SIDŁÓW /Zeitlow/

Miejscowość położona w gminie Strzelce Krajeńskie powiatu strzelecko-drezdeneckiego. Były folwark założony na początku XIX wieku przez Friedricha Blum. Od 1860 roku dzierżawiony przez Hermana Theodora Emanuela Mierendorff. Jego majątek w 1879 roku obejmował 509ha gruntów. Po jego śmierci dobra w 1882 roku przejął syn, Hermann. Rodzina Mierendorff posiadała majątek do 1945 roku. W 1896 roku majątek wdowy po Herrmanie obejmowały 452ha gruntów. W 1914 roku majątek obejmował 451ha gruntów. W skład majątku wchodził folwark Christiansaue i Górczyna(Neugurkowschbruch). W 1929 roku majątek Hermanna Mierendorff obejmował 480ha z majątkiem Gardzko(Hohenkarzig). Po 1945 roku folwark przejęty przez Skarb Państwa.

ZAŁOŻENIE DWORSKIE

W obecnym stanie na założenie składa się: czworoboczny dziedziniec, budynki gospodarcze, gołębnik, resztki parku dworskiego ze stawem.

sidlow-1934-lubuskie

CZYŻEWO /Voigtsdorf/

Wieś położona w gminie Strzelce Krajeńskie powiatu strzelecko-drezdeneckiego. Założone zostało w 1764 roku jako miejski folwark. Część gruntu przekazana polskim kolonistom, którzy na własny koszt musieli wznieść zabudowania gopsodarcze. W 1879 roku majątek należał do rodzin: Wangerin, Andree i Klettner. W 1896 roku mowa o 3 majątkach: majątek a o areale 50ha  należał do rodziny Altenburg, majątek b o powierzchni 463ha należał do porucznika Andree, majątek c o powierzchni 115ha należał do Karla Andree. W 1914 roku majątek obejmował 160ha gruntów i należał do Ottona Andree wchodząc w skład majątku miejskiego w Strzelcach Krajeńskich. W 1929 roku majątek o powierzchni 150ha stanowi własność kapitana Otto Andree. Drugi majątek o powierzchni 50ha należał do niejakiego Michaelis.

DWÓRI ZAŁOŻENIE FOLWARCZNE

Pozostałością po założeniu są: dwór,  zabudowania gospodarcze z XIX wieku oraz czworaki.

DSC_0293 DSC_0292 (2) DSC_0294 (2) DSC_0295 DSC_0297 DSC_0299 DSC_0303 DSC_0307 DSC_0306

czyzewo-1934-3-lubuskie

PIASTOWO /Bachmannshof/

Miejscowość położona w gminie Strzelce Krajeńskie powiatu strzelecko-drezdeneckiego. Były folwark założony pod koniec XVIII lub na początku XIX wieku. Wchodził w skład strzeleckiego okręgu miejskiego. W 1817 roku był własnością Johanna Heinricha Bachmann ze Strzelec Krajeńskich, później należał do jego dzieci. W 1892 roku był własnością radcy Friedricha Bachmann, który zbudował dwór i zabudowania gospodarcze. W latach 30-tych XX wieku dobra w rękach Fritza Bachmann.

dsc_0118 dsc_0119 dsc_0120 dsc_0121 dsc_0122

DWÓR

Zbudowany pod koniec XIX wieku na planie prostokąta, podpiwniczony, parterowy z użytkowym poddaszem, kryty dachem dwuspadowym.

