GOWORÓW /Lauterbach/

Wieś położona w gminie Międzylesie powiatu kłodzkiego. Początki Goworowa sięgają XIV wieku. Przez większość swoich dziejów wchodził w skład majątku w Międzylesiu. Na krótko w 1358 roku Goworów(Luterbach) wchodził w skład państewka śnielińskiego z siedzibą na zamku Szczerba należącego do rodu von Glubos(von Glaubitz). Od XIV wieku istniał w Goworowie dwór majątku sołecko-sędziowskiego. Po upadku państewka śnie lińskiego wchodził w skład dóbr międzyleskich. W 1479 roku był własnością G. von Bischofshein. W 1538 roku dobra międzyleskie w tym Goworów nabył von Tschirnhaus. W 1544 roku W. von Zampach und Pottenstein sprzedał wieś G.P.Mathes`owi. Górny dwór w tym czasie należał do niejakiego Neumann. Kolejnym właścicielem jest J. von Seidlitz. Po jego śmierci wdowa wyszła za mąż za L. von Pannwitz z Wambierzyc. W 1576 roku rodzina von Pannwitz sprzedała wieś A. Hauschild z Różanki, a ten w 1582 roku odsprzedał ją K. Schilling. W 1611 roku właścicielem wsi był L. Neumann a następnie E. Dreher von Drehers. W1649 roku dwór górny nabyła F. Leweneg, od której za 1600 guldenów odkupił M. Katzer. Rodzina Katzer posiadała dwór górny do 1785 roku. W 1653 roku wieś zakupił hrabia von Althann z Międzylesia. Wolne sołectwo czyli dwór górny w 1785 roku nabył J. K. Ludwig, bogaty mieszczanin z Międzylesia, pochodzący z Boboszowa. W 1825 roku od syna J.K.Ludwiga dwór górny nabył Franz Bӓrgel, chirurg z Międzylesia. W 1832 roku majątek zakupił radca handlowy Wiehard z Lubawki. Wolne sołectwa w tym czasie należało do kupca o nazwisku John. W 1905 roku rodzina Wiehard odsprzedała majątek z dworek hrabiemu von Althann. W 1929 roku zespół pałacowy zakupiło państwo pruskie i zaadoptowało założenie na sanatorium dla urzędników policji pruskiej. Po wojnie własność Skarbu Państwa. Początkowo w zespole mieścił się Ośrodek Leczniczo-Wypoczynkowy Związku Nauczycielstwa Polskiego, od 1948 roku Państwowy Dom Dziecka. Od 1989 roku własność prywatna należąca do Mieczysława Krzeptowskiego z Zakopanego.

DWÓR

wzniesiony w 1785 roku przez J.K.Ludwig, przebudowany w 1891 roku. Zbudowany na planie prostokąta, podpiwniczony, dwukondygnacyjny, kryty dachem mansardowym. Zachowany portal wejściowy. Obok zabudowania gospodarcze: piętrowa oficyna i obora.

GŁODOWA /Goldbeck/

Wieś położona w gminie Bobolice powiatu koszalińskiego. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1492 roku. W XVI i XVII wieku miejscowy majątek należał do rodu von Zavten, w XVIII wieku do von Wenden. W 1884 roku właściciel majątku Clarsen buduje dwór, zakłada park oraz stawia budynki gospodarcze. W 1924 roku założenie gospodarcze zostaje rozbudowane przez właściciela, Gustawa Villnow.

Założenie dworsko-folwarczne

Zachował się dwór, znacznie przebudowany z zatraceniem elementów pierwotnego wystroju elewacji. Obok park krajobrazowy o powierzchni 2,7ha oraz zabudowania gospodarcze.

GŁĘBOKIE /Glambek/

Wieś położona w gminie Kalisz Pomorski powiatu drawskiego. Początki wsi sięgają XIIIw. Od 1853 roku majątek we wsi posiadał Heinrich Selle.  W 1879 roku majątek o powierzchni 786ha należał do rodziny Schulze. W 1896 roku majątek o powierzchni 900 ha posiadał Dammüller. W skład majątku wchodził folwark Lershof. W 1914 roku majątek o areale 850ha a w 1929 roku o powierzchni 900ha należał do Justusa Zierold. W skład majątku wchodził folwark Sicko(Leoshof).

