NAWOJÓW ŁUŻYCKI /Sächsisch Haugsdorf/

Wieś położona w gminie Lubań powiatu lubańskiego. W 1406 roku wieś należała do Nicolausa Bocka von Gersdorf. W 1414 roku właścicielami wsi są Martin von Reinlin i Albrecht von Liedlau. W 1470 roku właścicielem wsi był Porzmanna von Salza. Od Nicolausa von Salza w 1503 roku połowę górnej i połowę dolnej części wsi zakupił magistrat Lubania. W 1549 roku majątek zakupił Nickel von Tschirnhaus ze Sławnikowic. Po nim dobra przechodzą na jego brata Friedricha von Tschirnhaus ożenionego z Anną von Kottwitz. Przekazują majątek synowi Hansowi Christianowi von Tschirnhaus, ożenionemu z Evą von Seherr. Zmarł 16.05.1575 roku. Od 1583 roku majątek odziedziczył jego syn Christoph Friedrich von Tschirnhaus. Dnia 11.06.1591 roku sprzedał wieś Siegmundowi von Gersdorf z See, który już w 1592 roku odsprzedał majątek Hansowi von Warnsdorf, przekształcając wieś we własność dziedziczną. Dwukrotnie żonaty:1. Z Sabiną von Schaffgotsch, 2. Anną von Zedlitz.  Syn z drugiego małżeństwa Hans Georg von Warnsdorf(*1584-+1655) ożeniony z Kathariną von Salza, po odziedziczeniu Nawojowa w 1629 roku sprzedał wieś Hansowi Hartwigowi von Nostitz. Żoną jego była Sabina von Warnsdorf z Pisarzowic. Zmarła 11.07.1667 roku. Po jej śmierci dobra przejęła córka Anna Sabina(+1677), żona Georga Friedricha von Hock z Osły. Wieś odziedziczył ich syn Georg Friedrich młodszy von Hock(*1656-+1723), ożeniony z Barbarą Sabiną baronówną von Hohberg z Prusic. Po nim dobra dziedziczy jego syn Otto Gottlob Leopold von Hock(*1689-+1731) ożeniony z Kathariną Marianne von Schkopp. Po jego śmierci dobra dziedziczy trójka dzieci, które w 1748 roku sprzedały wieś matce, ale po jej śmierci 15.04.1752 roku ponownie dobra odziedziczyły. Po spłaceniu rodzeństwa wieś stała się własnością Otto Gottloba von Hock(*1722), który 21.10.1756 roku sprzedał dobra swojej żonie Annie Eleonorze von Warnsdorf, by 20.07.1756 roku je od niej odkupić. Już 04.08.1756 roku sprzedaje dobra klasztorowi magdalenek z Lubania. Dobra stanowiły własność klasztoru do 1945 roku. Majątek był dzierżawiony. Po 1945 roku własność Skarbu Państwa. Majątek użytkowany przez PGR. Obecnie jedna część wyremontowana w latach 1966-68 na cele kościelne, stanowi własność parafii w Nowogrodźcu, druga Skarbu Państwa.

DWÓR

Zbudowany w latach 1570-71 przez Hansa Christopha von Tschirnhaus. W 1626 roku pożar dworu, w XVIII wieku został przebudowany i rozbudowany. Zbudowany na planie litery L, składający się z dwóch skrzydeł. Obecnie jedno od drogi użytkowane przez kościół, drugie nieużytkowane, popadające w ruinę. Dwukondygnacyjny, zbudowany z kamienia i cegły, częściowo podpiwniczony. Najciekawszą częścią dworu są dwukondygnacyjne krużganki, wsparte na parterze kolumnami toskańskimi. Pomiędzy kariatydami pola wypełnione 12 herbami rodów śląskich i łużyckich wg kolejności: von Hohberg, von Tschirnhaus, von Kottwitz, von Hermsdorf, von Seidlitz, von Konau, von Bock, von Reichenbach, von Seherr, von Liedlau, von Tschammer, von Nostitz.

