OSTRÓŻNO /Ostrichen/

Była wieś, obecnie dzielnica miasta Zawidów położonego w powiecie zgorzeleckim. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1489 roku. W 1493 roku była lennem rodu von Belwitz. Później należała do rodów: von Haugwitz, von Nostitz. W latach 1640-1757 była w posiadaniu rodziny von Gersdorff. W 1757 roku należała do rodu von Ziegler und Klipphausen. Wzmiankowany Karl Friedrich Traugott von Ziegler und Klipphausen oraz Karoline von Ziegler und  Klipphausen. Wymienia się również baronów von Manteuffel- wzmiankowany Hans Ernst Wilhelm baron von Manteufell z Żar(1796) a także rodzinę Richter. W 1838 roku majątek zostaje zakupiony przez szambelana dworu króla Prus Carla barona von Gersdorff, zmarłego w 1878 roku. Z tego rodu wymienia się: baronową Auguste, z domu hrabiankę Waldner von Freudenstein, zmarłą w 1883 roku, Karla barona von Gersdorff(zm.1904), baronównę Evę(ur. 1889). Przez małżeństwo Evy dobra przechodzą w ręce rodu von Lindeiner gen. von Wilkau. Posiadają majątek do 1921 roku. Kolejnym właścicielem dóbr zostają baronowie von Stein zu Kochberg przez drugie małżeństwo Evy z domu baronówny von Gersdorff.

ZAŁOŻENIE PAŁACOWO-PARKOWE

Po założeniu pozostały walące się zabudowania gospodarcze oraz park krajobrazowy. Pałac zniszczony podczas działań wojennych, rozebrany.

Bolków /Bolkenhain/

Miasto gminne leżące w powiecie jaworskim. Po raz pierwszy Bolków wymieniony w 1276 roku. W najstarszej części miasta nad Nysą Szaloną na wzgórzu położony jest zamek, wymieniony po raz pierwszy w 1277 roku. W tym czasie właścicielem był książę legnicki Bolesław II Rogatka a zamkiem w imieniu księcia zarządzali burgrabiowie. W 1368 roku do Korony Czeskiej włączono księstwo świdnicko-jaworskie, ale księżna Agnieszka , wdowa po Bolku II Małym, mogła dożywotnio zarządzać księstwem zgodnie z umową miedzy księciem a królem Karolem IV. Po śmierci księżnej Agnieszki w 1392 roku zamek włączony do Korony Czeskiej i oddawany był możnym rodom w zastaw. W 1462 roku na zamku osiadł rycerz króla czeskiego Jerzego z Podiebradów, Hans von Czirn, który za rozbój w 1467 roku został powieszony. W 1494 roku Władysław Jagiellończyk przekazał zamek jako zastaw Fabianowi von Tschirnhaus. Na początku XVI wieku król Ferdynand I odstąpił zamek w dożywocie biskupowi wrocławskiemu Jakobowi von Salza(1481-1539).  Po jego śmierci w roku 1543 dobra przeszły na rodzinę jako lenno. W 1570 zamek w rękach Matthiasa von Logau. W 1599 roku zamek przejął Jakob von Zedlitz. W rękach rodziny von Zedlitz zamek pozostawał do 1703 roku, kiedy ostatnie właścicielki tego rodu sprzedały zamek klasztorowi cystersów w Krzeszowie. Po sekularyzacji klasztoru w 1810 roku zamek przeszedł na własność państwa pruskiego, opuszczony popadł w ruinę. Po II wojnie światowej na zamku utworzono Oddział Muzeum Śląskiego we Wrocławiu. Od 1977 roku Oddział Muzeum Okręgowego w Jeleniej Górze.

Bolków 2013r.

