BRZEG DOLNY /Dyhernfurth/

Miasto położone w powiecie wołowskim województwa dolnośląskiego. Wymieniana jako Brzege, Brzieg, Brzik, Persigk, Prsig, Przegk. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1223 roku. W 1355 roku należała do rodu von Haugwitz. Posiadali miejscowość do 1478 roku. Później dość częste zmiany właścicieli. W 1522 i 1525 roku jako właściciel wymieniony Florian von Falckenhayn, w 1528 roku Ernst von Diebitsch, w 1528 i 1529 roku ponownie należy do rodziny von Haugwitz. W 1529 roku własność Melchiora von Ungerathen, w 1543 roku Heinricha von Falckenberg, w 1551 do 1659 roku ponownie należy do rodu von Falckenhayn. Po śmierci Floriana von Falckenhayn w 1659 roku w 1660 roku majątek zakupił Georg Abraham baron von Dyhrn, który w 1663 roku otrzymał prawa miejskie dla swojej miejscowości od cesarza Leopolda I. W 1687 roku majątek zakupił hrabia von Jarotschin. Od 1688 do 1747 roku własność baronów von Glaubitz. W 1740 i 1744 roku wzmiankowani hrabiowie von Sternberg. W 1765 do 1770 własność Friedricha Wilhelma Arnda von Kleist. W latach 1771-1786 należy do ministra Karla Georga Heinricha hrabiego von Hoym(*1733-+1807), który w 1806 roku tworzy ordynację obejmującą Brzeg Dolny. Po jego śmierci w 1807 roku dobra należą do wdowy po nim, Antonie Louise hrabiny von Hoym(*1745-+1820), z domu baronówny von Dyhrn und Schӧnau. Posiadała majątek do 1820 roku. Dobra dziedziczy księżna Franziska  Biron von Curland-Wartenberg-Hoym, z domu hrabianka von Maltzan, wnuczka Karla Georga Heinricha hrabiego von Hoym. W 1833 roku wyszła ponownie za mąż i wymieniana jest jako Pani von Strantz, posiadająca majątek do 1856 roku, który po niej dobra dziedziczy jej córka hrabina Antoinette(Antonie) Lazar von Lazareff(*1813-+1883), z domu księżniczka Biron von Curland. Kolejno dobra odziedziczyła najstarsza z córek ze związku z hrabią Lazar von Lazareff(+1871), Dorothea hrabianka Lazar von Lazareff, która wyszła za mąż za markiza Venance d`Abzac de Mayac(+1905). Po śmierci Dorothei dobra dziedziczy jej córka, Marie Antoinette d`Abzac de Mayac, która w 1890 roku poślubiła hrabiego Johanna Thassilo von Saurma-Jeltsch(*1859-+1922). Od 1913 roku dobra dziedziczy córka Marii- Dorothea von Saurma-Jeltsch(*1891), która nie założyła rodziny. Po jej śmierci w 1919 roku majątek otrzymał jej młodszy brat Thassilo von Saurma-Jeltsch(*1892-+1965), ostatni właściciel dóbr. Po 1945 roku pałac podczas działań wojennych uległ spaleniu. W latach 1950-52 pałac odbudowany. W 1965 roku w murach pałacu mieścił się przyzakładowy dom kultury. Po 1997 roku po powodzi remont generalny. Obecnie w pałacu mieści się Urząd Miasta oraz Dolnobrzeski Ośrodek Kultury.

