PRZYTOCZNA /Prittisch/

Wieś gminna położona w powiecie międzyrzeckim. Początki sięgają XIII wieku. Pierwsza wzmianka pochodzi z 1393 roku(Przettoczszky), w której wymienia się Świętomira Przetoczyskyego(Przetockiego), brata Michała Stosza z Klonowca i Żakowa a także Jadwigę i Jarochnę z Przetoczna. Wielokrotnie wymieniona w latach: 1397(Przetoczno, Pretoczno, Pzretoczka), 1399(Przetoczna), 1405(Prestoczno, Przestoczno), 1424(Przethoczno), 1437(Prethoczenssky), 1467(Przethoczna), 1538(Przithoczno), 1944(Prittisch). W latach 1393-1407 wieś należała do rodu Stoszów. W latach 1397-1400 wieś w rękach Stanisława Stosz, syna Sędzimira i Jadwigi. W 1402 roku Jadwiga wraz z córką Jarochną i synem Ramszem oddają Świętosławie Lubickiej, żonie Stanisława oraz jej siostrom 1/3 Przytocznej. W latach 1397-1407 siedziała tu wspomniana wcześniej Jarochna, siostra Ramsza a żona Jana Szczurka. W  latach 1397-1408 siedział tu Mikołaj(Mikosz) Tuczępski z Tuczęp i Przytocznej. W 1400-1413 część wsi należy do Stanisława Lubickiego i jego żony Świętosławy. W latach 1462-69 część wsi w posiadaniu Sędziwoja z Niewierza Niewierskiego. W latach 1420-1581 część wsi w posiadaniu Żydowskich z Żydowa koło Obornik i Zajączkowskich herbu Nałęcz. Wspomniany Mikołaj z Żydowa, Wincenty Żydowski, Jan w latach 1434-44. Wieś, która podzielona była na kilka własności rycerskich należała do jednej rodziny o różnych nazwiskach- Żydowscy, Zajączkowscy byli to późniejsi Przetoccy.  W 1472 roku Dobrogost Zajączkowski-Przetocki daje ½ wsi swemu bratankowi, synowi Wincentego, Wojciechowi Nojewskiemu-Przetockiemu, wspomniany jako zmarły w 1503 roku. W latach 1481-1505 mowa o Janie, Mikołaju, Dorocie i Elżbiecie Przetockich. W latach 1502-46 siedzieli tu Sędziwój, Piotr, Maciej, Jan i Andrzej, Jerzy Przetoccy. W 1509 roku Sędziwój Przetocki dał braciom Jarosławowi i Jerzemu z Łężec Łężeckim(czyli Gorajskim) część Przytocznej. W 1523 roku część wsi zakupili bracia Jarosław i Jerzy Łężeccy(Jerzy mąż Elżbiety Przetockiej), które to Jerzy sprzedaje część Przytocznej Maciejowi Chraplewskiemu. W latach 1522-45 mowa o Piotrze Turkowskim-Wilkowskim-Przetockim, synu Sędziwoja Przetockiego. W latach 1545-1580- siedzieli tu: bracia Jan Starszy, Piotr, Stanisław i Jurga, synowie Andrzeja Przetockiego, Jan Młodszy Przetocki(1546), Stanisław Przetocki, który swą część Przytocznej sprzedał Janowi Nadelwicz Kręskiemu. W 1547 roku część wsi posiadał Stefan Gnuszyński. W latach 1551-1574 siedział tu Jerzy Lessel(Liessel, Lyessel), który w 1574 roku sprzedał część Przytocznej Abrahamowi Nadelwicz Kręskiemu. W 1580 mowa o Jadwidze Przetockiej-Strzeżmińskiej, żonie Baltazara Strzeżmińskiego. W 1564 roku część gruntów należała do biskupów poznańskich. W 1580 roku dobra należą do Jadwigi i Stanisława Nałęcz Przetockich oraz Jana i Abrahama Nadelwicz-Kręskich. Później wieś należała do Berezów h. Prawdzic, Bojanowskich h. Junosza, Gliszczyńskich h. Jastrzębiec. Na początku XVII wieku ok. 1608-10 wieś zakupił Hans Sigismund von Kalckreuth po sprzedaniu majątku Dłużek. W 1726 roku majątek posiadał Leonhard von Kalckreuth(1693-1768), który w 1740 roku sprzedał majątek Wyssogocie-Zakrzewskiemu. W 1754 roku dzięki pomocy finansowej Jędrzeja Wyssogoty-Zakrzewskiego została zbudowana nowa świątynia we wsi. W 1818 roku dobra w rękach Antona Bose, w 1837 roku właścicielem dóbr jest rodzina Brӧcker, wymienieni w spisie właścicieli w 1845 roku. W 1846 roku podana rodzina Brӧkere czyli Brӧcker. W skład majątku w tym czasie wchodziły folwarki Dębówko(Eichvorwerk) i Neufeld. W 1850 roku majątek posiada H.B. von Rüxleben. W 1857 roku własność sędziego w stanie spoczynku Karla Ferdinanda Schulz z Berlina. W 1870-77 roku dobra wchodzą w skład majątku w Goraju. W tym czasie administratorem dóbr w Przytocznej o areale 1135ha był kapitan Witte. Pod koniec XIX wieku dobra są własnością Rudolpha Schultz-Boossen z Bossen koło Frankfurtu nad Odrą. Jego majątek w 1896 roku obejmował 1134,31ha gruntów razem z folwarkiem Dębówko(Eichvorwerk). Administratorem dóbr był August Witte junior. W 1907 roku majątek wraz z folwarkiem Dębówko(Eichvorwerk) obejmował 1109ha i należał do Dr. Augusta Lamberta Rospatt(1869-1942), landrata z Międzychodu. Administratorem był Louis Kroll, którego majątek w 1913 roku wraz z folwarkiem Dębówko(Eichvorwerk) obejmował 1113ha gruntów. August Lambert von Rospatt nobilitowany w 1909 roku do stanu szlacheckiego. W 1898 roku ożenił się z Gertrudą Schulz-Boossen, córką właściciela majątku w Przytocznie. Zmarł w Przytocznej w 1942 roku. 

DWÓR

 przytoczna-widok-palacu-od-strony-parkuprzytoczna-lubuskie-2przytoczna-palacprzytoczna-palac-od-strony-parkuprzytoczna-dwor

Dwór usytuowany w parku krajobrazowym z XVIII-XIX wieku, zbudowany w drugiej połowie XVIII wieku, powiększony o skrzydło północno-zachodnie w pierwszej połowie XX wieku. W starszej części o cechach barokowych. Murowany, założony na planie prostokąta z ryzalitami na osi w elewacji północnej i południowej. Parterowy z facjatą i użytkowym poddaszem. Dach mansardowy z lukarnami. Ryzality piętrowe, zwieńczone trójkątnymi przyczółkami. Piwnice sklepione kolebkowo, pomieszczenia w przyziemiu nakryte stropami.

 przytoczna1   przytoczna2przytoczna3przytoczna4przytoczna5

przytoczna-lipiec-2014-2 przytoczna-lipiec-2014-3 przytoczna-lipiec-2014-5 przytoczna-lipiec-2014-6 przytoczna-lipiec-2014-10

przytoczna-1934-lubuskie