RADOMIERZYCE /Radmeritz/

Wieś położona w gminie Zgorzelec powiatu zgorzeleckiego. W średniowieczu należała do rodów: von Lossow(1284-1362),  von Gersdorff(od 1332 posiadali część wsi), Konrada i Hansa von Hoberg. W 1434 roku cała wieś stała się własnością rodu von zu Dohna z Grafenstein. Później wielokrotna zmiana właścicieli. Wymienia się rody: von Warnsdorf, von Gersdorf, von Nostitz, od 1646 roku von Ziegler und Klipphausen. W 1722 roku Joachim Siegmund von Ziegler und Klipphausen(*1660-+1734), szambelan polskiego króla Augusta II Mocnego, zakłada w pałacu zakład przeznaczony dla dwunastu panien ze szlacheckich domów, wyznania luterańskiego, które mogły wyprowadzić wywód szlachectwa do 16. pokolenia. Zakład istniał do 1945 roku. Podczas II wojny światowej pałac przeznaczono na skrytkę zbiorów z miasta Goerlitz, Archiwum Państwowego z Wrocławia oraz tajne archiwum SS. Materiały zawierały listy konfidentów i ludzi współpracujących z Niemcami we Francji, Holandii, Belgii. Część dokumentów dotyczyła rodziny Rotschild. W 1945 roku wizytę w pałacu złożyli:  późniejszy premier Piotr Jaroszewicz, późniejszy sudecki przewodnik Tadeusza Steć i podpułkownik, późniejszy generał Jerzy Fonkowicz. Po 1945 roku w pałacu mieścił się ośrodek WOP, później PGR. W latach 50-tych pałac stał opuszczony. Dewastacja pałacu postępowała. Przyczyniła się do tego również decyzja konserwatora zabytków na wywóz części wyposażenia pałacu: posadzek, rzeźb, kominków itp. do ośrodka wypoczynkowego kopalni „Turów” w Bogatyni. W latach 90-tych pałac stał się własnością P. Marka Głowackiego, szefa firmy „Gerda”. W latach 1999-2003 odbudował pałac i zrekonstruował część budynków należących do zespołu. Nagła śmierć w 2003 roku przerwała prace. Po śmierci żony pałac należy do córki i wnuczki P.Głowackiego.

tłok pieczętny rodziny von Gersdorf(XVIIw)

PAŁAC

Całe założenie pałacowe powstało w latach 1710-1732. Pałac zbudowany na planie litery H, trójkondygnacyjny, kryty dachem mansardowym, z użytkowym poddaszem, otoczony wodą. Do założenia należą cztery oficyny, dom ogrodnika oraz park krajobrazowy.

MŁYN Z 1700 ROKU- serdeczne podziękowania za możliwość zwiedzenia młyna oraz za wspaniałe domowe ciasto składam Właścicielce młyna i pobliskiej kawiarenki Pani Marii Krystynie Trawińskiej.

GRABISZYCE GÓRNE /Ober-Gerlachsheim/

Wieś położona w gminie Leśna powiatu lubińskiego. We wsi pałac zbudowany około 1830 roku w otoczeniu parku krajobrazowego. Pod koniec XVIII wieku dobra należały do hrabiowskiej gałęzi rodu von Lӧben. Na przełomie wieków XVIII i XIX należał do Otto Ferdinanda  von Lӧben(*18.06.1741-+16.09.1804), ożenionego z Caroline von Greiflenheim(27.04.1778). Syn jego Albrecht Edmund(Edward) hrabia von Lӧben(*29.04.1800) dnia 26.08.1828 roku ożenił się z Marią hrabianką zur Lippe-Weissenfeid(*10.06.1810). Wzmiankowany również Ferdinand von Lӧben(*1779). Posiadali majątek do 1819 roku. Później dobra przeszły w ręce kapitana W.C. von Gersdorf. W kolejnych latach dość częste zmiany właścicieli. Wymienia się rodziny: von Huhn(1855), von Klein(1870), Legeler(1880), Hedrich(1886), Landfried(1892-1905), Teichgraeber(1921-1926).

PAŁAC

We wsi pałac, obecnie własność prywatna.

