LIPINKI ŁUŻYCKIE /Linderode/

Wieś położona w powiecie żarskim o średniowiecznej metryce. W średniowieczu wieś wasalna podległa dominium w Żarach. Pierwsza wzmianka o wsi pojawia się w roku 1346. W roku 1381 w posiadaniu von Schӧnaich, von Lockau, von Wachow. W 1457 roku Wenzel von Biberstein z Żar nadał braciom von Hocke czynsz w Lipinkach. W roku 1458 roku wzmiankowany jest Kaspar von Schӧnaich a w 1460 roku wymienieni bracia Hans i Christoph von Schӧnaich oraz Heinrich von Rothenburg. W 1463 roku wzmiankowany Kaspar von Unwürde. W XVI wieku wieś należy do rodziny von Unwürde(1503, 1531, 1551, 1584) oraz do von Schӧnaich(wzmiankowani w latach 1503, 1509-12, 1521, 1531), von Jauernitz(1510), von Oppel(1520, 1551, 1554, 1570- w 1554 roku wymieniony Hans von Oppel). W 1576 roku pojawia się rodzina von Kittlitz a w 1593 roku von Rackel oraz w 1596 roku von Berge. Od schyłku XVI wieku istnieją w Lipinach cztery samodzielne dobra rycerskie a sama wieś została podzielona na Lipinki Dolne, Środkowe i Górne.

LIPINKI GÓRNE

Lipinki Łużyckie A, 1901, lubuskie

MAJĄTEK A

O majątku A mowa jest w 1601 roku. Jako właścicieli wymienia się rody: von Rackel(1601-1788), von Zeschau(1807-wzmiankowany Balthasar Heinrich Erdmann, zmarły w 1810 roku),von Francois(1807-Friedrich von Francois(1804-1806), von Seckendorf(1823-Friedrich von Seckendorff(1806-1826), oraz baronowie von Wackerbarth-Bomsdorff, którzy posiadają majątek od 1834 roku. W 1879 roku dobra posiadał Ludwig baron von Wackerbarth-Bomsdorff a majątek liczył wtedy 247,70 ha gruntów. Byli właścicielami dóbr do 1945 roku.

LIPINKI ŚRODKOWE

Lipinki Łużyckie B i C, 1901, lubuskie

MAJĄTEK B

Najstarsza część Lipinek Łużyckich. W 1570 oraz 1599 roku należała do rodu von Unwürde– wymienieni Adam i Johann. Kolejni właściciele to: Johann von Berge(1604), Heinrich von Unruh(1605-1607), von Blankenstein(1676), Asmus(1676), Simonis(1683), von Dyherrn(1721), Johann Christian Schober(1721-1755), wdowa Zuzanna Schober(1755-1764), Christian Dehmel(1764-1781), Erdmann Heinsius(1781-1797), von Francois(1804-1806), von Seckendorf(1823), Ohle(1826,1828), Martini(1840), Vogel( 1826/28-1847), Hermann(1854), Adolf Moritz Bassler z Lipska (1849), Stendel(1854), Gottfried Maschke w latach 1854-1861. W 1879 roku właścicielem majątku był Louis Bartsch a dobra liczyły 252,80 ha gruntów. Rodzina Bartsch posiadała majątek do XX wieku. Kolejni właściciele: Hans Schmidt 1905, Wilhelm Walde z Drezna w 1905 roku, wdowa po nim w latach 1905-1917, Rudolf Walde w latach 1917-1919.

Lipinki Luzyckie - dwor i park Lipinki Luzyckie Lipinki Luzyckie-dwor zima Lipinki Łużyckie dwór B, lubuskie

Lipinki Łużyckiex Lipinki Łużyckie (3) Lipinki Łużyckie (5) Lipinki Łużyckie (8)

