HISTORIA WSI 

Wieś położona w gminie Dobiegniew powiatu strzelecko-drezdeneckiego. Powstała na terenie folwarku założonego prawdopodobnie na początku w XVIII wieku. W 1715 roku właścicielką folwarku była Pani von Hoffstädt. Od 1718 roku majątek należał do Friedricha Prophalus z Drezdenka. W połowie XVIII wieku majątek zakupiła rodzina von Waldow, właściciele Wołogoszczy i Mierzęcina. Byli właścicielami do 1945 roku.

ZAŁOŻENIE DWORSKO-FOLWARCZNE

 W centralnej części wsi na niewielkim wzniesieniu stoi dworek byłego zarządcy folwarku, przebudowany. Już w XVIII wieku mowa jest o siedzibie dworskiej. Możliwe, że obecna stoi na fundamentach starszej budowli. W sąsiedztwie reszki założenia parkowego. Poniżej wzniesienia widoczne resztki założenia folwarcznego z: podwórzem, ruiną stodoły i datą jej budowy-1869, prawdopodobnie z tego samego okresu stojący obok budynek stajni, obecnie w ruinie. Z tyłu stodoły i stajni niewielki staw.

Wieś położona w gminie Strzelce Krajeńskie powiatu strzelecko-drezdeneckiego. Wzmiankowana w 1337 roku jako opuszczona po zniszczeniach dokonanych podczas najazdu wojsk króla Władysława Łokietka w roku 1326. W średniowieczu była własnością rodu von Bornstaedt. W 1608 roku wieś podzielona na dwa działy rycerskie należące do rodu von Bornstaedt i do Markusa von Billerbeck. W XVII wieku wieś należała do rodu von Wreech. We dworze mieszkał Wilhelm von Wreech, który musiał uciekać z majątku przed wojskami armii duńskiej podczas wojny 30-letniej. W 1644 roku wieś w rękach Gotfrieda von Billerbeck, syna Markusa. W XVIII wieku dobra są w rękach rodziny von Natzmer, później rodziny von Sack. Drogą małżeństwa kapitana Camillusa von Brand z córką właściciela, dobra przechodzą na własność rodziny von Brand. W 1823 roku majątek należy do wdowy Caroline von Brand, z domu von Sack. Od 1828 roku dobra należą do szambelana dworu królewskiego Adolfa Ernesta von Brand, później do kanonika berlińskiego Gustava Erdmanna Kamila von Brand. W 1879 roku majątek obejmował 1244ha gruntów. W 1896 roku dobra obejmowały 1318ha gruntów. W 1914 oraz w 1929 roku majątek o powierzchni 1372ha wchodził w skład majątku w Ługach należących wtedy do Dr.Jur. porucznika Adolfa von Brandt . Ostatnim właścicielem był Ingo von Brand, który w 1945 roku popełnił samobójstwo.

ZAMEK

Na wzgórzu morenowym, w północnej części półwyspu przy przesmyku między jeziorami Lipie i Słowa na przełomie XIII/XIV wieku znajdował się zamek należący do rodu von Bornstaedt. Wcześniej istniało tu grodzisko słowiańskie związane z grodem santockim. Badania archeologiczne prowadzone były w 2011 roku.

ZAŁOŻENIE DWORSKIE

Dwór zbudowany w latach 20 XIX wieku prawdopodobnie na murach wcześniejszej budowli w 1945 roku został zniszczony podczas działań wojennych i rozebrany. Pozostałością po założeniu jest stodoła zamykająca czworoboczny dziedziniec gospodarczy.

Wieś położona w gminie Szprotawa powiatu żagańskiego, wzmiankowana w 1295 i 1337 roku. Podzielona na część Górną-Kościelną, Środkową i Dolną. Od XIV wieku posiadłość rodu von Brandt. Jako właścicieli wymienia się rodziny: Warkotsch, von Thadern, von Lüttwitz, von Knobelsdorff, Raimann, von Tschirschky, von Kottwitz.

DŁUGIE DOLNE- ZAŁOŻENIE PAŁACOWO-PARKOWE, FOLWARK KOŚCIELNY,  FOLWARK DOLNY

W XVII wieku dobra należą do rodziny von Lüttwitz– w 1672 roku wymienia się Balthasara von Lüttwitz. W latach 1730-40 Balthasar Friedrich von Lüttwitz buduje rokokowy pałac oraz zakłada park z ogrodem. W 1818 roku majątek jest w rękach wdowy po ostatnim z rodu von Lüttwitz- Charlotty, z domu von Kottwitz. Po niej dobra przechodzą w ręce rodu von Kottwitz. W 1937 roku właścicielem majątku był Wilhelm von Kottwitz. Dobra liczyły wtedy 475 ha gruntów. Ostatnim właścicielem sprzed 1945 roku był Reinhold baron von Kottwitz, znany w Niemczech hodowca koni sportowych. Zbudowany na planie prostokąta, piętrowy, podpiwniczony. Charakterystyczna elewacja frontowa z wystawką nad wejściem głównym, zakończoną wieżyczką. Zachował się pierwotny układ wnętrz, ozdobne sufity i kominy. W otoczeniu okazały park z okazami 150-letnich lip i dębów. Po 1945 roku w posiadaniu PGR, od połowy lat 90-tych XX wieku w rękach Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa. Obecnie własność prywatna.