 

GORZANÓW /Arnsdorf, Grafenort/

Wieś położona w gminie Bystrzyca Kłodzka powiatu kłodzkiego. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1341 roku kiedy to Konrad von Mosch von Bittendorf przekazał wieś swojemu bratu, Georgowi(zm. po 1373r.). Kolejno wieś należała do synów Georga: Petera(1390) i Tomasa(1383). Do 1624 roku wieś podzielona na trzy działy majątkowe: Moschenhof, Ratschinhof i Schlosshof. Dobra rodziny von Mosch(Moschen, Muschin) oraz von Ratschin zostały skonfiskowane przez cesarza w 1624 roku za udział w powstaniu czeskim i przekazane Johannowi Arbogastowi hrabiemu von und zu Annaberg, baronowi auf Dornsberg-Lӓtsch. W 1634 roku otrzymał tytuł hrabiowski. Jego córka, Marie Maximiliane w wianie wnosi majątek mężowi, Johannowi Friedrichowi hrabiemu von Herberstein(*1625-+1701), przedstawicielowi austriackiej rodziny szlacheckiej linii śląskiej. W 1670 roku przekształcił majątek w majorat ze zmianą nazwy miejscowości z Arnsdorf na Grafenort. Po nim majątek odziedziczył jego syn, Johann Friedrich Erdmann hrabia von Herberstein, żonaty z Marią Karoliną von Zierotin. Po nim majątek przejął jedyny syn,  Johann Anton hrabia von Herberstein, żonaty z Marią Antoniną hrabianką von Lichtenstein. Bezpotomny. Po jego śmierci dobra przejął brat Johanna Friedricha Erdmanna, Johann Leopold hrabia von Herberstein. Po jego bezpotomnej śmierci w 1728 roku majątek odziedziczył Johann Gundacker I hrabia von Herberstein linii styryjskiej. Po jego śmierci w 1770 roku majątek dziedziczy syn, Johann Gundacker II, żonaty z Antonią von Schrattenbach. Po jej śmierci ożenił się ponownie z hrabiną von Stargk. W 1801 roku przekazał majątek jedynemu synowi, Johannowi Hieronymusowi hrabiemu von Herberstein(*1772-+1847). Po jego śmierci zbiory i wyposażenie pałacu przeniesione do zamku Herberstein na terenie Austrii. Ostatnim właścicielem był Maximilian hrabia von Herberstein. W 1930 roku zakupiony przez gminę Bystrzyca Kłodzka.

MOSCHENHOF

Początkowo należał do rodu von Sterz. W 1361 roku majątek nabył Jerke von Moschin/Moschen. W 1623 roku umiera Hans von Moschen. Jego dzieci, dziedzice majątku: syn Maximilian i siostry Rosina, Zuzanna i Maria zostali w 1624 roku wywłaszczeni przez cesarza. W tym samym roku majątek przejął Johann Arbogast hrabia von und zu Annaberg, baron auf Dornsberg-Lӓtsch i włączył go do majątku Schlosshof.

SCHLOSSHOF

Majątek ten początkowo zwany był Klar. W połowie XIV wieku należał do rodu von Mühlstein, następnie do rodziny von Pannwitz. Około 1420 roku w posiadaniu Niklasa von Knoblauchsdorf. Około 1480 roku w posiadaniu Otto von Ratschin(Ottik von Raczin), później jego syna Friedricha(1540). Jego czterej synowie w 1559 roku podzielili majątek. Heinrich von Ratschin otrzymał Schlosshof oraz Freirichtergut. Po jego śmierci majątek odziedziczyli nieletni synowie: Heinrich, Friedrich i Hans. W 1624 roku majątek skonfiskowany przez cesarza i sprzedany Johannowi Arbogastowi hrabiemu von und zu Annaberg, baronowi auf Dornsberg-Lӓtsch.

RATSCHINDORF

W 1421 roku właścicielem majątku był Niclas von Knoblauchsdorf. W 1461 roku majątek w rękach syna Nicklasa, Caspara, którego córka wniosła majątek jako wiano mężowi, Otto von Ratschin. W 1520 roku majątek dziedziczą synowie: Caspar, Friedrich i Christoph. Po prawdopodobnie bezpotomnej śmierci Caspara i Christopha majątek w rękach Friedricha von Ratschin. Po Friedrichu dobra dziedziczy najmłodszy syn, Georg a po nim syn Georga, Hans von Ratschin, któremu cesarz konfiskuje dobra i sprzedaje Johannowi Arbogastowi hrabiemu von und zu Annaberg, baronowi auf Dornsberg-Lӓtsch.

FREIRICHTERGUT

Pierwszym znanym z imienia właścicielem majątku był w 1412 roku Georg Merwot, od którego w tym roku majątek zakupił Nickel von Mosch(Moschen). W 1437 roku właścicielem dóbr jest Niklas von Knoblauchsdorf. Kolejni właściciele: Christoph Seliger(1536) oraz Johann von Pernstein, od którego majątek zakupił Otto von Ratschin, właściciel Schlosshof.

