PLUSKOCIN /Freudenberg/

Osada położona w gminie Krzęcin powiatu choszczeńskiego. Były majątek. W 1896 roku właścicielem był  niejaki Hallmann. W 1914 roku obejmował 86ha gruntów i należał do Fritza Tӓgtmeyer. W tym samym roku stał się własnością Maxa Klettner z Gilowa w powiecie strzelecko-drezdeneckim. W 1929 roku majątek  M.Klettner z Gilowa, którego dzierżawcą był von Wedemeyer z Tuczna k. Strzelec Krajeńskich obejmował  86ha.

Po założeniu zachował się dwór oraz budynek gospodarczy.

PAMIĘCIN /Denkhaus/

Wieś położona w gminie Recz powiatu choszczeńskiego. Były folwark, który powstał pod koniec XVIII wieku i wchodził w skład majątku w Chełpie. W tym czasie właścicielem był kapitan Otto von Stülpnagel. W 1816 roku rodzina von Misebach zakupiła majątek w Chełpie, który sprzedała w 1830 roku pozostawiając sobie Pamięcin. Od tego czadsu był to samodzielny majątek. Od 1850 roku ponownie w rękach rodziny von Stülpnagel. W 1857 roku właścicielem majątku został Wilhelm Meyer. W 1879 roku majątek o powierzchni 178ha należał do rodziny Bӧning. W 1896 roku właścicielem majątku o powierzchni 396,46ha był A. Bӧning. W 1914 roku majątek obejmował 398ha i należał do Otto Gottwald. W skład wchodził folwark Chełpina(Neuhelpe). W 1929 roku własność Bruna Hartmann. Majątek obejmował 415ha gruntów a w skład jego wchodził folwark Chełpina(Neuhelpe).

MAJATEK

Po 1945 roku do 1958 roku majątek użytkowany przez prywatnych użytkowników. Później powstała tu Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjna. Obecnie tylko jeden budynek gospodarczy zachował się z zabudowań majątku, na terenie którego do niedawna stał neoklasycystyczny dwór z połowy XIXw.

WIEŻA RYCERSKA

Za wsią w pobliżu jeziora pagórek kryjący resztki prawd. wieży rycerskiej, zameczku?.

PUTNO /Putenwerder/

Nieistniejąca kolonia położona w gminie Krzęcin powiatu choszczeńskiego. Były folwark. W 1896 roku folwark wchodził w skład majątku w Wyszynie należącym do Adolfa Zeitz. Był właścicielem również w 1914 roku. W 1929 roku własność Roberta David, właściciela Wyszyny.

PRZYBORÓW /Priebrow/

Wieś położona w gminie Słońsk powiatu sulęcińskiego. Wielokrotnie wymieniana jako: Prybero, Pribrow, Bribrow, Pribo, Pribow, Preiburgk, po raz pierwszy w 1354 roku, kiedy należała do rodu von Uchtenhagen. Od 1410 roku własność biskupa lubuskiego, od 1415 roku w rękach Heinricha von Oinitz. W 1426/27 sprzedana zakonowi joannitów ze Słońska. Wieś rybacka. W latach 1850-53 na terenie wsi mowa o majątku należącym do rodziny Redlich. Później brak wzmianki o majątku na terenie wsi.

PARŁÓWKO/Parlowkrug/

Osada położona w gminie Wolin powiatu kamieńskiego, położony ok. 16,5km na południe od Kamienia Pomorskiego. Po raz pierwszy wzmiankowany w 1870 roku. Były folwark wchodzący w skład majątku w Parłowie, założony przez ówczesnych właścicieli, rodzinę von Wedel-Parlow. W 1910 roku należał do Alberta Knoll, w latach 1928-45 do Willego Braun.

Zachował się budynek mieszkalny z przełomu XIX-XX wieku.

 