FOLWARK KOŚCIELNY Z DWOREM-2022R.

We wschodniej części wsi w pobliżu ruin gotyckiego kościoła położony jest dwór z pierwszej połowy XVI wieku, zbudowany przez rodzinę von Warkotsch. Prawdopodobnie ze względu na pobliże kościoła gotyckiego majątek zwany był kościelnym. W roku 1600 należał do Seifrida von Thadern, który w roku 1631 sprzedaje go rodzinie von Lüttwitz. W 1818 roku jest własnością wdowy po ostatnim potomku rodu von Lüttwitz, Charlotty z domu von Kottwitz. Po niej dziedziczy rodzina von Kottwitz, która pozostaje właścicielami dworu i majątku do 1945 roku. Po 1945 roku zasiedlony był przez mieszkańców wsi. Obecnie w rękach prywatnych.
Dwór założony na planie prostokąta, murowany z kamienia polnego, podpiwniczony. Dwukondygnacyjny. Pokryty dachem czterospadowym. Elewacja prosta, charakterystyczna dla dworów obronnych, w części zachodniej z ryzalitem, z wejściem głównym do budynku. W środku zachowane drewniane schody prowadzące na piętro. Wnętrze ulegało częstym przemianom na przełomie XIX i XX wieku z zatarciem pierwotnego układu.

FOLWARK DOLNY 2022r.

DŁUGIE ŚRODKOWE- ZAŁOŻENIE DWORSKO-FOLWARCZNO-PARKOWE

Zespół dworski usytuowany w środkowej części wsi przy drodze do Mycielina, składający się z dworu, zabudowań folwarcznych oraz parku. Zbudowany w pierwszej połowie XIX wieku, był siedzibą zarządcy. Właścicielami majątku w drugiej połowie XVIII wieku była rodzina von Knobelsdorff. Wdowa po Christianie Wilhelmie von Knobelsdorff w roku 1817 sprzedaje majątek Ernstowi Friedrichowi Raimann. Właścicielami wsi w czasie budowy dworu była rodzina von Kottwitz, którzy zakupiła dobra od Roberta Raimann, syna Ernsta, w roku 1877. Rodzina von Kottwitz posiadała majątek do 1945 roku. Po 1945 roku w rękach PGR, później w posiadaniu Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa. Obecnie własność prywatna.
Dwór murowany, podpiwniczony, założony na planie prostokąta, parterowy z użytkowym poddaszem. Elewacja frontowa dziewięcioosiowa, w części środkowej pseudoryzalit z półkolistą niszą, w przyziemiu z wejściem głównym, w partii poddasza obudowany balkon zamknięty trójkątnym naczółkiem z zegarem. Elewacja północna, siedmioosiowa z pseudoryzalitem w części centralnej, z oknem połaciowym typu „wole oko” w połaci dachowej. We wnętrzu zachowane drewniane schody w holu głównym prowadzące na piętro.