GRABISZYCE DOLNE /Nieder-Gerlachsheim/

Wieś położona w gminie Leśnia powiatu lubańskiego. Prawdopodobnie majątek powstały na początku XIX wieku. W 1830 roku część wsi z majątkiem była własnością fabrykanta, właściciela papierni niejakiego Dahme. Kolejnym właścicielem majątku była rodzina Eichler(1853-57). W 1870 roku dobra posiada rodzina Scholze. Część wsi zwana Winkel od 1830 do 1857 roku częściowo była własnością Tobiasa Miessler, część należała do rodu von Uechtritz z Leśnej. Później własność rodziny Klimmt(1870-1898). Prawdopodobnie ostatnim właścicielem do 1945 roku była rodzina Hempel(1905-1926).

PAŁAC

We wsi pałac z drugiej połowy XIX wieku w otoczeniu niewielkiego parku krajobrazowego. Obecnie własność prywatna. Obiekt położony przy drodze, na wzniesieniu, zaniedbany, opuszczony. Park znajdujący się za pałacem zaniedbany.

GIEBUŁTÓW /Ober-Gebharsdorf/

Wieś położona w gminie Mirsk powiatu lwóweckiego. Powstała w 1328 roku i wchodziła w skład dóbr Czocha. W 1385 roku należała do Heinricha von Uechtritz. W 1536 roku właścicielem był Hans IV von Uechtritz. Po wymarciu linii ze Świecia w 1592 roku w tym samym roku dochodzi do podziału własności. Wieś otrzymał Anton von Uechtritz. Po wymarciu linii z Giebułtowa wieś przechodzi w ręce linii młodszej rodu, która z kolei wymiera w 1698 roku na Christophie von Uechtritz, następcy Juliusa Ludwiga von Uechtritz und Osterholz. Wdowa po Christophie, Anna Christine von Uechtritz z domu von Metzrad utworzyła fideikomis dla linii z Fugi. Kolejnym właścicielem był Christoph Ernst von Uechtritz (*1725-+1767). Po jego śmierci wdowa Friedrike Eleonore von Uechtritz z domu von Kyaw, w 1769 roku poślubia Johanna Wilhelma Traugotta von Schӧnberg(*1721-+1804). Kolejni właściciele majątku: Karl Aemilius von Uechtritz(1769), Karl Sigismund Emil von Uechtritz(*1754-+1849), jego syn Emil I baron von Üchtritz-Fuga(*1783-+1841). Dnia 18.06.1818 roku otrzymał tytuł barona Królestwa Wirtemberskiego oraz zmianę pisowni nazwiska z Uechtritz na Üchtritz.  Kolejnym dziedzicem dóbr był jego syn Karl Franz Emil II von Üchtritz-Fuga(*1808-+1886), który dnia 30.09.1865 roku otrzymał pruskie zezwolenie na używanie tytułu baronowskiego dla siebie i swoich dzieci. Po raz pierwszy ożeniony był z katoliczką Dominicą Marią Josephą hrabianką Amade de Varkony. Po rozwodzie w 1853 roku ożenił się po raz drugi z Paulą Meyer, popełniając mezalians. Dobra odziedziczył jego syn z pierwszego małżeństwa Emil III Joseph Kamil(*1841-+1928), właściciel majątku Bӧӧs na Węgrzech, który dnia 23.03.1903 otrzymał węgierski tytuł hrabiowski dla siebie i ślubnych następców oraz nazwisko von Üchtritz-Amade de Varkony. Po jego śmierci majątek dziedziczy jego syn Emil IV Otto hrabia von Üchtritz-Amade de Varkony(*1875-+1934), który w 1912 roku ożenił się z Stefanią Marią Karoliną baronówną Banhidy de Simand z Lӧkӧshaza. Kolejni właściciele to jego synowie: Emil Zsigmond Antal i Antal Victor(*1915-+1996).

PAŁAC

Pałac barokowy wzniesiony w latach 1661-1665, odnawiany w XIX i na początku XX wieku. W 1963 roku kolejny remont pałacu z adaptacją budynku na potrzeby kolonijno-wczasowe. Od 1976 roku popadający w ruinę, od 1991 nieużytkowany. Obecnie własność prywatna.

