GORZANÓW /Arnsdorf, Grafenort/

Wieś położona w gminie Bystrzyca Kłodzka powiatu kłodzkiego. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1341 roku kiedy to Konrad von Mosch von Bittendorf przekazał wieś swojemu bratu, Georgowi(zm. po 1373r.). Kolejno wieś należała do synów Georga: Petera(1390) i Tomasa(1383). Do 1624 roku wieś podzielona na trzy działy majątkowe: Moschenhof, Ratschinhof i Schlosshof. Dobra rodziny von Mosch(Moschen, Muschin) oraz von Ratschin zostały skonfiskowane przez cesarza w 1624 roku za udział w powstaniu czeskim i przekazane Johannowi Arbogastowi hrabiemu von und zu Annaberg, baronowi auf Dornsberg-Lӓtsch. W 1634 roku otrzymał tytuł hrabiowski. Jego córka, Marie Maximiliane w wianie wnosi majątek mężowi, Johannowi Friedrichowi hrabiemu von Herberstein(*1625-+1701), przedstawicielowi austriackiej rodziny szlacheckiej linii śląskiej. W 1670 roku przekształcił majątek w majorat ze zmianą nazwy miejscowości z Arnsdorf na Grafenort. Po nim majątek odziedziczył jego syn, Johann Friedrich Erdmann hrabia von Herberstein, żonaty z Marią Karoliną von Zierotin. Po nim majątek przejął jedyny syn,  Johann Anton hrabia von Herberstein, żonaty z Marią Antoniną hrabianką von Lichtenstein. Bezpotomny. Po jego śmierci dobra przejął brat Johanna Friedricha Erdmanna, Johann Leopold hrabia von Herberstein. Po jego bezpotomnej śmierci w 1728 roku majątek odziedziczył Johann Gundacker I hrabia von Herberstein linii styryjskiej. Po jego śmierci w 1770 roku majątek dziedziczy syn, Johann Gundacker II, żonaty z Antonią von Schrattenbach. Po jej śmierci ożenił się ponownie z hrabiną von Stargk. W 1801 roku przekazał majątek jedynemu synowi, Johannowi Hieronymusowi hrabiemu von Herberstein(*1772-+1847). Po jego śmierci zbiory i wyposażenie pałacu przeniesione do zamku Herberstein na terenie Austrii. Ostatnim właścicielem był Maximilian hrabia von Herberstein. W 1930 roku zakupiony przez gminę Bystrzyca Kłodzka.

MOSCHENHOF

Początkowo należał do rodu von Sterz. W 1361 roku majątek nabył Jerke von Moschin/Moschen. W 1623 roku umiera Hans von Moschen. Jego dzieci, dziedzice majątku: syn Maximilian i siostry Rosina, Zuzanna i Maria zostali w 1624 roku wywłaszczeni przez cesarza. W tym samym roku majątek przejął Johann Arbogast hrabia von und zu Annaberg, baron auf Dornsberg-Lӓtsch i włączył go do majątku Schlosshof.

SCHLOSSHOF

Majątek ten początkowo zwany był Klar. W połowie XIV wieku należał do rodu von Mühlstein, następnie do rodziny von Pannwitz. Około 1420 roku w posiadaniu Niklasa von Knoblauchsdorf. Około 1480 roku w posiadaniu Otto von Ratschin(Ottik von Raczin), później jego syna Friedricha(1540). Jego czterej synowie w 1559 roku podzielili majątek. Heinrich von Ratschin otrzymał Schlosshof oraz Freirichtergut. Po jego śmierci majątek odziedziczyli nieletni synowie: Heinrich, Friedrich i Hans. W 1624 roku majątek skonfiskowany przez cesarza i sprzedany Johannowi Arbogastowi hrabiemu von und zu Annaberg, baronowi auf Dornsberg-Lӓtsch.

RATSCHINDORF

W 1421 roku właścicielem majątku był Niclas von Knoblauchsdorf. W 1461 roku majątek w rękach syna Nicklasa, Caspara, którego córka wniosła majątek jako wiano mężowi, Otto von Ratschin. W 1520 roku majątek dziedziczą synowie: Caspar, Friedrich i Christoph. Po prawdopodobnie bezpotomnej śmierci Caspara i Christopha majątek w rękach Friedricha von Ratschin. Po Friedrichu dobra dziedziczy najmłodszy syn, Georg a po nim syn Georga, Hans von Ratschin, któremu cesarz konfiskuje dobra i sprzedaje Johannowi Arbogastowi hrabiemu von und zu Annaberg, baronowi auf Dornsberg-Lӓtsch.

FREIRICHTERGUT

Pierwszym znanym z imienia właścicielem majątku był w 1412 roku Georg Merwot, od którego w tym roku majątek zakupił Nickel von Mosch(Moschen). W 1437 roku właścicielem dóbr jest Niklas von Knoblauchsdorf. Kolejni właściciele: Christoph Seliger(1536) oraz Johann von Pernstein, od którego majątek zakupił Otto von Ratschin, właściciel Schlosshof.

ZAMEK

Zamek zbudowany w XIV wieku, uszkodzony podczas wojen husyckich i opuszczony w 1470 roku. W 1805 roku ruiny rozebrano. Prawdopodobnie obecny pałac powstał częściowo na murach zamku.

PAŁAC

Obecny pałac pomiędzy rokiem 1544 a 1570 ufundował Heinrich von Ratschin. Pałac rozbudował Johann Arbogast hrabia von und zu Annaberg, baron auf Dornsberg-Lӓtsch. Kolejna przebudowa i rozbudowa miała miejsce w latach 1653-57 na zlecenie Johanna Friedricha hrabiego von Herberstein. W 1701 roku remontowany. Kolejna przebudowa w stylu barokowym miała miejsce w 1735 roku oraz w 1869. W 1906 roku remontowany. Nie zniszczony podczas działań wojennych w 1945 roku. Zaadoptowany na mieszkania. Prace remontowe przeprowadzono w latach 1961-1963 oraz 1967-1977. W latach 90-tych obiekt sprzedany. W 2012 roku pałac zakupiony przez Fundację Pałac Gorzanów. Pałac w trakcie renowacji.

 

 

 

Serdeczne podziękowania Panu Markowi Haisig za poświęcony czas mimo choroby i przygotowań do imprezy kulturalnej kończącej okres karnawału. Dzięki właścicielowi poznaliśmy(oczywiście nie wszystkie)co ciekawsze pomieszczenia, łącznie z pałacowym teatrem a wszystko to było okraszone ciekawą historią pałacu a także  jeszcze ciekawszą historią walki o uratowanie przepięknego zabytku.

PARK

DWÓR MUSZYN

Zbudowany około 1579 roku przez Hansa von Mosch. Po pożarze w 1617 roku odbudowany. Później pełnił funkcję mieszkalną dla zarządcy dóbr. Zbudowany na planie prostokąta, dwukondygnacyjny, kryty dachem czterospadowym.

DWÓR RACZYN

Zbudowany w 1559 roku w miejscu dworu obronnego przez Georga von Ratschin. Był to budynek piętrowy, zbudowany na planie prostokąta. Przebudowywany w XIX i XX wieku. Po 1945 roku opuszczony, stopniowo ulegający destrukcji. Obecnie widoczne fragmenty murów obwodowych, szczątki sklepień.