Brzeg Dolny- stary zamek Brzeg Dolny-dolnosląskie (2) Brzeg Dolny-dolnosląskie

BRUNÓW /Braunau/

Wieś położona w gminie Lwówek Śląski powiatu lwóweckiego. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1351 roku. W tym czasie należała do braci von Wiese. W drugiej połowie XV wieku należała do rodu von Zedlitz, później do von Lest. Od 1740 roku własność Bernharda Wilhelma von Schmettau. Kolejnym właścicielem majątku był Philipp Hermann von Sonneberg, który w 1787 roku sprzedał je Christianowi Heinrichowi Ludwigowi von Schweinitz und Kutscheborwitz(*1746-+1814), właścicielowi Biedrzychowic. Po jego śmierci dobra odziedziczyła wdowa Ernestine Sophie, z domu von Eicke(+1825) a następnie generał piechoty Ernst Johann Friedrich baron Schüler von Senden(*1753-+1827), a po jego śmierci wdowa Theodore z domu von Schweinitz und Kutscheborwitz(*1773-+1844). W 1838 roku majątek zakupił  Georg August Cottenet(*1807-+1900), nobilitowany 18.10.1861 roku. Po jego śmierci majątkiem zarządzała wdowa Anna Rosalie von Cottenet, z domu von Cottenet. W latach 30-tych XX wieku rodzina von Cottenet została zmuszona przez władze hitlerowskie do opuszczenia majątku, który od 1939 roku był siedzibą NSDAP. Po 1945 roku ośrodek wczasowo-kolonijny Rejonu Dróg Publicznych, później należał do PKP. W latach 90-tych majątek pod zarządem firmy”DROBUD” ze Lwówka Śląskiego. Od 2004 roku należy do rodziny Rzeźwickich.

PAŁAC

Dwór zbudowany w XV wieku , który w XVIII wieku przebudowano i rozbudowano na barokowy pałac. W 1787 roku pałac spłonął. Po dwóch latach został odbudowany. W latach 1900-1901 przeprowadzono remont z rozbudową pałacu.

 

BRACHÓW /Brechelshof/

Nieistniejąca wioska położona w gminie Męcinka powiatu jaworskiego. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1202 roku(Barchlevici). Do 1811 roku była własnością cystersów lubiąskich. Później własność baronów von Richthofen. Posiadali majątek do 1935 roku. Pierwszym właścicielem był nabywca majątku baron Carl Friedrich Ernst von Richthofen. W 1845 roku dobra posiadała wdowa po baronie Ulrichu von Rchthofen. W 1873 roku właścicielem majątku był baron Ernst Bolko von Richthofen. Po śmierci Ernsta Bolka w 1886 roku majątek przechodzi w ręce barona Helmutha von Richthofena i jego żony Fridy, z domu von Geyso.

Pałac

 