WIEŻA MIESZKALNA i DWÓR

W Lipinkach Środkowych w otoczeniu niewielkiego krajobrazowego parku z licznym starodrzewiem stoi dwór, w obecnej formie z końca XVIII wieku powstały w wyniku rozbudowy średniowiecznej wieży mieszkalnej. Wieża mieszkalna zachowana w obrębie murów dworu, sięgająca do drugiej kondygnacji. Zbudowana przez rodzinę von von Schӧnaich kamienna, trzykondygnacyjna wieża mieszkalna typu obronnego, założona na planie kwadratu.  Ze względu na tak częste zmiany właścicieli trudno ustalić, kto był inicjatorem budowy dworu, która rozpoczęła się w drugiej połowie XVIII wieku. Istniejąca wieża została włączona w obręb nowo wybudowanego założenia, a jej pomieszczenia, otrzymawszy bogaty wystrój neogotycki, stały się salami reprezentacyjnymi. XV- wieczna wieża została wyodrębniona w elewacji poprzez zaznaczenie jej narożników pseudo boniami. W tej części elewacji umieszczono też napis z datą „1200-1901” Dwór na planie prostokąta, o zwartej dwukondygnacyjnej bryle nakrytej dachem mansardowym przechodzącym w elewacjach bocznych w naczółkowy. Elewację frontową, zwróconą w kierunku południowym, zdobi portal z tympanonem, w którym umieszczono tarczę. Prostokątne otwory okienne ujęte są w nikłe taśmowe opaski. Pozostałe elewacje opracowane analogicznie do fasady, jednakże skromniej.  Po II wojnie światowej majątek upaństwowiono. Do 1972 roku dwór był zamieszkały w partii przyziemia i prowadzono w nim bieżące remonty i naprawy. Od wielu lat nieużytkowany, dziś w stanie ruiny. Obecnie dwór w trakcie remontu kapitalnego przeprowadzanego przez prywatnego właściciela- rodzinę Zdrojewskich.

Lipinki Łużyckie (4)Lipinki Łużyckie (9)Lipinki Łużyckie (10)Lipinki Łużyckie (11)Lipinki Łużyckie (12)Lipinki Łużyckie1

MAJĄTEK C

Majątek od 1601 roku należał do rodu von Rackel- posiadali majątek do 1739 roku, później do rodziny von Bomsdorff(1739). Od połowy XIX wieku dobra posiadają baronowie von Wackerbarth-Bomsdorff– wymieniony Adolf, zmarły w 1862 roku oraz Ludwig, zmarły w 1881 roku. Posiadali dobra do 1889 roku. W 1879 roku dobra posiadał Kilian Bertram Thomas(dzierżawca) a majątek liczył 177,60 ha gruntów. Od 1903 roku dobra posada rodzina von Brase, będąca prawdopodobnie ostatnim właścicielem dóbr. 

Lipinki Łużyckie, lubuskie

Lipinki Łużyckie, lubuskie (2)Lipinki Luzyckie - jedno z 4-ch zalozen dworskich

LIPINKI DOLNE

Lipinki Łużyckie D i E 1901, lubuskie

MAJĄTEK D

W 1627 roku majątek jest w rękach rodziny von Berge(1627-1649), później von Raussendorff(1660). Około 1660 roku dochodzi do scalenia majątku D i E. Właścicielami majątku były rodziny: von Blanckenstein(1706, 1743), von Rabenau(1775), von Steindel(1801, 1825, 1840), von Schӧnermar(c)k(1825, 1840). Po rozdziale dóbr majątek D należy do: von Schlichting(1859). W 1879 roku dobra są w rękach Theodore Paula Dame a majątek liczył 121,10 ha gruntów. W 1885 roku folwark należał do Moritza Borsdorff. Na początku XX wieku dobra posiada rodzina Bernhardt(1903).

Lipinki Luzyckie- dwor2

Lipinki Łużyckie4 Lipinki Łużyckie6 Lipinki Łużyckie5

Dwór barokowy, zbudowany w drugiej połowie 1754 roku, o czym mówi inskrypcja na portalu, gdzie był herb rodu von Blanckenstein. Murowany z kamienia i cegły, parterowy, założony na planie prostokąta. Zachowany piaskowcowy portal z datą budowy. Obok dworu resztki parku krajobrazowego z XVIII wieku. Stary ród Blanckenstein – właściciele Lipinek Łużyckich pochodził ze Szwabii. Wyróżniano dwie linie- łużycko-dolnośląską oraz oleśnicko-górnośląską. Linia łużycko-dolnośląska wymarła w XVII wieku/wg Sękowskiego/, oleśnicko-górnośląska wymarła w XIX wieku. Inskrypcja na portalu z datą, gdzie jest herb rodu von Blanckenstein- jest zaprzeczeniem wymarcia linii łużycko-dolnośląskiej w XVII wieku na Henryku von Blanckenstein, żonatym z Małgorzatą von Kottwitz.

MAJĄTEK E

Pojawia się w XVII wieku i należy do rodu von Blanckenstein(1706-1743). Kolejno właścicielami majątku E są rody: von Rabenau(1775), von Steindel(1801, 1825, 1840), von Schӧnermar(c)k(1825). W 1879 roku dobra należą do rodziny von Schӧnermar(c)k i liczą 172,80 ha gruntów. Majątek E należał do nich do 1945 roku a z tej rodziny wymienieni byli: Hans Wilhelm Eduard zmarły w 1854 roku, Hans Karl August Eduard zmarły w 1900 roku oraz Hans zmarły w 1921 roku.

Lipinki Łużyckie willa

Lipinki Luzyckie- dwor

Lipinki Łużyckie 1901, lubuskie