KOŚCIELNIKI GÓRNE /Ober-Steinkirch/

Wieś położona w gminie Leśna powiatu lubińskiego. Wzmiankowana w 1335 roku. Już od XIII wieku wieś stanowi lenno rodu von Uechtritz(Uechteritz), piszący się później von Uechtritz Und Steinkirch. W 1303/04 roku wymieniony został Johann von Uechtritz auf Steinkirch. W 1431 roku właścicielem wsi był Bernard von Uechtritz, obrońca Lubania podczas najazdu husyckiego, wzięty do czeskiej niewoli. W pierwszej połowie XVI wieku wieś podzielona na część: Górną, Środkową i Dolną, istniejące do dzisiaj. W XVII wieku majątek posiada rodzina von Gersdorf– wzmiankowany Wigand Gotlob von Gersdorf(*1681-+1708) oraz Wolf Adolf von Gersdorf(*1683-+1749). W 1812 roku obecny właściciel majątku Christian Friedrich von Gӧttlich sprzedaje dobra kapitanowi Ferdinandowi Rudolfowi von Gersdorf. Posiadają dobra prawdopodobnie do 1850 roku. Kolejnym właścicielem zostaje rodzina von Witzleben. Prawdopodobnie majątek zakupiony przez Oskara Friedricha Karla Alfreda von Witzleben(13.06.1820-24.04.1894), ożenionego z Emmą Flinsch(22.11.1825-02.11.1885). Mieli pięcioro dzieci urodzonych w Kościelnikach Gónych: 1.Marie Anne Frederike Henriette(1855), zamężną za Wilhelma hrabiego von Schleffen, 2.Helene Margarete Esther(1856), zamężną za Theodora von Kreckwitz, 3.AnnęMalwine Henriette(1857), zamężną za Erwina hrabiego von Auersperg, 4.Margaret Bethę Stephanie(1859), zamężną za Ferdinanda Rogalla von Biberstein, 5.Maxa Friedricha Ferdinanda(1860) ożenionego z Valeska de Aquiar Haupt. Na neoklasycystycznej kaplicy, byłym mauzoleum rodzinnym ostatnich właścicieli wsi, rodziny von Carnap podana jest data zakupu wsi przez Petera von Carnap- listopad 1866 rok. Wydaje się to mało prawdopodobne ponieważ w latach 1877, 1878, 1879 i w 1881 odbywały się śluby panien von Witzleben a ich matka Emma Flinsch-von Witzleben zmarła 02.11.1885 roku i pochowana została w Kościelnikach Górnych. Prawdopodobnie majątek został zakupiony przez Petera von Carnap w listopadzie 1886 roku. Posiadali dobra do 1945 roku. Ostatnią właścicielką była wdowa Ilse von Carnap.

PAŁAC

Tuż przy drodze zespół pałacowo-folwarczno-parkowy. Dwór wzniesiony prawdopodobnie w XVIII wieku został w 1866-67 roku rozbudowany i przemieniony na okazały pałac w stylu neorenesansu francuskiego. Obecnie opuszczony, popadający w ruinę. Obok pałacu zabudowania gospodarcze oraz czworaki. Z tyłu pałacu zaniedbany, zdziczały park krajobrazowy. Całe założenie sprawia przygnębiające wrażenie.

ZESPÓŁ BUDYNKÓW GOSPODARCZYCH

Zespół zbudowany przez Oskara Friedricha Karla Alfreda von Witzleben w 1863 roku.

ŁOMNICA /Lomnitz/

Wieś położona w gminie Zgorzelec powiatu zgorzeleckiego. W latach 1391-1403 była w rękach Petera von Grisslau(Greisslau, Gritzlau). Kolejnym właścicielem był Heinrich von Greisslau. Dnia 25.11.1420 roku król Zygmunt Luksemburski nadaje wieś w lenno Conradowi von Hoberg i jego synowi Hansowi von Hoberg oraz Wentschowi von Donyn. W 1454 roku Kazimierz Jagiellończyk nadał wieś jako lenno braciom Georgowi Burnhardowi i Andreasowi von Gersdorf. Ostatecznie wieś była własnością Nickela von Gersdorf. Później częste zmiany właścicieli. Wymienia się rody: Haug(Hugo) von Salza(1593-1608), Hans von Eberhardt(1ćw.XVII w.), Rudolph von Kyaw(1619-1641), von Boblitz(1644-1684), von Nostitz(1702-1727), Johann Georg Gottfried von Seidel(1728-1752), polski i saski królewski radca handlowy. Karl Christian von Besser(do 1770), Georg Karl von Müller(1772-1799), Wolff Ludwig Christian von Gersdorf(do 1807), Karl Christian Israel, obwodowy komisarz policji(1830-1841), Rudolph Maria Bernhard hrabia von Stillfried und Rattonitz, Maria von Schimmelpfennig(1844-1852), wdowa po baronie von Schimmelpfennig von der Oye(1857), Hans baron von Lebedur(do1867), Johann August Ullrich(1876,1890), Georg hrabia zu Lippe-Biesterfeld-Weissenfeld z Wiesbaden(1894-1897), Gustav Richter i E.von Wittbach(1910-1914), Karl Otto Enger(1922-1937).

