Bronikowo /Neu Bentschen/

Osada położona w gminie Zbąszynek powiatu świebodzińskiego. Folwark prawdopodobnie założony w XIX wieku za czasów Wyssogota-Zakrzewskich, właścicieli pobliskiej Chlastawy i Kosieczyna. W 1907 roku należał do Adalberta Severina von Zakrzewskiego. W 1913 roku wchodził w skład majątku w Chlastawie należącym do Georga Schulz. W 1914 roku majątek należał do A.Lauke.

ZAŁOŻENIE DWORSKO-FOLWARCZNE

 Na założenie składa się dwór w otoczeniu niewielkiego parku oraz  z zabudowy gospodarczej-drewniana stodoła.

Plan założenia dworsko-folwarcznego z 1938 roku.

Warmątowice Sienkiewiczowskie /Eichholz/

HISTORIA WSI

Wieś położona w gminie Krotoszyce powiatu legnickiego. Początki wsi sięgają średniowiecza. Pierwsza wzmianka o wsi pojawia się w roku 1217. Już wtedy na terenie wsi istniał niewielki zamek lub dwór obronny. W latach 1600-1602  Wenzeslausa von Zedlitz, starosta legnicko-brzeski, na zrębach starszej budowli stawia dwór obronny otoczony fosą. Wielokrotnie przebudowywany/1637, 1639, 1653/. W 1639 roku wieś należała do rodziny von Siegenberg. W latach 1653-1736 w posiadaniu rodu von Zaradeck. Od 1748 roku w rękach rodu von Seherr-Thoss, którzy w latach 1748-62 dokonują kolejnej rozbudowy i przebudowy dworu ze zmianą wystroju wnętrz. W 1782 roku wieś zakupuje Gotthard Oswald von Tschammer und Osten. Od niego dobra zakupuje hrabina von Roedern, która sprzedaje wieś ministrowi von Hoym, który dobra zakupił dla swojej bratanicy, późniejszej księżniczki  Biron von Kurland.  W roku 1812 wieś zakupiona przez pochodzącego z Podlasia, porucznika w służbie pruskiej, Ludwika Serafina von Olszewskiego, ożenionego z Helene Friederike von Schwenitz. Podczas odwrotu wojsk napoleońskich z wyprawy na Rosję, w 1813 roku doszło do bitwy nad Kaczawą. Głównodowodzącym wojsk prusko-rosyjskich był feldmarszałek Gebhard Leberecht von Blücher, wojsk francuskich generał MacDonald. Kwaterą główną feldmarszałka na czas bitwy był pałac von Olszewskiego. Kolejny właściciel, wnuk Ludwika, Alfred von Olszewski, zafascynowany dziełami Sienkiewicza a zwłaszcza Trylogią, nadał swoim dzieciom imiona słowiańskie- Draga/droga po serbsku/, Bogdan i Bolesław. W testamencie zastrzegł, że gdyby dzieci jego nie powróciły do polskich korzeni, majątek ma przejść na własność Henryka Sienkiewicza. W 1909 roku Sienkiewicz odmówił przyjęcia darowizny, a majątek należał do rodziny von Olszewskich do 1945 roku. Właścicielką pałacu była córka Alfreda, Draga, zamężna za Heinricha von Zedlitz und Neukirsch. W 1944 r. pałac stał się jedną ze składnic Güntera Grundmanna. Zdeponowano tu wielki zbiór numizmatyczny z Wrocławia. Po II wojnie światowej w rękach PGR z przeznaczeniem na mieszkania dla pracowników. Zdewastowany, opuszczony w latach 60-tych. W 1995 r. zakupili i  w latach 1995-98 wyremontowali go prywatni inwestorzy- Jadwiga i Jarosław Rabkowscy. Obecnie nie jest udostępniony do zwiedzania. Można go zobaczyć z bliska podczas rekonstrukcji bitwy kaczawskiej, która odbywa się cyklicznie w sierpniu. Bitwa nad Kaczawą w świadomości pruskiej miała duże znaczenie. Po raz pierwszy bitwę upamiętniono w 1817 roku. kiedy w kolejną rocznicę bitwy zwycięscy dowódcy:  von Blucher, von York, von Gneisenau odsłonili pomnik obok folwarku Christianhohe koło Bielowic- obecnie po pomniku pozostały resztki cokołu. W tym samym dniu odsłonięto pomnik w parku przypałacowym w Warmątowicach. Kilka lat po bitwie przy polnej drodze w pobliżu Krowiego Wzgórza posadzono lipę, zwaną „Lipą Bluchera”. Z inicjatywy Towarzystwa Historii i Starożytności  w ważnych miejscach bitwy ustawiono 11 identycznych betonowych obelisków, z których do dzisiaj pozostało 7, cztery nadające się do ponownego ustawienia.