ZAMEK

Zamek zbudowany w XIV wieku, uszkodzony podczas wojen husyckich i opuszczony w 1470 roku. W 1805 roku ruiny rozebrano. Prawdopodobnie obecny pałac powstał częściowo na murach zamku.

PAŁAC

Obecny pałac pomiędzy rokiem 1544 a 1570 ufundował Heinrich von Ratschin. Pałac rozbudował Johann Arbogast hrabia von und zu Annaberg, baron auf Dornsberg-Lӓtsch. Kolejna przebudowa i rozbudowa miała miejsce w latach 1653-57 na zlecenie Johanna Friedricha hrabiego von Herberstein. W 1701 roku remontowany. Kolejna przebudowa w stylu barokowym miała miejsce w 1735 roku oraz w 1869. W 1906 roku remontowany. Nie zniszczony podczas działań wojennych w 1945 roku. Zaadoptowany na mieszkania. Prace remontowe przeprowadzono w latach 1961-1963 oraz 1967-1977. W latach 90-tych obiekt sprzedany. W 2012 roku pałac zakupiony przez Fundację Pałac Gorzanów. Pałac w trakcie renowacji.

 

 

 

Serdeczne podziękowania Panu Markowi Haisig za poświęcony czas mimo choroby i przygotowań do imprezy kulturalnej kończącej okres karnawału. Dzięki właścicielowi poznaliśmy(oczywiście nie wszystkie)co ciekawsze pomieszczenia, łącznie z pałacowym teatrem a wszystko to było okraszone ciekawą historią pałacu a także  jeszcze ciekawszą historią walki o uratowanie przepięknego zabytku.

PARK

DWÓR MUSZYN

Zbudowany około 1579 roku przez Hansa von Mosch. Po pożarze w 1617 roku odbudowany. Później pełnił funkcję mieszkalną dla zarządcy dóbr. Zbudowany na planie prostokąta, dwukondygnacyjny, kryty dachem czterospadowym.

DWÓR RACZYN

Zbudowany w 1559 roku w miejscu dworu obronnego przez Georga von Ratschin. Był to budynek piętrowy, zbudowany na planie prostokąta. Przebudowywany w XIX i XX wieku. Po 1945 roku opuszczony, stopniowo ulegający destrukcji. Obecnie widoczne fragmenty murów obwodowych, szczątki sklepień.

GRONOWO /Gross Grünow/

Wieś położona w gminie Złocieniec powiatu drawskiego. Do 31.12.2018 roku należała do zlikwidowanej gminy Ostrowice. Wymieniana w 1420 roku. W 1499 roku należała do rodu von Borcke, która posiadała majątek jeszcze w 1729 roku. Od 1859 roku w posiadaniu rodu von Knebel-Dӧberitz.

PAŁAC

Pałac nie istnieje. Po założeniu zachowały się resztki parku, odrestaurowany budynek gospodarczy. Obecnie teren majątku jest terenem prywatnym.

GROCHÓW /Grocho/

Wieś położona w gminie Gubin powiatu krośnieńskiego. Wzmiankowana w 1588 roku(Grocho). Od 1588 do 1816 roku była wsią wasalną majątku Forst-Brody. Na terenie wsi majątek ziemski w posiadaniu wielu rodów rycerskich: von der Heide(1622,1636, 1655), baronowa von Ronow z domu von Biberstein(w latach 1668-1671), von Eichler(1671-1689), von Wiedebach(1689-1776), von Krackenhoff(1776-1793), von Wiedebach(1793-1796), von Manteuffel(1796-1816). Po 1816 roku majątek ziemski został rozparcelowany.

 

GOSTYŃ ŁOBESKI /Justin/

Wieś położona w gminie Płoty powiatu gryfickiego. Po raz pierwszy wymieniona w 1302 roku. Stare lenno rodu von der Osten. W 1394 roku wieś dzierżawiona przez Heinricha von Lockstede i jego syna Henninga. W XVIII wieku trzy działy własnościowe. Majątek A i B należał do kapitana Friedericha Wilhelma von der Osten. Majątek C był w posiadaniu wdowy po podpułkowniku von Schlichting, Katharinie Magdalenie, z domu von Treskow. Scalony majątek w 1802  roku Henning Friedrich von der Osten sprzedaje Georgowi Bernhardowi hrabiemu von Bülow. W 1857-62 majątek w posiadaniu Hansa Adolfa Carla hrabiego von Bülow. Wg księgi adresowej z 1879 roku właścicielem majątku jest hrabia von Perponcher-Sedlnitzky a dobra liczą 467,09 ha gruntów. W 1905 roku dobra w posiadaniu rodziny Radmann. W 1910 roku majątek ich obejmował 467,10 ha gruntów a w 1928 roku kiedy właścicielem był Ernst Radmann a zarządzającym Kurt Radmann dobra liczyły 403 ha gruntów. Posiadali majątek do 1945 roku.

