GRABÓW /Grabow/

Wieś w gminie Torzym powiatu sulęcińskiego, przy drodze Sulęcin-Torzym. Wymieniana jako Grabow, Grobow. Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z roku 1350 kiedy była własnością zakonu joannitów z Łagowa. Wcześniej należała do rodu von Klepzig. Od XV wieku lenno zakonne w rękach rycerstwa.  W 1461 roku w posiadaniu von Glasser(Glusser, Gleusser, Gleussern wzmiankowana Margarete Gleussern ). Później dość częste zmiany właścicieli. W latach 1494-1523 w posiadaniu rodziny von Lӧben. W 1494 roku własność Caspara von Lӧben ze Staropola oraz Balzera von Lӧben. W 1523 roku Melchior von Lӧben z Radachowa(Radichow) sprzedaje wieś braciom Christophowi i Thomasowi von Falkenhagen(wg Wedekinda Falkenhein). W 1565 roku żył jeszcze Christoph von Falkenhagen, w 1570 roku mowa o jego synach: Hansie i Wulfie, będących właścicielami Grabowa. W 1572 roku mowa o podziale wsi na dwa majątki należące do: Thomasa i Hansa von Falkenhagen. Thomas von Falkenhagen z Anną von Mestichen miał trzech synów: Georga, Joachima I Christopha, po raz pierwszy wymienieni w 1575 roku jako właściciele jednego z majątków w Grabowie. Georg żonaty był z Cathariną von Luck i żył jeszcze w 1584 roku. W 1608 roku jego nieletni synowie mieli udziały w majątku. Joachim w 1575 roku za granicą, w 1579 roku nie pojawia się informacja o nim. Christoph w 1587 roku poślubił Catharinę von Troschke i żył jeszcze w 1608 roku. W 1579 roku Hans von Falkenhagen sprzedał swoją część Balthasarowi von Lӧben z Korczycowa(Kürtschow), drugi nadal posiadała rodzina von Falkenhagen. W 1583 roku Balthasar von Lӧben za 3300 florenów reńskich sprzedał majątek Hansowi von Schlichting(E.L.Wedekind podaje, że to Hans von Falkenhain? sprzedał swój majątek Hansowi von Schlichting), który w 1593 roku odsprzedał go Melchiorowi von Winning z Mierczan(wcześniej Hildebrandsdorf, Hildesheim). W 1575 roku z majątku należącego do rodziny von Falkenhagen wydzielono drugi majątek. W 1608 roku we wsi istniały trzy majątki: dwa należące do rodziny von Falkenhagen, jeden do von Winning.  W XVII wieku ponownie dwa majątki- dwa majątki należące do von Falkenhagen połączyły się w jeden, drugi nadal należy do rodu von Winning. W 1615 roku część dóbr wcześniej należących do rodziny von Falkenhagen w rękach Hansa von  Horn. W 1715 roku mowa o 3 majątkach: 1-szy należał do 3 braci von Winning z Walewic, dzierżawiony przez Karla Ludwiga von Luck(zamieszkałego w Grabowie, nie miał synów), 2-gi był własnością Kaspara Samuela von Falkenhagen na służbie w Rzeczpospolitej Polskiej, dzierżawiony przez Thomasa von Widofsky(Wieloffsky), zamieszkałego w Grabowie, mającego dwóch synów: Christiana Adolfa i Samuela Stephana. 3-ci majątek należał do Balzera Richarda von Falkenhagen na służbie w Rzeczpospolitej Polskiej(miał 3 małoletnich synów), dzierżawiony przez Ferdinanda Adolfa von Haugwitz-miał dwóch synów: Hansa Christopha i Balzera Ferdinanda. Wg spisu z 1718/19 roku we wsi 2 majątki:1-szy w rękach spadkobierców Johanna Friedricha von Winning z Walewic, 2-gi należał do Balzera Reicharda von Falkenhagen. Później dość częste zmiany właścicieli. W 1741 roku własność rodu von Alten-Bockum, w 1767 roku rodu von Unruh, w 1775 roku von Buderitzky(Budritzky)– za ich czasów doszło do połączenia majątków. W 1800 roku majątek w posiadaniu baronów von Collas, W 1817 roku za 26300 talarów dobra zakupił porucznik von Schlichting. W 1840 roku należy do rodziny Miessener. W 1849 roku majątek zakupiony przez Maximiliana Rudeloff. W 1850-53 majątek Maximiliana Rudeloff obejmował 3551 akrów ziemi. Od 1853 roku nowym właścicielem był Dr Petzold, pochodzący z Meklenburgii- majątek w 1857 roku liczył 3400 mórg ziemi. W 1865 roku dobra w rękach niejakiego Schmidt. W 1879 roku majątek należy do rodziny Meyer, a dobra liczyły 858,20 ha gruntów. Kolejnym właścicielem była rodzina von Bonin– wymieniany Alexander von Bonin. W 1914 roku majątek obejmował 776ha i należał do rodu von Bonin-Grabow. W 1929 własność Alexandra von Bonin z areałem 816ha. W 1939 roku majątek liczył 878,8 ha gruntów. Prawdopodobnie posiadali majątek do 1945 roku.

Grabów pow. Sulęcin, lubuskie

grabow-k-sulecina-lubuskie

ZESPÓŁ PAŁACOWO-PARKOWY

Naprzeciwko kościoła w południowo-zachodniej części wsi znajdował się zespół pałacowo-parkowy. Obecnie resztki parku krajobrazowego. Nieistniejący pałac z XVIII wieku, dwukondygnacyjny, podpiwniczony, zbudowany na planie zbliżonym do prostokąta, kryty był dachem czterospadowym. Od ogrodu była okrągła wysunięta w stronę parku sala zajmująca dwie kondygnacje. Za drzwiami wejściowymi z świetlikiem położona była klatka schodowa i długi okrągły hol. Obok mały park.

grabow-1923-lubuskie