Zedlitz (7)Tschammer (9)Roedern hrabia (2)Hoym (3)Biron herb książęcy (2)Seherr und Thoss

ZESPÓŁ PAŁACOWY

Zespół pałacowy składający się z: pałacu z XVII wieku wielokrotnie przebudowywanego, pawilonu ogrodowego, dawniejszej kapliczki z połowy XVIII wieku, parku z XVIII i drugiej połowy XIX wieku oraz zespołu folwarcznego, na który składa się: lamus z drugiej połowy XVIII wieku, budynek mieszkalny z drugiej połowy XVIII wieku, dwie stodoły z XIX wieku, stajnia z XIX wieku i obora z XIX wieku.

Screen Shot 057

Raszowa /Gross-Reichen/

HISTORIA WSI

Wieś położona w gminie i powiecie lubińskim. Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1267 roku/Rasova/, kiedy należała do klasztoru w Trzebnicy. Do 1577 roku Raszowa swoją nazwą obejmowała również Raszową Małą. Pierwszym znanym właścicielem wsi był Heinrich von Nuhteritz. W 1396 roku sprzedał wieś Johannowi von Poznow. Około roku 1725 wieś jest w rękach Johanna Georga von Luttichau. Później dość częste zmiany właścicieli- w 1772- von Hoch, w 1789-  generał von Roel, 1830-45- Dunckel, 1867-1873- Lehme, 1886- Adolf Michaelis, 1887- major Erich von Tiedemann, 1902- Fritz Strach, 1903- Kurt hrabia von Strachwitz, 1905- Fritz Hensel, którego spadkobiercy wymieniani byli do 1930 roku. W tym czasie majątek był dzierżawiony- w 1926 roku przez Ernsta Kirschner`a, w 1930 roku przez Waltera Schenk`a. W 1937 roku majątek rozparcelowano, dzieląc go na dwie części- dobra szlacheckie przejęło Śląskie Ziemskie Towarzystwo z Wrocławia, dobra leśne i ogrodnictwo znalazło się w rękach Viktora Nowaka.

ZESPÓŁ PAŁACOWY

Po zespole zachowały się: ruiny pałacu, znacznie uszkodzonego w 1945 roku, ruina mauzoleum rodowego oraz park krajobrazowy z XVIII wieku.

Screen Shot 058

Puszyna /Puschine/

Puszyna, opolskie

HISTORIA WSI

Wieś położona w gminie Korfantów powiatu nyskiego. Wieś o średniowiecznych korzeniach. Należała do Templariuszy. Później częste zmiany właściciele majątku:

w 1551 – Christof von Schaffgotsch,

w 1592 – Heinrich Buchta von Buchtitz,

w 1632 – Friedrich der Blacha von Lubie,

w 1688- Eva hrabianka von Orlick,

hrabina von Gaschin,

1695- Franz Melchior von Donat,

1776- hrabia von Seherr-Thoss.

Na początku XIX stulecia średniowieczny zamek popadał w ruinę. W 1844 roku majątek w rękach hrabiego Francken-Sierstorpff, który przywrócił świetność majątkowi. W 1855 roku zburzył stary zamek pozostawiając tylko wieżę, zbudował nowe budynki gospodarcze, stajnie i mieszkania dla służby. Założył również ogród i park. Od 1905 roku majątek w posiadaniu Marcusa von Ballestrem, który ożenił się z Irmgard hrabianką von Francken-Sierstorpff.

Schawgotsch

PAŁAC

 Pałac zburzony podczas działań wojennych w 1945 roku.

