Ciasna /Cziasnau/

Ciasna pow. Lubliniec, śląskie

Prawdopodobnie Ciasna powstała w XVI wieku. Pierwsze informacje o miejscowości pochodzą z XVII wieku, kiedy należała do rodziny von Schick. W 1669 roku właściciel Ciasnej żeni się z Dorotą von Frankenberg-Proschlitz. W XVIII wieku jest w posiadaniu rodu von Koschitzki. Kolejnymi właścicielami Ciasnej na przełomie XVIII i XIX wieku była rodzina von Frankenberg-Wundschuetz. Pod koniec XIX wieku majątek zakupiony przez rodzinę von Kitzing. Na początku XX wieku, na fundamentach starszej budowli stawiają pałac istniejący do dzisiaj. W latach trzydziestych XX wieku majątek upaństwowiono. W 1939 roku w pałacu umieszczono szpital polowy, później oddział szpitala psychiatrycznego w Lublińcu. Pod koniec II wojny światowej pożar strawił górną kondygnację i dach. W latach 1945-52 w zarządzie PGR. Wtedy wykonano remont pałacu. Od 1952 roku w posiadaniu Kaletańskich Zakładów Celulozowo-Papierniczych, które przekazały w roku 1953 przekazały budynek na Państwowy Dom Wczasów Dziecięcych. Od 1982 roku Dom Dziecka. Tę funkcję pełni do dzisiaj.

PAŁAC

Budynek murowany z cegły, otynkowany, zbudowany na planie prostokąta, podpiwniczony, dwukondygnacyjny, nakryty dachem mansardowym z lukarnami i powiekami. Elewacja frontowa dziewięcioosiowa z trzyosiowym ryzalitem z wejściem, nad którym taras wsparty na czterech kolumnach. Ryzalit zwieńczony trójkątnym przyczółkiem z kartuszem herbowym i datą 1913.

W otoczeniu pałacu park łączący się z pobliskim lasem. Do pałacu prowadzi aleja dębowa.

 

Szonowice /Schonowitz/

Wieś położona w gminie Rudnik powiatu raciborskiego. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1350 roku(Schenwitz), jako Schonowitz pojawia się w 1531 roku. W 1573 roku jako lennik wymieniony Maciej z Szonowic. Na przełomie XVI/XVII wieku należała do rodziny von Nass. W 1614 roku Helena von Nass z Grabowa sprzedała połowę wsi Janowi Welczkowi z Wielkiego Dębieńska. W latach 30-40tych XVII wieku pozostała część wsi należała do Heinricha von Nass, asesora sądu ziemskiego księstwa opolsko-raciborskiego. W 1619 roku część gruntów we wsi posiadał Piotr Mazurowski piszący się z Szonowic. W 1649-1665 właścicielem wsi był Ferdinand Leopold hrabia von Oppersdorff(*1628-+1677). Od hrabiego majątek zakupiła Elżbieta, córka Samuela Lassoty ze Steblowa, żona Adama Lichnowskiego(zm. przed 1672r.). W 1819 roku majątek w posiadaniu  starosty von Beym, od którego w 1820 roku dobra zakupił szambelan Eduard von Selchow. W 1843 roku właścicielem majątku był Aloysius Dionysius Ottow, od 1859 roku majątek w posiadaniu niejakiego Webera, później do rodziny Walter. Ponownie w rękach rodu von Selchow. W 1886 roku właścicielką była Sophie von Selchow, z domu von Watzdorf. Kolejnym właścicielem był Karl von Wrochem-Gellhorn i Olga von Selchow. W latach 1930 i 1937 właścicielką była Hertha Willich, z domu von Selchow.

Karl von Wrochem-Gellhorn był synem Marii von Wrochem i majora Paula von Gellhorn z Legnicy. Był siostrzeńcem zmarłego bezpotomnie w 1870 roku Ludwika von Wrochem z Dolędzina. Jako 16 letni młodzieniec po odziedziczeniu majątku po wuju uzyskał zgodę na połączenie nazwisk, nazywając się od 1870 roku von Wrochem-Gellhorn. Dosłużył się stopnia generała-majora. Zmarł w 1945 roku w Dolędzinie i tam został pochowany. Linia ta wymarła po 1945 roku.

Szonowice pow. Racibórz,śląskie

PAŁAC

Zbudowany w 1870 roku przez rodzinę von Selchow, obecnie znacznie przebudowany. Obok zabudowania gospodarcze oraz park krajobrazowy.