Kulice / Külz/

Wieś położona w gminie Nowogard powiatu goleniowskiego. Początki wsi sięgają średniowiecza(1261), kiedy to należała do biskupa kamieńskiego. W wiekach średnich była lennem rodu von Dewitz z Dobrej. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1447 roku(Cultze). W 1540 roku własność Henninga von Dewitz a częściowo jego kuzyna, Jobsta von Dewitz. Ostatnim właścicielem wsi był Stephan Bernd von Dewitz(*1672-+1728). Mieszkał w Dargomyślu(Hoffelde). Z powodu wystawnego trybu życia popadł w długi. Część dóbr jeszcze za swojego życia sprzedał lub oddał w zastaw. Kulice w latach 1708-1738 otrzymał w zastaw za 19.600 talarów duński kapitan Otton Adrian von Edling.   Kolejnymi właścicielami wsi byli urzędnicy Johann Lieseling i Johann Müller, od których w 1727 roku porucznik August Friedrich von Bismarck zakupił majątek kulicki, który w 1724 roku August Friedrich von Bismarck poślubił córkę Stephana Bernda von Dewitz, Stephanę Charlottę von Dewitz(1706-1735). Rodzina von Bismarck pochodziła ze Starej Marchii, gdzie w 1270 roku po raz pierwszy pojawia się z imienia w mieście Stendal(obecnie kraj związkowy Saksonia-Anhalt). August Friedrich von Bismarck pochodził z schӧnhauseńskiej linii rodu.  W 1721 roku został pierwszym dowódcą goleniowskiego pułku dragonów Schulenburga. Kolejni właściciele z tego rodu: w 1747 roku majątek posiadał syn Augusta Friedricha kapitan Bernd August von Bismarck(*1725-+1758) a następnie wnuk August Friedrich II von Bismarck(*1753-+1814), który umiera bezpotomnie. Dobra w 1814 roku dziedziczy kuzyn Augusta Friedricha II, rotmistrz Carl Wilhelm Ferdinand von Bismarck(*1771-+1845), który w 1816 roku przeprowadza się z Schӧnhausen do Konarzewa wraz z żoną i synami: Bernhardem(*1810-+1893) i Ottonem, późniejszym kanclerzem. Po śmierci Carla Wilhelma dobra kulickie dziedziczy Bernhard. Otto von Bismarck odziedziczył Schӧnhausen. W 1870 roku majątek obejmował 3111 mórg ziemi a w 1879 roku majątek liczył 784,74 ha gruntów. Dopiero w 1905 roku rozstrzygnięto spory spadkowe odziedziczone po przodkach. Kulice przypadły najmłodszemu synowi Bernhadra, Berndowi(*1868-+1948), żonatemu z Kӓthe von Arnim(*1863-+1944). W 1910 roku dobra liczyły 962,70 ha gruntów a w 1928 roku majątek liczył 1066 ha gruntów. Bernd i Kӓthe byli bezdzietni. W 1939 roku Bernd von Bismarck zaadoptował drugiego syna swego bratanka Gottfireda von Bismarck z Jarchlina, Philippa von Bismarck(*11913-+2006). Od 1945 do 1992 roku majątek był własnością Skarbu Państwa z utworzonym na jego terenie PGR. Od 1992 w rękach AWRSP. Od 1993 roku wydzierżawiony przez fundację „Fundatia Europea Pomerania” założoną przez Philippa von Bismarck w tym roku. W 2004 roku przemianowana na „Akademię Europejską Kulice-Külz”. W 2002 roku założenie dworsko-parkowe przekazane nieodpłatnie Uniwersytetowi Szczecińskiemu, który w 2012 wypowiedział umowę zawartą z fundacją i sprzedał założenie.

Kulice pałac 1

Kulice pałac 2

Kulice-droga Nr144 Nowogard-Dobra-Chociwel, sierpień 2009 (4) Kulice-droga Nr144 Nowogard-Dobra-Chociwel, sierpień 2009 (3) Kulice-droga Nr144 Nowogard-Dobra-Chociwel, sierpień 2009 (6)

DWÓR

Zbudowany w 1848 roku, rozbudowany o skrzydła boczne i oranżerię. Główny neoklasycystyczny budynek założony na rzucie prostokąta, podpiwniczony, w części piętrowy. W latach powojennych we dworze mieściły się biura PGR oraz mieszkania pracownicze. Odrestaurowany w latach 1994-95 z przeznaczeniem na Fundację Akademii Europejskiej Kulice-Külz, istniejącej do 2012 roku, założonej przez Philippa von Bismarck. Obecnie własność Uniwersytetu Szczecińskiego.

Kulice-droga Nr144 Nowogard-Dobra-Chociwel, sierpień 2009 (7) Kulice-droga Nr144 Nowogard-Dobra-Chociwel, sierpień 2009 (8) Kulice-droga Nr144 Nowogard-Dobra-Chociwel, sierpień 2009 (9) Kulice-droga Nr144 Nowogard-Dobra-Chociwel, sierpień 2009 (12) Kulice-droga Nr144 Nowogard-Dobra-Chociwel, sierpień 2009 (13)

ZAŁOŻENIE GOSPODARCZE I PARK

W sąsiedztwie dworu położone są zabudowania gospodarcze oraz park krajobrazowy o powierzchni około 4 ha.

Kulice-droga Nr144 Nowogard-Dobra-Chociwel, sierpień 2009 (2) Kulice-droga Nr144 Nowogard-Dobra-Chociwel, sierpień 2009 (11) Kulice-droga Nr144 Nowogard-Dobra-Chociwel, sierpień 2009 (15)

Kulice 1929, zachodniopomorskie