MIĘDZYLESIE /Mittelwalde/

Miasto gminne położone w powiecie kłodzkim.  Początki miejscowości sięgają XI wieku. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1245 roku(Medilese) i wielokrotnie w latach późniejszych: 1294(Mittelwald), 1323(Mittelweld), 1358(Mittilweld), 1360(Mitrwald), 1361(Mittrvelde), 1362(Mittilwalde), 1436(Mezelessie), 1440(Mezilessie), 1748(Mittelwalde. Przypuszcza się, że prawa miejskie Międzylesie otrzymało pomiędzy 1250 a 1290 rokiem. W 1294 roku król Czech Wacław II przekazał Międzylesie klasztorowi cystersów z Kamieńca Ząbkowickiego. Już w 1315 roku cystersi sprzedali dobra Ottonowi von Glubos(Glaubitz). Po śmierci Ottona w 1358 roku majątek odziedziczyli jego synowie dokonując podziału ogromnego majątku tworząc dwa państewka: państewko snielińskie z siedzibą na zamku Szczerba i międzyleskie z siedzibą na zamku w Międzylesiu. Miasto otrzymał Otto Schramm von Glaubitz, a po jego śmierci w 1407 roku jego syn Wolfhard. W 1421 roku rodzina von Glaubitz traci majątek w wyniku najazdu i zniszczenia miasta i zamku przez wojska husyckie. W 1434 roku miasto jest w rękach Marquarda Thrilk, starosta kłodzki. W latach następnych dość częste zmiany właścicieli. W 1472 roku odbudowany zamek i miasto król Czech Henryk I Podiebrad przekazał Balthasarowi von Tschischwitz, by w 1479 roku oddać swojemu ochmistrzowi Georgowi von Bischofscheim. W 1493 roku właścicielem miasta został starosta kłodzki, Johann Bartoszowsky z Labinia by już w 1493 roku zmienić właściciela na Johanna von Zampach z Potstejnu. Majątek był wydzierżawiany. W latach 1519-1523 dzierżawcą dóbr był Hans von Tschirnhaus. Synowie Jana Zampacha, Johann i Wentel w 1538 roku wydzierżawili majątek Johannowi von Tschirnhaus(Czirnhaus vel Czernhaus) z Bolkowa. Od 1551 (1564)roku rodzina von Tschirnhaus w osobach braci Davida i Nicolausa ostatecznie wykupili dobra międzyleskie od rodziny Zampach. Za czasów rodziny von Tschirnhaus Międzylesie rozwija się. W trakcie odbudowy miasta Międzylesie uzyskuje nowe rozplanowanie a w 1580 roku wzniesiono nowy zamek. W 1622 roku po bitwie pod Białą Górą rodzina von Tschirnhaus w osobie Davida traci Międzylesie. Po zniszczeniach wojny 30-letniej w 1653 roku von Tschirnhaus sprzedali majątek hrabiemu Michaelowi Ferdynandowi Wenzelowi von Althann(*1630-+1686). Był synem   Michaela Adolfa von Althann i Marii Evy Elisabeth von Sternberg. Żonaty z hrabianką Anną Marią  Elżbietą von Aspremont(*1646-+1723), z którą miał pięciu synów: Michaela Wenzela Młodszego(*1668-+1738), dziedzica dóbr międzyleskich, Michaela Friedricha(*1682-+1734), kardynała, wicekróla Neapolu, Michaela Ferdinanda(zm.1733), feldmarszałek, komendant twierdzy brzeskiej, oraz zmarłych w niemowlęctwie Michaela Franza i Michaela Karla. Hrabiowie von Althann posiadali majątek międzyleski do 1945 roku.

ZAŁOŻENIE ZAMKOWO-PAŁACOWE

W 1370 roku ówcześni właściciele Międzylesia rodzina von Glaubitz buduje zamek, prawdopodobnie na miejscu wcześniejszej budowli obronnej. Zniszczony podczas wojen husyckich. W latach 1580-1590 rodzina von Tschirnhaus na miejscu zamku stawia renesansowy dwór z wykorzystaniem średniowiecznych fragmentów zamku a zwłaszcza dołączeniem do nowego założenia zachowanej wieży pierwotnego zamku. W latach 1614-1622 rozbudowano założenie dobudowując  skrzydło południowe i wschodnie. Zniszczony podczas najazdu szwedzkiego oraz pożaru, w latach 1686-1695 odbudowany i rozbudowany przez nowego właściciela, hrabiów von Althann. Remontowany w XIX wieku. W maju 1945 roku hrabiowie von Althann opuszczają zamek. II wojna światowa nie spowodowała zniszczenia obiektu. Po wojnie zamek zaadoptowano na ośrodek wczasowy i kolonijny. W 1974 roku pożar obiektu. Od tego czasu trwa remont zamku. W późniejszych latach właścicielem założenia była katowicka Elektrociepłownia oraz  Żegluga Polska. Obecnie właścicielem jest firma Zamek Międzylesie Sp. z o.o. Sp. Komandytowa.