piastowo-1934-lubuskie

STRZELCE KLASZTORNE /Klostergut/

Miejscowość położona w gminie Strzelce Krajeńskie powiatu strzelecko-drezdeneckiego. Powstała na gruntach folwarku należącego do klasztoru augustianów strzeleckich. Po sekularyzacji zakonu w XVI wieku należała do prywatnych właścicieli. W 1779 roku dobra są w posiadaniu rodziny von Beger. Kilka lat później Georg Friedrich von Beger sprzedaje majątek Jacobowi von Zastrow. W 1797 roku jest własnością Heinricha Christiana Nehse. Później częste zmiany właścicieli, wymienia się Georga Brӧmse(1800), rodzinę Preuss, Charlotte Henriette oraz Friedricha Wilhelma Strauch(1812), Friedricha Wilhelma von Mellin(1817), Friedircha Schleussner(1830), Johanna Karla Ludwiga Klütz(1850). Od 1861 roku należy do Christiana Friedricha Pagel, później do wdowy Berthy Pagel, z domu Flügge  i ich dzieci. W 1879 roku majątek W.Pagel obejmował 138ha gruntów. W 1896 roku majątek o powierzchni 164ha należał do wdowy Idy Stange. W 1914 roku majątek obejmował 165ha i należał do Ottona Andree. W 1929 roku własność Ottona Andree. Majątek obejmował 155ha gruntów. Po 1945 roku na terenie majątku utworzono PGR. Obecnie własność prywatna.

DWÓR

Na terenie byłego majątku przetrwał dwór. Jest  to budynek parterowy, z użytkowym poddaszem, zbudowany na planie prostokąta, podpiwniczony, kryty dachem dwuspadowym.

DSC_0310 (2) DSC_0312 (2) DSC_0315 (2) DSC_0316 (2) DSC_0317 (2)

strzelce-klasztorne-1934-lubuskie

SKARBIMIERZYCE /Sparrenfelde/

Wieś położona w gminie Dobra Szczecińska powiatu polickiego. Po raz pierwszy wymieniona w 1243 roku. W tym czasie należała do Albertusa de Sparrenuelde. Kilka lat później książę pomorski Barnim I przekazuje wieś miastu Szczecin. W 1253 roku nadaje wieś Arnoldowi von Bergen. Część dochodów ze wsi czerpał klasztor z Wilhelmstal. W 1261 roku książę Barnim I przekazał wieś kolegiacie św.św.Piotra i Pawła w Szczecinie. Na początku XIV wieku część gruntów zakupiła rodzina von Brakel, część von Wussow, która to ostatecznie weszła w posiadanie całej wsi. W 1373 roku wzmiankowany Gert von Sparrenfelde oraz Cort von Schwanebeck. W 1477 roku własność Petera von Wussow. W 1517 roku należy do Joachima von Wussow. W 1558 roku dobra na lat 21 dzierżawi(bierze w zastaw) Baltin von Eickstedt. W 1591 roku bracia von Ramin- Christoph, Busse i Henning otrzymują wieś w zastaw na 25 lat od Adama von Wussow. Rodzina von Ramin dzierżawiła majątek z przerwami do 1754 roku. W 1690 roku dobra posiada Carl Heinrich von Wussow. W latach 1729-1743 majątek posiadał Adrian Bernhard von Borck, który lenno ze wsi oddaje Jürgenowi Berndowi von Ramin. W 1746 roku rodzina von Ramin sprzedaje majątek kapitanowi Joachimowi Detlowi von Plӧtz, który po jego śmierci przejmuje wdowa, Elisabeth Sabine, z domu von Berg. Ponownie majątek staje się własnością Jürgena Bernda von Ramin i jego syna, w 1754 roku za 12000 talarów wykupiona przez Carla Bogislawa von Ramin. W 1780 roku majątek zakupił kapitan Otto Friedrich Christian von Rohr. W 1785 roku Philipp Otto Ludwig von Wussow odkupił dobra za 10500 talarów, które po nim dziedziczyła jego żona, Charlotte Auguste Philippine, z domu von Stockhausen. W testamencie z 1795 roku a opublikowanym w 1799 roku dobra zapisała bratu, generał-majorowi Johannowi Friedrichowi Gustavowi von Stockhausen, po którym majątek odziedziczył jego syn, kapitan Johann Carl Friedrich Ludwig von Stockhausen. W 1828 roku majątek w posiadaniu Heinricha Schütte, który to majątek przejmuje jego zięć, Niemann. W 1847 roku za 105000 talarów dobra zakupił Georg Joachim Friedrich Boldt, odsprzedając je w 1857 roku za 138000 talarów niejakiemu Balthasar. W 1862 roku za 153000 talarów majątek zakupił Müller, który sam nie zarządzał majątkiem. Wydzierżawił go swojemu bratu na 8 lat do 1870 roku. Od 1900 roku majątek jest w posiadaniu Maxa Reuter. W 1910 roku majątek liczył 344 ha gruntów a w 1928 roku 342 ha gruntów. Po 1945 roku majątek upaństwowiono tworząc na jego terenie PGR. Obecnie w rękach prywatnych.