DWÓR

Pierwsza siedziba powstała w XVI wieku. Renesansowy dwór przebudowano w latach 1610-20, kolejne przebudowy w latach 40-tych XVIII wieku, po pożarze w 1739 roku, 1841-1844 oraz w latach 60-tych XIX wieku. Główny korpus zbudowany na planie prostokąta z narożnymi wieżami. Podpiwniczony, główny trójkondygnacyjny korpus kryty dachem dwuspadowym. Obecnie własność prywatna, popadający w ruinę. Na pałacu dług ok. 500 000 zł. We dworze 3 rodziny. Budynek popadający w ruinę, niewielka część użytkowana. Do dworu przylega stajnia, ruina. Obok budynki gospodarcze w ruinie, podwórze zarośnięte, całość to jedna rozpacz.

ZESPÓŁ BUDYNKÓW GOSPODARCZYCH Z PODWÓRZEM

OSTRÓŻNO /Ostrichen/

Była wieś, obecnie dzielnica miasta Zawidów położonego w powiecie zgorzeleckim. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1489 roku. W 1493 roku była lennem rodu von Belwitz. Później należała do rodów: von Haugwitz, von Nostitz. W latach 1640-1757 była w posiadaniu rodziny von Gersdorff. W 1757 roku należała do rodu von Ziegler und Klipphausen. Wzmiankowany Karl Friedrich Traugott von Ziegler und Klipphausen oraz Karoline von Ziegler und  Klipphausen. Wymienia się również baronów von Manteuffel- wzmiankowany Hans Ernst Wilhelm baron von Manteufell z Żar(1796) a także rodzinę Richter. W 1838 roku majątek zostaje zakupiony przez szambelana dworu króla Prus Carla barona von Gersdorff, zmarłego w 1878 roku. Z tego rodu wymienia się: baronową Auguste, z domu hrabiankę Waldner von Freudenstein, zmarłą w 1883 roku, Karla barona von Gersdorff(zm.1904), baronównę Evę(ur. 1889). Przez małżeństwo Evy dobra przechodzą w ręce rodu von Lindeiner gen. von Wilkau. Posiadają majątek do 1921 roku. Kolejnym właścicielem dóbr zostają baronowie von Stein zu Kochberg przez drugie małżeństwo Evy z domu baronówny von Gersdorff.

ZAŁOŻENIE PAŁACOWO-PARKOWE

Po założeniu pozostały walące się zabudowania gospodarcze oraz park krajobrazowy. Pałac zniszczony podczas działań wojennych, rozebrany.

Bolków /Bolkenhain/

Miasto gminne leżące w powiecie jaworskim. Po raz pierwszy Bolków wymieniony w 1276 roku. W najstarszej części miasta nad Nysą Szaloną na wzgórzu położony jest zamek, wymieniony po raz pierwszy w 1277 roku. W tym czasie właścicielem był książę legnicki Bolesław II Rogatka a zamkiem w imieniu księcia zarządzali burgrabiowie. W 1368 roku do Korony Czeskiej włączono księstwo świdnicko-jaworskie, ale księżna Agnieszka , wdowa po Bolku II Małym, mogła dożywotnio zarządzać księstwem zgodnie z umową miedzy księciem a królem Karolem IV. Po śmierci księżnej Agnieszki w 1392 roku zamek włączony do Korony Czeskiej i oddawany był możnym rodom w zastaw. W 1462 roku na zamku osiadł rycerz króla czeskiego Jerzego z Podiebradów, Hans von Czirn, który za rozbój w 1467 roku został powieszony. W 1494 roku Władysław Jagiellończyk przekazał zamek jako zastaw Fabianowi von Tschirnhaus. Na początku XVI wieku król Ferdynand I odstąpił zamek w dożywocie biskupowi wrocławskiemu Jakobowi von Salza(1481-1539).  Po jego śmierci w roku 1543 dobra przeszły na rodzinę jako lenno. W 1570 zamek w rękach Matthiasa von Logau. W 1599 roku zamek przejął Jakob von Zedlitz. W rękach rodziny von Zedlitz zamek pozostawał do 1703 roku, kiedy ostatnie właścicielki tego rodu sprzedały zamek klasztorowi cystersów w Krzeszowie. Po sekularyzacji klasztoru w 1810 roku zamek przeszedł na własność państwa pruskiego, opuszczony popadł w ruinę. Po II wojnie światowej na zamku utworzono Oddział Muzeum Śląskiego we Wrocławiu. Od 1977 roku Oddział Muzeum Okręgowego w Jeleniej Górze.

