SMOLNO WIELKIE /Gross Schmöllen/

Wieś położona w gminie Kargowa powiatu zielonogórskiego. Początkami dzieje wsi sięgają XIII/XIV wieku. Po raz pierwszy wymieniona w 1498 roku, kiedy to margrabia Jan nadaje wieś braciom Hansowi, Berndowi oraz Renzowi von Schenckendorff. Renz von Schenckendorff zmarł w roku nadania. Była w rękach rodu von Schenckendorff do 1817 roku. W XVI wieku dochodzi do podziału wsi- 2/3 wsi w rękach rodu von Schenckendorff, 1/3 w posiadaniu Wulffa von Kalckreuth. W 1571 roku wymieniony Wolff von Schenckendorff. Po jego śmierci majątek w 1575 roku przejęli synowie: Adam i Hans von Schenckensdorff. W 1644 roku 2/3 wsi nadal w posiadaniu rodziny von Schenckendorff, 1/3 wsi w posiadaniu rodziny von Unruh. W 1715 roku dwa działy majątkowe należące: 1-szy do landrata ziemi sulechowskiej Christopha von Unruh, zamieszkałego w Smolnie Wielkim z synami: Alexandrem, porucznikiem Wojska Polskiego Karlem z Kij i kapitanem Wojska Polskiego Christophem Jürge, 2-gi do landrata Hansa Christopha von Schenkendorff, zamieszkałym w Smolnie Wielkim z synami: Christophem Adolfem, w tym czasie studentem i trójką małoletnich synów: Hansem Christophem, Karlem Sigmundem i Alexandrem Christianem. Lenno posiadał również Asmus von Schenkendorff wraz z 5-cioma synami: porucznikiem Wojska Polskiego Johannem Georgiem, porucznikiem wojska pruskiego Karlem Oswaldem, majorem wojska szwedzkiego Christophem Wilhelmem, sierżantem wojska pruskiego Ernstem Levinem i porucznikiem Wojska Polskiego Asmusem Friedrichem. Wg spisu z 1718/19 roku dwa działy majątkowe należące: 1-szy do Christopha von Unruh i 2-gi do Hansa Christopha von Schenkendorff. Ostatnim właścicielem dóbr był Karl Friedrich August von Schenckendorff(25.09.1762-20.03.1809). Swój majątek wydzierżawił. Po śmierci dzierżawcy w 1781 roku , dwór średni sprzedał majorowi Konradowi von Troschke z Trzebiechowa. Po śmierci Konrada von Troschke w 1798 roku dwór przeszedł na własność rodziny von Unruh, która od śmierci Friedricha Wilhelma posiadała dwór główny.  W 1794 roku Karl Friedrich August dziedziczy dwór górny po przyrodnim bracie Alexandrze Christianie Albrechcie. W 1799 roku żeni się z Charlotte Jeanette Wilhelmine von Unruh-Buckow. Po jego śmierci w 1816 roku wdowa wychodzi za mąż za Karla Ernsta Friedricha von Bock, kolejnego właściciela Smolna. Po kilku latach von Bock sprzedał dwór górny Hansowi Wilhelmowi von Schӧning. Hans Wilhelm von Schӧning drugi syn Christiana Stephana von Schӧning i Albertine, z domu von Besser. Urodzony w 1786 roku w Murzynowie, od 1796 roku w szkole kadetów w Berlinie. Brał udział w kampanii napoleońskiej(walczył pod (Auerstaedt w 1806r.). W 1811 roku po zwolnieniu się ze służby wojskowej żeni się z Florentiną Wӓgener. Od 1812 roku wybrany posłem z okręgu Sulechów-Świebodzin, w 1813 roku przejął majątek po teściowej w Smolnie Wielkim. W 1798 roku dochodzi do połączenia Majorhof z mniejszym majątkiem, który zakupił von Schӧning. W 1809 roku część należącą do rodziny von Unruh przejął Wӓgener. W 1825 roku von Schӧning wydzierżawia dobra i wyprowadza się do Janczewa w powiecie gorzowskim. W 1843 roku dobra od von Schӧning zakupuje przedsiębiorstwo handlu morskiego, którego dyrektorem jest  Rother. W 1853 roku własność Eduarda von Rüdiger. W 1879 roku majątek jest nadal w rękach Eduarda von Rüdiger, którego majątek obejmował 817,80ha gruntów.  W 1883 roku dobra kupuje niejaki Kühn. W 1896 roku majątek Pani A. Kühn obejmował 876,36ha a administratorem dóbr był Henning. W 1897 roku ponowna zmiana właściciela- majątek posiada kapitan Oskar von Koscielski von Ponoschau(ur.1858). W 1910 roku dobra zakupiła rodzina von Einem. W 1914 roku majątek obejmował 840ha i należał do Ernsta von Einem(ur.1858). W skład majątku wchodził folwark Erdmannshof. W 1929 roku majątek Ernsta von Einem obejmował 816ha.

ZESPÓŁ PAŁACOWO-DWORSKI

Smolno Wielkie, lubuskie

smolno-wielkie-lubuskie

smolno-wielkie-palac-z-boku

smolno-wielkie-palac-pow-swiebodzin

smolno-wielkie-palac

 

We wsi prawdopodobnie istniały trzy założenia szlacheckie: Górne, Środkowe i Dolne. Majorshoff– prawdopodobnie majątek środkowy położony obok kościoła. Obecna plebania to wg mapy dwór szlachecki. Jednopiętrowy dwór, który położony był pośrodku prawdopodobnie majątku  górnego nie istnieje, rozebrany jeszcze w XIX wieku. Pałac zbudowany w 1860 roku z elementami gotyku angielskiego zniszczony przez wojska radzieckie i rozebrany po 1945 roku. Resztki założenia parkowego oraz zabudowy gospodarczej.  Resztki muru, który otaczał dawne założenie pałacowo-dworskie.

smolno-wielkie-1896-lubuskie