We wsi zespół dworski składający się z dworu, budynków gospodarczych, podwórza, parku krajobrazowego. Dwór postawiony na planie prostokąta, prawdopodobnie na budowli z XVIII wieku, podpiwniczony, parterowy, kryty dachem naczółkowym.

skarbimierzyce-1921-zachodniopomorskie

KOŚCINO /Köstin/

Wieś położona w gminie Dobra Szczecińska powiatu polickiego. Założona prawdopodobnie w XVI wieku. Należała do Kolegiaty Mariackiej w Szczecinie. Później dobra książęce a następnie państwa pruskiego. Później własność miasta Szczecin. Majątek dzierżawiony: w latach 1843-53 dzierżawcą był Kieckenbusch, później Holdberg, pod koniec XIX wieku Schweitzer, w latach 1910-39 Wilhelm Nicolai.

ZAŁOŻENIE DWORSKIE

Dwór spalony w 1945 roku i rozebrany jak większość budynków folwarcznych. Z założenia ocalał park i kilka domów pracowniczych.

koscino-1907-zachodniopomorskie

SŁAWOSZEWO /Neuhaus/

Miejscowość położona w gminie Dobra Szczecińska powiatu polickiego. Jest to stary majątek ziemski. W 1802 roku dzierżawcą majątku był Christian Heirnich Apprat. Od połowy XIX wieku doszło do częściowego rozparcelowania majątku. W 1879 roku dobra należały do Friedricha Bismark i liczyły 278 ha gruntów. Majątek w 1910 roku o wielkości 214,75 ha gruntów należał nadal do rodziny Bismark. W 1928 roku dobra należące do niejakiego M.Wienkoop liczyły 160 ha gruntów.  

slawoszewo-1907-zachodniopomorskie

PŁOCHOCIN /Luisenhof/

Osada położona w gminie Dobra Szczecińska powiatu polickiego. Powstała na gruntach dawnego folwarku należącego do majątku w Dobrej. Założona na początku XIX wieku i nazwana na część Margarete Beate Louise von Rohr, z domu von Ramin. Na początku XIX wieku majątek był w posiadaniu Małgorzaty Beaty Luizy von Rohr i Anny Karoliny von Plӧtz. Główny majątek był w rękach Ludwiga von Ramin(1828). W 1833 roku dobrami zarządzał syn Ludwiga, Albert Friedrich Constantin von Ramin. Na krótko majątek z niewiadomych przyczyn w 1847 roku znalazł się w rękach Hermanna Emila von Brandt nobilitowany w 1845 roku przez króla Fryderyka Wilhelma z nowym nazwiskiem von Brandeck-Nadrensee, by od 1859 roku ponownie być własnością rodziny von Ramin. Właścicielem był w tym czasie dyrektor kamery Eduard von Ramin. Ostatnim właścicielem z rodu von Ramin był w 1892 roku Max von Ramin. Ostatnim właścicielem majątku była rodzina baronów von Haaren– wymieniony Adolf baron von Haaren. W 1928 roku za czasów barona Adolfa majątek liczył 337,5 ha gruntów.