Screen Shot 059

Grąbkowo /Grumbkow/

Wieś położona w gminie Potęgowo powiatu słupskiego. Korzenie wsi sięgają średniowiecza, na terenie której istniał duży majątek rycerski. Wieś przez wieki należała do możnego pomorskiego rodu von Grumbkow(Grumbekow). W 1277 roku wymienieni byli bracia: Bisbraunus, Tezlaus i Gneomarus de Grumbkow. Grąbkowo było ich siedzibą rodową do końca XVI wieku, a własnością z przerwami do 1782 roku(wg innego źródła do 1778. W drodze dziedziczenia majątek przypadł Klausowi von Massow, który w 1529 roku sprzedał majątek Michaelowi von Bӧhn. Notowani na terenie wsi do 1795 roku. W 1679 roku wieś sprzedana Joachimowi Ernstowi von Grumbkow. W 1707 roku majątek w rękach Gneomara von Zitzewitz(posiadał dobra do 1713). by powrócić w ręce von Bӧhn oraz von Massow. W 1717 roku w spisie właścicieli występuje major Anthon von Massow. W sporze pomiędzy rodziną von Bӧhn a von Massow w 1725/1726 właścicielem wsi zostaje Paul Anton von Massow. W 1764 roku wieś sprzedana Michaelowi Ernstowi von Bӧhn. Kolejnym dziedzicem dóbr był syn Michaela, Adam, który przejął majątek w 1773 roku.  W latach 1797-1804 właścicielem majątku był generał-major Gebhard Leberecht von Blücher. W 1804 roku a część autorów podaje, że w 1803 roku majątek zakupił baron Georg Ludwig Fabian von Puttkammer, z linii wolińsko-nożyńskiej. W 1893 roku baron Ferdinand von Puttkammer wymienił majątek w Grąbkowie na działkę w Berlinie przy ul. Jaegerstrasse 25. W 1893 roku właścicielem majątku został  Richard Besse a od 1894 roku książę Carl von Isenburg und Büdingen-Bierstein. W 1897 roku majątek zakupił Arthur von Livonius. Kolejnym właścicielem był jego syn, Arthur von Livonius junior. 09.03.1945 roku został zastrzelony przez żołnierzy radzieckich. Jego żona zmarła 18.03.1947 roku w Grąbkowie i tam została pochowana.

Grumbkow

Massow

Boehne

Zitzwitz

Blucher

Puttkammer 3

PAŁAC

We wsi XIX-wieczny pałac wzniesiony na fundamentach starszej, prawdopodobnie XVIII-wiecznego założenia. Założony na planie prostokąta, dwukondygnacyjny z wieżą i skrzydłami bocznymi. Z dawnego założenia zachowały się reprezentacyjne schody, drewniane panele zdobiące ściany, kominek z kartuszem herbowym, kuchenne meble. Na parterze trzy okazałe sale balowe. Obecnie w rękach prywatnych, pełni rolę hotelu.

Młynkowo /Waldmühl/

Wieś położona w gminie Bojadła powiatu zielonogórskiego. Powstała prawdopodobnie w XVII lub XVIII wieku jako wieś folwarczna- wymieniona w 1759 roku , należała do majątku w Bojadłach. We wsi dwa folwarki- jeden z końca XVIII wieku, drugi z 2 połowy XIX wieku. Folwark po 1945 roku zwany Namuły(Mühlwald Vorwerk).

Młynkowo, lubuskie

Pałac rozebrany w 1980 roku. Pozostałością po założeniu są: oficyna znacznie przebudowana oraz resztki parku krajobrazowego założonego pod koniec XVIII lub na początku XIX wieku.

mlynkowo-1933-lubuskie

Karwice /Karwitz/

Wieś położona w gminie i powiecie Drawsko Pomorskie. W XVIII wieku wieś w rękach rodu von der Goltz. W 1818 roku majątek zakupiony przez kapitana von Brockhausen, pana na Żołędowie. W latach 1865-1866 Otto von Brockhausen buduje na fundamentach starszej budowli pałac w stylu neogotyku angielskiego. W 1887 roku majątek zostaje zakupiony przez Franza von Lepel. Kolejnym właścicielem zostaje rodzina Volkmann, będąca w posiadaniu majątku do 1945 roku.

PAŁAC

Zbudowany w XIX wieku pałac, obecnie mieszczący Wojskowy Ośrodek Szkoleniowo-Wypoczynkowy, dostępny dla wszystkich.