Zespół pałacowo-folwarczny

 

 

 

Warmątowice Sienkiewiczowskie /Eichholz/

HISTORIA WSI

Wieś położona w gminie Krotoszyce powiatu legnickiego. Początki wsi sięgają średniowiecza. Pierwsza wzmianka o wsi pojawia się w roku 1217. Już wtedy na terenie wsi istniał niewielki zamek lub dwór obronny. W latach 1600-1602  Wenzeslausa von Zedlitz, starosta legnicko-brzeski, na zrębach starszej budowli stawia dwór obronny otoczony fosą. Wielokrotnie przebudowywany/1637, 1639, 1653/. W 1639 roku wieś należała do rodziny von Siegenberg. W latach 1653-1736 w posiadaniu rodu von Zaradeck. Od 1748 roku w rękach rodu von Seherr-Thoss, którzy w latach 1748-62 dokonują kolejnej rozbudowy i przebudowy dworu ze zmianą wystroju wnętrz. W 1782 roku wieś zakupuje Gotthard Oswald von Tschammer und Osten. Od niego dobra zakupuje hrabina von Roedern, która sprzedaje wieś ministrowi von Hoym, który dobra zakupił dla swojej bratanicy, późniejszej księżniczki  Biron von Kurland.  W roku 1812 wieś zakupiona przez pochodzącego z Podlasia, porucznika w służbie pruskiej, Ludwika Serafina von Olszewskiego, ożenionego z Helene Friederike von Schwenitz. Podczas odwrotu wojsk napoleońskich z wyprawy na Rosję, w 1813 roku doszło do bitwy nad Kaczawą. Głównodowodzącym wojsk prusko-rosyjskich był feldmarszałek Gebhard Leberecht von Blücher, wojsk francuskich generał MacDonald. Kwaterą główną feldmarszałka na czas bitwy był pałac von Olszewskiego. Kolejny właściciel, wnuk Ludwika, Alfred von Olszewski, zafascynowany dziełami Sienkiewicza a zwłaszcza Trylogią, nadał swoim dzieciom imiona słowiańskie- Draga/droga po serbsku/, Bogdan i Bolesław. W testamencie zastrzegł, że gdyby dzieci jego nie powróciły do polskich korzeni, majątek ma przejść na własność Henryka Sienkiewicza. W 1909 roku Sienkiewicz odmówił przyjęcia darowizny, a majątek należał do rodziny von Olszewskich do 1945 roku. Właścicielką pałacu była córka Alfreda, Draga, zamężna za Heinricha von Zedlitz und Neukirsch. W 1944 r. pałac stał się jedną ze składnic Güntera Grundmanna. Zdeponowano tu wielki zbiór numizmatyczny z Wrocławia. Po II wojnie światowej w rękach PGR z przeznaczeniem na mieszkania dla pracowników. Zdewastowany, opuszczony w latach 60-tych. W 1995 r. zakupili i  w latach 1995-98 wyremontowali go prywatni inwestorzy- Jadwiga i Jarosław Rabkowscy. Obecnie nie jest udostępniony do zwiedzania. Można go zobaczyć z bliska podczas rekonstrukcji bitwy kaczawskiej, która odbywa się cyklicznie w sierpniu. Bitwa nad Kaczawą w świadomości pruskiej miała duże znaczenie. Po raz pierwszy bitwę upamiętniono w 1817 roku. kiedy w kolejną rocznicę bitwy zwycięscy dowódcy:  von Blucher, von York, von Gneisenau odsłonili pomnik obok folwarku Christianhohe koło Bielowic- obecnie po pomniku pozostały resztki cokołu. W tym samym dniu odsłonięto pomnik w parku przypałacowym w Warmątowicach. Kilka lat po bitwie przy polnej drodze w pobliżu Krowiego Wzgórza posadzono lipę, zwaną „Lipą Bluchera”. Z inicjatywy Towarzystwa Historii i Starożytności  w ważnych miejscach bitwy ustawiono 11 identycznych betonowych obelisków, z których do dzisiaj pozostało 7, cztery nadające się do ponownego ustawienia.

Zedlitz (7)Tschammer (9)Roedern hrabia (2)Hoym (3)Biron herb książęcy (2)Seherr und Thoss

ZESPÓŁ PAŁACOWY

Zespół pałacowy składający się z: pałacu z XVII wieku wielokrotnie przebudowywanego, pawilonu ogrodowego, dawniejszej kapliczki z połowy XVIII wieku, parku z XVIII i drugiej połowy XIX wieku oraz zespołu folwarcznego, na który składa się: lamus z drugiej połowy XVIII wieku, budynek mieszkalny z drugiej połowy XVIII wieku, dwie stodoły z XIX wieku, stajnia z XIX wieku i obora z XIX wieku.