POTOTURÓW-POTUTORÓW

Wieś położona obecnie w obwodzie tarnopolskim, w rejonie Szumskim na Ukrainie. W 1513 roku Zygmunt I nadał wieś Bobuszowi Bobowitynowi herbu Korczak. Do 1939 roku właścicielem majątku był Eustachy Jan  Colonna-Czosnowski herbu Kolumna(Roch, Pierzchała). Kiedy dokładnie wieś stała się własnością rodziny Colonna-Czosnowskich nie ustaliłem. Rodzina wywodząca się z Mazowsza, od XVII wieku pojawiła się na Wołyniu. Jak podaje syn ostatniego właściciela  majątku, Karol, jego rodzina wywodzi się z Mazowsza pisząc się z Obór i Czosnowa pod Warszawą. Jan Antoni Colonna-Czosnowski(*1724- ok.1747), kasztelan wyszogrodzki, trzeci syn Karola Stanisława, podczaszego zakroczymskiego i kasztelana warszawskiego, ożeniony z Ormianką ze Lwowa Anną Mańczukiewicz( Mańczukowska), córka Mikołaja Szymona i Eufrozyny z Nurkiewiczów, zakupił dobra na Wołyniu. Miał trzech synów: Józefa, Ignacego i Jana. Jan(*1724) ożeniony z hrabianką Teklą Skarbek h. Awdaniec, córką hrabiego Rafała Ludwika i Teresy z d. Bogusz herbu Półkozic, zakupił klucz honorowiecki z Radoszówką. Miał trzech synów i dwie córki. Najmłodszy z rodzeństwa Jan Nepomucen(*1791-+1869), marszałek szlachty krzemienieckiej ożeniony z Marią(Marianną) Bożeniec-Jełowicką(*1824-+1896) herbu własnego, córką Jana Felicjana i Cecyli z d. Ostrowskiej, miał jedenaścioro dzieci, z czego przeżyła jedna córka i ośmiu synów. Wszystkie dzieci urodzone w Radoszówce. Prawdopodobnie od połowy XIX wieku rodzina przeniosła się do Pototurowa, gdzie stał dwór. Najstarszy z synów Karol Czesław(*06.08.1847-+1933) ożenił się z Krystyną Jaroszyńską h. własnego(+1919), córką Henryka z Tywrowa i  Franciszki Gadomskiej. Miał dwójkę dzieci: córkę Marię za Stanisławem Radzimińskim i Eustachego Jana. Eustachy Jan Colonna-Czosnowski urodził się we Lwowie dnia 3 maja 1883 roku.  W tym czasie jego rodzina posiadała latyfundium ziemskie z siedzibą w Radoszówce(powiat krzemieniecki), Oborę i Pototurów, częściowo utracone po traktacie ryskim. W spisie właścicieli ziemskich z 1930 roku odnajdujemy Karola Colonna-Czosnowskiego, właściciela Radoszówki, Eustachego Colonna-Czosnowskiego, właściciela Pototurowa i Piotra Colonna-Czosnowskich, właściciela Obór, wszystko w powiecie krzemienieckim. Eustachy Jan Colonna-Czosnowski ukończył V Gimnazjum Klasyczne w Kijowie, a następnie w latach 1900-1905 studiował prawo na Uniwersytecie św. Włodzimierza w Kijowie oraz na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Przebywał na stypendium Francji i Włoszech. Po powrocie do kraju w latach 1906-1918 pracował w Dyrekcji Towarzystwa Wzajemnych Ubezpieczeń(Asekuracji) w Kijowie. Był też członkiem zarządu kijowskich zakładów budowy maszyn Gretera i Kriwanka oraz pełnił funkcję kontrolera gospodarstw rolnych czterech podolskich cukrowni(Czarnomin, Gniewań, Kordelówka i Tomaszpol). W 1919 roku po zajęciu Kijowa przez wojska radzieckie pracował w „Sownarchozie”. Po zajęciu Kijowa przez wojska atamana Petlury i utworzeniu polskiego konsulatu, Czosnowski objął stanowisko szefa Wydziału Repatriacyjnego. Po zajęciu Kijowa przez wojska bolszewickie w lutym 1020 roku Czosnowski wraz z konsulatem ewakuował się do Krzemieńca, gdzie objął funkcję wiceprezesa tamtejszego „Ziemstwa”, instytucji samorządu terytorialnego, złożonego z przedstawicieli ziemiaństwa, mieszczan i zamożnych chłopów. 29 kwietnia 1920 roku we Lwowie ożenił się z Klementyną Jaxa-Małachowską(1891-1979), z którą miał syna Karola(*24.02.1921-+17.10.2015) oraz córkę Krystynę(późniejszą Dembińską), urodzoną 24 stycznia 1922 roku. Po zajęciu Krzemieńca prawdopodobnie małżeństwo uciekło do Lwowa i tam osiadł poświęcając się pracy pisarskiej oraz studiom historycznym. Na Wołyń do majątku powrócił w połowie lat 30-ych. W tym czasie był w separacji z żoną, która zamieszkała z córką w Oborach, które należały do nieletniego syna Karola. Majątek ten leżący kilka kilometrów od Pototurowa odziedziczył po bracie jego dziadka, Piotrze Colonnie-Czosnowskim. Eustachy Jan zamieszkał w Pototurowie. W 1939 roku po wybuchu wojny uciekli do Krzemieńca gdzie przebywał z Rodziną do 1945 roku. Syn w trakcie ucieczki do Angli przez Litwę i Szwecję, złapany przez bolszewików wylądował w gułagu w Republice Komi na Uralu. Sam Eustachy Jan w ramach wysiedlenia dnia 18 lipca 1945 roku przybył do Bytomia, gdzie połączył się z rodziną, zoną i córką. Od 20 sierpnia 1945 roku rozpoczął pracę w Archiwum Miejskim w Bytomiu, od października 1945 do grudniu 1946 był przewodniczącym Miejskiej Komisji Weryfikacyjnej Do pracy w archiwum wrócił w grudniu 1946 roku. W tym czasie był zmagał się z neuralgią nerwu trójdzielnego oraz astmą. Ze względu na wiek i zły stan zdrowia pracę w archiwum zakończył w lutym 1952 roku. Zmarł 16 sierpnia 1954 roku w Bytomiu i tamże pochowany na cmentarzu „Mater Dolorosa”. Był ostatnim właścicielem Pototurowa. Syn Karol urodzony dnia 24 lutego 1921 roku po 1,5 rocznym pobycie w gułagu zaciągnął się do armii generała Andersa przechodząc z nią cały szlak bojowy. Po wojnie osiedlił się w Wielkie Brytanii, gdzie zajął się prowadzeniem własnej firmy oraz hobbystycznie jeździectwem i polowaniami. W 1948 roku ożenił się z Marią Heydel h. własnego. Małżeństwo było bezdzietne. Zmarł 22 października 2015 roku w wieku 95 lat. Swoje wspomnienia zawarł w książce wydanej w 2007 roku pt. „Na łasce losu. Wspomnienia 1939-1999”

PORĄBKA /Rosenthal/

Osada położona w gminie Międzyrzecz powiatu międzyrzeckiego. W 1845 roku jako folwark wchodził w skład majątku w Kalsku, własność rodziny Węsierskich. Późniejsza leśniczówka. Prawd. dawny dworek, budynek z XIXw. niewielkim założeniem parkowym.