CZECHÓW /Zechow/

Wieś położona w gminie Santok powiatu gorzowskiego. Wzmiankowana w 1238 kiedy książę Władysław Odonic nadał wieś templariuszom oraz w latach: 1335 roku(Techowe, Sechowe) 1337(Sechow), 1345(villa slavicali Zechowe), 1359(Czekow), 1360(Czechowe), 1565(Zechow), 1566(Czechow), 1608(Zechau). W 1335 roku miejscowość nadana została przez margrabiego w zastaw  rodom von Jagow i von Uchtenhagen. Od 1345 roku stanowiła własność magistratu Gorzowa. W 1879 roku majątek o powierzchni 209,75ha należał do rodu von Lochow. W 1896 roku majątek(Lehngut) o powierzchni 225ha należał do niejakiego Faustmann. Prawdopodobnie po 1920 roku doszło do parcelacji majątku. Największe gospodarstwo(majątek) posiadał August Senst(130ha). Pozostałe gospodarstwa posiadali:  Adolf Becker(38,9ha), Fr.Becker(33ha), Wilhelm Hannebauer(53,5ha), Willi Müller(27ha), Franz Rӧstel(46ha), Ad. Saegert(46ha), , Otto Schleusener(32ha), Karl Schuler(29ha), Paul Wunnike(51ha).

MAJĄTEK

Trudno dziś wskazać położenie majątku. Na terenie wsi kilka ciekawych budynków.

SANTOCKO /Zanzin/

Wieś położona w gminie Kłodawa powiatu gorzowskiego. Po raz pierwszy informacja o miejscowości pojawia się w roku 1236 oraz w 1242 i 1255(Zambrist, Zantosine) oraz w 1300 roku(Czanzyn). Wchodziła w skład majątku opactwa w Kołbaczu z filią w Mironicach. Już w 1321 roku mowa o dobrach należących do Henninga i Wilkina Horkerów.W 1337 roku poza własnością klasztorną mowa o trzech majątkach rycerskich, należących do: rodziny Wisselow, Marcko i Paris. W 1539 roku margrabia Jan przejął dobra należące do klasztoru kołbackiego.  W 1879 roku majątek o powierzchni 221,62ha należący do domeny państwowej dzierżawił a rodzina Dietz von Bayer z Mironic. W 1896 roku majątek obejmował  230ha gruntów. W 1914 roku majątek wchodził w skład majątku w Mironicach jako domena państwowa i był dzierżawiony przez porucznika Ericha Dietz von Bayer. W 1929 roku nadal jako domena państwowa, wchodziła w skład majątku Mironicach, dzierżawcą był Dietz von Bayer.

FOLWARK

Zachował się budynek gospodarczy.

WYKÓW /Wikou, Wikow/

Wieś położona obecnie na Białorusi w rejonie rohaczowskim obwodu homelskiego. Położona w dawnym powiecie rohaczewskim, po I-szym rozbiorze Polski w 1772 roku znalazła się na terenie Imperium Rosyjskiego. Za czasów I-szej Rzeczypospolitej w XVI wieku rodzina Wykowskich w województwie mścisławskim nad Dnieprem zakłada osadę zwaną Wykowem. Rodzina Boruta-Wykowskich herbu Jastrzębiec pochodziła z ziemi łomżyńskiej. Na przełomie XVIII i XIX wieku wyłoniły się dwie linie rodu pochodzące z Wykowa- starsza pozostała w Wykowie, młodsza osiedliła się w Anielinie, leżącym obecnie na Białorusi w rejonie bychowskim obwodu mohylewskiego. Z linii wykowskiej pochodził Józef Wykowski ożeniony z Idalią Horodeńską. Był powstańcem styczniowym, zesłanym do Ufy. Pr Ostatnim właścicielem majątku  w Wykowie był Aleksander Wykowski. Prawdopodobnie majątek opuszczony i zniszczony podczas rewolucji październikowej.