Bolków 2013r.

Zespół pałacowo-folwarczny

 

 

 

Warmątowice Sienkiewiczowskie /Eichholz/

HISTORIA WSI

Wieś położona w gminie Krotoszyce powiatu legnickiego. Początki wsi sięgają średniowiecza. Pierwsza wzmianka o wsi pojawia się w roku 1217. Już wtedy na terenie wsi istniał niewielki zamek lub dwór obronny. W latach 1600-1602  Wenzeslausa von Zedlitz, starosta legnicko-brzeski, na zrębach starszej budowli stawia dwór obronny otoczony fosą. Wielokrotnie przebudowywany/1637, 1639, 1653/. W 1639 roku wieś należała do rodziny von Siegenberg. W latach 1653-1736 w posiadaniu rodu von Zaradeck. Od 1748 roku w rękach rodu von Seherr-Thoss, którzy w latach 1748-62 dokonują kolejnej rozbudowy i przebudowy dworu ze zmianą wystroju wnętrz. W 1782 roku wieś zakupuje Gotthard Oswald von Tschammer und Osten. Od niego dobra zakupuje hrabina von Roedern, która sprzedaje wieś ministrowi von Hoym, który dobra zakupił dla swojej bratanicy, późniejszej księżniczki  Biron von Kurland.  W roku 1812 wieś zakupiona przez pochodzącego z Podlasia, porucznika w służbie pruskiej, Ludwika Serafina von Olszewskiego, ożenionego z Helene Friederike von Schwenitz. Podczas odwrotu wojsk napoleońskich z wyprawy na Rosję, w 1813 roku doszło do bitwy nad Kaczawą. Głównodowodzącym wojsk prusko-rosyjskich był feldmarszałek Gebhard Leberecht von Blücher, wojsk francuskich generał MacDonald. Kwaterą główną feldmarszałka na czas bitwy był pałac von Olszewskiego. Kolejny właściciel, wnuk Ludwika, Alfred von Olszewski, zafascynowany dziełami Sienkiewicza a zwłaszcza Trylogią, nadał swoim dzieciom imiona słowiańskie- Draga/droga po serbsku/, Bogdan i Bolesław. W testamencie zastrzegł, że gdyby dzieci jego nie powróciły do polskich korzeni, majątek ma przejść na własność Henryka Sienkiewicza. W 1909 roku Sienkiewicz odmówił przyjęcia darowizny, a majątek należał do rodziny von Olszewskich do 1945 roku. Właścicielką pałacu była córka Alfreda, Draga, zamężna za Heinricha von Zedlitz und Neukirsch. W 1944 r. pałac stał się jedną ze składnic Güntera Grundmanna. Zdeponowano tu wielki zbiór numizmatyczny z Wrocławia. Po II wojnie światowej w rękach PGR z przeznaczeniem na mieszkania dla pracowników. Zdewastowany, opuszczony w latach 60-tych. W 1995 r. zakupili i  w latach 1995-98 wyremontowali go prywatni inwestorzy- Jadwiga i Jarosław Rabkowscy. Obecnie nie jest udostępniony do zwiedzania. Można go zobaczyć z bliska podczas rekonstrukcji bitwy kaczawskiej, która odbywa się cyklicznie w sierpniu. Bitwa nad Kaczawą w świadomości pruskiej miała duże znaczenie. Po raz pierwszy bitwę upamiętniono w 1817 roku. kiedy w kolejną rocznicę bitwy zwycięscy dowódcy:  von Blucher, von York, von Gneisenau odsłonili pomnik obok folwarku Christianhohe koło Bielowic- obecnie po pomniku pozostały resztki cokołu. W tym samym dniu odsłonięto pomnik w parku przypałacowym w Warmątowicach. Kilka lat po bitwie przy polnej drodze w pobliżu Krowiego Wzgórza posadzono lipę, zwaną „Lipą Bluchera”. Z inicjatywy Towarzystwa Historii i Starożytności  w ważnych miejscach bitwy ustawiono 11 identycznych betonowych obelisków, z których do dzisiaj pozostało 7, cztery nadające się do ponownego ustawienia.