plochocin-1907-zachodniopomorskie

DOBRA SZCZECIŃSKA /Daber/

Wieś gminna położona w powiecie polickim. Po raz pierwszy wymieniona w 1269 roku. W tym czasie była własnością księcia Barnima I. Żona Barnima I, Mathilda, matka Ottona I przekazała wieś swoim wnuczkom, Mechtildzie i Beatrix, córkom Mirosławy, mniszkom klasztoru cysterek w Szczecinie. Po ich śmierci wieś przechodzi zgodnie z testamentem Mathildy na rzecz klasztoru cysterek w Szczecinie(1304,1306). Część gruntów otrzymała kolegiata Mariacka w Szczecinie(1334,1336). W XIV wieku część wsi w rękach rodu rycerskiego Nemeke(Nemeken). Książę Świętobor w 1373 roku potwierdza nadania we wsi dla Petrusa von Nemeken. Pisownia nazwiska była różna-Nemeke, Nemeken, Niemez. W 1517 roku bracia Hans i Christoph von Nemeken otrzymali od księcia Bogusława X w lenno wieś Dobrą. W 1519 wymienia się braci Clausa, Christopha i Jürgena von Nemeken oraz Bertolda von Ramin, któremu bracia odsprzedali część gruntów we wsi za 350 florenów.  W 1526 roku dobra Bertolda von Ramin przejmuje Vivigenz I von Eickstede, ożeniony z córką Bertolda Anną(Ursulą). W 1557 roku część dochodów ze wsi czerpie klasztor św. Jana ze Szczecina. W 1568 roku część wsi w rękach Christopha von Nemeken i jego czterech synów: Heinricha, Richarda, Christopha i Thile`a, który po śmierci ojca przejmuje dobra rodzinne. Z powodu kłopotów finansowych w 1621 roku Thile von Nemeken sprzedaje część gruntów rodzinie von der Heide, które później prawdopodobnie zostały wykupione przez rodzinę von Ramin. Thile von Nemeken miał trzech synów: Heinricha, Christopha i Henninga oraz osiem córek. Po śmierci Thile`a von Nemeken zadłużone dobra przejmuje syn, Heinrich von Nemeken. Po jego śmierci majątek w rękach kapitana Jacoba Rebenstock , który ożenił się z wdową po Christophie von Nemeken. Wdowa posiadająca prawo do majątku po zmarłym mężu, Christophie, sprzedaje je Jacobowi Gabrielowi Hinz. W 1698 roku umiera ostatni z rodu von Nemeken. Ich dobra przejmuje zarząd komisaryczny powiatu Random, który przekazał następnie majątek Bogusławowi Ernestowi von Ramin(+1727). Po nim majątek przejmuje jego brat, Bernd Ludwig von Ramin a następnie syn Bernda, Jürgen Bernd von Ramin. Ta linia pochodziła z Buka. Od 1776 roku majątek jest w posiadaniu Karla Bogusława von Ramin, który w 1778 roku dokonał podziału majątku, dopuszczając dziedziczenie w linii żeńskiej. W ten sposób w 1804 roku majątek był w posiadaniu Margareth Beaty Lousy von Rohr, z domu von Ramin i Anny Caroliny von Plӧtz, z domu von Ramin( w tym czasie była już wdową), córek Carla Bogislawa von Ramin.  Współwłasność posiadały również dzieci w/w pań. Z rejestru z 1828 roku wynika, że od 1828 roku na majątku zamieszkiwał Ludwig von Ramin, którego następcą od 1833 roku był małoletni syn, Albert Friedrich Constantin von Ramin. Na krótko majątek z niewiadomych przyczyn w 1847 roku znalazł się w rękach Hermanna Emila Brandt, który w 1845 roku od króla Fryderyka Wilhelma otrzymał przywilej szlachectwa  z nowym nazwiskiem von Brandeck-Nadrense. Od 1859 roku ponownie własność rodziny von Ramin. Właścicielem był w tym czasie dyrektor kamery Eduard von Ramin. Ostatnim właścicielem z rodu von Ramin był w 1892 roku Max von Ramin. Po wygaśnięciu lenna rodu von Ramin na początku XX wieku i rozparcelowaniu ich dóbr, majątek z dworem w 1905 roku posiadał Max Wachsmuth, w 1910roku Ferdynand Finger, a jego majątek liczył wtedy 341 ha gruntów. Ostatnim właścicielem był Carl Borchart, a dobra liczyły w 1928 roku 350 ha gruntów. Po 1945 roku majątek przejęty przez Skarb Państwa. Na jego terenie utworzono, działające do lat 90-tych XX wieku PGR.