ZAŁOŻENIE DWORSKIE

Trudno odnieść się do opisu położenia dworu jaki mamy u Aftanazego, gdzie miał stać na wysokim brzegu Dniepru. Sama wieś położona jest ok. 1km od brzegów rzeki.  Z jedynej dostępnej w sieci fotografii z pocztówki z obiegu z 1912 roku – dwór parterowy, kryty dachem dwuspadowym, z piętrowym ryzalitem w części środkowej. Na parterze dworu znajdowała się sala jadalna. Obok położone było gospodarstwo składające się z: smolarni, terpentyniarni, stajni zarodowej a także park krajobrazowy.

WARNIKI /Warnick/

Była wieś, obecnie część miasta Kostrzyn nad Odrą. Wzmiankowana w 1261 roku(Warnik) oraz w latach: 1295(Warnik) i 1460(Warnick). Należącą miejscowość do templariuszy w 1261 roku zakupili margrabiowie brandenburscy. W 1460 roku dwór wraz z młynem należały do joannitów. W 1565 roku wchodzi w skład dóbr dąbroszyńskich, których właścicielem w tym czasie była rodzina von Schӧnebeck. Na terenie wsi położony był folwark,  wg spisu majątków z lat 1896, 1914, 1929 roku wchodzący w skład dóbr dąbroszyńskich.

FOLWARK

Trudno dzisiaj wskazać miejsce położenia folwarku.

WITNICA /Vietz/

Miasto gminne położone w powiecie gorzowskim. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1252 roku, kiedy należała do templariuszy. W 1261 roku przechodzi w ręce margrabiów brandenburskich. W latach 1300-1559 wchodzi w skład dóbr cystersów z Kołbacza. Od 1559 roku po sekularyzacji dóbr jest w rękach Hohenzollernów.  W 1879 roku majątek(Lehngut) o powierzchni 155,01ha należał do porucznika Feuerherm. W 1896 roku niewielki majątek(Lehngut) o powierzchni 151ha należący do Geroga Feuerherm z Witnicy. W 1914 roku majątek o powierzchni 139ha należał do Landgesellsch „Eigene Scholle” we Frankfurcie nad Odrą. Prawdopodobnie po 1920 roku doszło do rozparcelowania majątku. W 1929 roku kilka majątków poniżej 100ha należących do: Carla Becker(45ha), Paula Deh(31ha), majątek kościelny- dzierżawcą był Paul Deh(91ha), Paula Haack(40ha), Carla Hohe(42ha), Paula Neumann(25ha), Arthura Preuss(85ha), Friedricha Pude(41ha), Herberta Strehmel-dzierżawcą był Wilhelm Stumm(28ha), Johannesa Winter(46ha).

W miejscowości kilka ciekawych budynków mieszkalnych – willi.

TARNÓW /Tornow/

Wieś położona w gminie Lubiszyn powiatu gorzowskiego. Po raz pierwszy wymieniona w 1300 roku, kiedy margrabia Albrecht III nadaje opatowi Detmarowi Mironice wraz ze wsiami wchodzącymi w skład opactwa w tym wieś Tornowe. Prawdopodobnie początki wsi należy szukać w ośrodku opolnym Thorum, który został wymieniony w akcie sprzedaży wsi arcybiskupowi magdeburskiemu w 1249 roku. Znajdowała się tutaj osada wczesnośredniowieczna z lat 1100-1250, wchodząca w skład diecezji lubuskiej. W 1337 roku lenno we wsi Dornow posiada rodzina von Winningen(Wedinghe). W 1355 roku klasztor w Kołbaczu otrzymał od cesarza Karola IV potwierdzenie posiadanych dóbr w tym wsi Tarnów. W 1486 roku lenno we wsi posiadał Hans von Schӧnebeck. Hans I von Schӧnebeck służył u elektora Albrechta dowodząc oddziałęm podczas kampanii pomorskiej. Przypuszcza się, że dobra we wsi posiadał już w latach 1454-1470, które otrzymał od elektora Fryderyka II. W 1517 roku połowa wsi należała do rodu von der Marwitz, druga do von Schӧnebeck. W XVIII wieku majątek w Tarnowie był domeną państwową. W 1879 roku majątek o powierzchni 609,69ha należał do państwa a dzierżawiony był przez niejakiego Nicolai. Prawdopodobnie pod koniec XIX wieku  lub na początku XX wieku doszło do rozparcelowania majątku. W 1914 roku mowa o 5 majątkach, gdzie jeden przekroczył 100ha: F.Faustmann(122ha), K.Hinze(51,5ha), O.Pielsch(33,5ha), B.Preuss(86ha), O.Rohr(38ha). W 1929 roku największe gospodarstwo należało do Carla Faustmann(122ha) oraz wymieniono kilka mniejszych należących do:  Karla Hinze(51,5ha), Otto Pielsch jun.(23,5ha), Otto Preuss(86ha), O.Rohr(38ha), Maxa Thiele(27ha) .