Screen Shot 057

Raszowa /Gross-Reichen/

HISTORIA WSI

Wieś położona w gminie i powiecie lubińskim. Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1267 roku/Rasova/, kiedy należała do klasztoru w Trzebnicy. Do 1577 roku Raszowa swoją nazwą obejmowała również Raszową Małą. Pierwszym znanym właścicielem wsi był Heinrich von Nuhteritz. W 1396 roku sprzedał wieś Johannowi von Poznow. Około roku 1725 wieś jest w rękach Johanna Georga von Luttichau. Później dość częste zmiany właścicieli- w 1772- von Hoch, w 1789-  generał von Roel, 1830-45- Dunckel, 1867-1873- Lehme, 1886- Adolf Michaelis, 1887- major Erich von Tiedemann, 1902- Fritz Strach, 1903- Kurt hrabia von Strachwitz, 1905- Fritz Hensel, którego spadkobiercy wymieniani byli do 1930 roku. W tym czasie majątek był dzierżawiony- w 1926 roku przez Ernsta Kirschner`a, w 1930 roku przez Waltera Schenk`a. W 1937 roku majątek rozparcelowano, dzieląc go na dwie części- dobra szlacheckie przejęło Śląskie Ziemskie Towarzystwo z Wrocławia, dobra leśne i ogrodnictwo znalazło się w rękach Viktora Nowaka.

ZESPÓŁ PAŁACOWY

Po zespole zachowały się: ruiny pałacu, znacznie uszkodzonego w 1945 roku, ruina mauzoleum rodowego oraz park krajobrazowy z XVIII wieku.

Screen Shot 058

Żerków /Gross Surchen/

HISTORIA WSI

Wieś położona w gminie Brzeg Dolny powiatu wołowskiego. Po raz pierwszy wymieniona w roku 1304 jako własność klasztoru Cystersów z Lubiąża. Od 1568 roku dzierżawiona, od 1593 roku już jako własność rodziny von Kanitz. W XVII wieku w rękach rodu von Köckritz, w XVIII wieku w posiadaniu rodu von Haugwitz, by w XIX wieku ponownie w rękach rodu von Köckritz.

Kanitz

KoekeritzHaugwitz (4)

ZESPÓŁ PAŁACOWY

W zachodniej części wsi zespół pałacowo-parkowy. Pałac zbudowany w 1791 roku, barokowy, zbudowany na rzucie litery C, trzyskrzydłowy, jednopiętrowy, podpiwniczony, korpus główny kryty dachem czterospadowym, skrzydła trójspadowym. W skład zespołu wchodzi: oficyna dworska z połowy XVIII wieku, spichlerz z początku XX wieku, stodoła z początku XX wieku. Obok park krajobrazowy o powierzchni 4 ha, założony w 1840 roku z zachowaną aleją lipową.

Screen Shot 066

Raszowa Mała /Klein Reichen/

Raszawa Mała-pałac

 

HISTORIA WSI

Wieś położona w gminie i powiecie lubińskim. Po raz pierwszy wymieniona w roku 1267 ale prawdopodobnie dotyczyło to Raszowej. O podziale wsi na Raszową i Raszową Małą po raz pierwszy wspomniano w 1577 roku.  W 1830 wieś należała do Dunckel`a, później do Julisa Gloetzer`a wzmiankowanego w 1886 roku. W latach 1891-1905 właścicielem jest Hermann Klemm, w latach 1909-11 w rękach Adalberta Mehl`a, rotmistrza dragonów z Baden-Baden. W latach 1911-37 w posiadaniu rodziny Westphal.

WIEŻA RYCERSKA

Na południowo-wschodnim krańcu wsi resztki wieży rycerskiej z XIII-XIV wieku.

DWÓR

Zbudowany prawdopodobnie w drugiej połowie XIX wieku, bardzo skromny, przebudowany. W otoczeniu zespół budynków folwarcznych oraz skromne założenie parkowe.

Raszawa Mała dolnośląskie