Wieś położona w gminie Lubsko powiatu żarskiego. Pierwsza wzmianka o miejscowości pochodzi z 1292 roku(Doltzig) oraz wielokrotnie w kolejnych latach-1346(Doltzygk), 1375(Dolczk), 1452(Dulz), 1527(Dolczigk), 1551(Tulczigk), 1614(Dolczig). W 1292 roku Volpert von Kalckreuth odkupił wieś od swojego ojca. W 1375 roku wieś posiada Botho von Kalckreuth. W 1429 roku lenno we wsi posiadał Hans von Polenz i Ulrich von Kalckreuth. W 1471 roku wieś Dolczus w rękach Baltzera von Kalckreuth. W 1551 roku bezpotomnie umiera Melchior von Kalckreuth. W tym roku część gruntów we wsi otrzymują w lenno bracia Adam i Casper von Unwirde(Unwürde). W 1551 roku wójt ziemski Albrecht Schlick zatwierdził żonie Eusebiusa von Kalckreuth dożywocie na połowę majątku dłużeckiego. W latach 1566 i 1582 mowa o kuzynach zmarłego bezpotomnie Maximiliana, Johanna i Eusebiusa von Kalkreuth. Częste zmiany właścicieli w XVII wieku. W 1614 roku po zakupieniu majątku od Adama von Kalkreuth, wójt ziemski Heinrich Wilhelm von Promnitz nadał Johannowi Wilhelmowi von Biberstein w lenno Dłużek.  W roku 1643 majątek zakupuje Wolf von Dietrych a już w 1649 roku majątek zakupił Christian von Kalckreuth, zmarły w 1677r. R. Lehmann podaje, że rodzina von Kalckreuth posiadała majątek już od 1622 roku do co najmniej 1679 roku, w roku w którym książę Christian I potwierdził lenno dzieciom Christiana von Kalckreuth. W 1685 roku dobra zastawione u Siegfrieda von Wiedebach. Podobno już 1684 roku lenno w Dłużku posiadał Johann Adolph von Dallwitz. Lehmann podaje, że w 1679 roku mogło dojść do zakupu majątku przez Johanna Adolpha. Prawdopodobnie zakupił część gruntów we wsi kiedy jeszcze w 1685 roku bracia von Kalckreuth zastawiają swój majątek u von Wiedebach`a. Część gruntów w Dłużku zakupił Johann Adolph von Dallwitz(1629-1684), właściciel Starosiedla. Całość w 1687 lub 1688 roku zakupił jego syn Johann Friedrich von Dallwitz, zmarły w 1713 roku. Dwukrotnie żonaty, z 1-mo Eleonorą von Gotz, zmarłą w 1698 roku oraz z Johanną, zmarłą w 1740. Zmarł bezpotomnie. Majątek odziedziczyła wdowa, później przeszedł w ręce Johanna Wolffa von Dallwitz, właściciela Starosiedla. Wśród właścicieli z rodu von Dallwitz wymienia się również Johanna Friedricha(1715-1783). W 1802/1803 roku majątek zakupił Heinrich Otto von Thielau(zm.1854), właściciel Neu-Dӧbern. Od 1822 roku dobra w rękach jego syna, Carla Otto. Po jego śmierci wdowa w 1845 roku sprzedała majątek baronowej baronowej Charlotte Friederike von Steinӓcker, właścicielce Kunersdorf(Kunowice). W 1851 roku wg Lehmanna lub w 1852 roku dobra kupił Fedor von Tschirschky und Bӧgendorff. W 1856 lub w 1857 roku majątek zakupił książę Friedrich VIII Christian August von Schleswig-Holstein-Sonderburg-Augustenburg(*06.07.1829-+14.01.1880), który w 1856 roku ożenił się z księżniczką Adelheid zu Hohenlohe-Langenburg(*20.07.1835-+25.01.1900). Dnia 22 października 1858 roku w Dłużku na świat przychodzi przyszła żona cesarza Niemiec Wilhelma II, Augusta Victoria, najstarsza z córek księcia. Była jednym z siedmiorga rodzeństwa. W 1866 roku, część podaje 1867 rok  a może już w 1864 roku właścicielem Dłużka został pruski generał piechoty Eduard Ernst Friedrich Hannibal Vogel von Falckenstein– /*05.01.1797Wrocław-+06.04.1885 Lubsko/. Uczestnik wojen napoleońskich w latach 1813-14. Od 1864 roku szef sztabu i wódz armii jutlandzkiej w wojnie z Danią. W okresie wojny prusko-austriackiej gubernator Czech. W 1829 roku poślubił jedyną córkę berlińskiego kupca Luise Wilhelmine Julie Gartner(21.01.1813r. Berlin-zm.24.08.1892r. Dłużek). Mieli siedmioro dzieci. W 1879 roku majątek ich obejmował 1017,93ha gruntów. Po śmierci generała majątek odziedziczył najmłodszy z synów, pruski generał piechoty i polityk Maximilian Vogel von Falckenstein(*19.04.1839 Berlin-+07.12.1917r), żonaty z Marią baronową von Stolzenberg(*1842-+1915). W 1914 roku majątek jego obejmował 1006ha wraz z folwarkiem Louisenthal. Po śmierci Maximiliana, ostatniego męskiego potomka rodu Vogel von Falkenstein w 1917 roku właścicielem majątku został Kunz Trützschler von Falkenstein(*28.09.1849 Berlin), najstarszy syn córki Maximiliana, Luise Henriette Helene Marie(*10.01.1830 Berlin-+02.11.1893 Frankfurt nad Odrą) zamężnej od 1847 roku za Theodora  Trützschler von Falkenstein(11.08.1817 Berlin-+27.07.1899 Frakfurt nad Odrą). Od 1918 roku własność Konrada Trützschler von Falkenstein(*17.11.1850 Berlin-+05.03.1939 Dłużek) z Berlina, brata Kunza którego majątek w 1929 roku obejmował 1000ha. W 1878 roku ożenił się z Marie Paech(*19.10.1855r), córką właściciela Przełaz w powiecie świebodzińskim. Ostatnią właścicielką była Gabriele Marie Luise Katharine(*03.02.1881-+1968), córka Konrada i Marie Paech, która w 1907 poślubiła Arthura Hermanna Krause zmarłego w 1915 roku. Mieli dwóch synów: Helmutha Edmunda(1908-1942) i Ulricha Ernsta(1910-1977). Majątek opuścili 11.02.1945 roku.