Zedlitz (7)Tschammer (9)Roedern hrabia (2)Hoym (3)Biron herb książęcy (2)Seherr und Thoss

ZESPÓŁ PAŁACOWY

Zespół pałacowy składający się z: pałacu z XVII wieku wielokrotnie przebudowywanego, pawilonu ogrodowego, dawniejszej kapliczki z połowy XVIII wieku, parku z XVIII i drugiej połowy XIX wieku oraz zespołu folwarcznego, na który składa się: lamus z drugiej połowy XVIII wieku, budynek mieszkalny z drugiej połowy XVIII wieku, dwie stodoły z XIX wieku, stajnia z XIX wieku i obora z XIX wieku.

Screen Shot 057

Raszowa /Gross-Reichen/

HISTORIA WSI

Wieś położona w gminie i powiecie lubińskim. Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1267 roku/Rasova/, kiedy należała do klasztoru w Trzebnicy. Do 1577 roku Raszowa swoją nazwą obejmowała również Raszową Małą. Pierwszym znanym właścicielem wsi był Heinrich von Nuhteritz. W 1396 roku sprzedał wieś Johannowi von Poznow. Około roku 1725 wieś jest w rękach Johanna Georga von Luttichau. Później dość częste zmiany właścicieli- w 1772- von Hoch, w 1789-  generał von Roel, 1830-45- Dunckel, 1867-1873- Lehme, 1886- Adolf Michaelis, 1887- major Erich von Tiedemann, 1902- Fritz Strach, 1903- Kurt hrabia von Strachwitz, 1905- Fritz Hensel, którego spadkobiercy wymieniani byli do 1930 roku. W tym czasie majątek był dzierżawiony- w 1926 roku przez Ernsta Kirschner`a, w 1930 roku przez Waltera Schenk`a. W 1937 roku majątek rozparcelowano, dzieląc go na dwie części- dobra szlacheckie przejęło Śląskie Ziemskie Towarzystwo z Wrocławia, dobra leśne i ogrodnictwo znalazło się w rękach Viktora Nowaka.

ZESPÓŁ PAŁACOWY

Po zespole zachowały się: ruiny pałacu, znacznie uszkodzonego w 1945 roku, ruina mauzoleum rodowego oraz park krajobrazowy z XVIII wieku.

Screen Shot 058

Żerków /Gross Surchen/

HISTORIA WSI

Wieś położona w gminie Brzeg Dolny powiatu wołowskiego. Po raz pierwszy wymieniona w roku 1304 jako własność klasztoru Cystersów z Lubiąża. Od 1568 roku dzierżawiona, od 1593 roku już jako własność rodziny von Kanitz. W XVII wieku w rękach rodu von Köckritz, w XVIII wieku w posiadaniu rodu von Haugwitz, by w XIX wieku ponownie w rękach rodu von Köckritz.

Kanitz

KoekeritzHaugwitz (4)

ZESPÓŁ PAŁACOWY

W zachodniej części wsi zespół pałacowo-parkowy. Pałac zbudowany w 1791 roku, barokowy, zbudowany na rzucie litery C, trzyskrzydłowy, jednopiętrowy, podpiwniczony, korpus główny kryty dachem czterospadowym, skrzydła trójspadowym. W skład zespołu wchodzi: oficyna dworska z połowy XVIII wieku, spichlerz z początku XX wieku, stodoła z początku XX wieku. Obok park krajobrazowy o powierzchni 4 ha, założony w 1840 roku z zachowaną aleją lipową.

Screen Shot 066