MAJĄTEK

Trudno dzisiaj ustalić położenie majątku.

BOLKOWO /Bolkow/

Wieś położona w gminie Połczyn – Zdrój powiatu świdwińskiego. Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1308 roku. Początkowo lenno rodu von Manteuffel. W XVI wieku podział wsi na dwa majątki a i b. W 1569 roku współwłaścicielem wsi jest rodzina von Wolde. Rodzina von Manteufell posiadała majątek prawdopodobnie do końca XVII wieku. W 1628 roku część gruntów posiadał Georges von Manteuffel z Lipia, część do Gerdta von Manteuffel z Połczyna. W 1655 roku jako właścicieli wymienia się Hansa von Wolden oraz Asmusa von Manteuffel. Mowa również o rodzinie von Natzmer posiadającą część gruntów we wsi. W 1722 roku majątek a należał do Bogislava Ernsta von Wolde a w 1732 roku majątek posiadał Jürgen Lorenz von Wolde. W 1733 majątek b  należał do kapitana Joachima Ewalda von Kleist. Prawdopodobnie po 1735 roku majątek a i b w rękach rodu von Wolde. W 1750 roku majątek b należał do kapitana Carla Erdmanna von Wolde a majątek a do majora Philippa Ferdinanda von Wolde. Po śmierci Carla Erdmanna opiekę nad wdową z domu von Gerlach oraz pasierbicą przejął bart, Philipp Ferdinand von Wolde oraz Georg Heinrich von Zastrow.  Pod koniec XVII wieku współwłaścicielami wsi była rodzina von Woedtke, twórcy istniejącego do dzisiaj założenia pałacowo-parkowego. W 1805 roku majątek posiadała rodzina von Sydow, wymieniona Johanna Maria Josepha, z domu von Lassen. Później cała wieś w rękach rodu von Woedtke. Wymieniony Carl Friedrich Heinrich (1784-1849). Jego synem i jego pierwszej żony Laurette von Glasenapp był Carl von Woedtke (1824-1901), późniejszy starosta powiatu gryfińskiego, ożeniony z Klarą von Blanckenburg. Wymienia się również: Elisabeth(ur.1866) z domu von Itzenplitz, Friedricha Karla)ur.1895). Rodzina von Woedtke posiadała dobra do 1945 roku.

ZAŁOŻENIE PAŁACOWO-PARKOWE

Na założenie składa się pałac oraz park krajobrazowy o powierzchni 6,5ha. Obok położone są zabudowania gospodarcze.

SIENNO /Silligsdorf/

Wieś położona w gminie Węgorzyno powiatu łobeskiego. Wieś została założona przez Gunzelina von Hagen, hrabiego von Schwerin. Od 1315 roku lenno rodu von Wedel. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1346 roku(Czillickersdorp). W XVII wieku wieś podzielona pomiędzy rody von Wedel oraz von Bork(Borcke). W 1628 roku lenno posiadał Andreas Borcke, Friedericha Borcke(Sulchsdorff), do Martina Borcke oraz do Joachima Borcke.  W 1628 roku siedział tu Christoph, Bastian i Ernst Budde von Wedlowie. Po przejęciu większości majątku przez starostę Heinricha Joachima i rotmistrza Matthiasa Leopolda von Wedel oraz za zgodą ich braci Bastiana Georga i Philippa Daniela von Wedel, majątek został sprzedany w 1687 roku wdowie po Friedrichu Wilhelmie von Wedel, Annie Barbarze, z domu Schneider, a następnie jej córce Annie Barbarze i jej mężowi, tajnemu radcy Johannowi Friedrichowi von Schaper.  W 1743 roku tajny radca von Schaper sprzedaje majątek Friedrichowi Leopoldowi von Wedel. W 1756 roku majątek podzielony pomiędzy: 62-letnim pułkownikiem w stanie spoczynku Carlem Friedrichem von Wedel(Wedell) a  21-letnim porucznikiem Casparem Otto von Wedel(Wedell).  W 1804 roku majątek należał do 34-letniego kapitana Leopolda Juliusa Otto von Wedel(Wedell). W 1862 roku dobra w rękach porucznika Eduarda Ernsta Caspara von Wedel(Wedell). W 1914 roku majątek o powierzchni 856ha należał do Ernsta von Wedel. Dzierżawcą był kapitan Willibald Mach a administratorem Holst. Prawdopodobnie w latach 20-tych doszło do parcelacji majątku.  W latach 20-tych część dóbr po majątku rycerskim  należał do rodu von Zitzewitz. W 1939 roku na resztówce po majątku rycerskim nadal „siedział” Ernst von Wedel– majątek obejmował 38ha.