ZAŁOŻENIE DWORSKIE

W południowo-wschodniej części wsi położony był majątek ziemski, w skład którego wchodził dwór z parkiem krajobrazowym oraz zabudowania gospodarcze. Po założeniu zachował się zaniedbany park oraz ruiny budynków gospodarczych.

GORZUPIA /Gladisgorpe/

Wieś położona w gminie Żagań powiatu żagańskiego. W latach 1426-1625 wieś należała do rodu von Gladis. Później dobra posiada rodzina von Unruh z Borowa Wielkiego, część wsi od 1606 roku była w rękach rodziny von Seelstrang. Posiadali ją do 1745 roku, w międzyczasie scalając oba majątki w 1715 roku. Od 1745 roku majątek przejęty przez państwo pruskie. Dobra w 1786 roku zakupił książę kurlandzki Piotr Biron, zmarły w 1800 roku. Po nim majątek odziedziczyła córka, księżna Dorota vde Talleyrand-Perigord. Należała do rodziny książąt de Talleyrand-Perigord do 1937 roku- wymienieni Louis(zm.1898), Boson(zm.1910), Howard(ur. 1909).

GOLENIÓW /Gollnow/

Miasto powiatowe położone nad rzeką Iną. Po raz pierwszy wzmiankowany w 1220 roku. Prawa miejskie Goleniów otrzymał 1268 roku z rąk księcia Barnima I. W 1368 roku przyłączone do Hanzy. Burzliwy rozwój w średniowieczu- pod koniec epoki powstają obwarowania miejskie z bramami oraz basztami. Późniejsze pożary miasta w XVI wieku oraz działania wojenne i rabunki załamały gospodarkę miasta i jego rozwój. Od 1648 roku w rękach Szwedów. Do Prus wraca po pokoju sztokholmskim w 1720 roku. Duże zniszczenia(60-65%) podczas II wojny światowej. Od 1999 roku miasto powiatowe.

Folwark Wyk– tereny byłego folwarku położone na północno-zachodnim krańcu miasta, obecnie ul. Jana Matejki i Przemysłowa

Pałacyk myśliwski w parku im. Ignacego Jana Paderewskiego

GŁĘBOKIE-PILCHOWO-SZCZECIN /Vw. Glambeck/

Obecnie osiedle administracyjne Szczecina, położone w rejonie Zachów, składające się z dwóch części miasta: Głębokie i Pilchowo. Na terenie osiedla, przy głównej drodze, na ul. Zegadłowicza 16 położony był folwark należący do majątku w Bezrzeczu, założony prawd. w XVIII wieku przez rodzinę von Ramin. Pozostałością budynek prawdopodobnie administracji folwarku(były dwór), obecnie należący do parafii rzymskokatolickiej pw. Św. Brata Alberta.

GUMIEŃCE-SZCZECIN /Scheune/

Była wieś obecnie jedna z dzielnic Szczecina. Należąca w średniowieczu do kościoła św. Jakuba w Szczecinie wzmiankowana w 1253, 1293, 1308 i 1309 roku. Na jej terenie położony był majątek powstały na początku XIX wieku, obecnie położony przy ul. Husarów. Po wyodrębnieniu w 1810 roku gruntów powstaje majątek będący własnością rodziny Bornfeld a następnie Ruckforth. Kolejnym właścicielem majątku zostaje Carl Wilhelm Schultz zmarły w 1841 roku. W 1861 roku dobra na licytacji zakupuje Mathilda Germershausen, z domu Schultz. Rodzina Germershausen posiadała majątek do 1945 roku. W 1910 roku dobra liczyły 245 ha gruntów i należały do E. Germershausen. W 1928 roku majątek liczący 224,5 ha gruntów należał do Pani Marty Germershausen, administrowany przez W.Kutschke. Po II wojnie światowej na terenie majątku istniało PGR. Obecnie należy do Agencji Rozwoju Regionalnego.

DWÓR

Zespół dworsko-folwarczny składa się z dworu z pierwszej połowy XIX wieku, przebudowanego i rozbudowanego w drugiej połowie XIX wieku. Obok park krajobrazowy oraz budynki gospodarcze.