Goltz der

Goltz 3Goltz hrabia 2

Screen Shot 062

Krasowiec /Schoenewald/

Wieś położona w gminie Deszczno powiatu gorzowskiego. Kolonia utworzona w 1774 roku na terenach należących do miasta Gorzowa i nazwana na cześć dyrektora kamery. We wsi kilka domów z XVIII i XIX wieku.

WILLA

Najładniejszym domem-willą do dzisiaj stojącym przy drodze jest dom niejakiego Schmolk. Budynek pełnił funkcję mieszkalno-handlową. Obecnie opuszczony.

Rumsko /Rumbske/

Wieś położona w gminie Główczyce powiatu słupskiego. W 1469 roku wieś należała do braci Klausa i Lorenza von Stojentin. Po raz pierwszy w dokumentach nazwa wsi pojawia się w 1484 roku. W tym roku właścicielem był Laffrentz von Stojentin. Z powodu trudności finansowych (mowa o upadłości majątku) w 1688 roku dobra zakupiła rodzina von Podewils. Posiadała majątek do 1731 roku. W 1717 roku właścicielem wsi był Decanus Caspar Otto von Podewils. W 1731 roku majątek przechodzi w ręce Friedricha Marschall von Bieberstein. Posiadał majątek do 1791 roku. Przechodzi w posiadanie rodziny von Kleist posiadającej dobra do 1803 roku. W 1803 roku majątek nabyli bracia Ernst August Christoph Heinrich i Ernst Wilhelm Friedrich Albrecht von Krockow-Osseken. W 1816 roku umiera starszy z braci Ernst, majątek przechodzi w ręce jego syna, Otto Jochmusa von Krockow(zm.1885r). Kolejnym właścicielem był Wilhelm von Krockow zmarły w 1910 roku a następnie Otto Christian von Krockow podniesiony do rangi hrabiowskiej i piszący się von der Wickerau hrabia von Krockow. Zmarł w 1928 roku. Pozostawił 4 synów- 3-ch zginęło podczas II wojny światowej.

 Krockow hrabia

Pałac

 

Screen Shot 063

Ciemino /Zemmin/

Wieś położona w gminie Główczyce powiatu słupskiego. Najstarsza wzmianka o wsi pochodzi z 1401 roku/Cemyn/. W 1519 roku wieś była własnością rodu von Stojentin. W 1634 roku Martin von Stojentin przekazał dobra Albrechtowi von Puttkamer. Kolejnym właścicielem był Ewald von Puttkamer. Posiadali majątek do 1671 roku. W 1717 roku właścicielem majątku był Peter Friedrich von Zitzewitz. Posiadali dobra w 1723 do 1806 roku.  W latach 1724-1784 drugi z majątków w rękach Karla Ludwiga von Sydow, od 1763 roku majątek dziedziczy jego syn. W 1802 roku dobra są w rękach Friedricha Philippa von Stojentin. W 1846 roku za 70.000 talarów majątek zakupił Eugen von Weiher. Byli właścicielami do 1910 roku. Od 1916 roku właścicielami jest Eugen von Puttkamer, który ożenił się z Margarette von Weiher. Eugen von Puttkamer był nauczycielem w Główczycach, zmarł w 1938 roku. Do 1945 roku właścicielem majątku była Margarette von Puttkamer, z domu von Weiher, zmarła w 1949 roku w Poczdamie. 

DWÓR

Zbudowany w pierwszej połowie XIX wieku przez rodzinę von Stojentin, przebudowany w drugiej połowie XIX wieku przez rodzinę von Weiher. Późnoklasycystyczny, parterowy, podpiwniczony, zbudowany na planie prostokąta, z piętrową wystawką nad wejściem głównym. W otoczeniu dworu park krajobrazowy o powierzchni 3,8ha z połowy XIX wieku. Najstarszą częścią parku jest aleja lipowa prowadząca do dworu. Obok zachowały się zabudowania gospodarcze.

 

 

 

Kinice /Kienitz/

 

Wieś położona w gminie Nowogródek Pomorski powiatu myśliborskiego. W lesie rośnie 30 dębów o obwodzie o ponad 4m, zwanych „Słowiańskimi Włóczniami”. Jak głosi legenda, wyrosły z włóczni słowiańskich wojowników. Od XVIII wieku folwark z dworem.

Screen Shot 065