BOŻKÓW /Eckersdorf/

Wieś leżąca w dolinie Potoku Bożkowskiego w gminie Nowa Ruda powiatu kłodzkiego o średniowiecznych korzeniach. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1348 roku(Ekkehardisdorf) lub”Ekardi villa”. Początkowo Bożków podzielony był na kilka części należących do różnych właścicieli. Dopiero w XVII wieku wszystkie te działy zostały zjednoczone w jeden majątek należący do jednego właściciela. Części wsi i ich właściciele: 1. W połowie XIV wieku właścicielem Oberhofu był Eberhard von Maltitz. W 1358 roku jego spadkobiercy sprzedali majątek Hartungowi von Nimptsch. Jego syn Konrad około 1400 roku sprzedał część lenna komornikowi Nickelowi Güsner. Jego potomkowie posiadali Oberhof ponad 200 lat. W 1622 roku majątek został spalony. W 1624 roku sprzedali majątek Kasparowi Richel. W 1629 roku wdowa Elisabeth Richel sprzedała majątek Casparowi Jäschke von Eisenhut. 2. Steinhof był majątkiem wolnego sędziego. Na początku XV wieku właścicielem był Hans Clement. W 1520 roku majątek trafił w ręce Melchiora von Raueck a następnie jego potomków. Jego potomek Wenzel von Raueck został wywłaszczony a majątek trafił w ręce osobistego lekarza arcyksięcia Karola, Caspara Jäschke, kótry po śmierci arcyksięcia w 1625 roku został osobistym lekarzem cesarza Ferdynanda III i przez niego nobilitowany. Odtąd nazywał się Caspar Jäschke von Eisenhut. Od tego czasu majątek nazywano Schlosshof.  3. Niederhof należał do von Eckersdorf, od której nazwę wzięła wieś Bożków. W 1466 roku Hans von Eckersdorf sprzedał majątek Jacobowi Güsner. W 1590 roku jego potomek, Wenzel von Güsner sprzedał majątek Wenzelowi von Raueck, właścicielowi Steinhofu. Majątek został wyburzony i połączony z majątkiem Steinhof, późniejszym Schlosshof. 4. Lindenhof początkowo był majątkiem lennym i należał do rodziny von Raueck. W 1589 roku umiera Christoph von Raueck ożeniony z Magdaleną von Haugwitz. Małżeństwo było bezdzietne. Dobra odziedziczył jego kuzyn, Wenzel von Raueck, właściciel Niederhofu. Około 1624 roku majątek w rękach Caspara Jäschke von Eisenhut. 5. Gospodarstwo rolne Waldhof, które należało  do Hansa Langer. W 1544 roku majątek nabył Barthel von Raueck, właściciel Steinhofu, który scalił majątki. W 1684 roku Waldhof nabył hrabia Johann Ernst von Gӧtzen. Po bezdzietnej śmierci Caspara Jaschke von Eisenhut w 1633 roku majątek odziedziczyła wdowa, Anna Maria co zostało potwierdzone w 1634 roku. Następnie poślubiła Philippa Jacoba Carla von Carlshofena. Dobra przejął jej syn, Nicolaus Faringer, jezuita, który przekazał majątek zakonowi, by następnie dobra były pod kontrolą kolegium jezuickiego w Kłodzku. Generał zakonu w 1663 roku sprzedał majątek hrabiemu Johannowi Georgowi von Gӧtzen. W ten sposób dobra zostały scalone. W 1771 roku umiera ostatni męski przedstawiciel katolickiej linii rodu, hrabia Johann Josef von Gӧtzen. Początkowo majątkiem zarządzały jego siostry a od 1780 majątek odziedziczył jego siostrzeniec, hrabia Anton Alexander von Magnis(1751-1817), syn Franza Johanna von Magnis i Franziski, córki hrabiego Franza Antona von Gӧtzen(1693-1738) z Bożkowa. W 1785 roku poślubił Luise hrabiankę von Gӧtzen(1764-1848), z protestanckiej linii rodu. Małżeństwo miało osiem córek i dwóch synów: Friedrich Wilhelm Antoni Carl Fabricius (1786-1861) i Wilhelma Alexandra Maximiliana Ferdinanda Philippa(1787-1851). Córki wychowane były w wierze protestanckiej a synowie w katolickiej. Majątek odziedziczył hrabia Friedrich Wilhelm Antoni Karol Fabricius, który w 1820 roku ożenił się z hrabianką Sophie Ludovike von Stadion-Warthausen(1802). Mieli trzech synów: Philippa(1822), który w 1849 roku poślubił hrabiankę Octawię von Leutrum-Ertingen(1829), Antona(1823) i Wilhelma(1832).  Ostatnim właścicielem pałacu do 1945 roku był dr Ferdinand Constantin hrabia Rzeszy von Magnis(1905-1996), syn hrabiego Antona i Bianki von Deym von Střitež, ożeniony z Marią-Anną zu Löwenstein-Wertheim-Rosenberg.