ZAŁOŻENIE DWORSKIE

Założenie powstało w XVIII wieku, położone było na południowym krańcu wsi i składało się z dworu, parku i budynków gospodarczych. Dwór zbudowany w XVIII wieku, rozbudowany w XIX wieku o skrzydło boczne i wieże, rozebrany w 1969 roku. Położony był w parku krajobrazowym, obecnie po rewitalizacji w rękach prywatnych. Od strony północnej parku dziedziniec folwarczny. Z dawnego zespołu folwarcznego pozostał budynek gorzelni oraz młyn.

dobra-szczecinska-1921-zachodniopomorskie

BUK /Böck/

Wieś położona w gminie Dobra Szczecińska powiatu polickiego. Po raz pierwszy wymieniona w 1284 roku. Prawdopodobnie od początku istnienia była lennem rodu von Ramin. W 1412 roku dobra należały do Friedricha von Ramin. W 1507 roku majątek  podzielony pomiędzy trzech braci: Bartholda, Busso i Friedricha von Ramin. Po 1551 roku kiedy książę Filip zatwierdził lenno w Buku rodzinie von Ramin, dochodzi do podziału majątku pomiędzy dwóch braci: Christopha i Friedricha von Ramin. Buk Odziedziczył Christoph von Ramin. Friedrich natomiast otrzymał Dobrą. Christoph von Ramin ożeniony był z Anną von Eichsted, z którą miał pięcioro dzieci. Buk odziedziczyli: Busso, Bartold i Henning von Ramin(1542-1598), najwybitniejszy z nich, kanclerz na dworze książąt pomorskich. W XVII wieku Buk jest własnością Bartolda, ożenionego z Erdmuth von Holzendorffen. Ostatnim właścicielem Buka był Friedrich Ehrenreich II von Ramin(10.04.1709-02.12.1782). Na nim zakończyła się linia z Buka i Rzędzin. W Buku od XIII wieku znajdowała się świątynia z kryptą, w której chowani byli właściciele majątku. Po wojnie trzydziestoletniej ziemie te są pod zarządem królowej Szwecji, Krystyny. Dobra w Buku i Rzędzinach podarowała majorowi wojsk szwedzkich, Georgowi von Lӧwenborgk. Po przejęciu tych ziem przez margrabiów brandenburskich dobra przejął rotmistrz Philip Ernst von Hayn(1678). Po kilku latach ponownie pod zarządem szwedzkim i w rękach majora Theophilusa Michaelis(1720). Po jego śmierci dobra sprzedane generałowi pruskiemu i komendantowi twierdzy Kostrzyn, Ottonowi Gustavowi von Lepel. Po nim majątek dziedziczy syn jego, Friedrich Wilhelm hrabia von Lepel, rycerz Zakonu Joannitów. W 1723 roku król Prus Fryderyk zatwierdził lenno wszystkim potomkom rodu, tak po mieczu, jak i po kądzieli. Buk był własnością rodziny do 1825 roku, do bezpotomnej śmierci ostatniego męskiego przedstawiciela rodu, Wilhelma Heinricha Carla hrabiego von Lepel. Przez małżeństwo z siostrami hrabiego majątek podzielony otrzymała rodzina von Schmeling oraz hrabiowie Henckel von Donnesmarck. Doprowadziło to do rozparcelowania dóbr. W 1858 roku część gruntów należącą do rodziny von Schmeling kupuje rodzina  hrabiów Henckel von Donnesmarck. Część gruntów(3/4) należała do Leo Amadeusa Maximiliana(1862), pozostała część(1/4) należała do Friedricha Otto Maximiliana(1862). Po scaleniu majątku przez Leo Amadeusa Maximiliana hrabiego Henckel von Donnesmarck, zostaje on sprzedany w 1872 roku Harry`emu hrabiemu von Arnim-Schlagenthin. Po nim dobra przejmuje syn, Henning hrabia von Arnim-Schlagenthin. Po śmierci Henninga hrabiego von Arnim-Schlagenthin w 1910 roku majątek liczący wtedy 1013,20 ha gruntów zostaje z uwagi na długi rozparcelowany. W 1927 roku majątek z dworem był w rękach Franza Pritzel. W 1928 roku liczył 459 ha gruntów.

ZESPÓŁ DWORSKI

W południowej części wsi pozostałości po zespole dworsko-folwarcznym- kamienny mur otaczający zespół, zespół kilku budynków gospodarczych, pozostałości po parku dworskim.  Dwór położony po wschodniej stronie dziedzińca, rozebrany został po 1945 roku. Był to budynek parterowy, podpiwniczony, kryty dachem dwuspadowym. Zbudowany był w XIX wieku na planie prostokąta.

buk-1907-zachodniopomorskie