 Eduard Ernst Friedrich Hannibal Vogel von Falckenstein

ZESPÓŁ PAŁACOWO-PARKOWY

Po drugiej wojnie światowej pałac jest w posiadaniu PGR, później AWRSP. Przez cały okres pomieszczenia służyły za mieszkania pracownikom tutejszego gospodarstwa. Po 2000 roku rodziny zostały wyeksmitowane. Obecnie pałac jest nieużytkowany. Prawdopodobnie już za czasów rodziny von Kalckreuth znajdowała się w Dłużku siedziba rycerska, o której brak wzmianek. Wzniesienie późnorenesansowego dworu przypisuje się Adolfowi von Dallwitz(1631-1684), komisarzowi wojennemu księcia saskiego. W drugiej połowie XIX wieku Fedor von Tschirschky przekształca dwór w neogotycki pałac. W tym też czasie pobudowano nowe budynki gospodarcze folwarku oraz przekształcono ogród w park. Remontowany staraniem PGR w latach 1960-62. Pierwotne, renesansowe cechy stylowe zatarte zostały przez klasycystyczną i neogotycką przebudowę. Murowany z cegły. Pierwotne założenie na planie prostokąta z okazałymi ryzalitami uległo zniekształceniu wskutek rozbudowy. Piętrowy, w niektórych partiach trzykondygnacyjny. W pomieszczeniach parterowych najstarszej centralnej części zachowane są sklepienia krzyżowe i kolebkowe z lunetami. W oryginalnego wyposażenia pałacu zachowała się częściowo stolarka okienna i drzwiowa. Pałac jest usytuowany na skraju krajobrazowego parku z XVIII-XIX wieku.

Schleswig-Holstein-Sonderburg-Augustenburg

Dnia 22.10.1858 roku w Dłużku na świat przychodzi pierwsza żona cesarza Niemiec, Wilhelma II, Augusta Wiktoria Fryderyka Ludwika Feadora Jenny von Schleswig-Holstein-Sonderburg-Augustenburg, córka księcia Schleswig-Holstein Fryderyka VIII i Adelajdy- córki Ernesta Chrystiana Karola IV księcia von Hohenloe-Langenburg. Zmarła w Holandii w miejscowości Doorn dnia 11.04.1921 roku.
Pochodziła z młodszej linii książąt oldenburskich, dynastii pochodzenia niemieckiego, panującej w Oldenburgu, księstwie Holsztynu oraz krajach skandynawskich Danii, Norwegii i Szwecji. Boczne linie panowały także w Rosji oraz Grecji. Przedstawicielem tej dynastii jest także Filip Mountbatten, książę małżonek brytyjskiej królowej, Elżbiety II. Jest synem księcia greckiego Andrzeja von Schleswig-Holstein-Sonderburg-Glücksburg, młodszego syna króla Grecji Jerzego I. Nazwisko przyjął po matce, Alicji Battenberg/Mountbatten/spokrewnionej z królową Wiktorią Hanowerską.
Oldenburg to historyczna kraina w północnych Niemczech, obecnie część landu Dolna Saksonia. W średniowieczu- siedziba rodu Oldenburgów. Od 1777 roku stanowiło część księstwa Holstein-Oldenburg. W latach 1815-1918 miało status księstwa Oldenburg. W 1871 roku weszło w skład Cesarstwa Niemieckiego. Założycielem dynastii oldenburskiej był Egilmar I zmarły w 1108 roku. Jego wnuk Chrystian zmarły w 1167 był pierwszym hrabią Oldenburga.
Młodsza linia wywodząca się od księcia Jana/właściwe Hans, zmarły w 1622 roku/, młodszego syna króla Danii i Norwegii Chrystiana III w XV i XVI wieku podzieliła się na kilka gałęzi:
• Holstein-Franzhagen/wygasła w 1709 roku/
• Holstein-Sonderburg-Beck
• Holstein-Wiesenburg/wygasła w 1744 roku/
• Holstein-Norburg/wygasła w 1688 roku/
• Holstein-Glucksburg/wygasła w 1779 roku/
• Holstein-Plau/wygasła w 1761 roku/
Książę Fryderyk z linii Holstein-Sonderburg-Augustenburg w roku 1863 przyjął tytuł księcia Schleswig-Holstein. Jego syn Ernst Gunther został pozbawiony tronu w 1918 roku. Linia ta wygasła w roku 1931 ze śmiercią księcia Alberta.

PAŁAC- 2022r.