIŁOWO /Vw. Kamillowo/

Miejscowość położona w gminie Kobylnica powiatu Słupskiego. W 1821 roku za czasów Camilli von Blumenthal, z domu von Keudell powstaje folwark „Camillowo”. Dawny folwark wchodzący w skład majątku w pobliskim Kwakowie. Z założenia zachował się budynek gospodarczy oraz mieszkalny.

Widok na staw na terenie folwarku-1923r.