Pałac

W latach 80-tych XVIII wieku hrabia Anton Aleksander von Magnis zbudował w Bożkowie późnobarokowy pałac, wykorzystując fundamenty starszej budowli- renesansowego dworu. Po pożarze w 1871 roku pałac odbudowany wg projektu dworskiego architekta, Ewalda Bergera pod kierunkiem wrocławskiego mistrza budowlanego, Karla Schmidta. W ten sposób powstała niezwykle malownicza rezydencja o zróżnicowanej bryle, pod względem stylistycznym dająca się zakwalifikować jako budowla eklektyczna o przewadze cech neobaroku i neorenesansu ale o rozmaitej proweniencji. We wnętrzach zachowało się wiele elementów wystroju natomiast całe wyposażenie zostało rozgrabione. W pałacu przebywał następca tronu, późniejszy cesarz Fryderyk III, w 1800 roku prezydent Stanów Zjednoczonych Quincy Adams. Magnisowie dzięki dobremu zarządzaniu należeli do jednych z najbogatszych na Dolnym Śląsku. Poza hodowlą owiec, uprawą rzepaku pod koniec XVIII wieku, gdy na Śląsku mało kto wiedział, że taka roślina istnieje największy dochód przynosiły im kopalnie węgla kamiennego w Bożkowie i okolicach.

2013 r.

 

 

BOROWA /Bohrau/

Wieś położona w gminie Długołęka powiatu wrocławskiego. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1249 roku. Stare lenno rodu von Borschnitz. W 1458 siedział tu Czenko(Konrad) von Borschnitz a w 1479 Krzysztof von Borschnitz. W 1529 roku wymieniono braci: Tomasza, Jana, Stefana i Krzysztofa von Borschnitz. Pod koniec XVI wieku przez ślub Johanna von Frankenberg-Ludwigsdorf z Kathariną von Borschnitz, córką Fryderyka von Borschnitz z Borowej. Kolejnym właścicielem w 1600 roku była rodzina von Esslinger– wymieniony Mikołaj von Esslinger. W 1606 roku właścicielem wsi była rodzina von Vogt.  W 1650 roku wieś posiadała rodzina von Schweinichen. Kolejnym właścicielem Borowej byli hrabiowie von Gfug, w latach 1690-1721. W 1713 roku wymienia się rodzinę von Sintzendorff, w 1715 roku rodzinę von Rӧdern(Rädern, Rӧder). W 1774 roku jako właścicieli jednego z majątków wymienia się rodzinę von Sandretzky un Sandraschütz. W 1730 roku dobra nabył hrabia Heinrich Friedrich von Logau und Altendorf. Przez małżeństwo hrabiny Julianny von Logau und Altendorf z hrabią Friedrichem Albrechtem von Schwerin w 1750 roku wieś przeszła w ręce hrabiów von Schwerin(1777). Posiadali majątek do 1945 roku. W 1780 roku majątek w posiadaniu generał majora hrabiego Friedricha August Carl Leopold von Schwerin(1750-1834). Żonaty był z hrabianką Luizą Fryderyką Wilhelminą von der Schulenburg(1767-1832). W 1782 roku otrzymał tytuł hrabiowski. W 1857 roku właścicielem był hrabia Leopold von Schwerin. W 1886 roku majątek posiadał hrabia Ludwig August Leopold von Schwerin. W 1894 roku dobra w rękach hrabiego Friedricha von Schwerin, w 1902-1921 hrabiego Waldemara von Schwerin, w 1930 roku hrabiego Felixa von Schwerin. W tym czasie majątek dzierżawił baron Theodor von Kessel. Ostatnim właścicielem dóbr w Borowej był hrabia Bruno von Schwerin, nieletni zamieszkały w Rzymie. W jego imieniu majątkiem administrował jego stryj i opiekun prawny hrabia Woldemar  von Schwerin.

Pałac

 

 

 

 

Pałac zbudowany w latach 1770-1786 prawdopodobnie na fundamentach starszej budowli, przebudowany w latach 1905-1920 dodając dobudówkę i kwadratową wieżę. Pod koniec wojny pałac posłużył za składnicę dzieł sztuki, którą wyznaczył i urządził Günther Grundmann, konserwator Zabytków Prowincji Dolnośląskie. W 1945 roku żołnierze Armii Czerwonej zdewastowali wnętrza pałacu. Po wojnie majątek własnością Skarbu Państwa i pod zarządem PGR. Sam pałac w okresie późniejszym zaadoptowano na szkołę która funkcjonowała do 2005 roku. Od tego czasu w rękach prywatnych. Obok park krajobrazowy.