Miasto i gmina położone w powiecie dzierżoniowskim. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1288 roku(Bela) oraz w latach kolejnych: 1300(Bela inerieor, Bela superior), 1329(von Bela, in Bielau), 1333(de Bela, in Bielau), 1370(Nedir Bele), 1666(Langebil, in Langbil), 1743(Langenbielau). Początkowo była własnością klasztoru przy kościele św. Krzyża we Wrocławiu. W 1368 roku jest pod panowaniem Czechów. Po bezpotomnej śmierci króla Czech i Węgier, Ludwika II Jagiellończyka, który poległ pod Mohaczem Bielawa wraz z całym Śląskiem przeszła pod panowanie Habsburgów austriackich. W 1741 roku zajęta przez wojska pruskie a rok później znalazła się jak reszta Dolnego Śląska i większa część Górnego Śląska pod panowanie Królestwa Prus. Istniał podział miejscowości na Bielawę Dolną, Środkową i Górną. W części środkowej położony był majątek rycerski w XVI wieku będący w posiadaniu rodu von Netz. Posiadali część Górną, Środkową i Dolną. W 1598 roku Joachim von Netz zmarły w 1599 roku zbudował dwór. W 1667 roku dobra posiadał Heinrich Wolfgang von Netz. W 1672 roku bracia Ernst Heinrich i Joachim Ernst von Netz sprzedali majątek Adamowi Boguslavowi von Sandreczky(Sandrecki, Sandrasky, Sandreczki, Sandretzky, Sendražsky)(1630-1695) i jego żonie Barbarze von Sandreczky, z domu von Gellhorn(1635-1692). Miał dwóch synów- Hansa Friedricha i Gottlieba Ferdynanda. Baron Hans Friedricha von Sandreczky(1668-1737) ożenił się z Julią Elżbietą von Haugwitz z Polkowic(1680-1723). Ich syn baron Hans Ferdinand von Sandreczky und Sandraschütz(1711-1775) był kolejnym właścicielem dóbr. Był ożeniony z Eleonorą Charlottą von Heugel(1708-1776). W 1741 roku na swoim zamku gościł króla Fryderyka Wielkiego. W 1742 roku otrzymał tytuł hrabiowski. W 1758 roku otrzymał od króla prawa do całości Bielawy. Kolejnym właścicielem był ich syn, hrabia Friedrich Wilhelm Ferdinand Gottlieb von Sandreczky und Sandraschütz(ur.1745) ożeniony z hrabianką Louise Sophie Beate von Pückler baronównie von Groditz(ur.1751). Ich synem był kolejny właściciel dóbr hrabia Ferdinand Carl Gottlieb von Sandreczky und Sandraschütz(ur.1772). Bracia Friedrich Wilhelm Ferdinand Gottlob i Hans Carl Gottlob w 1778 roku tworzą majorat Bielawa. W 1857 roku właścicielem dóbr był hrabia Erdmann Karl von Sandreczky und Sandraschütz(1808-1863). Ożeniony z hrabianką Agnieszką Leopoldyną Fryderyką von Kalckreuth(1809-1862). Po jego śmierci majątek dziedziczy jego syn, hrabia Hans Adam Friedrich, zmarły w 1886 roku jako ostatni z rodu. Po jego śmierci wszystkie majątki dziedziczy jego siostrzeniec, Ernst Julius von Seidlitz-Ludwigsdorf(1863-1930), który za zgodą cesarza Wilhelma II zmienia nazwisko na Ernst Julius hrabia von Seidlitz-Sandreczky. Ożeniony był z Barbarą von Heyden-Cadow. Po śmierci Ernsta Juliusa majątek dziedziczy Adolf hrabia von Seidlitz-Sandreczky, posiadający majątek do 1939r, który zginął 2 kwietnia 1945 roku w obronie Wrocławia.
PAŁAC
Pierwsza budowla została wzniesiona przez Joachima von Netz w formie dworu obronnego. W 1737 roku dwór spalił się. Po dwóch latach na jego miejscu powstaje pałac. Część autorów podaje datę 1740 inni 1741, kiedy król Prus Fryderyk Wielki gościł w murach pałacu. W 1930 roku miasto wykupiło od właściciela pałac wraz z zabudowaniami i gruntami. Sam hrabia zamieszkiwał w Roztoczniku. Od 1930 roku w murach pałacu mieściły się szkoła przemysłowa i handlowa. W czasie II wojny światowej w pałacu mieścił się szpital polowy. Poza żołnierzami Wermachtu przebywali w szpitalu również jeńcy wojenni z Oflagu VIII B w Srebrnej Górze i Stalagu VIII B w Łambinowicach. W szpitalu w wieku 52 lat dnia 25.09.1940 roku zmarł kontradmirał PMW Stefan Frankowski, były dowódca Morskiej Obrony Wybrzeża w 1939 roku, wzięty do niewoli po kapitulacji Helu. Po 1945 roku działała tu Szkoła Przysposobienia Zawodowego, po 1956 roku Szkoła Specjalna. Po 1990 roku utworzono tu Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy z Oddziałem Przedszkolnym, Szkołą Podstawową Nr 2, Gimnazjum nr 4 i Zasadniczą Szkołą Zawodową nr 1. Od 2013 roku pałac stoi nieużytkowany i wystawiony na sprzedaż. W 2020 roku został sprzedany za 751 890zł.