PAŁAC

W 1959 roku pałac uległ spaleniu. W kolejnych latach częściowo rozebrany. Zachował się park krajobrazowy z XIX w. o powierzchni 5,5ha.

KANIA /Kannenberg/

Wieś położona w gminie Chociwel powiatu stargardzkiego. W średniowieczu była lennem rodu von Wedel i pozostawała w ich rękach do 1945 roku. W XVIII wieku(1756) właścicielem majątku był 34-letni wówczas Ernst Wilhelm von Wedel(Wedell). W XIX wieku(1804) dobra należały do 33-letniego Augusta Wilhelma oraz jego synów: Ernsta Ludwiga(7,5-letniego), Ludwiga(5-letniego) i Augusta(3-letniego). W 1862 roku majątek w rękach kapitana w stanie spoczynku Ernsta Ludwiga Augusta von Wedel(Wedell). W 1939 roku kiedy właścicielem był major w stanie spoczynku Hubertus von Wedel majątek obejmował 1300 ha gruntów. Administratorami dóbr byli: Grundmann i Maudantz.

PAŁAC

Pałac z końca XIX wieku obecnie dom opieki. Obok resztki parku krajobrazowego oraz zabudowy folwarcznej.

CIESZYNO /Teschendorf/

Wieś położona w gminie Złocieniec powiatu drawskiego. Po raz pierwszy wzmiankowana w 1499 roku. W tym czasie było lennem rodu von Borcke. Podczas wojny trzydziestoletniej uległa całkowitemu zniszczeniu. W 1857 roku należała do rodziny Hartmann. W latach 30-tych majątek posiadał Adolph von Gorden, w 1936 roku burmistrz Złocieńca. Majątek jego w 1939 roku obejmował 1066ha gruntów.

PAŁAC

We wsi eklektyczny pałac z 1901 roku. Obecnie prywatny dom wczasowy. Obok park krajobrazowy oraz zabudowania gospodarcze.

DWÓR

W parku prawdopodobnie ruina dworu.

CIESZYNO /Teschendorf/

Wieś położona w gminie Węgorzyno w powiecie łobeskim. Stare lenno rodu von Wedel. W 1854 roku dobra przechodzą w ręce barona Gisberta von Bodelwickelh-Plettenberg(1823-1866). W 1854 roku ożenił się z Adelheid von Veltheim-Veltheimsburg. W 1860 roku umiera żona oraz trójka dzieci: August, Gisbert i Minette. Po śmierci Gisberta administracją majątku zajął się jego starszy brat baron Carl Gisbert Wilhelm(1821-1907) i w 1877 roku przekazał dobra Maxowi von Friesen, synowi swojej siostry Caroline von Friesen(1831-1858). Max von Friesen w 1879 roku ożenił się z Isabellą von der Recke. Zmarł w 1879 roku. W 1880 roku urodziła się jego córka, Maximilliane, która w 1902 roku wyszła za mąż za Georga von Altenbockum z Münster. Ich córka Ehrengard(ur. 1904r.) w 1929 roku poślubiła Fritza Freisleben(1898-1944).

DWÓR

 

Dwór nie istnieje. Po majątku zachował się park krajobrazowy oraz dwa budynki pofolwarczne.