Czocha /Tschocha/

Osada położona w gminie Leśna powiatu lubańskiego. Zbudowany w latach 1241-1247 przez jednego z książąt świdnicko-jaworskich lub króla czeskiego Wacława I Przemyślidy. W 1253 roku zdobyty przez wojska brandenburskie i do 1319 roku wchodził w skład Marchii Brandenburskiej. W 1306 roku właścicielem lub dzierżawcą zamku był Johann von Biberstein. Od 1319 roku własność księcia jaworsko-świdnickiego Henryka I, który w 1337 roku wymienił Czochę wraz z zamkiem Świecie, oraz Lubaniem, Mirskiem, Żarami za połowę miasta Głogowa z królem czeskim Janem Luksemburskim. Po śmierci księcia Henryka I w 1346 roku zamek przejął książę Bolko II Mały(zm.1368). Po śmierci wdowy po Bolku II, Agnieszki(zm.1392) dobra znalazły się w granicach Korony Czeskiej. W 1389 roku zamek znajdował się w rękach rodu von Dohna. W 1417 roku Wenzel von Donyn(Dohna) odsprzedał majątek wraz z zamkiem Heinrichowi von Renkierowi z Żytawy. W 1420 roku Heinrich von Renkier odsprzedał zamek czeskiemu rycerzowi Hartungowi von Klüx. Podczas najazdu husytów, którzy zdobyli zamek, warownią zarządzał bratanek Hartunga, Dietrich von Klüx. Po odzyskaniu zamku przez Hartunga kolejnym właścicielem po śmierci Hartunga był Ramfold von Klüx(zm. 1451). W 1453 roku Czocha przechodzi w ręce Kaspara von Nostitz. Rodzina von Nostitz posiadała Czochę przez kolejne 250 lat. Po śmierci Kaspra majątek odziedziczył jego najstarszy z synów, Hartwig von Nostitz(zm.1525). Po jego śmierci dobra dziedziczy jego syn, Johannes(zm.1560). Po jego śmierci Czochę odziedziczył jego syn, Abraham von Nostitz. Po nim majątek odziedziczył jego najstarszy syn, Abraham Christoph, który w 1600 roku zmarł bezżennie i bezpotomnie. Majątek przeszedł na jego braci, Konrada i Kaspra. Kasper zmarł w 1637 roku. Kolejnym właścicielem był Christoph von Nostitz, zmarły w 1691 roku. Po jego śmierci dobra przejmuje jego syn, Albrecht von Nostitz. Zmarł w 1698 roku. Wdowa wraz z córkami w 1700 roku sprzedała majątek radcy królewskiemu Johannowi Hartwigowi von Uechtritz. Nie posiadając męskiego potomka tworzy „Grundfideikomis”) i zaleca córkom wyjście za mąż za mężczyzn z innej linii rodu von Uechtritz. Młodsza córka wychodziła 3-krotnie za mąż za: 1-mo Karla Magnusa von Uechtritz(zm.1716), 2-o Heinrich von Uechtritz(zm.1732), 3-o Friedrich August von Uechtritz. Po jej śmierci w 1741 roku majątek był pod zarządem sądowym i dopiero w 1754 roku rodzinne dobra przejął Adam Bernhard von Uechtritz. W 1765 roku dobra zakupił Ferdinand Otto von Schindel. W 1782 roku ponownie w rękach rodu von Uechtritz. Właścicielem został Friedrich August Christoph von Uechtritz(zm.1821). Przez okres 20 lat dobra pod zarządem sądowym z powodu małoletności syna,Otta, który w 1854 roku objął majątek. Po jego śmierci w 1905 roku zamek w 1909 roku został sprzedany przez spadkobierców dla drezdeńskiego bankiera, Ernsta Friedricha Gütschow i pozostawał w jego rękach do 1945 roku. Po II wojnie światowej zamek stał opuszczony przez siedem lat. Był pod zarządem Starostwa Powiatowego, później Gminnej Spółdzielni „Samopomoc Chłopska”, Dolnośląskiej Izby Rolniczej, Ministerstwa Rolnictwa i Ministerstwa Kultury i Sztuki. Od 1952 roku Wojskowy Dom Wypoczynkowy. Obecnie otwarty dla turystów.

Zamek

Wielokrotnie przebudowywany i rozbudowywany. Ostatnia miała miejsce w latach 1912-1920. Na południe od zamku rozciąga się podzamcze, z budynkami gospodarczymi, wymagającymi remontu. W części północnej zamek otacza park krajobrazowy.

Zamek 2014 r.